Zwilazkowiec Alliancer, March 05, 1966

              "
tt
fv
ŁJf%i-1I11?ffl''M==r'- J' "%-- "
--a e3i wjjw 4r MHV'r ""JW kb - '{tH34-'- r c
N -r
-
07E 2 "ŻWiAZKOWiEC" MARZEC (Moreh) soboto 5 — 1966 KMj
-
"Związkowiec" (The Alliancer) ALEKSANDER GROBICKI GWOŹDZIEM PO SZYBIE
Prlnted for erery Wednesday ind Saturday by Ul VS H aa a POLISH ALLIANCE PRESS LIMITED W I
fiyttkcSc Prasową W Wcłoszczjk przewoomciący S LeszcryrUM serr
Editor4n-Chle- f (Redaktor Nacztln) — B Heydenkorn
Cenertl Manager (Kierownik Wydawnictwa) — S F Konopka
Prlntlng Manager (Kierownik Drukami) — K 1 ŁlazurklewlcŁ
Roczna w Kanadzie
Półroczna
Kwartalna
PRENUMERATA
$6 00fW Stanach Zjednoczonych
rominac
$3 50 i innych krajach $700
$200 1 Pojedynczy numer 10£
1475 Qutn Sfrtłt West Tel LE 1-24-
91 Toronto Onł
AuttoTUed u Słcond cUsj mail by tbe Post Offlee Department Ottawa
and lot payment of poctage In cash
m
'--
Do przywilejów premiera należą nominacje senatorów Po-biera
decyzję sam i — zapewne jak w innych wypadkach — po
wysłuchaniu opinii swoich bliskich współpracowników Nie jest
jednak zobowiązany do przyjęcia czyjejkolwiek sugestii
Najwygodniej jest oczywiście posuwać się po ustalonym szla-kuril- e
wyłamywać się z przyjętych zwyczajów Tak właśnie po-stąpił
ostatnio — i nie po raz pierwszy — prem Pearson
Po wcale długim okresie odroczeń postanowił wreszcie wy-pełnić
większość wakansów w Senacie Pisano i mówiono wiele
na ten temat Przypominano przy tej okazji zapowiedź reform
Senatu 'ustanowienie górnej granicy wieku a jednocześnie zmiany
w systemie nominacyjnym Okazało się jednak — przynajmniej
dotychczas — iż były to senne marzenia Prem Pearson zapre
zentował się jako wręcz idealny tradycjonalista
Tradycja polityczna nakazuje mianowanie do Senatu zasłu
icriych j wysłużonych działaczy partyjnych polityków którym
nie' poszczęściło sle przv urnach wvborczvch ale nartia do ktńrei
rjSleżą-pozostal- a u władzy Odsyła się też do Senatu czasem mini
strów' Którzy z jakiegokolwiek powodu pragną — albo muszą —
rX1owa: pMuwaiiia ieiu iiiiiiiHunaiuuj i niaiiuaiu jjęsei- - wsi K
vrl-i-Wprawd- zie ministrowie oraz inni politycy od czasu do czasu
rtfcźzczędzą komplementów Senatowi ale są to okolicznościowe I'grzecznościowe ukłony W rzeczywistości bowiem uprawnienia
Senatu są ograniczone a rząd przez dotychczasową praktykę no-minacyjną
nie przyczynia się do podniesienia znaczenia tej Izby
'jTrudnpnoprźeć śię wrażeniu że fotel senatorski jest po prostu
synekurą albo wynagrodzeniem dla zasłużonych lub wysłużonych
pfacównlków partyjnych Można w pełni rozumieć celowość ta- -
kiego wynagrodzenia natomiast więcej aniżeli wątpliwe jest czy
'rj§rninacja na senatora jest najodpowiedniejszą formą spłatypar-''tyjjiych'- 5
długów Mamy nawet bardzo poważne w tej materii za- -
rzęzenra:
' -'- Prem Pearson głosi wprawdzie iż jest zwolennikiem reform
które 'dyktuje życie ale gdy chodzi o nominacje do Senatu po-zostaCwtern-y"'
tradycji wątpliwej wartości Mógł jego konserwa-tywna
poprzednik p Dlefenbaker mianować senatorem kierowni-ka'r)rganizaćjl'partyjn- ej
to dlaczego nie mógłby i on! Obaj odesłali
swpich zauszników po wyborach które nie spełniły oczekiwanych
nadziel" do-Sen- atu
'f'j --Oczywiście pyDiefenbaker'w okresie piastowania urzędu pre-łjii&f- i)
rniańowałwyłącznle konserwatystów aje ńie wyłącznie dzia-łaby1
'parfyjrlych Mianował dwóch senatorów pochodzenia ukraiń-skiego'-
tynf'hlstbryka profesora uniwersytetu Yuzyka Indiani-'nlCjarMskromnegódziałac- za
z małej' miejscowości
r: żyenaiorowie pochodzenia ukraińskiego mianowani
