000423b |
Previous | 13 of 64 | Next |
|
small (250x250 max)
medium (500x500 max)
Large
Extra Large
large ( > 500x500)
Full Resolution
|
This page
All
|
ftł
U A-"££- " iłiwr ™ t" -- vj V - jfi' ': KJł "! ri(if?" i RfWł-Wi- ? l Vi ŁJ ItTŁ Tiiri7- - T(— 1 -- £- r i £rr ' T""--" ' 3 u- - w tf-Ł- t rrK'TeTzifT'B-tt'Jili'tłj'UKi-iB''fft?W'-fcT?:- -- a -- j V3r "4 --rr — jcu " v-- ł
liśHBiiBEHBBSEililii 5tr- - is
'' H £ oAraii Świąt- - Bożego Narodzenia w
II i Nowegpj Boku -
H „nasze życzenia składa swymKlientom i Polonii w
( EJ ii—i ~ ""— "jf— -- pi r
! mii ' jvrsKt ? - ye? WmwHti®TF7??smmimmMF&&zć'mam& r isi?s i worzk T&mMi i?& w x# rasse i%
! I J0HN'S MEAT PRODUCTS I1
Właśc J WŁODAREK f
Ha? Roncesvalles Ave Toronto Tel LE 2-38-
01 gf
SA vS
f kij o£
M -- t r — — — Wj li S?
III
M
Moc serdecznych życzeń
świątecznych noworocznych
zasyłają swej Klienteli całej Polonii
REGINA SHOE STORĘ
POLSKI SKŁAD OBUWIA
Właściciele: W MALKIEWICZOWIE
iŹOPueen Toronto 3-67-
31
JSERDECZNIEJSZE ŻYCZENIA WESOŁYCH ŚWIĄT
' SZCZĘŚLIWEGO NOWEGO ROKU
zasyła swej Klienteli i całej Polonii
ALEXANDER MEAT MARKET
luriownia i detaliczna sprzedaż wędlin wyrabianych
jia sposób europejski Dostarczamy do sklepów za-łióttie- nia
żądajcie naszych wędlin swoich sklepach
J215 DundasSt Toronto
Tel EM
Tel LE 56853
NAJLEPSZE ŻYCZENIA "WESOŁYCH ŚWIĄT"
I NOWEGO ROKU
składa swej Klienteli i całej Polonii
jt
i
i
R
St W
I
na
w
W
Pnlich Nałinnnl R-ilrn-
Mr 9 Tlnllriłopron wiłuii Aiunuiłai umvci y vx unuiiaiKootu -- m
J550 Queen St W Toronto Tel 536-301- 3
Inaprzeciw Związkowca)
inana roionn w Toronto ze swych wyrobów mięsnych
Najnowsze i najlepsze ciastka
na urodziny chrzciny lub wesela
Na święta specjalne "Christmas Logs"
oraz czarny 'i złoty "Christmas Cake"
WESOŁYCH ŚWIĄT BOŻEGO NARODZENIA
i SZCZĘSLlVEGOr NOWEGO ROKU
życzy swym klientoni i Polonii
"SUNNYYIEW RESTAURANT"
i" Roncesvalles Ave
en St W
Toronto
i'
śle '
Tel 531-957- 1
MOC SERDECZNYCH 'ŻYCZEŃ ŚWIĄTECZNYCH
i'068'Oue
NOWOROCZNYCH
SUNNYSIDE BEYERAGES
Teł LE 2-13-
16
NAJSERDECZNIEJSZE ŻYCZENIA WESOŁYCH
ŚWIĄT I SZCZĘŚLIWEGO NOWEGO ROKU
zasyłają swej Klienteli' i całej Polonii
G Skrzypek i M Sowiński z rodzinami
"BRUNOŚ MEAT MARKET"
KiX?n JPe w swej jakości 'wędliny własnego
ittnl ?"ęs l Lowary importowane z Europy
znajduje się naprzeciw budynku "Związkowca"
{ronło 1ro7 -- i 'm'koi
wg?s
jjco vueen-i- r w iei wj-- ™
ŁSJBił „
i
" ifacarWfcŁ7—:J-SSrPt- T— — '
'Mfii!Ś5SMr#Ę!i
r':-_- y
R '
F J ZNAMIROWSKI ' ' ' ' - 'M
n non ra n d n ńt V A 'iiir -
tó Z OKAZJI ŚWIĄT BOŻEGO NARODZENIA ® r
leżv na naSn "'u godzin roboczych gość nieokreślona obejmowała w
- jr-r'ijJ- Łj Ul l ~wj" łU4atnt-4ełiił- j oa-mano- w v- - uUiCjC5H?iąL W POlSCe' Chodziło SM7vtńw hoctislct- - obchodzone bjły wszędzie przez
Każdą rodzinę Przez najuboż-szych
i naizamożnieis7vrh
% chowaniem przejętych z pokole-- K ma na pokolenie zwyczajów i o- - "Jfjn- - uirwamy się one w
pamięci od
lat a towarzyszą przez całe ży- cie nawet poza granicami kraju
ojczystego gdziekolwiek losy
rzuciły Polaków
Święta te budzą wspomnienia
zstolalet dwziigeicliinjnnyymch łągcroząmasdeznąfa prrzay- -
VV2 tVff &bSĄ'?- - 'HMlTfMMaM— WftitJlIftJt ?y łŁ Tl&ft £lCl
dują i rozrzewniają a przede
