Zwilazkowiec Alliancer, December 16, 1967

              Hre
rviczalczme'jeuni
vych płyt z muzyl
jbcą wysyftmeisą i
li J
if5
PWWWWW''
'PU- -
W BOŻEGO
NARODZENIA
i NOWEGO
SZCZERE
ŻYCZENIA
SKŁADA
WSZYSTKIM
SWOIM
SŁUCHACZOM
i CAŁEJ POLONII
u
NARODZENIE (Xmas) 1967 R
312Mirt3nftf'f"S?3aoni"£'l''e%'iŁXia£ STR 4 "ZWIĄZKOWIEC" — §Crf4 [fczenm % lo fi
r°r I z ¥oront© ssf Maria
rss-2"'-s''~''"i"'='- "
Ł- - - — """cj-- ~ _ fL '
fcif Danileiciczoica 2?
&
i i5sX3i3ii3i3a3aaas53aa5Stasa3aia3Ły3i3isiŁai5 łssł st ==33S sM ar rr
DNIU
ROKU
13$
BOŻE
-i-'iT?-
:'s--
POLSKI PROGRAM RADIOWY
'tunih
NAJSERDECZNIEJSZE
ŻYCZENIA
WESOŁYCH ŚWIĄT
BOŻEGO NARODZENIA
i SZCZĘŚLIWEGO
NOWEGO ROKU
całej Połonii
Polonia Wariefies Program
Poniedziałek do piątku
1245 do 2 po poł
— 1270 Korpanty "POLONIA"
Sobota 1230 do 145 po poł
761 Fillmore Ave — Teł TX 2-42- 67
Buffalo NY
Przedstawiciel M Kinczel
1574 Queen St W — Toronto Ont
Tel 535-140- 7 mieś 261-41- 13
t
t i!ettetwc:iciwc!etj:nct I
NAJLEPSZE ŻYCZENIA
ŚWIĄTECZNE I NOWOROCZNE
przesyła swej Klienteli i całej Polonii
ADUANCE JEWELLERS LTD
618 Queen St W
Tel 364 -
J?3l2l2l5l5-3lI213l3)5l3l3l5l2l5l5l5l3l3l5i:i2lIlil2i2lIl3)ri2iai)25l2--
V
MOC SERDECZNYCH ŻYCZEŃ Z OKAZJI ŚWIĄT f
BOŻEGO NARODZENIA I DUŻO SZCZĘŚCIA W i
NOWYM
DENISON HARDWARE
Właść Henry Kowalisliyn l
Największy słowianński skład z farbami
wm
&
eKsplrtf
Toronto Ont i
8924
W&w
Wff %
B?
WW --ss
781 1 Wf§
_w_ —- -Ił
Wg
I
Ii
f
i--
57
S
narzędziami przyrządami i zabawkami
482 Quecn St W Toronto Ont
Tel 366-144- 7
'6l5i5i&2)3i3aa3Wl3il3i93l3i5lJlSl3iaSlSia3)5l3)rt3)2i5i5ia3iSi:
Kwl 'J
Wesołych Świąt Bożego Narodzenia
i Szczęślhęcgo Nowego Roku
życzy swym Klientom i całej Polonii
ioncesualles IGA larket
Najtańsze źródło zakupów
artykułów spożywczych
Bezpłatna dostawa do domów
413 Roncesyalles Ave Teł 533- -'
Sl3i3!3jStflSl3l3l53)3sSSiSlS)3ł3sSi3lS!Sl3l3'3!3j3ia33j5!5l5ai:
Wesołych świąt Bożego Narodzenia
i Pomyślnego Nowego Roku
składa
wmm ©sl o©
Dastarczamy oliwę do domów
Dwie stacje benzynowe sprzedające benzynę
"BA" najlepszy rodzaj benzyny w Kanadzie
2145 Dundas St W — Tel 535-45- 76
1260 Dundas St W — Teł 531-22- 72
' Toronto Ont
a?