"
zostali
wśk'utek'zb)egów'órganlza'cj] riarodowościowycn? Nief
f(iÓKoWiri'acripie'żą'dćcyaowaateż icłi pozycja w "społeczności
titóąms$ejranl fez -- zasługi' dla hiej' Oczywiście ule znaczy to że
'oióslaSaJąichrwzględriieUnlesą — względnie mogą być —
"dodatklóVvym "czyrińiklenr
"
ale 'nie one -- są" tym elementem który
'$&$$ U' ♦
--
"
itjDzjałacze polonijni popełniali konsekwentnie i uporczywie
rielkTłłądiUważaliiiśą upoważnieni do wytypowania kandydata
npścnatoTa 'r przedłożenia tej kandydatury przyczym zasługi dla
poJidgllstJińbwllyzaadniczą' kwalifikację Albo nie rozumieli oni
jqp'(oiloachcieli zrozumieć ustalonych w tej mierze zwyczajów ł
zasaMPrze'cleż 'żaden $cnatoV"nle jest reprezentantem jakiejś jed- - 3AtWSW'liAł1 'nVńirt ncł łóur™ firnurfnn?' ' " r ilfiV f UlllViU nbj NUWIiuum fMMtN f wirivji
icji
fjbiialnl]Vr#eralhympgąuznavać i wysoko
jsocsególny kraju„w poszczególnych
flZłeOZinacni życia meriuiiiupui-iłjgi- t u wuą uuyu- -
tftóft
ttltikm
'„
wyłączając oczywis- -
zwartych okręgów
Rządy prowin- -
cenić" wkład
rozwój
yrjiiiuuzcma
One są 'szkołą po- -
! publiczną Partie odpo-i- m
i-wąsk-im
tego słowa
u mi trr-Tr-1- ": —ii"-- ' t - j ' " — ' raŚCzwlUC'fartieVKanadile nie stosują klucza pochodzeniowe:
USltria'! Wartkich? fylkb "przez aktywriymdział wżyciu par- - ihflinaźtiilćźćlenaaiwyższych szczeblach
''Więyikied Sarkamy' mówimy o dyskryminacji wskazujemy
neps?ił'pdżydjc Innych grup etnicznychnie dostrzegamy że udział
PótalcóYanfzaćjach partyjnych społecznych tego kraju jest
żastraszająconiklyr
w' jDlaczego brak jest kandydatów polskiego pochodzenia w wy-borach'
samorządowych prowincjonalnych czy federalnych Ilość
wszystkich' kandydatów nie przekracza przecież palcówjednej ręki
'Gdzież są więc ci znani Kanadyjczycy polskiego pochodzenia
zasłużeni' działacze partyjni których należy wynagrodzić fotelem
senatorskim? Znamy kilku Jest też i kilka osób nie mieszczących
się 'w tych' tradycyjnych ramkach ale niewiadomo czy prem
Pearson zdobędzie się kiedyś na "rewolucyjny" KroK przekro-czenia
regulaminu partyjnego
Jeśli Polonia nie może mówić iż ma rzecznika w Senacie to
jest _ powtarzamy to jeszcze raz — rezultat fałszywej akcji dzia-łaczy
polonijnych którzy wyobrażali sobie iż zasługi dla społecz-ności
polskiej wystarczają dla nominacji
Ten błąd wyjściowy pogłębiano dalszymi
Różne grupy poszczególne organizacje a nawet jednostki do-starczały
Premierowi kondydatów Nie brakło indywidualnych za-biegów
jokoło własnej osoby Zbędne chyba dodawać że toczyła
się jednocześnie walka rywalizacyjna że jedni drugim podsta
wiali-nog- i
--W tych warunkach" nawet gdyby zasługi dla społeczności pol-skiej
:były elementem decydującym to każdemu premierowi łatwo
bylo~nie mianować żadnego kandydata polskiego pochodzenia Jeśli
jednak pamiętać będziemy że te zasługi to — w najlepszym razie
— nieznaczny dodatek do innych — oraz iż ani Diefenbakerowi
ani'p: Pearsonowi nie spieszno — jak dotychczas — mianować
senatora polskiego pochodzenia — to ta beznadziejnie fałszywa
taktyka -- działaczy polonijnych była dla nich niezwykle wygodna
--r
' Adres Komitetu Głównego Milenium
O" -- Dokładny adres Komitetu Głównego i Komitetu Głównego
Mllehlurp Polski Chrześcijańskiej — Wydziału Wykonawczego
brzmi: --
'
X GAHADIAH POUSH MILLENNIUM
K l coCANADA LIFE ASSURANCE
130 BLOOR ST WEST ''-- : SUITĘ 401 TEL 924-512- 1
i TORONTO 5 ONT
Już widzę jak Czytelnicy ła
pią się za karnawałem jeszcze
rozszumiałe lub popiołem już
przysypane głowy — Znowu ja- kaś zbiórka? Bankiet? Akade-mia?