wszystkim podtrzymują przywią-zanie
do ziemi ojczystej do Na-rodu
i utrwalają miłość do oj-czystego
piękna
Oprócz wspaniałych uroczys-tości
kościelnych są z-ty- m okre-sem
związane obrzędy widowis-ka
pokazy przepiękne kolędy
i rozmaite wierzenia ludowe Ja-sełka
Maryjki Herody kolędni-cy
z gwiazdą turoniem niedź-wiedziem
czaplą i szopką Co ro-ku
odtwarzane powszechnie zna-ne
oglądane z zachwytem i roz-rzewnieniem
tak przez starszych
jak i młodszych
Poszczególne dzielnice Polski
posiadały swoiste pomysły stale
uzupełniane przez domorosłych
artystów a wzbogacające miej-scowy
folklor Do najpiękniej-szych
obiektów należy szopka
Najbardziej wyróżnia się kra-kowska
która nie dała się wy-przedzić
tak pod względem kon-strukcji
jak i zdobnictwa Wielo-wieżow- y
pałacyk ozdobiony ko-lorowymi
elementami ludowy-mi
witrażykami wycinankami
których bogactwo jest niewy-czerpanym
źródłem dla miłośni-ków
i mistrzów rękodzieła cha-łupniczego
W krakowskim niegdyś- -
o--bron- nym
kościele-śwr-Andr- zeja
przechowywane są stare mające
przeszło 500 'lat lalki z szopek
Są to jedne z najstarszych w
całej Europie Napróżno poszu-kiwalibyśmy
takich zabytków
np w Niemczech we Francji
albo w Anglii-Tylk- o Włochy mo-e- a
sie poszczycić takimi unikata- -
W Muzeum Przemysłu Lu-dowego
w Krakowie znajdują się
S? dzieła wykonane pracowicie i z
M wielkim artyzmerr wykazują-Sj- f
cym piękno sztuki polskiej i nie-- W
zwykłą pomysłowość mistrza Do
m dzisiaj w Polsce odbywają się
Sft konkursy szopek z nagrodami
£ Kraków i okolice szczyciły się
W najpiękniejszymi modelami szo-- W
pek które się rozpowszechniły
w w Małopolsce innych dzielni-- W
cach kraju a spotkać je można
'§} także na szlakach wędrówek
ffu tułaczych polskich uchodźców
W W okresie Bożego Narodzenia
W RyneH Główny Krakowa był zaw-- W
sze miejscem wystawy setek bar-ta?
wnych szopek wśród choinek
kramów świątecznych Kto raz
zobaczył tę bajecznie kolorową
wystawę pragnął oglądać ją co
roku i cieszyć się tym niepo-wszednim
widokiem
Urok szopki zachował się w
mej pamięci od lat dziecięcych
rozbudził zamiłowanie do jej
tworzenia Wybrałem ten temat
opisu by przekonać Czytelników
o uroku szopki a przykładami za-chęcić
innych do tej miłej in-teresującej
rozrywki artystycz-nej
która budzi zdolności po-rywa
do twórczości
Podaję przykłady i okolicznoś-ci
budowania moich szopek
W czasie przebywania w jed-nym
nie-mieckich
z
obozów koncentracyj-nych
w Gusen k Mathausen zro-biłem
szopkę Dzisiaj po wielu
latach nie mogę uwierzyć ze to
sie udało mimo niebezpieczeń-stwa
i brutalnego tępienia naj-mniejszych
przejawów patno-tvzm- u
i uczuć religijnych
Z końcem roku 1944 gdy juz
zupełnie zmalały nadzieje prze-trwania
strasznych warunków
kiedy setki ludzi ginęły codzien-nie
z głodu kiedy w całym obo-zie
masowo wyniszczano więź-niów
krematoryjny komin dymił
dzień i moc zmniejszano porcje
ćhlebarzwick"000 P'odukcre
m&MmwmmmmmSHSB OTTS irr&&££ X-:Krf#W- &i BSWaBtóffiaSBSBOi
"ZWIĄZKOWIEC - BO IE NARODZENIE (Xmfł 1964 UmM „
IMffllffiS H ffrwMKTwiWin1 tjyUU ŁfaiSaay-WtrdEl- J
M-iPnedłużan- iem
K-r- ti ir
najwcześniejszych
postanowiłem zrobić szopkę
przygotować widowisko kolędo-we
Jakie były przeszkody i gro-ziły
konsekwencje i jakie tej ro-bocie
towarzyszyły wybiegi
