Jedinstvo, January 24, 1961

              ~ЧЈЈ шаашвшлмшшшшшшшшшштшшшш --—шгШ
Published eicrv Tuesday and Friday ty Jedmstro Publishing Compani.
479 Queen Street ITest. Toronto 2-- B. Canada.
VOL. XIII No G luJ) TORONTO, TUESDAY, JANUARY 21, 1061 PRICE 8c PER COPY
GLID 10 DEPORTACUA
Xezaposlcnim doscljcnicima u Ontariu
prijcte deportacijom alio budu
trazili javnu pomoc
Nexaposlenim doseljcnici-ra- a
u provinciji Ontario se
prijeti da 6e biti deportirani
ako od vlasti budu Jrazili
pomoc
Ovo je na nedavno odrza-no- j
provincijalnoj konferen-cij- i
nezaposlcnih u Hamilto-n- u
iznio Henry Paterson,
ilan komiteta organizacije
nozaposlenih u Hamiltonu.
Paterson je opisao kako je
kod gradskih vlasti (Wel-fare
department) trazio po-moc
za dvojicu talijanskih
ladnika. Tamo mu je neka
Miss Daley rokla, da depar-tment
nije obavezan da se
brine za osobc kojc su u ze-m- lji
manje od pet godina,
nego je jLo stvar onih pod ci-ji- m
pokrovitcljstvom su do-tic- ni
dosli.
Ona jo izjavila da prema
propisima Ontario Welfare
Act, takvim osobama mozc
biti pruzena izvanredna po-moc,
ali ih se istovremeno
mora prijaviti za deportaci-ju- .
Prcko 23.000 nczaposlcnib
u Winnipegu
Javljaju iz Winnipcga da
so broj nezaposlcnih u torn
gradu popeo na 23.900.
Nezaposleni
gube stanovc
Prema pisanju lista "Fi-nancial
Post", mnogo noza-poslenih
radnika je izgubilo
kucc zbog nemogucnosti da
otplacuju "morgid". U Toro-nt- u
u prvih 9 mjesoci proslc
bilo je 8 1G takvih slu-cajev- a.
List kaze da ce ovo
postati ozbiljan problem, a-- li
drzi da ne ce doci do situ-aci- je
koja je prcvladavala
za vrijemo krize tridesetih
godina, kad je desetine hi-Ija- da
radnika izgubilo kucu.
Kritika unija
RadniSke unije ne dine
dosta u borbi protiv bespo-slic- e,
receno je na posljcd-njo- j
sjednici tredunijskog v'-jc- ca
u Torontu.
To je ustvrdio Stanley
Thornlcy, dolegat United
Rubber Workers unije, koji
jo izgubio posao prosle godi-ne
kad jc zatvorena tvornica
Gutta Percha Rubber Co.
Zasto su knee skupc?
Na snstanku udruzonja
gradjevinara u Ottawi je re
ceno da su novo kuce skupe
zbog "Spekulacije sa zem-Ijom- ".
Tome bi mogla uciniti
kraj vlada. ali ne ce.
UKHATKO
© Krajem decembra u Ve-lik- oj
Britaniji je bilo 3G5.000
nezaposlenih.
O U Sjedinjenim Driava-m- a
broj nezaposlenih se po-peo
na 1.5 10.000. Samo u de-cemb- ru
Broj nozaposlenih
se povecao za 509.000.
Rumunjska ce u nared-ni- h
pet godina razmjeniti sa
SovjoUkim Savezom robe u
vrijednostt od 13 milijardi
rubalja. U odnosu na trgovi-Јшк- и
raimjenu u pctgodis-nje- m
periodu koji se upravo
илмЕКв г чРг ИШг Јк Јв IB
Ontario.
godine
U zakonu o useljevanjii
ipostoji odreaba o deportira-r.j- u
doseljenika koji spadnu
! na javni teret prije nego na-rs- e
pet godina u zemlji, ali
' je bilo javljeno da se ta od-red- ba
ne ce primjenjivati o--
sim ako se ustanovi da osoba
koja je spala na javni teret
ne ce da radi. Bilo bi na mje-st- u
da ministarstvo driav-Ijanst- va
i imigracije o tome
sada dade izjavu i oeigura
hiljade nozaposlenih dose-ljenika
— koji nUu krivi Ito
su nezaposleni — da lie de
biti deportirani ako budu
trazili pomoc. Jcr, Sto tim
ljudima preostaje ako no ce
da budu deportirani — da
gladuju! Prcmijer Diefenba-ke- r
je obecao da nitko ne ce
gladovati zbog nezaposleno-st- i
dok on budc prcmijer i
vlada bi se stavila u krajnje
nezgodan polozaj ako bi iz-da- la
dil.tat nezaposlenim do-seljenici-ma:
gladujte ili cete
biti deportirani.