Podniosłe mowy i patrio-tyczne
orędzia? Pochód ze sztan- darami Krakowiaczek ci ja i po- pisy dętej orkiestry???
Nic podobnego Po prostu fa-milijna
li tylko uroczystość czy- li pierwsza rocznica skrzypienia
'"Gwoździem po Szybie"
Pani Marysia przyniosła tort
z jedną świeczką i odpowiednim
napisem Panna Felcia słój so- lonych ogórków Basia fiołki w
doniczce (twierdząc że to dla
Gwoździa najbardziej odpowied-ni
kwiatek) Zaratustra flachę
żubrówki Zdziadzialski łokieć
krakowskiej kiełbasy a redak-tor
"Związkowca" pokaźny bonu-- sik Michalski z Montrealu przy
słał pudło cukierków nadzianych
nie strychniną lecz likierem Pan
Kazio spis poufnych adresów w
Acapulco (gdzie się właśnie by
czy) a Jurek z Gujany żywego
alieatorka któreeo nnnrzpdnin
podkarmił diamentami Z Pol
ski nadeszła depesza podpisana
pseudonimami (Ha ha! Wiemy
kto ale nie zdradzimy!) wzywa- jąca Gwoździa by przyjechał i
poskrzypiał z Wietnamu zaś ho-norowa
odznaka bojowników o wolność i demokrację'
Antoś Kociubiński grał na kon-trabasie
ja na fujarce Józio Sa-lesmańs- ki na polonijnych cym- bałach a w przerwach między
życzeniami Radio Wolna Europa
nadawało zamówioną specjalnie
dla Gwoździa jego ulubioną pio-senkę:
"Byle młodym być za-kochanym
być i mieć wciąż
dzieści lat"
Gwóźdź zatknięty w korek od
szampana stał na honorowym
miejscu na stole i skrzypiał z za- dowolenia A my w pokojowej
anty-bombow- ej atmosierze po- klepując się po plecach i gdzie
indziej jedliśmy pili lulki pa-li- ii wróci iłfeamjnosiębyłnoa dPróukgi i nbieokprznei-e
wyrżnąłem głową w mur polo-nijnej
obojętności i nie przebu-dziłem
się
Na stole stała pusta butelka
po "Chateau Gai" sylwestro-wym
szampanie (Madę in Cana-da- )
w której tkwiła czerwona
świeczka uchowana z choinki
Na 'talerzu leżała figa z „ ma-kiem)
którą Gwóźdź otrzymał od
anonimowej 'wielbicielki obok
zaś kilka listów-- z rachunkami do
zapłacenia Barwną plamą odbi-jał
katalog Simpsoha zaadreso-wany
do "okupanta" mieszka
nia'
Gwoździem (w braku widelca)
wyłowiłem samotnego grzybka
pływającego w słoiku pozostałym
po sylwestrowej bibie i łykając
go westchnąłem: — Rocznica!
Od roku juź Gwóźdź skrzypi i
zgrzyta Po dawno"nie jny tej po
lonijnej szybce po nerwach Ko
daków po narodowych śwletoś
ciach Lub na mętnych wodach
naszego społecznego i politycz
nego żywota Kreśli' jakieś kaba-listyczne
znaki wywołuje fale
sięga do zamulonego dna- - Czy
telnicy kiwają' głowami lub pal
cem w nucie Śmieją się do roz-puku
lub zgrzytają niekoniecz-nie
własnymi zębami Przypijają
"na zdrowie"-(n- a co Gwóźdź ód-posiad- a: "dziękuję") lub "'obyś
skisł" (na co On: -- "nawzajem")
rJapią za pióro by polemizować
lub za miotły by wymiatać (nie-wiadomo
— gwoździa czy śmie-cie)
" I to wszystko W praktyce bo-wiem
nic sie nie zmieniło —
Gwóźdź zatknięty w korek od
szampana zgrzyta: — Jak długo
można tak zgrzytać bez naoli-wienia?