nie będę opisywał Ryzykowny
zamiar realizowałem w ulayciu
Ze skrawków kartonu i kradzio-nych
materiałów przy pomocy
wtajemniczonych i godnych zau
fania kolegów w pracowni ma
larskiej Messerschmitta za mu-rami
i drutami obozu zrobiłem
szopkę w ciągu tygodnia Wy- - W$ffiS8S&M8ĘB§ffl
'ł - T ' ł ii
-
i
i
i
i
i
najokropniejszych
'
—
miary: 120 x 100 cm Szopka by-ła
ozdobiona krakowsko-podha-lański- mi
motywami ludowymi
zaopatrzona w światła elektrycz-ne
z wnętrzem przedstawiają-cym
zburzoną Warszawę a figur-ki
ilustrowały współczesną Pol-skę
Mimo czujności SS manów
i kapów szopka została przemy-cona
do obozu Obiekt musiał
być przechowywany w stale
zmienianych miejscach ze wzglę-du
na kontrolę i rewizję
Kolędowanie z deklamacjami
śpiewami i muzyką rozpoczęliś-my
23 grudnia po zajęciach
dziennych przy zasłoniętych ok-nach
i pod własną strażą przy
barakach Występy zakończyliś-my
dnia 6 stycznia na strychu
piętrowego budynku dla około
400 więźniów wydelegowanych
grupami ze wszystkich narodo-wości
Niesamowitą ciszę wypeł-niały
kolędy śpiewane ha różne
melodie i w różnych językach
przez 10 narodowości Wzruszo-ny
głos deklamątora i tłumacza
dopełniał wrażenia Na podnie-sieniu
stała jarząca się kolorowo
szopka przyciągająca setki par
oczu
Stanu napięcia psychicznego i
nastroju nie da się opisać
Uczestniczyłem we wszystkich
wieczorach kolędowych jako ni-komu
nieznany z nazwiska reży-ser
i artysta Kiedy w ciemności
zajaśniała szopka zabrzmiała
trąbka hejnałem krakowskim
popłynęły melodie śpiewnych
kolęd ludzie padali na kolana
rozlegały się szlochy głośne a
lękiem napełnione oczy zalewa-ły
się łzami szeptały modlitwy
wybladłe wargi Zdawało się że
niebo zniżyło się ku ziemi i bło- -
ANDRZEJ CHCIUK
łachmany1 oknte szkielety ludz
kie z kornie pochylonymi głowa-mi
że ta mała jarząca się szopka
przenosi wszystkich poza druty
i mury i prowadzi do ojczystych
chat do najbliższych dając za-pomnienie
o rzeczywistości i bli-skiej
zagładzie
Sprawił to urok szopki Podno-sił
na duchu obudził wspomnie-nia
dodał otuchy podszepnął
modlitwy do Nowonarodzonego i
Matki Bożej Zostały wysłuchane
bo doczekaliśmy się dnia oswo-bodzenia
Z obozu wróciłem do Anglii
W czasie zdrowotnego urlopu w
jednym z oddziałów 4 D P sta-cjonowanych
w Szkocji przygo-towałem
widowiskosceniczne pt
"Betlejem Polskie" z udziałem
żołnierzy Trudności techniczne
i braki materialne usuwaliśmy w
rozmaity sposób przy powszech-nym
zapale i chęciach Idea po-kazania
polskiego piękna i rodzi-mych
tradycji Bożego Narodze-nia
na obczyźnie podniecała do
najśmielszych projektów i pomy-słów
artystycznych
8 stycznia 1946 roku odbyła
się premiera av Aberdeen a po-tem
w innych miejscowościach
z udziałem 108 wykonawców a
widowisko zobaczyło ponad pięć
tysięcy szkockiej i polskiej spo-łeczności
Była to jedna z naj-większych
udanych wojskowych
imprez kulturalnych która cie-szyła
się wielkim powodzeniem i
walnie wzbogaciła fundusz po-mocy
dzieciom polskim w Niem-czech
Widowisko to pokazało nasze
piękne bogate zwyczaje i polski
charakter" Odsłony miały bogatą
oprawę dekoracyjną z których
ostatnia jako tło akcji "przedsta-wiała
szopkę o w ym i a rŁa c li
250 x 250 cm 'Publiczność przyj
mowała akcję rozgrywającą' się 5?