9? W
(Ze yspomnień o Bibliotece Narodowej w Yarszawie przed 1939 r)
W przedwojennych szko-ac- h
oficerskich podcho-rążowie
otrzymywali w oce-nach
ogólnych m in punkty
za tzw "prezencję" Gdyby
podobna stosowana
była do cywilów — "Mistrz"
— dr Kazimierz Piekarski —
otrzymałby maksymalną ilość
owych punktów Wyglądał
jak ożywiony portret rene -
sansowego mecenasa sztuki
lMa z jego postaci uczonosc
złączona ze znawstwem dob-rej
kuchni i wina oraz przy-kładną
starannością o
schludność wyglądu Niewiel-ka
pięknie przystrzyżona
broda dodawała mu powagi a
łysina — blasku bo odbijały
się w niej jak w zwierciadle
światła bibliotecznvch żyran-doli
Na7ywał się Kazimierz Pie-karski
Był kustoszem Działu
Starych Druków w Bibliotece
Narodowej w Warszawie w
pięknym Pałacu Potockich na
Krakowskim Przedmieściu
Tam właśnie poznałam go w
r 1931 i przez kilka lat do
wybuchu wojny mogłam ob-serwować
z bliska pracując w
mieszczącym się w bu
Dziale Rękopisów
Przyjechał do nas z Krako
wa odstąpiony przez Biblio
tekę Jagiellońska w
gdy odzyskane z Rosji — na
podstawie postanowień Trak
tatu Ryskiego stare druki
i rękopisy z Biblioteki Załus
kich domagały się szybkiego
opracowania i udostępnienia
Zaczynał od zera bo w
ówczesnej Warszawie brakło
bibliotekarzy specjalistów od
inkunabułów druków XVI —
XVIII w drukarstwa
opraw papiernictwa itp W
ciągu ośmiu lat 1931-31- ) zdo-łał
stworzyć "szkołę Piekar-skiego"
i związano z nią śro-dowisko
przyciągnąć wspa-niałe
dary zdobyć fundusze
na zakupy odtworzyć histo-ryczne
wnętrza — i stać się
bohaterem bibliotecznej le-gendy
Nie mogę uzmysłowić sobie
jasno kto i kiedy nazwał go
pierwszy "Mistrzem" —
go tak wszyscy nazywali
Czy dlatego że uderzała nas
niebywała biegłość bibliote-karskiego
rzemiosła? Czy ze
względu na malej kowski ma-jestat
postaci i a la
wielcy mistrzowie krzyżaccy?
Nie wiem może ktoś z Czytel-ników
wypełni tę lukę pamię-ci
186 Cowan Avc'
W Krakowie nazywano go
wśród kolegów "Kaziu Pie-karski"
co uważaliśmy za o
czywisty despekt Nazywano
go także w Eibliotece Jagiel-lońskiej
pracownikiem luk-susowym
Ltrzusarbeiter bo
nie uznawał pracy systematy-cznej
i "użytkowej" otaczać
się lubił pięknymi i kosztow
nymi przedmiotami potrze
ib j dla swe1 WSoaniałei
postaci_ a brzydził sie wszel- -
kimi oWawami biurokraci i
Nie dbał o awanse i stopnie
naukowe: przychodziły do
niego same Prof Ignacy
Chrzanowski wymusił na nim
np uzyskanie doktoratu na
podstawie pracy o pierwszej
drukarni Floriana Unglera w
w Krakowie Rozprawę o niej
napisał dlatego że pasjono-wał
go temat bez intencji
przedstawienia jej jako roz-prawy
doktorskiej Ale wiel-ki
profesor chciał mieć go o-ficjal- nie
na liście swych wy-chowanków
Promocja Pie-karskiego
upamiętniona była
jedynym w swoim rodzaju
wydawnictwem: księgą pa-miątkową
pod red
Grycza której współpracow-nikami
byli m in prof Mie-czysław
Brahmer kustosz Mu-zeum
XX Czartoryskich S
Komornicki prof Aleksan
der Birkenmajer 1 in W serii
żartobliwych artykułów prze- -
wentylowano zarówno nauko-wa
działalność przyszłego
"Mistrza" jak i jego słabości
i słabostki Księgę tę pt
"Marginalia" wydano w 200
egz jako piękny druk biblio
filski
Z miłością do starych dru-ków
łączyło się u Piekar-skiego
znawstwo ich na skalę
europejską Był w tym zakre-sie