Order by mu dali lub iakaś
inną pozłacana odznakę Ale bv
je dostać trzeba siedzieć a nie
sKaKac uśmiechać się a me
krzywić Potakiwać a nie zgrzy- tać Zresztą przekonaliśmy się
na wojnie że ordery są jak bom-by:
zwykle trafiają niewinnych
Mogli jednak obwołać Gwoździa
prezesem! Np Funduszu imienia
Kilińskiego I tak do szewca prę-dzej
lub później go odeślą Albo
prezesem znanych już Czytelni- -
Kom "Bojowników o miejsce
przy Bufecie" Zaszczyt i wygo-da
Gwóźdź miałby zapewnione
stałe miejsce przy korytku i za
bankietowymi stołami Ale nie
obwołali Są widocznie kandyda-ci
bardziej spragnieni i mniej
zgrzytliwi
Żadnego Bankietu na jego
cześć też nie urządzono Przyj-dzie
Gwoździowi czekać 25 lat
bowiem wcześniej bankietować
nie wypada Co nonsensowne
bowiem zdaniem Gwoździa feto-wać
się powinno (np w małżeń-stwie)
właśnie pierwsze lata wal-ki
zrywów miłości zgrzytów i
zachwytów — a późniejsze "po-godzenie
się z z losem" zejście
z obłoków na ziemię i opadnięcie
w siłach
Mogli jednak zaprosić na ja-kiś
cudzy Bankiecik tak często
z tej lub innej okazii i nie-okaz- ii urządzanj' Podjadłby Gwóźdź so-bie
niezgorzej podpił zgrzytnął
mówkę iak ta lala zdobył kilkii
przyjaciół i kilkunastu wrogóv
(U) £ S BU n E
poczym ku ogólnej radości przez
tydzień lub dwa kursowałyby po
mieście różne plotki spłodzone
naprzeciw Kościoła przez dobra-ne
grono zawsze czujnch obser-watore- k
intymnego życia polo-nijnego
Właściwie to i zaprosili Gwoź-dzia
I to nie na żaden Bankie-ci- k
ale na prawdziwy Bal! A
jakże — by im później opisał
suknie ("pięknych" oczywiście)
pań smokingi ("eleganckich"
naturalnie) panów wyżerkę (ma
się rozumieć '"wyśmienitą") or-kiestrę
(jak najbardziej "wspa-niałą")
trunki (wiadomo "wybo-rowe")
i zabawę (co nie ulega
żadnej wątpliwości — "nieza
pomnianą ) Wszystko to wza- -
mian za bilet wstępu i wyżej
wspomnianą "wyśmienitą" wy-żerkę
Gwóźdź poszedł Zjadł
Zazgrzytał i wyszedł Ktoś inny
lepiej to wszystko i zręczniej
gęsim piórkiem w prasie obma-low- ał
Zdawało się wreszcie że Ztart- -
ki z życzeniami ("obyś pękł!")
nadejdą że listonosz cały ich
wór wywali na przyzbie u Gwoź-dzia
Ale że o starych kartkach
(wprawdzie świątecznych) też
Gwóźdź nozerzytał wiec zapamię
tano i kartek nie przysłano Go-rzej
że i na Fundusz szewca Ki-lińskiego
też nic wzamian nie
złożono —co już Gwoździa zabo-lało
Miał też Gwóźdź jeszcze na-dzieję
na jakiś b o n u s i k od
"Związkowca" Ale oni tam te-raz
wyborem Miss Polonii Kana-dyjskiej
bez reszty zajęci i za-miast
dać bonus gotowi popro-sić
o fant Gwóźdź ma jeden któ-ry
by się świetnie (jego zda-niem)
na tą okazję nadawał: wy
Współpraca gospodarcza
Kanada zaczyna zwracać coraz to
baczniejszą uvage na cztery rzeki
które mogą odegrać — i odegrają
— wielką rolę w jej stosunkach
przemysowych i handlowych ze
Stanami Zjednoczonymi Z pomocą
tych dróg wodnych można wypro-dukować
olbrzymie ilości energii
elektrycznej której Stany potrze-bują
bardzo wiele
Potęga ukryta w tych wodach
może po zainstalowaniu odpowied-nich
siłowni wytworzyć tyle prądu
że sama Kanada nie będzie go w
stanie zużytkować Stany Zjednoj
czone go potrzebują i w niedługim
już zapewne czasie rozpoczną się
odpowiednie prace
Cztery te rzeki o łącznych moż-liwościach
produkcyjnych 20000
000 kilowatów dostarczą Stanom
Zjednoczonym 7000000 kilowatów
w fazie początkowej tzn tyle ile
zużywają dziś miasta Chicago i Fi-ladelfia
razem wzięte
Od dawna już Kanada traktowa-ła
swe zasoby wodne jako rezerwę
sił które zostaną kiedyś wykorzy-stane
dla potrzeb kraju Dziś oka-zuje
się iż można bardzo korzyst-nie
wykorzystać je na eksport
Jałcie rzeki brane U są pod
uwagę?