na scenie stojąc dzieląc uczucia W
wzruszenia z wykonawcami — jjjtf
Zdziałał to urok szopki
Rok 194647 z dala od ludzkich
osiedli pustkowie na wybrzeżu
Szkocji Oddziały WP były roz-mieszczone
w barakach blasza-nych
na ogołoconym wzgórzu
Długie wieczory jesienne nudę
i bezczynność uzupełniał „wicher
stukający monotonnie w zama-zane
szybki i blaszane dachy
Myśli o kraju rodzinie i trapiąca
tęsknota targały duszę a bezna-dziejna
sytuacja i coraz smut- -
niejsze nastroje nie były łatwe
do zniesienia
Pewnego październikowego
dnia zrodziła się myśl 'zbudowa-nia
szopki Fotografia kościoła
Mariackiego i sylwety zamku
Wawelskiego znalezione w sta-rym
żołnierskim kalendarzu po-służyły
jako model Długie nu-żące
wieczory ponad 800 godzin
posiedzeń zostało wypełnionych
tą artystyczną rozrywką Powsta-ło
miniaturowe misteriurn ozdo-bione
wycinankami witrażykami
(Dokończenie na str 14)
Bajka o iiołkisłanie
dla mojej małej Hani
Była sobie krainargdzie rosły tylko fiołki
a byty takie aziwne jimiy umąt rMtiwnn p
Od rana 'do wieczora pachniało to śpiewało -- ' 'y ♦?
i z radości raz 'po 'raz koziołki wywracało ' M
Królem był Wielki Fiolek królową zaś Fiołkini " W
królewną Fiołcząiko i fiołki poddanymi „ - m
Z fiołków był śliczny pałac i meble z jiołków były
" j&
kraina wkrag pachniała fiołkami z całej siły £
Gdzie stąpnąć — fiołek rosnął czego się nie tknąć — fiołek $
z fiołków był zachód słońca i nawet w plocie kołek ?
Aż raz do lego kraju poeta przywędrował "' ' ' M
(bo marzył o nim i śnił on pomylona głowa!) - - Wj
I w pierwszej chwili tamże dziękował swemu fatum
że wszystko tu fiołkowe źe wszędzie wszystko z kwiatów
Że tylko same fiolki fioleczki moc fiołczątek -
(a ile tego było to zerknij na początek!) ' 2
I gdy tak chodził chodził i tak się rozkoszował
t ujf " czuje~iż coś niedobrze znim ze go boligłowa - %$L
te w oczach mu się migaże pot-m- u ściekaj czoła — m
no M juz sami wiecie: 'riychjiółków dostał fioła -
Morał'z tej bajki taki ujętylw zwykłe słowa- - w
adW czegoś jest za 'dużo-t- o z tego' boli głowa -- £
ilnnyteżlmoralbajkUmelkaiżycwracjai
nagłupie:mrzonkvkaT'ąjest4ich'Tealizącia
iNOWEGOROKU tóf ('?
C _ najlepsze 'życzenia składa r
j
i
f Kl "---
'4
- !
f śSirS Kit % ifcl Zf f fw® : ' i' P
I "MARY'S FOOD SHOP"
M & DELICATESSEN v si
{$ Właściciel M M Holdai g „ }'
M 758 Quecn StW Toronto Ont EM 4 8004 W "
WESOŁYCH JWIĄT BOŻEGO NARODZENIA
" i SZCZĘŚLIWEGO NOWEGO ROKU
ROTHBARTS PHARMACY
676 Queon St W
'"- - życzy - Stf
W !i
Toronto Tel EM 3-28-
00 ? }ji
i iiyg
WIĄZANKĘ' NAJLEPSZYCH ŻYCZEŃ W RADOSNYM
DNIU BOŻEGO NARODZENIA I NOWEGO KOKU'
zasyła
BELLWOOD'S CLEANERS
Wlaśc L L KOBYLARZ
Czyszczenie prasowanie I' pranie bielizny
Wszelkie reperacje krawieckie
Bezpłatne zabieranie l odwożenie
760 (Jucen St W r — Tel 366-386- 6'
#"
Z OKAZJI WIAT 'BOŻEGO'rŃARODZENIA t M
i SZCZĘŚLIWEGO' NOWEGO ROKUr}: - g
wiązankę -- życzeń' składa - N ffl
SCAN 3UTĆHER
1242 Dundas W — Toronto Ont — Tol LE] M006 M
Moc serdecznych życzeń
świątecznych inowprocznych
v
zasyłają swej' Klienteli i całej Polonii "'
1 właściciele sklepu' '
BRZYSKI & SONS GROCERY
598 Oocen St W — Toronto — Tol EM 6-03-
36
Świąteczne i
składa
# W MAYKUT HARDWARE Ę
§ 682 duecn StfW — Tel EM 3-15- 20 Res RO 2-05- 31 W
W ' g
Z okazji--r Bożego
i' Nowego IipJcii'
najlepsze życzenia składa swym klientom i całej Polonii
IMPERIAL BAKERY
Właśc- - RODZINA LOTTMAN
177-18-1 Baldwin St —
2394 Dufferin St
3787 Bathurtt St
2347 EglintonfE
3515Lakehore Rd
2262 Keele St
564'SheppardAve
Najlepsze życzenia
