Zwilazkowiec Alliancer, October 01, 1981

              STft 2
"Związkowiec" (The Alliancor)
Prinlorl and Publislied pvory Tttpiby and Thursday by
POLISH ALLIANCE PRESS LIMITED
H3B Bloor Stroet West — Toronto Ont Canada — MAP 4A8
Telephones: 531-249- 1 531-249- 2
Sccond chss mail rculstrition numbcr 1673
Officiil Oigan of The Polisli Alliance of Canada
I Wmrow — Chiirmnn of ihc nmrd
Gmlaw SloilkcmsU
%
W WłiiIwnisM — Sccrelnry
No part of this publicatlon may be reproduced or transmitted
in any form or by any means without permission
PRENUMERATA
Roczna — $2500 Półroczna — $1600 Pojedynczy numre — 35c
Za granicą: Roczna — $3300 Półroczna — $2000
Spór o Konstytucję Kanady
Po poniedziałkowej decyzji Najwyższego Sądu Kanady
— Hic Supicme Couit of Canada — stwierdzającej iż kroki
Rządu Federalnego z piem P E Tiudeau na czele podjęte
w sprawie patiiacji sprowadzenia z Wielkiej Brytanii do
Kanady a następnie refoimy BNA — Uie British North
America Acl — czyli obowiązującej dla Kanady Konstytu-cji
— sa legalne w ośmiu prowincjach zaistniało wielkie
poiuszenie i nawet obuizenie
Picmierzy opozycyjnych w tym zagadnieniu prowincji
opierają swój sprzeciw na oświadczeniu Przewodniczącego
Najwyższego Sądu B Laskina który stwierdzając legalność
zabiegów prom Trudeau i jego gabinetu nie omieszkał do-dać
i prawo zwyczajowe Kanady nakazuje jednak uzyska-nie
w tego rodzaju zagadnieniach a przede wszystkim Kon-stytucji
— jednomyślnej zgody wszystkich prowincji
I la część werdyktu sędziego Laskina uznana została za
bezapelacyjne zwycięstwo tych prowincji które nie popic-laj- ą
akcji Piemiera
Największą aktywność przejawił premier Brytyjskiej
Kolumbii któiy w tym roku będzie przewodniczył Konfc-lenc- ji
Premierów Aby zjednać sobie jak największą liczbę
zwolenników — rozpoczął podróż do wszystkich prowincji
Drugim i zagorzałym przeciwnikiem konstytucyjnej akcji
pi cm Trudeau jest premier pro w Quebcc Rcne Levesque
O ile postawa opozycyjnych premierów prowincji anglo-saskich
jest co najmniej dziwna o tyle można stwierdzić
że sprzeciwy premiera francuskiej prowincji są zdumiewa-pac- e
Bowiem komu jak komu ale przede wszystkim pro-wincji
Cjuebcc winno zależeć na jak najszybszym sprowa-dzeniu
do Kanady BNA i dokonanie tutaj a nie w Wielkiej
Brytanii nic za łaskawym zezwoleniem Parlamentu Brytyj-skiego
poprawek i reformy Konstytucji Premier Quebecu
lego najważniejszego momentu nie chce widzieć Jest za-patrzony
wyłącznie i działa leż pod kątem widzenia swoich
osobistych czy też partyjnych animozji w stosunku do Pre-miera
Ryądu Federalnego
Tych samych przyczyn sprzeciwu dopatrzeć się także
nieliudno i u pozostałych oponentów
Jak głośno stwierdzają chodzi im rzekomo o dobro
i interesy prowincji którym reforma konstytucji zagraża
Uparcie twicidzą iż prom P E Trudeau za wszelką cenę
pragnie organiczyć uprawnienia i historią uświęcone przy-wileje
prowincji kosztem których pragnie wzmocnić władzę
Rządu Federalnego i to do tego stopnia że byłby on czyn-nikiem
wyłącznie decydującym w tych kluczowych zagad-nieniach
które dotychczas były udziałem wszystkich pro-wincji
W tych nieuzasadnionych zapędach najbardziej zaanga-żowali
się panowie premierzy Brytyjskiej Kolumbii Alberty
Oucbec Manitoby i prowincji nadatlantyckich z wyjątkiem
New Brunswick który wraz z nasza największą najbogat-sza
i najbardziej uprzemysłowioną oraz pod względem na-lodo- w
ościowym zróżnicowaną prowincją Ontario poparła ak-cją