A więc w pierwszym rzędzie
Churchill River na Labradorze
niej łatwe
elektrycznej toczą 'się juz na ten
temat rozmowy z Consolidated Edi-soil- z
Nowego Jorku które to kon-sorcjum
potrzebuje dostawy 2000
000 kilowatów prądu w przeciągu
najbliższych lat Budowa zakła-dów
które będą jednymi z najwięk-szych
tego rodzaju na tym konty-nencie
rozpocząć się ma w lecie
przyszłego roku Ukończone one
zostaną w 1971 reku
Rzeka Peace River w północnej
British Columbii jest już częścio-wo
w stadium rozbudowy dla ce
lów przemysłowych W Portage
Mountain kończy się już budowę
wielkiej zapory Wykorzystanie jej
do produkcji prądu elektrycznego
dla możliwości wytwarzania 4000
000 kilowatów Stopniowo
ona rozbudowywana w miarę wzra
zapotrzebowania coraz to
większej ilości energii przez prze-mysł
amerykański
Na rzece Columbia River
się trzystopniową zaporę Wyko-nywana
jest ona wspólnie przez
Kanadę i Stany Zjednoczone Po
ukończeniu część z 4500000 kilo-watów
otrzymywanego prądu brać
będzie Kanada resztę Stany-- Zje-dnoczone
Rzeka Nelson River w północnej
Manitobie będzie w stanie wytwa-rzać
około 5000000 kilowatów
Prąd z niej dostarczany będzie do
USA do stanów North
South Dakota Michigan Wiscon-si- n
i Minnesota
Kanadyjski rząd federalny i rząd
prowincji Manitoby wydały łącznie
przeszło $3000000 na zbadanie
możliwości v korzystania Nelson
River
Oczywiście budowa takich urzą
dzeń w miejscach zupełnie dotych
czas jest bardzo kosztow
na Niezależnie od tego instalowa-nie
linii przewodów wysokiego
£
pchana piran ja (To taka mała
rybka połd amerykańska której
stadko w kilka człowieka
do kości obgryzie) Nie da jej
jednak Napewno źle by go zro-zumiano
Albo ze Gwóźdź jest
zdania że kobiety (do tego pięk
ne!) gryzą lub ze on im się od-gryza
I tak źle i tak nie dobrze!
Największą jednak nadzieję
miał Gwózdz ze ktoś ofiaruje
mu bezpłatny przelot Na Zie-mię
Ognistą lub do Accapulco
Na Wyspę Kobiet lub choćby
do Diabła Byle bezpłatny Kon-gres
opłacił niegdyś Wańkowi
czowi objazd całej Kanady Ale
Wańkowicz na Kongres nie
zgrzytał a i w Kongresie byli
wówczas inni ludzie niż dzisiaj
Zresztą — Gwóźdź to nie Mel-chior
Ani z tuszy ani z talen-tu
Ale Chciukowi Polonia w
Australii też zapłaciła by so
bie tamtejsze kangury dobrze o-bejr- zał A Bregmana wszystkie-go
ciekawa Polonia londjńska
wysłała aż do Japonii i na Ko
reę Coz — gdzie indziej ludzie
do tych spraw inaczej podcho-dzą
Nasza Pani Micia była już
w Hong Kongu i w Honolulu
Za darmo Bo pracuje w biurze
podróży Ale co z tego komu
przyszło z wyjątkiem pani Mici?
Gwóźdź by to opisał niczym ów-ż- e Chciuk w Frum'ie"
A tak? Nawet jadąc do redakcji
Gwóźdź musi z własnej kieszeni
za bilet tramwajowy płacić!