Prcdlazc likvidiranjc
"gangsterizma" u
potrosackom kreditu
U federalnom parlamentu
jc predlozeno ogranidenje
kamata na male zajmove i
kredite za potrosacku robu.
Prijcdlog jc podnio sisiofcr-sk- i
lider Hazen Argue. On je
rckao da cak i vclikc trgova-ck- e
kucc Eaton's i Simpsons-Sear-s
naplacuju po 15 i 20
l)osto, a manje trgovinc i vi-S- e.
Argue predlaic da kama-l- c
no budu vece od 12 posto.
Argue je ovakav prijcdlog
podnosio i ranije, ali nije u-svoj- eno.
On je kazao da danas na
ovom polju postoji pravi
"gangstcrizam".
U prosloj godini zajmovi
ispod 1.500 dolara iznosili
su 190 milijuna, a kredit za
potroSaSku robu 2 milijarde
i 253 milijuna.
Gradit ce "podzemne
tvrdnjavc?"
Javljaju iz Ottawc da ce
uskoro poSeti izgradnja "po-dzemn- ih
tvrdjava" u svim
provincijalnim srediStima u
koje bi se u slucaju rata
smjpstile drzavne vlasti i
vojne sile.
Kazu da ce to biti "najvo-c- i
konstrukcioni pothvat zj
obranu" do danas.
Da Ij je to potrebno i kori-sno- ?
Ne bi li bilo bolje po-jaa- ti
napore na sprecava-nj- u
rata, a novae troiiti na
izgradnju kucn. bolnica, бко-I- a,
cesta, moetova itd. ?
IZ SVIJETA
xavrsio to predfttavlja pove-canj- e
od -- 10 posto.
Ф Danski sud osudio je li- -
dora danske nacieticke stran- -
,ke Svena Salikata na dvade- -
iset dana zatvora zbog anti- -
jevrejske propagande.
Izmedju Kube i Hugar--
sko potpisan je trgovaSkj u- -
'govor. IUigaraka je Kubi o- -
Ulobrila kredit od 5 milijuna
dolara.
Kanada je Pakietanu
dala 3,500.000 dolara za iz-gradnju
jednc hldrocentrale.
~4
"Ratni zlocinac Radan Grujicic nalazi se u Kanadi"
Pod gornjim nasslovom beo£iadska "Politika" u broju od 16.
januara obavje&tava svojc citaocc da jc "Jedinstvo" objavilo "op-sczn- u
informaciju, po kojoj se zamenik scfa bcogradskc Speci-jaln- c
policijc liadan Grujicic nalazi, pod laznim imenom, u Ka-nadi'.
"Politika" jc prcnijcla dio nascg izvjcStaja.
"Politika" jc objavila poziv sojim citaocima da "Jedinslvu"
dostavc informacijc o ovomc ratnoni zlocincu.
Kako smo cc javili, Grujicic sc nalazi u Windsoni i podr-zav- a
vezc sa Pcrom Iiulatom i druyim lidcrima Srpske narodnc
odbrane u torn gradu.
0 Grujicicu je obavjestena i dnevna kanadska stampa, ali
koliko nam jc poznato, ona jos nista nije objavila.
Obavjcssteni su i nckoji clanovi kanadskog parlamcnia. Si posleni demokratski Kanadjani jugoslavcnskog porije-kl- a
trcbali bi sc obratiti ministru drzaljanstva i imigracije u
Ottawi i trazili da Grujicicu pokazc vrata.
Takve nionstrume ne smijemo tipjeti u svojoj sredini.
"das Kanadskih Srba" je ncdawio pisao da se treba ograditi
od fasisla i ralnih zlocinacn. Eto sada ima dobiu priliku da to
uradi . . .