Rządu Federalnego
Jak oświadczył na konferencji prasowej odbytej w śro-dę
wieczorem w stolicy Korei Pld i nadanej na cala Kanadę
prom Tiudeau pragnie on w sprawie Konstytucji jeszcze
laz przcpiowadzić rozmowy z premierami wszystkich pro-wincji
Piagnlc omówić te wszystkie sporne zagadnienia
i dojść do zgodnej decyzji aby wreszcie raz na zawsze za-kończyć
ten niepotrzebny spór
Picm Tiudeau nie neguje i nie ukrywa że pragnieniem
jego jest wzmocnienie władzy i rozszerzenie uprawnień Rzą-du
Federalnego bo w tym widzi silę korzystny rozwój kra-ju
a przede wszystkim życzenie przygniatającej większości
obywateli lego kraju Nie jest prawda że jego zabiegi o re-formę
konstytucyjną są akcją rozbijającą przeslo 100-letn- ią
jedność Kanady Zmierzają jedynie do jej wiecznego sce-mentowa- nia
i jak zapowiedział nie spocznie nim tego nie
dokona
Dlatego też dziwna co najmniej wydaje się postawa po-litycznych
przeciwników Premiera którzy chwilami przeja-wiają
lak mało dumy i jedności narodowej
rozwiązany "Solidarność"
przejmuje misję
Na zjeździe "Solidarności"
23 bm założyciel KOR-- u Ko-mitetu
Obrony Robotników
93-let- ni Edward Lipiński
ogłosił że KOR loslal rozwią-zany
''Uważam sie za socjalisto"
powiedział Lipiński "byłem
socjalistą od 1906 roku So-cjalizm
miał być rozwiąza-niem
problemów klasy robot-niczej
wyzwoleniem klasy ro-botniczej
stworzeniem wa-runków
w których każdy czło-wiek
może sie w pełni rozwi-jać"
"Lecz "socjalizm" jaki stwo-rzono
był socjalizmem niego-spodarności
i niewydajności i
doprowadzi! do katastrofy go-spodarczej
jakiej nie było od
200 lal Jest to "socjalizm"
więzień cenzury i policji Ten
socjalizm gnębił nas prze?
prcszlo 30 lat tak jak gnębił
innych"
"To ten "socjalizm" jest an-tysocjalistyczny
i antyrewolu-cyjny- "
powiedział prof Li-piński
a z sali rozległa się bu-rza
oklasków
KOR zawiązano w mieszka-niu
prof Lipińsikcgo w War-szawie
w 1976 dla udzielania
p mn ox-- y "Trrzcśladowanym
przei władze robotnikom
vny sie zuuuzpieczyc urzuu
— Edilor-ln-Clii- ef
członków ograniczono do 32
osób lecz z grupą współpra-cowali
liczni działacze w ca-łym
kraju Działalność KOR-- u
sie rozszerzała i przekształciła
w bardzo wpływowy ruch
obrony praw człowieka w Pol-sce
Prof Lipiński powiedział
że KOR nie rozwiazuie się ze
strachu "Solidarność" prze-jęła
pracę KOR-- u w licznych
swoich komisjach Wielu dzia-łaczy
KOR-- u robotników i in-telektualistów
doradców pra-cuje
dla "Solidarności" "So-lidarność"
prowadzi teraz
walkę zapoczątkowaną przez
KOR
"Trybuna Ludu" w artyku-le
wstępnym pt "Epitafium"
stwierdziła że byłoby pięknie
gdyby KOR — grupa dysy-denck- a
— "umarła spokojnie"
ho jej "długofalowy plan oba-lenia
ustroju był nieosiągalny
lub na skutek wysokiego po-czucia
odpowiedzialności spo-łecznej"
Prawda jest wręcz odwrot-na
stwierdza gazeta partyjna
"KOR planuje ogłosić że uro-dził
olbrzymie dziecko w oso-bie
"Solidarności" Aktywiści
KOR-- u będą dalej prowadzić
swą misję w łonie "Solidar-ności"
To raczej "połączenie
Towarzyszą nicuslannio czło
wiekowi przez ostatnie 4— 6 ty-sięcy
lat Są bezcennym świad-kiem
historii i wciąż jeszcze nic
docenianym źródłem wiedzy o
niej a także o gospodarce kul-turze
i polityce czasów dawno"
już minionych Pieniądze: srebr-ne
złote miedziane i papierowe
— szkicują również dzieje Pol-ski
Historię polityczną kraju od-czytać
z pieniądza jest stosun-kowo
łalwo Historię ekonomicz-ną
— już nieco trudniej a naj-trudniej
odczytać styl epoki Do