wszechstronny: intereso-wała
go zarówno historia
wczesnego drukarstwa zna-ków
wodnych czcionek ga-tunków
papieru jak i grafika
książkowa oprawy znaki wła-snościowe
tłoczenia itp Ob-chodziły
go życiorysy daw-nych
drukarzy i introligato-rów
ich testamenty i losy ich
spuścizn inwentarze ich do-bytku
i rachunki oraz doty-czące
ich zapiski sądowe Znał
wysokość nakładów książek
XVI - wiecznych i sposoby ich
rozpowszechniania Z uszko-dzonych
opraw wydobywał u-ży- to dla ich wzmocnienia
skrawki zadrukowanego pa-pieru
tzw "makulaturę"
wyławiając w ten sposób
cenne fragmenty zaczytanych
St3i3Si3i3!33l3%3!3:2i3i2Si3't:i3]3i3lSi3)Si3i3łS:3)3)3i3)Sl3)3!3]3l3i3iS)3)
BPł Jr"WYr?VK ff w-r- f) lMmS£ŁiU&i#tvmmiJttt-- J mw--t jrlmff!iW"fcm5i£ ćx rn"3rT
V-£iU- T '„rrfwŁ t- - ' 'mM&AmwzMmmmmLC mK hmY S
'lMmWmłfMfŁ%mŁmi
IBHBNHKB 33}&&J&J&i&&ł&&i&ł&t&&t&?ir?itt&i&ittzntt
' ' — ~ —— — V — — ~ — — - — — V — — V — V M' "— — -
i
—
- r- - I SZCZĘŚLIWEGO NOWEGO
Parafianom Przyjaciołom Połonii
i Ludziom Dobrej Wołi
Ł Toronto 3 Ont
Ks Senior Józef Niemiński proboszcz
Komitet Parafialny
Henryk Cybruch przew
Charles Dublański wice-prze- w Frandsiek Kozak 11
Kałarzyna Kostecka prot
Czesław Dec sekr
Karolina Szymkiewicz skarbnik
Kontrolerzy:
Stanisław Belczowski Leon
Józef Cybruch Ryszard Dec
Czesław Orłowski Ul!
J!
kompletnie druków jarmar-cznych
a więc np o
Marchołcie lub kalendarzy
ludowych
Najważniejszym jego suk-cesem
było wydobycie zagi-nionych
map Sarmacji i
Polski z r 1526 opracowa-nych
przez Eernarda Wapow-skieg- o
Piekarski wydobył je
z oprawy zawierającej
akta salin bocheńskich w
Arch Głównym Akt Daw-nych
w Warszawie pod-stawie
znaków wodnych i
kształtu czcionek ustalał ko-lejność
i warianty rozlicznych
wydań utworów Jana Kocha-nowskiego
Pracował szybko i spraw-nie
przeczuwając że
nie doczeka starości Zmarł w
czasie wojny 7 1944 w
Łowiczu przeżywszy 51 lat
oficjalnie na serce Warunki
wojennej egzystencji zgon je-go
niewątpliwie przyspieszy-ły
Okres czynnej pracy nau-kowej
skrócić jeszcze wypa-da
o lata chaosu okupacyjne-go
choć pracował do ostat-niej
chwili
Przyjaciel Piekarskiego
Wacław Borowy
pisząc o nim "Wspomnienie"
w "Studiach nad książką po-święconych
pamięci Kazimie-rza
Piekarskiego" 1951 miał
go przed oczyma za szybą pra-cowni
bibliotecznej na parte-rze
Pałacu Potockich na Kra-kowskim
Przedmieściu Ob-serwować
go tam było można
od wczesnego ranka do
wieczoru w charakterysty-cznym
pochyleniu nad stary-mi
księgami sporządzającego
przerysy ornamentów opraw
albo badającego pod światło
znaki wodne na starych pa-pierach
Działo się tak w świą-tek
i piątek w każdej porze
roku Gromadził równolegle
materiały do historii różnych
dziedzin staropolskiego życia
kulturalnego Nie dla siebie
Niewielu jest i było uczonych
o większej lub zbliżonej szczo-drobliwości
i bezinteresownoś-ci
Z wyników badań Piekąr-skiegokorzyst- ać
mogli na go-rąco
przed ogłoszeniem ich
drukiem — to przychodziło
mu najtrudniej! — nie tylko
uczeni i przyjaciele ale 1 za-straszeni
młodzi studenci i
studentki poszukujący mate-riałów
do prac magisterskich
Ze słynnych kartotek Pie-karskiego
encyklopedii
wiedzy o piśmiennictwie sta-ropolskim
korzystali obficie
profesorowie Brueckner Kot
Bystroń Borowy Julian