świeczka dogasa Grzybków
już więcej nie ma Ocet po-został
w słoiku Zresztą nie by-ło
pod co te grzybki jeść Cho-wam
więc gwoździa pod podusz-kę
Może mi się przyśni jego 25
letnia rocznica?
pięcia którymi przesyłać się bę-dzie
prąd na odległość 500— 1000
mil również nie będzie łatwe Pra-ce
te można podjąć jedynie w tym
wypadku gdy ma się pełną gwa-rancję
natychmiastowego wykorzy-stania
wytworzonej energii i na
stępnie ciągłości jej dostarczania
Wytwarzany prąd przez siłownie
rzeki Churchill na Labradorze po-bierany
będzie przez Nowy Jork
i New England Obliczono już iż
dostawa jego znacznie będzie tań-sza
niż tego który obszary te otrzy-mują
obecnie Sekret tej taniości
leży w geograficznym układzie te
renów na których siłownia będzie
wybudowana
Przed tysiącami lat wędrujący
lodowiec wyżłobił tu płytki basen
rozciągający się na powierzchni
27000 mil kwadratowych pomiędzy
dość wysokimi szczytami Po wyco-faniu
się lodowca teren ten pokry
ty został tysiącami jezior Obszar
ten nosi nazwę Lakę Plateau
Przez len obszar właśnie przepły-wa
Churchill River Wypływając z
jeziora Jacopie przepływa ona
spadając następnie Le
stopniowo o 1000 stóp na długości
15 mil tworząc wysoki na 250 stóp
wodospad w Churchill Falls
Zadanie z punktu widzenia inży-nierskiego
jest tutaj dość stosun- -
Odnośnie budowy ną siłowni Jkowo Trzeba będzie wybu
25
będzie
stania
budu-je
Dakota
dzikich
na- -
minut
"'John
tylko
dować pewną ilość kanałów dzie-lących
koryto rzeki Powstanie ró
wnież szereg jezior-rezerwuaró- w
wodnych w pobliżu zaś jeziora
Jacopie zapora o wysokości 200
stóp zamykająca bieg rzeki I tu
będzie także szereg zbiorników wo-dnych
na długości około 20 mil
następnie zaś szereg prawie piono-wych
tuneli łączących się następ-nie
w jeden w który spadać będzie
rzeka w ilości 49000 stóp sześcien-nych
wody na sekundę Zainstalo
wane tu turbiny dadzą z łatwością dla
siłę 4000000 kilowatów 35000
000000 kilowatgodzin rocznie
Projektuje się również wykorzy-stanie
w przyszłości prądu
Downriver spadającej z wysokości
400 stóp Dałaby 2000000 ki-lowatów
energii
Quebec Hydroelectric Power
Commission kupowałaby część tej
energii dla miast Montreal i Que-be- c
resztę znacznie większą bra
łyby Stany Zjednoczone dokładniej
mówiąc Consolidated Edison
Kosztorys robót obliczany jest
na $1000000000 z których na La
bradorze wyda się $700000000 na
rozbudowę zakładów i przewodów
resztę zaś na instalacje na terenie
prowincji i Stanów Zjedno
czonych
Jak się dawno już przekonano
Kanada posiada wprost nieograni-czone
możliwości produkowania
energii elektrycznej przez użycie
siły wodnej Niezależnie od projek-tów
o których mowa powyżej
inne niewykorzystane dotychczas
rzeki z łatwością mogą wytwarzać
więcej niż 73000000 kilowatów
Przy stanie obecnego przemysłu
i zaludnienia kraju energii w tej
ilości w ogóle nie możnaby zużyć
Zachodzi jednak pytanie czy bu-dowanie
olbrzymich siłowni elek
trycznych na rzekach jest obecnie
azn& i m&v&azH
16 MILIONA
VOLKSWAGENÓW W 1965
ROKU
W roku 1965 taśmę produk-cyjną
fabryki w Wolfsburgu
opuściło 16 miliona Volk$wa-genó- w Obroty oceniane są na
92 miliarda marek Ekspor-towano
w tym okresie 614000
samochodów
Przeciętna dzienna wytwór-czość
wynosiła 7000 sztuk
DROGI Z MUSZELEK
W stanie Luizjana w USA
wiele dróg buduje się z mu-szelek
Zbiera się je suszy
miele na proszek i daje jako
podkład pod asfalt
Jak przekonano się już na-wierzchnia
tego rodzaju jest
znacznie tnoalsza i lepsza niz