tego potrzeba fachowca Jest
ich w naszym kraju zaledwie
kilkudziesięciu ale cieszą się
dobrą marką w świecie Najlep-szym
tego dowodem jest fakt
że wiceprezesem Międzynarodo-wej
Komisji Numizmatycznej
jest prof R Kiersnowski autor
wiciu niezwykle wartościowych
prac
Można wymienić wiele emisji
monet posiadających wybitnie
polityczny ładunek Przykładem
może być złoty dukat powstania
listopadowego (wzorowany na
dukacie holenderskim) Wizeru-nek
był niezwykle wymowny:
rycerz — plus orzeł Także wcze-śniejsze
powstanie — kościusz-kowskie
— zamanifestowało swo-je
działanie emisją (pierwszych
zresztą) polskich banknotów na-wiązujących
do haseł Rewolucji
Francuskiej: „Wolność Całość
Niepodległość"
PORTRETY NA MONETACH
Z pieniędzy można wyczytać
nic tylko historię polityczną
gospodarczą i społeczną ale tak-że
modę trendy i styl Ol
np za czasów Stanisława Au-gusta
rozpowszechniły się Sta-nislador- y"
i „Półstanisladory"
(wzorowane na luidorach fran-cuskich)
Strój króla na mone-cie
był odzwierciedleniem stro-ju
panującego w epoce Jecli
już jesteśmy przy konlerlcktach
monarszych to do czasów Zyg-munta
Starego były to niejako
portrety gotyckie — postacie o
wyłącznie symbolicznym rysun-ku
Już jednak ów wspomniany
monarcha dał się sporlrelować
zgodnie z modą Rcnsansu reali-stycznie
z siateczką na gło-wie
Możemy też zobaczyć na
talarze z czasów Stefana Batore-go
— portret niesłychanie reali-styczny
w szczegółach (z broda-wką
i po królewsku okazałym
brzuchem)
Monety greckie i celtyckie
były pierwszym pieniądzem na
naszych ziemiach (I w pne)
przy czym celtyckie produkowa-ne
były również na ziemiach
polskich Najświeższe odkrycie
z okolic Nowej Huty gdzie od-kryto
formy odlewnicze dobit-nie
świadczy o tej produkcji
Od nowej ery rozpoczął się
masowy napływ monety rzym-skiej
(II— III w ne) Można za-ryzykować
twierdzenie że peł-niły
już one właściwą im usługo-wą
dla ludności rolę świadcząc
równocześnie o kontaktach z
Imperium i powszechnym obie-gu
tej monety Napływ monet
rzymskich słabnie w III wieku
a w V — całkiem się mywa
Potem następuje dwuwiekowa
przerwa i rozpoczyna się domi-nacja
monet arabskich panują-cycl- i
na naszym terenie w po-czątkach
polskiej państwowości
Był to przejaw kontaktów han-dlowych
ówczesnej Europy
Od połowy X wieku datuje się
załamanie handlu wschodniego
i zanik monety arabskiej W
tym samym czasie odkryto po-ważne
ztoża srebra w górach
Harzu Następuje prawdziwy
zalew monety zachodniej co
oznaczało w przekładzie na ję-zyk
ekonomiczny przede wszy-stkim
zmianę orientacji i od-wrócenie
kontaktów handlo-wych
W tym czasie mamy cala
mozaikę monetarną występują
w dużych ilościach monety nie-mieckie
angielskie czeskie i
węgierskie
MENNICA W WORKU
Pierwsza moneta 'polska wybi-ta
została za Mieszka I u schył-ku
jego panowania Wzorowana
była na monetach saskich wy-bita
— w niewielkich ilościach
Do dziś znamy ich zaledwie oko-ło
50 sztuk Całość emisji szacu-je
się tylko na kilkanaście tysię-cy
egzemplarzy Mamy tu do
czynienia z typowym przypad-kiem
akcji manifestacyjnej al-bowiem
rola gospodara tych
monet praktycznie była zniko-ma
Nie należy tego jednak po-chopnie
utożsamiać z aktem su-werenności
to raczej demon-stracja
przynależności do Euio-p- y
feudalnej i chrześcijańskiej
Monety najprawdopodobniej wy-bite
zostały w Wielkopolsce
Gdzie? Dokładnie nic wiadomo
albowiem mennica ówczesna
prawdopodobnie była ruchoma
i wędrowała wraz z dworem
Za następnego władcy — Bo-lesława