NOVA O T K It I C A N A C 1 S T 1 (" K I 11 ZLOC1NSTAVA
PRONADJENA MM GROBLJA H Р0ШК0Ј
VarSava. — U Poljskoj jc
u posljcdnje vrijenic prona-djen- o
i otkopano vise maso-vni- h
grobnica zrtava hitlc-rovski- h
zlocina iz vrcmena
okupacije. U Lublinskom
vojvodstvu, na jugo-istok- u
zemlje, otkrlveno je nekoli-k- o
takvih grobnica. U Cesla-vicam- a,
naprimjer, jedn-- i
grobnica jc skrivala US
Ftreljanih Jevreja iz Ma-diarsk- c,
CehoslovaSkc i Vo
Ijskc. U predgradju Nalenc-zov- a
pronadjena je grobni-ca
u koju su hitlerovci zatr--
Poznati knjizevnici politicari na
Jcruzalam. — Ministarstvo
pravde izdalo je saopcenje,
da ce sudjenje Adolfu Eich-mannu
zapoccti u srijedu 15.
marta ove godine, a ne G.
marta kao 5to jc ranije bilo
jaljeno.
Ta kratka odgoda uslijedi-l- a
je iz formalno-pravni- h ra-zlog- a.
Kako se doznaje,
kroz parlamenat mora da
prodje jos jedna zakonska
odredba, kako bi se uklonilc
sve formalne zapreke, kojc
bi mogle omesti kontinuira-n- i
tok procesa. Osim toga
trcba provesti i neke manjo
korekture proceduralnog ka-rakte-ra.
Za djela, koja za sobom
Slovenamea
Progrosivno slovenske or--
'ganizacije Toronta pi-ipr-e-maju
vcliku godisnju svoia- -
noet u cast Meseca solidar- -
nosti Slovena-Kanadjan- a.
Poziv, koji je nedavno u-pu- cen
od strane Kanadekog
slovenekog komiteta za in-tenzivn-iju
kampnnju protiv
protiv diskri-minacij- e
stranorodjenih ra-dnika
u Kanadi, naUao je na
i veliki odjck u redovima slo
i venekih Kanndjana.
I Ova slovcneka proslava ce
ise odiiati u vidu Koncert
jmitinga u nedelju 29 janua-- I
ra u 2 sata posle podne u U-krajine-kom
radnickom domu
na 300 Ilathurst Street. Sa
nagliwkom iolje za mir, ko-ncert- ni
program izvode de-c- a
slovenskih organizacijn
Toronta i vec dugo ])ripre-maj- u
u tu svrhu interesan- -
I ali oko stotinu ratndi zaro-bljeni- ka
sovetske i poljske
narodnosti. Jos nisu potpunn
istrazeni tercni logora xatnih
zarobljenika u OkSavju i
Dorku, blizu Helma, gdje su
Nijcmci bili smjestili zarob-Ijcn- e
sovjetske, francuskc i
cnglcskc vojnike i izvjestan
Lroj civila.
Prema raspolozivim doku-mentim- a,
smatra se da se u
torn kraju u masovnim grob-nicam- a
nalazi jo§ oko 300.-00- 0
pobijenih osoba. Za
grobnice oko Helma zaintc-resira- li
su se i borci francus- -
i dolaze proces
naorunvanja,
povlace smrtnu kaznu, nad--
lezan jc okruzni sud, ali ce
po novoj odredbi predsjed-ni- k
sudskog sonata, koga
sacinjavaju tri suca biti clan
vrhovnog suda, koga ce ime
novati predsjednik Vrhov-ni- g
suda. Osim toga treba
zakonski omoguciti i upotre-b- u
svih novih tehni5kih apa-ratur- a
za vodjenjc sudskih
zapisnika mimo tradicional-ni- h
nacina, pogotovo hvata-nj- e
iskaza na magnetofons
ku vrpcu.
Izmedju 376 predstavnika
Jtampe i radio-stanic- a iz 35
zemalja, koji ce prisustvo-vat- i
Eichmannovom proce-su-,
nalazi se i velik broj knji- -
tan program.
Kao dodatak tome, deca
su priredila izlozbu ru6nih
radova, crteza i slika u do-nji- m
prostorijama dvorane.
Na poziv Kanadskog slo-venekog
komiteta, Koncert-miting- u
ce prieuetvovati kao
po!asni goet i glavni govor-ni- k
savetnik ambasade
SSSR-- a u Ottawi G. Kavorin.