Krzyżanowski i &¥}&mmtfr£ii&± ♦fcs&aJtts --m£3&m vm mm™ S'aVS&ArtXm7V - !TJL ?TVrŁ lftś% #' TS (Wh bMyVł'"mhuvjuVi4ian - śnik wszelkich
"krainy Sipargalii" V ski pomagał mu np
wice-prze- w sekr
fin
Bielawski
Na
późne-go
MWlft'
inni Czę- -
bratnia duszą
miło- -
osobliwości 'z
Piekar-prz- y
gro
madzeniu wszelkich materia-łów
do słownika pijackiego
Teoretyczne narady rozpo-częte
w pracowni bibliotecz-nej
kontynuowane były u
Lourse'a albo w pięknej sal-ce
restauracji "Pod Złotą Ka-czką"
obdobionej staropol-skimi
maksymami wyboru
Piekarskiego
Piekarski był formalnie
— ale w Warszawie zja-wił
się sam Żona — o wy-glądzie
dziedziczki — odwie-dzała
go niekiedy przyjeżdża-jąc
na krótko "ze wsi" o nie-sprecyzowan-ym
bliżej adre-sie
i znikała jak meteor Pie-karski
gdzieś mieszkał a ra-czej
gdzieś nocował Jakoś się
odżywiał załatwiał sprawun-ki
odwiedzał dentystę czy
To wszystko nie liczyło
się i odbywało w osobliwie
pospieszny sposób ustępowa- -
ROKU kM
Teł 532-824- 9
"v!w=45!:Si S WESOŁYCH ŚWTAT HOŻEGO NARODZENIA m l'Jf ~~—-- w łitf aa
Wszystkim
Polsko - narodowa Katolicka
Parafia św JANA
lo wobec spraw istotnie waż-nych
A ważne byty stare pol-skie
ich autorzy wy-dawcy
i drukarze ich dzieje
katalogi bibliografie
podłoża tego zaintereso-wania
U tkwił u Piekars-kiego
stan permanentnego ol-śnienia
polskim Odrodzeniem
i słuszne niewątpliwie pne-świadczen- ie
że jest to okres
niedostatecznie zbadany Stąd
podejście nie tylko uczonego
— ale i detektywa Piekarski
tropił dzieje poszczególnych
egzemplarzy książek intere-sując
sie ich przygodami i
wędrówkami Praktkował so-cjologiczne
podejście do lite-ratury'
jako jeden z pionierów
takich badań
Co pewien czas wyruszał na
odkrywcze wyprawy na pro-wincję
do bibliotek w rezy-dencjach
magnackich dwo-rach
seminariach duchow-nych
pałacach biskupich kla-sztorach
itd Miał z tego tytu-łu
rozległe znajomości wśród
arystokracji i ziemianstwa o-r- az
dostojników kościelnych
Z jednym z nich ks bisku-pem
Stanisławem Okoniew-skim
z Pelplina lączjły go
związki bibliofilskiej przyjaź-ni
Kulminacyjnym jej punk-tem
było udekorowanie Bis-kupa
orderem "Białego
Uroczystość odbyła się w
rezydencji biskupiej a w cza-sie
obiadu pojawiła się na
stole biesiadnym ryba jak z
"Pana Tadeusza" cała a na
trzy sposoby przyrządzona
' ów order wiąże się nie
tylko z osobą inicjatora od-znaczenia
Biskupa ale i cieka-wym
a maloznacznym rozdzia-łem
historii książki w Polsce
międzywojennej
W r 1923 zawiązano w
Krakowie Towarzystwo Miło-śników
Książki pod prezesurą
Kazimierza Witkiewicza Wy-łoniło
ono ściślejszy
Bibliofilów" którego Kapitu-ła
nadawała wybrańcom or-der
Białego Kruka za zasługi
na polu krzewienia znawstwa
starych ksiąg i do
nich "Zakon" wypracował
skomplikowany system god-ności
i szczebli — na wzór
wolnomularstwa — oraz spe-cyficzna
tytulaturę Do "Wiel-kiego
Komandora Wschodu"
zwracano się per Pa-ginacjo"
albo "Dostojny Fo-lianci- e" "bracia" zwani byli
"suplementami" "siostry" —
"kapitałkami" a "kandydaci
"makulaturzystami" W cza-sie
posiedzeń wygłaszano
przemówienia równie frywol-n-e
jak erudycji
Kazimierz Piekarski
w r 1930 godnoś-cią
"Kustosza Białe-go
Kruka ze wstęgą Inkuna-bułu"
brał całym sercem u-dz- iał
w imprezach Towarzyst-wa
którego zasługują
z wielu względów na przypo-mnienie