Chrobrego — kraj ulega
dalszemu rozwojowi co natych-miast
znajduje odbicie w pro-dukcji
monetarnej W tym eza--
SWIĄŻKOWlfiĆ — c2wirtGki HISTORIA W
monet Używając współczesnego
nam języka ekonomicznego glo-balna
produkcja wynosiła ponad
100 tys egzemplarzy Najczę-ściej
spotykaną monetą jest po-wstały
ok 1Q00 roku denar z na-pisem
Princcs Poloniae" Wy-pada
zwrócić uwagę że mamy
tu do czynienia z najstarszym
zachowanym napisem „Polska"
Waga tego denara wynosi 1 g
Brak jest imienia władcy a styl
zaczerpnięty jest z wzorca rzym-skiego
Po drugiej stronie jest
wprawdzie wizerunek jakiegoś
ptaka ale nie jest to jeszcze
orzeł Prawdopodobnie był to
paw — wzorowany na monetach
książąt lidickich — Sławnikow-có- w
BOLESLAUS REX
Z wyraźnym aktem politycz-nym
w tej dziedzinie spotyka-my
się za czasów Bolesława
Chrobrego po raz drugi Mowa
o egzemplarzu „Gnczdum Civi-las- "
Z jednej strony interpre-tuje
się napis jako siedzibę men-nicy
z drugiej — jako siedzibę
zjazdu gnieźnieńskiego Moneta
miała być wybita dla jego ucze-stników
Bolesław miał w ogóle szczę-ście
do monet o wymowie poli-tycznej
Spełniały one w życiu
ówczesnym rolę swoistych pla-katów
politycznych Oto np mo-neta:
„Bohslaus dtix inclitus"
czy tez: „Bolcslaus Rex" ta o-stat- nia
wydana została na 5—7
lat przed koronacją Wygląda na
to że nasz chrobry król był wca-le
niezłym specem od kampanii
przedwyborczej
Potem przeszło 50-lcln- ia prze-rwa
wskazuje wyraźnie na sła-bość
Mieszka II i Kazimierza
Odnowiciela Dopiero Bolesław
Śmiały podjął na szeroką skalę
prawdziwą akcję monetarną Za
jego panowania nastąpiło ujed-nolicenie
monet Mamy więc do
czynienia tylko w z dwoma ty-pami:
pierwszy z czasów książę-cych
drugi — po koronacji Od
czasów tego właśnie znanego ze
śmiałości króla datuje się roz-wój
właściwego menniclwa pol-skiego
sterowanego przez wład-cę
Mennica mieściła się w Kra-kowie
Rozpoczyna się regres
monety obcej na naszych zie-miach
W tym czasie wprowadzono
całkowitą wymianę monet — co
kilka lat co dwa a nawet —
raz na pół roku Wymiana zaw-sze
była w stosunku korzystnym
do władcy Możemy więc mówić
już o prawdziwej działalności
fiskalnej o rodzaju podatku na-kładanego
na poddanych Szcze-gólnie
na tym polu wsławił się
Mieszko Stary jako okrutny —
zdaniem Kadłubka — zdzierca
Socjalizm to
Socjalizm jako idea i ruch
międzynarodowy dokonał wspa-niałego
dzieła w świecie zachod-nich
demokracji wyzwalając
warstwę pracującą od kapitali-stycznego
wyzysku torując dro-gę
do zapewnienia każdemu ko-niecznych
środków istnienia i
polityki pełnego zatrudnienia
Opieki nad najszerszymi war-stwami
i powszechnych ubez-pieczeń
społecznych
Był leż kiedyś socjalizm ideą
wolności narodów i wiązał się
kiedyś ściśle w Polsce z kierun-kiem
walki o niepodległość Lecz
obok tych pierwiastków szlache-tnych
i twórczych Marks oraz
jego szkoła przejęta następnie
jako standar i szyld przez bol-szewików
wprowadziła do so-cjalizmu
doktrynę materialisty-czn-ą
nienawistnej walki klas i
wszechw ładnego państwa-molo-ch- a
pochłaniającego jednostkę
A przecież kopiec mrówek ani
koszary nic mogą być ideałem
współczesnego człowieka ani
narodu Wolna wola ludzka
zróżnicowanie indywidualności
i zharmonizowana wielość lo
wszakże naturalna postać każ-dego
mikrokosmosu Marksisto-wski
komunizm jako kierunek
zabijający wolną twórczość jed-nostek
i narodów nie może bu-dzić
entuzjazmu współczesnego
pokolenia i nie może się nigdy
nazywać socjalizmem!