Noworoczne-- -
Narodzenia
~ -- --
Tol EM£84947
Tel: 783-466- 1
- f _ i Tel ME5-510- 7'
Tel 755-997- 1
Tel 255-623- 1
Teł 2413953
b
1 V:
i'
M K
i
ir
iy
ii
Object Description
| Rating | |
| Title | Zwilazkowiec Alliancer, December 23, 1964 |
| Language | pl |
| Subject | Poland -- Newspapers; Newspapers -- Poland; Polish Canadians Newspapers |
| Date | 1964-12-23 |
| Type | application/pdf |
| Format | text |
| Rights | Licenced under section 77(1) of the Copyright Act. For detailed information visit: http://www.connectingcanadians.org/en/content/copyright |
| Identifier | ZwilaD3000253 |
Description
| Title | 000423b |
| Rights | Licenced under section 77(1) of the Copyright Act. For detailed information visit: http://www.connectingcanadians.org/en/content/copyright |
| OCR text | ftł U A-"££- " iłiwr ™ t" -- vj V - jfi' ': KJł "! ri(if?" i RfWł-Wi- ? l Vi ŁJ ItTŁ Tiiri7- - T(— 1 -- £- r i £rr ' T""--" ' 3 u- - w tf-Ł- t rrK'TeTzifT'B-tt'Jili'tłj'UKi-iB''fft?W'-fcT?:- -- a -- j V3r "4 --rr — jcu " v-- ł liśHBiiBEHBBSEililii 5tr- - is '' H £ oAraii Świąt- - Bożego Narodzenia w II i Nowegpj Boku - H „nasze życzenia składa swymKlientom i Polonii w ( EJ ii—i ~ ""— "jf— -- pi r ! mii ' jvrsKt ? - ye? WmwHti®TF7??smmimmMF&&zć'mam& r isi?s i worzk T&mMi i?& w x# rasse i% ! I J0HN'S MEAT PRODUCTS I1 Właśc J WŁODAREK f Ha? Roncesvalles Ave Toronto Tel LE 2-38- 01 gf SA vS f kij o£ M -- t r — — — Wj li S? III M Moc serdecznych życzeń świątecznych noworocznych zasyłają swej Klienteli całej Polonii REGINA SHOE STORĘ POLSKI SKŁAD OBUWIA Właściciele: W MALKIEWICZOWIE iŹOPueen Toronto 3-67- 31 JSERDECZNIEJSZE ŻYCZENIA WESOŁYCH ŚWIĄT ' SZCZĘŚLIWEGO NOWEGO ROKU zasyła swej Klienteli i całej Polonii ALEXANDER MEAT MARKET luriownia i detaliczna sprzedaż wędlin wyrabianych jia sposób europejski Dostarczamy do sklepów za-łióttie- nia żądajcie naszych wędlin swoich sklepach J215 DundasSt Toronto Tel EM Tel LE 56853 NAJLEPSZE ŻYCZENIA "WESOŁYCH ŚWIĄT" I NOWEGO ROKU składa swej Klienteli i całej Polonii jt i i R St W I na w W Pnlich Nałinnnl R-ilrn- Mr 9 Tlnllriłopron wiłuii Aiunuiłai umvci y vx unuiiaiKootu -- m J550 Queen St W Toronto Tel 536-301- 3 Inaprzeciw Związkowca) inana roionn w Toronto ze swych wyrobów mięsnych Najnowsze i najlepsze ciastka na urodziny chrzciny lub wesela Na święta specjalne "Christmas Logs" oraz czarny 'i złoty "Christmas Cake" WESOŁYCH ŚWIĄT BOŻEGO NARODZENIA i SZCZĘSLlVEGOr NOWEGO ROKU życzy swym klientoni i Polonii "SUNNYYIEW RESTAURANT" i" Roncesvalles Ave en St W Toronto i' śle ' Tel 531-957- 1 MOC SERDECZNYCH 'ŻYCZEŃ ŚWIĄTECZNYCH i'068'Oue NOWOROCZNYCH SUNNYSIDE BEYERAGES Teł LE 2-13- 16 NAJSERDECZNIEJSZE ŻYCZENIA WESOŁYCH ŚWIĄT I SZCZĘŚLIWEGO NOWEGO ROKU zasyłają swej Klienteli' i całej Polonii G Skrzypek i M Sowiński z rodzinami "BRUNOŚ MEAT MARKET" KiX?n JPe w swej jakości 'wędliny własnego ittnl ?"ęs l Lowary importowane z Europy znajduje się naprzeciw budynku "Związkowca" {ronło 1ro7 -- i 'm'koi wg?s jjco vueen-i- r w iei wj-- ™ ŁSJBił „ i " ifacarWfcŁ7—:J-SSrPt- T— — ' 'Mfii!Ś5SMr#Ę!i r':-_- y R ' F J ZNAMIROWSKI ' ' ' ' - 'M n non ra n d n ńt V A 'iiir - tó Z OKAZJI ŚWIĄT BOŻEGO NARODZENIA ® r leżv na naSn "'u godzin roboczych gość nieokreślona obejmowała w - jr-r'ijJ- Łj Ul l ~wj" łU4atnt-4ełiił- j oa-mano- w v- - uUiCjC5H?iąL W POlSCe' Chodziło SM7vtńw hoctislct- - obchodzone bjły wszędzie przez Każdą rodzinę Przez najuboż-szych i naizamożnieis7vrh % chowaniem przejętych z pokole-- K ma na pokolenie zwyczajów i o- - "Jfjn- - uirwamy się one w pamięci od lat a towarzyszą przez całe ży- cie nawet poza granicami kraju ojczystego gdziekolwiek losy rzuciły Polaków Święta te budzą wspomnienia zstolalet dwziigeicliinjnnyymch łągcroząmasdeznąfa prrzay- - VV2 tVff &bSĄ'?