Był inicjatorem wy- dawnictw wystaw i wycie-czek
duszą tych poczynań i
czujnym stróżem właściwego
ich poziomu Grono krakow-skich
Miłośników Książki ma
w swym dorobku kilkadzie-siąt
wystaw takich jak np
wystawa starych kalendarzy
krakowskich różnych wydań
"Pana Tadeusza" exlibrisów
ze zbiorów prywatnych ksią-żek
i grafiki zwązanej z osobą
marsz Piłsudskiego i w in W
roku 1944 po śmierci Piekar-skiego
urządzono w Krako-wie
poświęconą mu wystawę
konspiracyjną
Bibliografia prac Piekar
skiego wylicza 186 prac roz-proszonych
po pismach nau-kowych
lub wydanych w for-mie
broszur bibliofilskich o
niewielkim nakładzie W r
1936 rozpoczął wydawanie po-mnikowego
dzieła pt "Polo-nia
typografica saec XVI"
przynoszącego podobizny za-sobów
drukarskich tłoczni
polskich Jeszcze ważniejszym
dziełem był katalog centralny
starych druków znajdujący
się w zbiorach polskich W
momencie wybuchu wojny i-stn-iał
on w olbrzymiej
kartoteki — i w tej
pochłonął go pożar w Warsza-wie
po powstaniu 1944 roku
Stojącym na uboczu zdawać
się może że opublikował nie-wiele
1 że główna praca jego
życia poszła z dymem Jest je-dnak
inaczej "Non omnis
moriar" sprawdza się na nim
w całej rozciągłości" Najwię-kszą
zasługą Piekarskiego
jest to że wskazał co i jak na-leży
robić — i wychował na-stępców
Gdy go zabrakło
prace przejęła i kontynuuje
dr Kawecka-Gryczow- a dobrze przygotowana do tej
roli pod okiem "Mistrza" Je-Dokończ-enie
na"str 5
ss1! 1
PRZYJEMNYCH ŚWIĄT B02EGO NARODZENIA
DUŻO SZCZĘŚCIA W NOWYM ROKU
życzy swej Klienteli i całej Polonii
I
tj !f
575 Oueen St W Toronto Ont
Tel 366-704- 0
EMr!?iSiS!S'rSS'CC'S'-e'J!2ie!2:S!S!S!C-!2'-S'2IStS!S12!s'''-
® M
Wiązankę Życzeń Radosnym Dniu
Bożego Nawdzcnia i Szczęśliwego
Nowego Rohi
zasyła
ALDERMAN WARD
TORONTO CITY
METROPOLITAN
TORONTO
11 62 St Clair W
535-314- 3
!
w
STA
Vi?
ij 4£n
— 9 Austin Crescent
535-428- 6
6
COUNCIL
MEMBER
COUNCIL
ftsasiaaaaaaaaaa&aiSiasasaasłaaaaaasiassiasiaisasi ! JW
Kaplica Pełnej iwsigelii
FULL GOSPEL TABERNACLE
159 Cloreraont St — Toronto 3# Ont
(poniżej Dundas St W)
Zebrania niedzielne godz 10 rano
O godz 11 Uwielbienie Pańskie
O 7 wiecz zebranie ewangeliczne
W tygodniu — w i soboty o 800 wiecz
Uwaga: Uzdrowienie chorych przez modlitwy na
wszystkich powyższych zebraniach
Książeczki kieszonkowe do czytania za darmo
Wstęp wolny dla wszystkich
WESOŁYCH ŚWIĄT NARODZENIA PAŃSKIEGO
życzy
WSZYSTKIM RODAKOM
KAZNODZIEJA FRANCISZEK BEREZOWSKI
TEL 92M806
siaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaa
Wiązankę Życzeń w Radosnym Dniu
Bożego Narodzenia i Szczęśliwego
Nowego Roku
zasyła
mmmm hardware
mim
2493 Dufferin St Toronto 10 Ont
M J SIMONETA — Tel 787-039- 1
" ? BUILDERS — CONTRACTORS
l and INDUSTRIAL HARDWARE
i ZfS£tZVCPStZKtZ)CtZieXtZ&'&£X&&SX1Zt£teK}C£K j mmmm
Z OKAZJI ŚWIAT BOŻEGO NARODZENIA
1 DUŻO SZCZĘŚCIA W NOWYM ROKU
składa icszystkim swoim Kłientom
i całej
Fiberglass Sisfrifjytors
and Faiiriaaiors
80 Signet Driye Wesion Ont
Tel 741-73- 11
??5JBBfflB?ggS
wfes=5¥r
ia
składa
ROKU
metoda
tyinżc
dynku
okresie
niemal
historii
aleś-my
brodę
Józefa
historii
księgi
jakby
lutego
istnej
Tuwim
żo-naty
le-karza
księgi
Kru-ka"
"Zakon
miłości
"Wasza
pełne
Orderu
dzieje
formie
formie
Alodia
środy
pastor
Polonii
w
1 r
i
£
I
iii
'
1
43ił f Wmi
Ml
i' i W