U ime Nacionalnog komiteta
Kanadako-sIovenko- g pokre-ta
govorice seki"etar IzvrS- -
Possiv y
kog pokreta otpora. Nedav-no
je osnovana spccijalna
poljsko-francusk- a komisija
koja sada istrazuje teren bi-vsi- h
logora ratnih zaroblje-nik- a
u torn dijclu Poljske. U
Varsavi je, takodjer, osno
vana komisija za otkrivanje
grobnica raznih narodnosti
medju kojima je bilo i Jugo
slavena, umrlih pod tcskim
uvjetima ili pobijenih kod
mjesta Zaganj, na zapadu
Poljske. Jcsenas su tamo ot-krive-ne
masovne grobnice, a
komisija sada traga za osta-li- m
za koje se zna da postoje
u 2aganjskim sumama.
Eichmannu
zevnika i novinara svjctskog
glasa.
Mcdju najslavnijim sva-kak- o
jc francuski knjizevnik
Francois Mauriac, dobitnik
Nobclove nagrado 1952. go-dine
(Cahier noir), americ-k- i
knjizevnik Robert St.
John i poznati vojni pisac
Marshall, koji zastupa svoj
vlastiti list "Detroit News".
Svoj dolazak najavio je i
americki pisac Harry Gol-den,
autor nekolicine bestse-ler- a,
od kojih jo posljednji
"Only in America". U ime
poznatog tjednika "Satui- -
day Evening Post" dolazi
T. F. Matthews sa svojom
isuprugom.
Toronto
nog odbora John Weir.
"Kanadski Sloveni, uje-dini- te
se za ocuvanje mira!"
To je parola koja ce krasiti
pozoniicu koncertnc sale.
Podupirajuci taj poziv, Slo-vens- ki
komitet Toronta pozi- -
a sve Slovene, sve Kanadja- -
no slovenskog porekla da sa
svojim prisustvom uveliJaju
ovu znacajnu priredbu uje
c'injenih Slovena Toronta.
Slovensk! odbor
grada Toronta
Kampanjske konforencije HBZ n Kanadi
Toronto: Konferencija ie se odrzati u nedjelju 29.
januara, u Hrvatskom narodnom domu, 1G50 Dupont St.
pocetak u 2 sata popodnc.
Sudbury: Kampanjska konferencija odrzat ce sc u
subotu 28. januara,, 7 sati uveier, u Hrvatekom narod-nom
domu.
Ovim konferencijama prisustvovat ce prvi {lavni
podpredsjednik HBZ Milan Vrane§.
"...I Ш SMO DELIC OVOG PROGKESA
STO СШ)Л STVARA ..."
—Pctar Mro5evie 1962.
Kennedy obecao pojacaii
napore za svjefski mir
Narodi svijeta cekaju djela
Prvi govor liovog amera-ko- g
predsjednika Kennedya
ostavio je dosta dobar utisak
u ivijetu zato sto je izjavio
da ce se zaloziti za зргеба
vanjc nuklearnog rata. Ken-nedy
je kazao da "obje stra-ne
treba ju poceti iznova tra-ienje- m
mira, prije nego
тгабпе sile razaranja oslo
bodjenje naukom bace £ov-jeionet- vo
u planirano ili ak-cidcnta- lno
snmounistava-njo"- .
Kcnnedyov govor jc ta
kodjer ostavio utisak kao da
ce zauzcti pravilniji stav
prema drugim zemljama i
narodima, osobito onima ko
ji se nalazc u polozaju zavi-snos- ti
od Sjcdinjcnih Drza-va- .
Pitanje je medjutim koli-ko
cc Konnedy moci proves-ti
ono sto je obecao obzirom
na postojanje jakih sila u
Sjedinjenim Drzavama koje
lie ce poboljsanje medjuna-rodn- e
situacije. To pitanje
postavlja cak i jedan dio bri-tansk- e
stampe, koja je ina-c- c
prijateljska Kcnnedyu.
Kubanski prcmijer Castro
je pozvao Kennedya da "uci-n- i
prvi korak" za obnovu
prijateljskih odnosa izmedju
Sjcdinjcnih Drzava i Kubc.
Kennedyovo drzanje prema
Kubi ce najboljo pokazati
da li je on prekinuo sa Dul-les-Eisenhowerovo- m
politi-ko- m
sile u medjunarodnim
odnosima.
Predstavnici Sovjetskog
Saveza Ilru§£ov i Breznje
uputili su Kcnnedyu pozd-ra- v
u komc su istakli zelju
da americko-sovjets- ki odno-s- i
budu kao sto su bili za vri-jen- ie
Franklina Roosoelta.
Porasl narodnog otpora
ii Kongu
Kongo je zahvatio val ne-zadovoljs- tva
zbog toga sto
su je prcmijer Lumumba —
dozvolom predstavnika Ujc-dinjen- ih
Nacija — prcdan
Combeovim dzelatima u Ka-tang- i.