Stoimy u progu przełomowe-go
okresu W Polsce potrzebny
jest wynik i tylko wynik „Soli-darność"
rzeczywista siła w
państwie podjęła otwartą walkę
nic z ustrojem socjalistycznym
ale z partią i komunizmem któ-ry
jest obcy narodowi Partia i
jej ideologia są sprawą wewnę-trzną
tej organizacji i nie ob-chodzą
narodu Marksizm nie
jest religią a jego idee dogma-tami
nic może być narzucony
narodowi jako jego styl życia
Podstawą racii duchowej Pola-ka
jest 1000 letnie chrześcijań-stwo
w Polsce z jego głębokimi
zasadami moralnymi osobistą
konccpcją_ człowieka wjiIjoc&
w decyzjach i wyborach ufor-mowanego
głębiej w dzieje się- -
?v ni --" z„- - s$
fpńźtl2iern!kn 1901 r
PIENIĄDZACH
ORZEŁ PO RAZ PIERWSZY
Wiek XIII charakteryzują w
ogóle wszelkie możliwe wyobra-żenia
przedstawiane na mone-tach:
władców świętych wsze-lakich
budowli i zwierząt — od
słoni koni i wiewiórek' — aż po
ryby lwy i orły Ten bohater
naszych pieczęci i sztandarów
pojawia się późno Na polskich
monetach widzimy go po raz
pierwszy w początkach XIII w
Łokietek wprowadził monetę
denarową Pod koniec swego pa-nowania
wybił pierwszą polską
złotą monetę — nazwaną duka-tem
Złota moneta Łokietka
miała bardzo wyraźny cel poli-tyczny
Przedstawiała po jednej
stronic Św Stanisława a po dru-giej
— samego Łokietka W tym
czasie ostro forsowano kult tego
właśnie świętego Posiadanie bo-wic- m
własnego narodowego
świętego na własność było wte-dy
ważniejszym atutem polity-cznym
aniżeli sojusze
Syn Łokietka Kazimierz Wiel-ki
nie bił złotej monety ale za-jął
się przeprowadzeniem refor-my
ustanawiającej nowe syste-my
monet: denar kwartnik i
najwyższy nominał — grosz Od-powiadał
on IG denarom ważył
33 kg Była to największa mo-neta
średniowiecza a prezento-wała
się dumnie: z orłem i imie-niem
króla Jednakże zniknęła
wraz z wielkim królem
Następcą po „łokietkowej"
złotą monetą był dopiero dukat
Aleksandra Jagiellończyka nie-stety
w ogóle nic zachowany a
znany nam wyłącznie ze źródeł
pisanych Od Zygmunta Starego
rozpoczyna się już stała produk-cja
złotych monet
Pieniądz odnotowywał cza-sem
lepiej niż kronika wsclkie
ważne wydarzenia w kraju
Przykładem niech będzie bez-królewie
które oznaczono na
monetach dwoma skrzyżowany-mi
berłami W czasach później-szych
aż po zupełnie najnow-sze
uciekano się często do mo-nety
jako do znakomitego środ-ka
propagandowego
JEGOMOŚĆ TYNF
Odczytanie z pieniądza infor-macji
na -- temat stosunków go-spodarczych
jest i ciekąwe( i
trudne zarazem Czasem wyczy-tać
coś można z nazw pieniądza
nicolicjalnie przez ludność two-rzonych
Oto przykład z czasów
Jana Kazimierza: w trudnej sy-tuacji
ekonomicznej pojawił się
na arenie gospodaczej dzierżaw-ca
mennicy Andrzej Tynf który
wybił 9 min złotówek (każda
wartości 30 gr) Zawierały one
tylko oOCó srebra wartość kru
kultury starożytnej wysnutej
z ducha dziejów ojczystych
ostatnich 1000 lat
Partia w Polsce nic posiada
już dziś oprócz zdezaktualizowa-nych
haseł programu który
miałby szanse akceptacji społe-cznej
Władza pochodzi od ludu
i jego woli musi się podporząd-kować
Lud daje siłę władzy
Jeżeli władza działa bez woli
społeczeństwa a co gorsze
wbrew jego interesom nic mo-że
liczyć na poparcie bez któ-rego
nic może rządzić legalnie
Rozpadająca się na naszych o-eza- ch
gospodarka z powodu
błędów systemu który nic zdał
egzaminu i nigdy go nie zda
bo jest błędny we wszystkich
swoich założeniach nic może
być powstrzymywana przcz'spa-raliżowan- ą
władzę oglądającą
się na boki Paraliż władzy ma
wiele 'źródeł Jednym z nich
jest brak realnego rozeznania
ekonomicznego bez konsekwen-tnych
zasad i metod określają-cych
dobre cele „Solidarność"
jest pierwszą od 36 lat organi-zacją
starającą się kontrolować
władzę blokując jej niezgodne