- - 'HMlTfMMaM— WftitJlIftJt ?y łŁ Tl&ft £lCl dują i rozrzewniają a przede wszystkim podtrzymują przywią-zanie do ziemi ojczystej do Na-rodu i utrwalają miłość do oj-czystego piękna Oprócz wspaniałych uroczys-tości kościelnych są z-ty- m okre-sem związane obrzędy widowis-ka pokazy przepiękne kolędy i rozmaite wierzenia ludowe Ja-sełka Maryjki Herody kolędni-cy z gwiazdą turoniem niedź-wiedziem czaplą i szopką Co ro-ku odtwarzane powszechnie zna-ne oglądane z zachwytem i roz-rzewnieniem tak przez starszych jak i młodszych Poszczególne dzielnice Polski posiadały swoiste pomysły stale uzupełniane przez domorosłych artystów a wzbogacające miej-scowy folklor Do najpiękniej-szych obiektów należy szopka Najbardziej wyróżnia się kra-kowska która nie dała się wy-przedzić tak pod względem kon-strukcji jak i zdobnictwa Wielo-wieżow- y pałacyk ozdobiony ko-lorowymi elementami ludowy-mi witrażykami wycinankami których bogactwo jest niewy-czerpanym źródłem dla miłośni-ków i mistrzów rękodzieła cha-łupniczego W krakowskim niegdyś- - o--bron- nym kościele-śwr-Andr- zeja przechowywane są stare mające przeszło 500 'lat lalki z szopek Są to jedne z najstarszych w całej Europie Napróżno poszu-kiwalibyśmy takich zabytków np w Niemczech we Francji albo w Anglii-Tylk- o Włochy mo-e- a sie poszczycić takimi unikata- - W Muzeum Przemysłu Lu-dowego w Krakowie znajdują się S? dzieła wykonane pracowicie i z M wielkim artyzmerr wykazują-Sj- f cym piękno sztuki polskiej i nie-- W zwykłą pomysłowość mistrza Do m dzisiaj w Polsce odbywają się Sft konkursy szopek z nagrodami £ Kraków i okolice szczyciły się W najpiękniejszymi modelami szo-- W pek które się rozpowszechniły w w Małopolsce innych dzielni-- W cach kraju a spotkać je można '§} także na szlakach wędrówek ffu tułaczych polskich uchodźców W W okresie Bożego Narodzenia W RyneH Główny Krakowa był zaw-- W sze miejscem wystawy setek bar-ta? wnych szopek wśród choinek kramów świątecznych Kto raz zobaczył tę bajecznie kolorową wystawę pragnął oglądać ją co roku i cieszyć się tym niepo-wszednim widokiem Urok szopki zachował się w mej pamięci od lat dziecięcych rozbudził zamiłowanie do jej tworzenia Wybrałem ten temat opisu by przekonać Czytelników o uroku szopki a przykładami za-chęcić innych do tej miłej in-teresującej rozrywki artystycz-nej która budzi zdolności po-rywa do twórczości Podaję przykłady i okolicznoś-ci budowania moich szopek W czasie przebywania w jed-nym nie-mieckich z obozów koncentracyj-nych w Gusen k Mathausen zro-biłem szopkę Dzisiaj po wielu latach nie mogę uwierzyć ze to sie udało mimo niebezpieczeń-stwa i brutalnego tępienia naj-mniejszych przejawów patno-tvzm- u i uczuć religijnych Z końcem roku 1944 gdy juz zupełnie zmalały nadzieje prze-trwania strasznych warunków kiedy setki ludzi ginęły codzien-nie z głodu kiedy w całym obo-zie masowo wyniszczano więź-niów krematoryjny komin dymił dzień i moc zmniejszano porcje ćhlebarzwick"000 P'odukcre m&MmwmmmmmSHSB OTTS irr&&££ X-:Krf#W- &i BSWaBtóffiaSBSBOi "ZWIĄZKOWIEC - BO IE NARODZENIE (Xmfł 1964 UmM „ IMffllffiS H ffrwMKTwiWin1 tjyUU ŁfaiSaay-WtrdEl- J M-iPnedłużan- iem K-r- ti ir najwcześniejszych postanowiłem zrobić szopkę przygotować widowisko kolędo-we Jakie