Nezadovoljstvo je na-rocit- o
veliko u prodjelima
koji se nalaze pod kontro-lon- i
centralne vlade.
Iz Kaira javljaju da je Vi-jc- ce
azijsko-afri6k- e solidar-nost- i
pozvalo zemlje kojc
podrlaju kongoansku zako-nit- u
vladu da upotrebo svo-j- e
trupe u Kongu za oslobo--
djenje Lumumbe. Apcl je
!iiaro6ito namijenjen Ujedi- -
njenoj Arapskoj Republici,
'ivineji, lndoneziji i Maro-k- u,
koje su odlufiile povuci
trupe iz Konga iz protest
protiv uloge UN. Umjeeto
povlacenje te zemlje trebaju
staviti svoje trupe na iasio- -
laganje zakonite vlade cije
je sjediJte sada u Stanley--
ville, ka2e Vijece azijskoaf- -
ri£kc solidamosti.
Iz Beograda javljaju da
je jugoslavenska vlada zat- -
raiila od Ujedinjenih Naci-- I ja da zafttite Lumumbu. Isti
zahtjev postavila je africke
drfava Mali.
Iz Elfeabethvillc je javlje
no da su se marokaneki od- -
"Zacepiti gubicu
gencralinm"
Poznati americki Uo
metator Walter Lippmann
pitc da "americkim gene
ralima trcba zacepiti gu-bicu"
t. j. da im Kennedy
ne smije dozvoliti da odre
djuju politiku kako im je
dozvoljavao Eisenhower.
Sovjctski komentnri
Moskva. — U osvrtima na
promjenu amcriikog pred-sjednika
cjelokupna sovjet
ska btampa izrazava nadu
da ce doci do poboljsanja so
vjetsko-ameriSki- h odnosa,
Sto bi bio doprinjelo pobo
ljsanju opce medjunarodno
situacije.
List "Trud" podvlaci da
je "pocela nova stranica U
historiji Sjcdinjcnih Divava
. . .Narodi ocokuju n o v 1
svjezi vjetar, donoscci pobo
ljsanjc odnosa izmedju dvi-j- u
velikih sila, Sjcdinjcnih
Drzava i SSSR-a- , vodcci ka
medjusobnom razumijeva-nj- u
i suradnji".
Izrazavajuci nadu da co
dolaskom novog predsjedni-ka
doci do promjene ntmo
sfere u odnosima izmedju
Sjcdinjcnih Drzava i Sovjet-skog
Saveza, Radio-Moskv- a
kaze da bi ovo no samo ko
ristilo ovim dvjema zemlja-ma
nego bi doprinjelo i po
boljsanju mira u svijetu.
U komentaru so kaze da
posljcdnje izjavu najvisih
funkcionera novo vlade po
kazuju da oni pravilno shva-caj- u
danasnju medjunarod
n u situaciju. Narocito je po
zitivno ocjenjeno posljednjo
istupanjn novog sefa атепб
k0 delegacije u UN Adlai
Stevcnsona i njegovc rijeci
da Sjcd. Drzavc i SSSR mo-g- u
sada u6initi u organizaci
ji UN ono sto nisu uspjcli da
ucinc u proslosti.
Istovremeno komentator
Radio Moskve se osvco na
bilans politike dosadasnjo
Eiscnhowerove vlade i izra-zava
тШјспје da ona niju
vodila konstruktivnu vanjs-k- u
politiku nego politiku ko
ja je dovela trku u naoruza- -
nju do najvi.se tokc. Ko
montator ka2e da-posljedn- ja
Eiscnhowerova poruka Kon
gresu odise saniohvalisa- -
njem, da ie zaobiSla pitanja
americkih akcija u Kongu,
Laosu i prema Kubi i da svo.
u svemu pokazuje joi jed--
nom da Eisenhower ne ce u- -
ci u hietoriju Sjedinjenih Dr luu kao cliki predsjednik.
Studenti za priznanjc
N. H. Kinc
Studenti srednjih skola tl
Torontu su odrzali "miting
Ujcdinjenih Nacija", na ko
me je izmedju ostalog odg--
lasano primanje N. П. Kino
u UN.
U ovoj akciji sudjelovale
je preko 1.000 studenaU.
redi UN povukli iz ejevernog
dijela Katange. koji s naln-z- i
pod kontrolom plffina
Baluba, vatrenih priiteltea
Lumumbine vlade.