z interesem społecznym decy-zje
Nigdy nie zaginie naród
wierny swojej tradycji etycznej
i swojej roli dziejowej posiada-jący
indywidualność i kulturę
prężny żywotnością i wolą wal-ki
o swoje rozumnie pojęte
ideały Taki naród wcześniej
Raport specjalistów inży-nierów
sporządzony na zlece-nie
rządu prow Qucbec po-wiada
że wykończenie masz-tu
i wciąganego dachu na Sta-dionie
Olimpijskim w Mont-realu
będzie kosztować $115
milionów ale dach może nic
być w tym przypadku najlep-szym
rozwiązaniem
„Raport wydany po przepro
wadzeniu badań przez James
Bay Dcvelopment Corp dla
UdfaMMiMMn
szcu wynosiła zaledwie 12 gr
To stąd zapewne wzięło się zna-ne
powiedzenie: „Dobry żart
tynfa wart"
Odzyskanie państwowości rów-nież
zostało odnotowane w pie-niądzach
W latach 1917—1024
w obiegu jest marka polska
osiągająca zawrotne nominały za
czasów inflacji W 1924 r mar-kę
zastąpił polski złoty Powsta-ła
instytucja powołana do emi-towania
banknotów — Bank
Polski
W latach drugiej wojny świa-towej
wydrukowano w Londy-nie
polskie banknoty Nigdy nie
weszły do obiegu Tymczasem
w kraju krążą „młynarki" oraz
kontrasygnowanc przez Niem-ców
polskie banknoty z roku
1932—1934 i żelazne monety
wydane na wypadek wojny
przez władze polskie
MŁYNARKI OKUPACYJNE
Pieniądz mógł także służyć
dywersji W czasie drugiej woj-ny
ruch oporu na naszych zie-miach
podrabiał 100- - i 500-zło-tów- ki
— młynarki Na początku
— w kraju później — w Anglii
Próbowano %vprowadzić je w
obieg przez Bank Polski w Piotr-kowie
Niemcy wpadli jednak
na trop fałszerstwa Wprowa-dzono
natychmiastowy zakaz
ich używania a na banknotach
stemplowano napis: „Falsch-Emission-Ban- k"
Co gorsza od-kryto
i aresztowano ludzi któ-rzy
przeprowadzili tę akcję W
czasie Powstania Warszawskie-go
zwykle „młynarki" nabrały
nowej wartości przcstemplowa-n- c
specjalną pieczęcią 1 jeszcze
jeden przykład z ostatniej woj-ny:
banknoty getta łódzkiego w
formacie znaczków pocztowych
z napisem „kwity zastępcze"
Nasze pierwsze emisje powo-jenne
miały niezwykle silny
ładunek polityczno-propagando-w- y
Mowa o emisji roku 1947
(wcześniejsza nie miała żad-nych
wizerunków) której sym-bole
odnoszą się do odnowy od-budowy
i przemian w życiu kra-ju
Oto banknot 100-zlotow- y pa-ra
wieśniaków z sierpem i kosą
na drugiej stronic — traktor
Banknot 500-złotow- y prezento-wał
elementy dumy i radości z
odzyskanego Wybrzeża' — w ze-stawie:
rybak port stocznio-wiec
i dźwig Następny nominał
— 1000 zł — to uprzemysłowie-nie
kominy fabryczne i górnik
Podobną wymowę miały i mają
gdyż do dziś krążą po rynku w
stadium już szczątkowym ban-knoty
emisji 1948 r
Historia pieniądza — to histo-ria
kraju
t Magdalena Godlewska
czy później staje się podmio-tem
a nic przedmiotem dzie-jów
świata Wytwarzając takie
wartości naród nasz — „Soli-darność"
musi odzyskać czynną
rolę podmiotu w historii
W dotychczasowym szkicu
zjawisk faktów wypowiedzi i
naświetleń ujawiniła się mniej
lub więcej dokładnie rzeczywi-stość
w wewnętrznym zakresie
polskim Naród polski toczy
walkę o swoją wolność i nie-podległość
od stu kilkudziesię-ciu
lat Przegrywamy bitwy-po-wslan- ia
Wygraliśmy 20-leci- e
niepodległości Znowu ją utra-ciliśmy
Jednak końcowe roz-strzygnięcie
jeszcze nie zapad-ło
Jesteśmy świadkami wiel-kich
przemian historycznych
naszej Ojczyzny Walka o wol-ność
człowieka z niewolą i tyra-nią
toczy się Idea wyzwolenia
Polski wyrwanie jej ze szpo-nów
międzynarodowego komu-nizmu
i narzuconego jej obcą
przemocą reżymu to kategory-czny
dzisiaj nakaz narodowego
sumienia
Przy całym wrośnięciu w za-chodnią
kulturę kształtowaną
przez humanizm jesteśmy
świadomi naszej odrębności i
kultury narodowej z czego wy-nika
nadrzędna wartość jaką