były przeszkody i gro-ziły konsekwencje i jakie tej ro-bocie towarzyszyły wybiegi nie będę opisywał Ryzykowny zamiar realizowałem w ulayciu Ze skrawków kartonu i kradzio-nych materiałów przy pomocy wtajemniczonych i godnych zau fania kolegów w pracowni ma larskiej Messerschmitta za mu-rami i drutami obozu zrobiłem szopkę w ciągu tygodnia Wy- - W$ffiS8S&M8ĘB§ffl 'ł - T ' ł ii - i i i i i najokropniejszych ' — miary: 120 x 100 cm Szopka by-ła ozdobiona krakowsko-podha-lański- mi motywami ludowymi zaopatrzona w światła elektrycz-ne z wnętrzem przedstawiają-cym zburzoną Warszawę a figur-ki ilustrowały współczesną Pol-skę Mimo czujności SS manów i kapów szopka została przemy-cona do obozu Obiekt musiał być przechowywany w stale zmienianych miejscach ze wzglę-du na kontrolę i rewizję Kolędowanie z deklamacjami śpiewami i muzyką rozpoczęliś-my 23 grudnia po zajęciach dziennych przy zasłoniętych ok-nach i pod własną strażą przy barakach Występy zakończyliś-my dnia 6 stycznia na strychu piętrowego budynku dla około 400 więźniów wydelegowanych grupami ze wszystkich narodo-wości Niesamowitą ciszę wypeł-niały kolędy śpiewane ha różne melodie i w różnych językach przez 10 narodowości Wzruszo-ny głos deklamątora i tłumacza dopełniał wrażenia Na podnie-sieniu stała jarząca się kolorowo szopka przyciągająca setki par oczu Stanu napięcia psychicznego i nastroju nie da się opisać Uczestniczyłem we wszystkich wieczorach kolędowych jako ni-komu nieznany z nazwiska reży-ser i artysta Kiedy w ciemności zajaśniała szopka zabrzmiała trąbka hejnałem krakowskim popłynęły melodie śpiewnych kolęd ludzie padali na kolana rozlegały się szlochy głośne a lękiem napełnione oczy zalewa-ły się łzami szeptały modlitwy wybladłe wargi Zdawało się że niebo zniżyło się ku ziemi i bło- - ANDRZEJ CHCIUK łachmany1 oknte szkielety ludz kie z kornie pochylonymi głowa-mi że ta mała jarząca się szopka przenosi wszystkich poza druty i mury i prowadzi do ojczystych chat do najbliższych dając za-pomnienie o rzeczywistości i bli-skiej zagładzie Sprawił to urok szopki Podno-sił na duchu obudził wspomnie-nia dodał otuchy podszepnął modlitwy do Nowonarodzonego i Matki Bożej Zostały wysłuchane bo doczekaliśmy się dnia oswo-bodzenia Z obozu wróciłem do Anglii W czasie zdrowotnego urlopu w jednym z oddziałów 4 D P sta-cjonowanych w Szkocji przygo-towałem widowiskosceniczne pt "Betlejem Polskie" z udziałem żołnierzy Trudności techniczne i braki materialne usuwaliśmy w rozmaity sposób przy powszech-nym zapale i chęciach Idea po-kazania polskiego piękna i rodzi-mych tradycji Bożego Narodze-nia na obczyźnie podniecała do najśmielszych projektów i pomy-słów artystycznych 8 stycznia 1946 roku odbyła się premiera av Aberdeen a po-tem w innych miejscowościach z udziałem 108 wykonawców a widowisko zobaczyło ponad pięć tysięcy szkockiej i polskiej spo-łeczności Była to jedna z naj-większych udanych wojskowych imprez kulturalnych która cie-szyła się wielkim powodzeniem i walnie wzbogaciła fundusz po-mocy dzieciom polskim w Niem-czech Widowisko to pokazało nasze piękne bogate zwyczaje i polski charakter" Odsłony miały bogatą oprawę dekoracyjną z których ostatnia jako tło akcji "przedsta-wiała szopkę o w ym i a rŁa c li 250 x 250 cm 'Publiczność przyj mowała akcję rozgrywającą' się 5? na scenie stojąc dzieląc uczucia W wzruszenia z wykonawcami — jjjtf Zdziałał to urok szopki Rok 194647 z dala od ludzkich osiedli pustkowie na wybrzeżu Szkocji Oddziały WP były roz-mieszczone w barakach