budowana normalnie
DZIWNA CIEKAWOŚĆ
Ciekawość ludzka jest rze-czywiście
czasem nieco dziw
na Czym się ludzie nie inte-resują'
By odpowiedzieć na
wszystkie pytania specjalne
biura informacyjne muszą
mieć personel doprawdy bę
dący encyklopedią
Są tacy którzy chcieliby
koniecznie wiedzieć jakie ko-biety
lubił Cezar — szczupłe
czy tęgie tacy których in-teresuje
ile napraiodę nóg
ma stonoga inni znowu jaki
miała obwód w biuście słyn-na
Kleopatra (autentyczna
nie Elisabeth Taylor) Ostat-nio
pewien pan chciał ko
niecznie dowiedzieć się czy
słynny koń trojański miał
podkowy
Rzeczywiście ludzie mają
poważne problemy trzeba
przyznać
z USA
opłacalne wobec możliwości produ-kowania
energii elektrycznej przy
użyciu energii atomowej Toczą się
na ten temat dyskusje sporządza
się dokładne wyliczenia i zestawie
nia Rezultat ich nie jest jeszcze
znany wiadomo jest już jednak
iż w razie zrealizowania się w prak
tyce obliczonego kosztu prądu wy
produkowanego przez siłownie na
tych czterech rzekach będzie on do
przyjęcia Rzeczoznawcy z Consoli-dated
Edison są zdania że rozbu-dowane
zakłady te przez bardzo
długi okres czasu będą się dosko
nale opłacały
Specjaliści wolą siłownie wodne
ponieważ są one znacznie mniej
skomplikowane i łatwiejsze w ob
słudze od cieplnych Uruchomianie
i zatrzymywanie pracy zakładów
wodnych wymaga jednego przekrę
cenią kurka odcinającego dopływ
wody w razie przerwy w dopływie
prądu jak np w dniu 9 listopada
ub r bardzo szybko można defekt
odszukać i usunąć Wszystko to
stwarza w elektrowniach napędza
nych ciepłem bardzo skomplikowa
przez cieśninę trudności Do tego dochodzi ró--
rzeki
ona
Quebec
jest
wnież koszt siły napędowej która
w siłowniach wodnych nie kosz-tuje
nic
Niezależnie od tego wszystkiego
siłownie wodne są bardzo ekono-miczne
ponieważ bardzo łatwo jest
w nich regulować konieczną w da
nej chwili wydajność pracy przez
włączanie i wyłączanie poszczegól-nych
zespołów turbin
Eksperci są zdania iż wybudo
wanie siłowni na tych czterech
rzekach wstrzyma dalszą rozbudo
wę źródeł wytwarzania prądu elek
trycznego conajmniej na okres je-dnego
pokolenia inaczej mówiąc
na 25 lat Dostarczą one tyle ener-gii
iż starczy jej z powodzeniem
istniejącego już przemysłu
i nosa luanosci Kraju oraz na
znaczny eksport W miarę powięk-szania
się tego wszystkiego będzie
się stopniowo rozbudowywać ilość
silłowni Wcześniej nie będzie to
potrzebne
Dyrekcja Manitoba Hydroelectric
Power Commission sądzi iż nad
wyżka z 2000000 kilowatów z rze-ki
Nelson będzie eksportowana
przynajmniej przez 20—25 lat Głó-wnymi
odbiorcami prądu " będzie
południowa Manitoba Toronto i
Minneapolis w USA Koszt instala-cji
siłowni na Nelson River wraz z
uniami przewoaow wysoKiego na
pięcia wyniesie około $800000000
Konstrucja zapory na Peace Ri- -
ver i instalacja przewodów do re
jonu Vancouver na odległość 600
mil kosztować będzie $300000000
Wydajność siłowni tu zbudowanej
wyniesie 2300000 kilowatów ale
początkowo nie będzie się jej tyle
produkować Otwarcie siłowni na-stąpi
prawdopodobnie w 1968 roku
Pełne wykorzystanie wydajności
nastąpi dopiero wówczas gdy na
terenie British Columbii rozbuduje
się przemysł Nie należy jednak !i
czje na to by nistąpilo to przed
1970 rokiem
Inżynierowie rozpatrują już ewen-tualność
dostarczania prądu z tei
siłowni ał do południowej Kalifor- -
sSasJ
ABY HANDEL SZEDŁ
®
Pewien narciarz polskie w kłopocie ponieważ ani nt nie był w stanie nabyć w fo?