nadajemy niepodległości i wol-ności
dla której wszyscy jesteś-m- y
gotowi do najwyższych po-święceń
Zenon L Janasiak
tions Board sugeruje cztery
możliwości wykończenia sta-dionu
kosztującego do tej po-ry
już $700 milionów
Według tego dokumentu
wybór pierwotnie przyjętego
planu budowy dachu francu-skiego
architekta Rogera
Taillibert'a oznacza koniecz-ność
ukończenia częściowo
wybudowanego masztu co
może kosztować dodatkowe
$115 milionów oprócz $468
milionów juz dawno wycia- -
nie marksistowski komunizm
Kosztowny dach Stadionu
Olimpijskiego
i KANADY
WZROSNĄ OPŁATY
TELEFONICZNE
W wyniku dwócli decyzji
podjętych przez Canadian Ra-dio-Telcvis-ion
and Telecom-munication- s
Commission u-żytkow- nicy telefonów w On-tario
Quebec i Brytyjskiej
Kolumbii zostaną postawieni
przed istotnym wzrostem ra-chunków
telefonicznych
Jedną z nich CRTC przy-znała
Bell Canada $440 mi-lionów
z $550 milionów o
które się ubiegał w formie
podwyżek abonamentów tele-fonicznych
i opłat za rozmo-wy
pozamiejscowe Stawki w
rozmowach międzymiasto-wych
pomiędzy Quebec'iem a
Ontario mogą wzrosnąć o ok
19% Abonamenty dla tele-fonów
vmieszkaniowych pod-wyższone
będą o 12% a dla
telefonów biurowych o 15%
Druga decyzja zezwala BC
Telephonc Co na 13-procen-to-wą
podwyżkę w międzycza-sie
dla "usług podstawowych
i innych lokalnych"
Obie decyzje były zawzię-cie
bronione przez Komisję
(CRTC) jako niezbędne dla
utrzymania odpowiedniego
poziomu dochodów dla insty-tucji
telefonicznych Decyzja
podjęta na korzyść Bell przy-niesie
145-procento- wą staw-kę
zwrotu przeciętnych kosz-tów
dla BC Tel będzie to
wynosić 14-procento-wy
zwrot
Podwyżek Bell można sie
spodziewać natychmiast W
BC gdzie BC Tel prosiła
o wprowadzenie nowych oplal
w maju przyszłego roku od
7 grudnia br będą obowiązy-wały
stawki tymczasowe
Obie firmy telefoniczne u-bieg- ały
się o wzrost ppłat za
rozmowy z automatów do 25
centów ale tylko Bell wygra-ła
tę sprawę W BC nadal
można rozmawiać w automa-tach
za 10 cenlów aż do cza-su
przeprowadzenia w peł-nym
przesłuchań opinii oby-wateli
Opłaty za domowe abona-menty
telefoniczne z Toronto
i Montrealu wzrosną z $965
do $1080 a za telefony biu-rowe
z $3090 do $35155 'Jest
to i lak mniej niż domagał
się Bell który dla telefonów
domowych życzył sobie $1255
miesięcznie a dla biurowych
$4325
NOWY STRAJK
POCZTOWY?
Ledwo zakończy! się kata-strofalny
w skutkach strajk
pracowników poczty już ma-my
na horyzoncie nowe nie-bezpieczeństwo
— rozmowy
w sprawie kontraktu pomię-dzy
liczącym 22000 członków
Związkiem Zawodowym Ka-nadyjskich
Listonoszy a Kró-lewską
Korporacją Pocztową
rozpoczynającą urzędowanie
16 października br
Głównymi problemami po-ruszanymi
w rozmowach jest
bezpieczeństwo pracy zarob-ki
dodatki antyinflacyjne i
pełnoplalne świadczenia me-dyczne
jak ubezpieczenie
dentystyczne i inne Wśród
głównych spraw przetargo-wych
znajduje się też 17-ty-godnio-wy
płatny urlop macie-rzyński
co uzyskał poprzed-nio
Związek Kanadyjskich
Pracowników Pocztowych
Wobec kapitulacji Treasury
Board mało jest prawdopo-dobne
ażeby ten punkt spot-kał
się ze zdecydowanym
sprzeciwem Korporacji Pocz-towej
UROCZYSTY POGRZEB
POLICJANTA
W poniedziałek odbyła się
ceremonia pogrzebową Percy
Brodericka Cumminsa za-strzelonego
w trakcie pełnie-nia
obowiązków ochrony oby-wateli
przed gwałtem i bez-prawiem
Zamordowanego uczciło u-dział- em
w smutnej uroczysto-ści
około 2000 kolegów poli-cjantów
z całej Kanady i Sta-nów
Zjednoczonych
Percy Cummins był bardzo
popularny wśród kolegów
lubiany i szanowany za wzo-rowe
wykonywanie obowiąz-ków
W policji torontońskiej
służył on jedenaście lat a
przedtem w Royal Barbados
Police przez 9 lat
Został zabity podczas sza-motania
się z awanturnikiem