blasza-nych na ogołoconym wzgórzu Długie wieczory jesienne nudę i bezczynność uzupełniał „wicher stukający monotonnie w zama-zane szybki i blaszane dachy Myśli o kraju rodzinie i trapiąca tęsknota targały duszę a bezna-dziejna sytuacja i coraz smut- - niejsze nastroje nie były łatwe do zniesienia Pewnego październikowego dnia zrodziła się myśl 'zbudowa-nia szopki Fotografia kościoła Mariackiego i sylwety zamku Wawelskiego znalezione w sta-rym żołnierskim kalendarzu po-służyły jako model Długie nu-żące wieczory ponad 800 godzin posiedzeń zostało wypełnionych tą artystyczną rozrywką Powsta-ło miniaturowe misteriurn ozdo-bione wycinankami witrażykami (Dokończenie na str 14) Bajka o iiołkisłanie dla mojej małej Hani Była sobie krainargdzie rosły tylko fiołki a byty takie aziwne jimiy umąt rMtiwnn p Od rana 'do wieczora pachniało to śpiewało -- ' 'y ♦? i z radości raz 'po 'raz koziołki wywracało ' M Królem był Wielki Fiolek królową zaś Fiołkini " W królewną Fiołcząiko i fiołki poddanymi „ - m Z fiołków był śliczny pałac i meble z jiołków były " j& kraina wkrag pachniała fiołkami z całej siły £ Gdzie stąpnąć — fiołek rosnął czego się nie tknąć — fiołek $ z fiołków był zachód słońca i nawet w plocie kołek ? Aż raz do lego kraju poeta przywędrował "' ' ' M (bo marzył o nim i śnił on pomylona głowa!) - - Wj I w pierwszej chwili tamże dziękował swemu fatum że wszystko tu fiołkowe źe wszędzie wszystko z kwiatów Że tylko same fiolki fioleczki moc fiołczątek - (a ile tego było to zerknij na początek!) ' 2 I gdy tak chodził chodził i tak się rozkoszował t ujf " czuje~iż coś niedobrze znim ze go boligłowa - %$L te w oczach mu się migaże pot-m- u ściekaj czoła — m no M juz sami wiecie: 'riychjiółków dostał fioła - Morał'z tej bajki taki ujętylw zwykłe słowa- - w adW czegoś jest za 'dużo-t- o z tego' boli głowa -- £ ilnnyteżlmoralbajkUmelkaiżycwracjai nagłupie:mrzonkvkaT'ąjest4ich'Tealizącia iNOWEGOROKU tóf ('? C _ najlepsze 'życzenia składa r j i f Kl "--- '4 - ! f śSirS Kit % ifcl Zf f fw® : ' i' P I "MARY'S FOOD SHOP" M & DELICATESSEN v si {$ Właściciel M M Holdai g „ }' M 758 Quecn StW Toronto Ont EM 4 8004 W " WESOŁYCH JWIĄT BOŻEGO NARODZENIA " i SZCZĘŚLIWEGO NOWEGO ROKU ROTHBARTS PHARMACY 676 Queon St W '"- - życzy - Stf W !i Toronto Tel EM 3-28- 00 ? }ji i iiyg WIĄZANKĘ' NAJLEPSZYCH ŻYCZEŃ W RADOSNYM DNIU BOŻEGO NARODZENIA I NOWEGO KOKU' zasyła BELLWOOD'S CLEANERS Wlaśc L L KOBYLARZ Czyszczenie prasowanie I' pranie bielizny Wszelkie reperacje krawieckie Bezpłatne zabieranie l odwożenie 760 (Jucen St W r — Tel 366-386- 6' #" Z OKAZJI WIAT 'BOŻEGO'rŃARODZENIA t M i SZCZĘŚLIWEGO' NOWEGO ROKUr}: - g wiązankę -- życzeń' składa - N ffl SCAN 3UTĆHER 1242 Dundas W — Toronto Ont — Tol LE] M006 M Moc serdecznych życzeń świątecznych inowprocznych v zasyłają swej' Klienteli i całej Polonii "' 1 właściciele sklepu' ' BRZYSKI & SONS GROCERY 598 Oocen St W — Toronto — Tol EM 6-03- 36 Świąteczne i składa # W MAYKUT HARDWARE Ę § 682 duecn StfW — Tel EM 3-15- 20 Res RO 2-05- 31 W W ' g Z okazji--r Bożego i' Nowego IipJcii' najlepsze życzenia składa swym klientom i całej Polonii IMPERIAL BAKERY Właśc- - RODZINA LOTTMAN 177-18-1 Baldwin St — 2394 Dufferin St 3787 Bathurtt St 2347 EglintonfE 3515Lakehore Rd 2262 Keele St 564'SheppardAve Najlepsze życzenia Noworoczne-- - Narodzenia ~ -- -- Tol EM£84947 Tel: 783-466- 1 - f _ i Tel ME5-510- 7' Tel 755-997- 1 Tel 255-623- 1 Teł 2413953 b 1 V: i' M K i ir iy ii |
Tags
Comments
Post a Comment for 000423b