ju pary nart które byłu Z
koniecznie potrzebne
dzie mu tłumaczono że teoń towaru zabrakło i nie wiadn nmieo kiedy pokaże się ponto
Nie mając innego wyjścia sportowiec zwrócił się z jw
bą do krewnych w Kanad™
"u """" -- " " yrzysia i apnairęrunszartdoskttaóćrymche wmożpeokc
Można sobie wyobrazić je
go zdumienie gdy po otrzu flmeirkamnęiu"M"naZdaaęrkt ozipnaaunwePa"ożlyałni dnS"aterrnujjcaeh
to me wszystko jeszcze: nar- ty nim dotarły do Kanadv
przeszły przez pośrednrtico
firmy francuskiej W końca
wróciły do Polski
MORSKIE DIAMENTY
U wybrzeży Afryki Połu-dniowej
wydobywa się coraz więcej diamentów które zna- jtdamują osnięe wz mląodruzu prDzyonsietasiłoynseu
przez wody rzek może jesz- cze przed milionami lat Prąd
wody osadzał je u ujściasląd
uuei-Hi-e jv się wygrzeouie
Cała flota małych statków
zajęta jest tym połowem di-amentów
Przy pomocy specja-lnych
kopaczek wydobywa sie muł i w nim właśnie znajduje cenne kamienie
SZPADA NAPOLEONA
W słynnym muzeum mo- skiewskim znajduje się oryg- inalna szpada cesarza Napol-eona
z którą podobno nie ro-zstawał
się on przez cały czas swej oszałamiającej kariery
Została ona wykonana prm słynną wówczas fabrykę bro- ili siecznej w Wersalu pod P-aryżem
Klinga jej wykonam
ze stali damasceńskiej posia- da specjalne grawerunki mi-ędzy
innymi napis: "Napoleo-nowi
Bonapartemu pierwsz-emu
Konsulowi Republiki
Francuskiej"
Po wygnaniu na Elbę N-apoleon
podarował tę szpadę
generałowi rosyjskiemu Szu-wałowo-wi
który był przydńe-lon- y do jego boku z ramienia
cara
Dalsze jej dzieje nie są zna-ne
Wiadomo-jest- r tylko izdo
muzeum podarował ją jakiś
rieznany z nazwiska oficer armii czerwonej
NAJWIĘKSZY BUDYNEK
ŚWIATA
No terenie Niemiec Zacho-dnich
wybudowany zast-ani-e
największy budynek świata
Wysokość jego wynosić będńe
1250 metrów czyli będzie' on
trzy razy wyższy niż najwyż-szy
obecnie na świecie Em
pire State Building w No'jiym
Jorku Konstruktorem jego
będzie słynny niemiecki arch-itekt
Robert Gabriel
Przypuszczalnie wzniesiony
on zostanie w okolicy miast
Frankfurt Wiesbaden i M-oguncja
Gigant ten posićdai
będzie 356 pięter na ziemią
i 16 kondygnacji podziem-nych
W 8 tysiącach mies-zkań
zamieszka 25000 dudd
Zostaną w nim niezależnie od
tego umieszcone warsztaty
rzemieślnic-- " biura kościo-ły
szpitale kawiarnie rest-auracje
domy towarowe B-ędzie
to budynek zupełnie s-amowystarczalny
— mieszkań- -
cy nie będą zmuszeni opus-zczać
go w ogóle chcąc doko-nać
zakupów
Olbrzym ten będzie sam w
sobie miastem Znajdą się
nim hotele pensjonaty te-atry
kina a nawet studw tel-ewizyjne
Ze względu na czy-ste
powietrze wysokogórskie
(górne piętra znajdować się
będą ponad chmurami i p-osiadać
tuieczne słońce) zami-erza
się urządzić w nim san-atorium
zdrowotne
Do dyspozycji mieszkańców
dla szybkiego przenoszenia
się z piętra na piętro znajdo-wać
się będą 72 windy Ni-ektóre
z nich tzw ekspresoue
zatrzymywać się będą jedynie
co 20 piętro Komunikacja
liczna i na szynach wokół b-udynku
odbywać się będńe coa
ziemią gdzie również miesai
sie będą garaże obliczone na
4000 samochodów
Czas bitdoyy tego oibr
oblicza się na 10 lat Ko&
jego wyniesie co najmniej 2j
miliarda marek
nii W tym wypadku jednak p4
dostarczany przez siłownię na ra-ce
Columbia będzie kalkulował sf
taniej
Zagadnienia te są bardzo włine
dla przemysłu amerykanjei'0!
który potrzebuje coraz to wif£J
energii elektrycznej Ocrywiśe
Stany Zjednoczone mogą sobiej?
budować jakie chcą własne
atomowe czy inne Woli o&
jednak prąd z siłowni wodnych w-nad- y
Po prostu dlatego że beCF'
] się" on kalkulował znacznie UmeJ- -
!- -
l
M
U