który schwyta! za służbowy
policyjny rewolwer Drugi
policjant otrzymał postrzał
tylko w dłoń i życiu jego nie
zagraża niebezpieczeństwo
Ceremonia pogrzebowa od-była
się w kościele na Dun-da- s
St Easl w Mississauga
Zwłoki Percy Cumminsa zos-tały
później przewiezione na
NR 77
chowano je we wtorek w SI
Thomas
Zmarły osierocił żonę Eu-rie- lę
córeczkę Kim 8 lat i
5-letni-ego
synka Kevina W
ceremonii wzięli udział człon
kowie rodziny Cumminsa — V
ojciec bracia i siostry klórzy ¥ przybyli specjalnie z Barba-dos
śmierć tego dzielnego poli-cjanta
będąca drugim od
1973 r przypadkiem zastrze-lenia
funkcjonariusza policji
z własnej broni spowodowa-ła
wznowienie starań Stowa-rzyszenia
Policjantów Toron-tońskic- h
o wydanie nakazu
instalowania na olstrach me-talowych
urządzeń zamykają-cych
PESTYCYDY ZAKAZANE
Kanadyjski Urząd Rejestra-cyjny
zakazał używania 15
pestycydów — środków owa-dobójczych
i chwastobójczych
zaaprobowanych do powszech-nego
użytku przez amerykań-ską
firnie laboratoryjną
jak podał minister rolnict-wa
Eugene Whelan pestycy-dy
zawierały od jednego do
pięciu składników chemicz-nych
przebadanych uprzednio
przez International Biotest
Laboratories
Dochodzenia wszczęto w
1977 r przez Wydział Zdro-wia
i Opieki Społecznej pod-dały
w wątpliwość dane o bez-pieczeństwie
dostarczone
pi zez IBT wobec pewnej licz-by
chemikaliów oficjalnie za
r i
rejestrowanych do użytku
Urząd Wydziału Zdrowia i
Opieki Społecznej zalecił za-kazanie
użytku 15 pestycy-dów
zawierających: chlorbro-muro- n
— środek chwastobój-czy
sojowy i kartoflany: cyp-razi- n
— mało używany śro-dek
chwastobójczy kukury-dziany
fosfamidon — środek
owadobójczy czterochlorek
winny fosfatu — domowy i
rolniczy środek chwastobój-czy
i tetradifon — clo okadza-nia
cieplarni
MOGĄ ZNOWU ZABIĆ
Adwokat jednego z dwócli
młodocianych z Windsor o- - Ł
skarżonych o zamordowanie
policjanta Prowincjonalnej
Policji Onlaryjskiej i męż-czyzny
obsługującego stację
benzynową powiedział sądo-wi
że jego klient "w razie
uwolnienia może zabić zno-wu"
W końcowym oświadczeniu
przed Ontaryjskim Sądem
Najwyższym Clayton Ruby
stwierdził że Gary Fitzgerald
jest "niesłychanie niebez-pieczny
Jasno stawiając spra-wę
— nie powinno mu się
przez bardzo długi czas poz-wolić
na powrót do społe-czeństwa"
Gary Fitzgerald lat 19 i Jo-seph
Śchoenberger lat 18 sa +
oskarżeni o popełnienie mor- - 4
deistwa pierwszego stopnia
na policjancie Richardzie
Verdecchia lat 35 z Hunls-vill- e
i o morderstwo drugiego
stopnia dokonane na Chcs-ter'z- e
Blackmore lat 50 ob-sługującym
stację benzyno-wą
w Burks Falls
Obaj mężczyźni zostali za-strzeleni
2 stycznia br Oskar-żeni
nie przyznają się do wi-ny
Fitzgerald twierdzi że
pouczas suzeiamuy uyi mu w
pełni władz umysłowych
Adwokat Clayton Ruby po-dał
dodatkowo clo wiadomo-ści
podczas procesu że Fitz-gerald
zastrzelił obu męż-czyzn
po czym zranił poli-cjanta
NeiPa Ilurtubise z
Orilli
"Na zdrowy rozsądek bio-rąc
człowiek który zabija w
ten sposób nie może być w
porządku na umyśle" powie-dział'
Clayton Ruby "To są
obłędne zbrodnie"
Natomiast adwokat Jose-pha
Schoenbergera twieidzi
że jego klient został bez włas-nej
woli wplątany w morder-stwa
i stał się "ofiarą poczy- -
nań Fitzgeralda"
MOŻLIWOŚĆ
EKSTRADYCJI
TERRORYSTY WŁOSKIEGO
Francesco Piperno lat 39
fizyk nuklearny pochodzący
z Włoch ma się stawić 13
października br w Sądzie
Najwyższym prow Quebec na
przesłuchanie w sprawie eks-tiadyc- ji
do ojczystego kraju
Piperno jest oskarżony we
Włoszech o 44-kf'ot- nc naru-szenie
przepisów prawnych
poprzez działalność związaną
z wyjętymi spod prawa Czer- - i
wonymi Brygadami
Sędzia Benjamin Grecn-ber- g
wytłał nakaz zatrzyma-nia
go w areszcie podczas
gdy adwokat oskarżonego czy--
s'