Zwilazkowiec Alliancer, January 07, 1961

              ' ii
u
1
V
i
STR 2 -- - - - - - -
££♦ "Związkowiec" (The Alliancer) o Prlnted for every Wednesday andSaturday by ®y&
POLISH ALLIANCE PRESS LIMITED WWf
l Orean Związku Polaków w
Dyrekcję Prasową: ASzczepkouskl
Redaktor P Glogowtkl Kler Drukarni
PRENU
Roczna w-Kanadz- ie $600 1
PKówłraorctazlnnaa " $$230500
Kanadzie wydawany przez '
1475 Queen Street West TdI LE 1-2-
491 Toronto Ont
Authorlsed as Second Class Mail Post Office Department Ottawa mim skarbów wmmmm
W ostatnim numerze '"Związkowca"- - z 1958 r podaliliny wia-domość
która zelektryzowała wówczas całą Polonię a mianowicie
o bytności w Ottawę grupy polskich uczonych z dyrektorem na-czelnym
'"państwowych zbiorów sztuki na Wawelu prof J Sza-błowskim
na czele Informowaliśmy że przeprowadzają oni wraz
z kustoszem inż J Polkowskim przegląd obiektów przechowywa-nych
w skrytkach "Bank of Montreal" Donosiliśmy że rozpoczęły
się rozmowy w sprawie powrotu do polski tych obiektów
Dnia "8 stycznia 1959 r zostały szczęśliwe załatwione wszelkie
formalności związane z przekazanych tych cennych pamiątek
narodowych delegacji z Polski poczym zostały one odesłane do
Polski W ten sposób jak wówczas podkreślaliśmy zakończył się
jeden pierwszy etap rewindykacji obiektów przechowywanych
w Kanadzie
Już w Nr 7 z dnia 24 stycznia w artykule pt "I co dalej?"
podnieśliśmy sprawę odesłania pozostałych obiektów wawelskich
wskazując na deklarację ówczesnego prem Duplessisa który
oświadczył iż porozumienie w sprawie obiektów znajdujących się
fw Ottawie w niczym nie zmieniło
że on w dalszym ciągu nie zamierza
obiektów znajdujących się w Muzeum Prowincjonalnym Quebecu
pod jego osobistą ochroną
Egzekutywa Zjednoczenia Narodowego w Londynie która
wyraziła zgodę na odesłanie eksponatów z Ottawy zastrzegła się
że nie widzi podstaw do takiego samego kroku wobec eksponatów
w Quebec Nie przestawaliśmy prowadzić akcji zmierzającej do
wywarcia jak 'największego nacisku opinii publicznej — polonijnej
— na stanowisko emigracyjnych czynników politycznych
Związek- - Polaków w Kanadzie zajmował w tej mierze stano-wisko
jasne domagał się odesłania Skarbów Wawelskich do Polski
To stanowisko przedstawiał i bronił na szerszym terenie to jest
w Zarządzie Głównym KPK oraz w Radzie Kongresu
W czasie opracowywania zbiorowej akcji na rzecz powrotu
Skarbów nastąpił dramatyczny zwrot Dnia 3 września Maurice
Duplessis ciężko zaniemógł i zmarł w trzy dni później I wówczas
to znowu Wystąpiliśmy z apelem pod adresem KPK o podjęcie
natychmiastowej akcji
Paul'Sauve który objął' kierownictwo rządu w Quebec rychło
oświadczył) iż zamierza pozbyć się balastu wawelskiego a wobec
tego wszczął? rozmowy1 z przedstawicielstwem dyplomatycznym
PRL w Ottawie "
Jednocześnie przyjął przedstawicieli politycznych ośrodków
emigracyjnych oraz' rożnych postronnych osób Dużym echem
odbiła sięwizyta ks bkp Cody ordynariusza diecezji London w
październiku 1959 f u prem Sauve Bkp Cody po powrocie z
Polski wystąpił publicznie w prasie i telewizji wypowiadając się
zn odesłaniem" Skarbów" Wawelskich
Nowy premier Quebecu nie pozostawiał najmniejszej wątpli-wości
że jest zdecydowany w terminie możliwie najszybszym
odestać wszystkie obiekty To jego stanowisko nie mogło natural-nie
pozostać Dez wpływu na polityczne czynniki emigracyjne
Na kilka dni przed swoją nagłą śmiercią w dniu 2 stycznia
1960 r Sauvć jeszcze raz oświadczył 'że obiekty wawelskie powrócą
niebawem do Polski Dał w ten sposób do zrozumienia iż w razie
braku zgody przedstawicieli depozytariuszy będzie działał na
własną rękę Bo -- przecież zobowiązania Duplessisa miały charakter
osobisty "i nie wiązały nim rządu prowincji
113 1 H
przewodniczący S Leszczyński sekr
K Mazurklewlci - Kler Adm Frlkke
M'E
W Stanach Zjednoczonych
1' i innych $700
1 Pojedynczy numer
nastawienia To
znakomitej większości
powtarza się niekiedy Niektóre
__ -:-- : virj
Alevdrugi'aramatycinyincydent-W- ' Sauvć
znówiiTziawesil cały problem NastępeajegoBarrette stanąłwobec
J?itekl? 'nalna
ria
swej' się
powzięta
przebie-Skarb- y'
' ' nie
f stosunków
Lesageiia czeie wracając tej racji ao prooiemu nas najparaziej
interesującego „wsKazywansmy ze jest on w siopniujeszcze mniej-szym
aniżeli 'następcy Duplessisa z Union Nationale związany zo-bowiązaniami
wobec depozytariuszy Lesage za-komunikował
że Skarby odeśle w ri załatwienie sprawy
przekazał1 sprawiedliwości Lapalme
Rokowania te otoczono nieprzeniknioną tajemnicą Ujawniły
się w 'ich pewne trudności ale zdecydowane Le
sage' nie uległo zmianie Historia
RATA
krajach
lOć
odesłać
formie śmierci
Istotnie
daty nabierają znaczenia symbolów- - Tak właśnie działo się ze
sprawą Skarbów Wawelskich
Finalizowano pierwsze rokowania na krótko przed końcem
1958 r I w dwa lata" później ostatniego dnia r
podpisano v Quebec dokumenty Skarby
ich prawowitemu właścicielowi zbiorów sztuki na Wawelu
Zapowiedziany termin został dotrzymany
Dnia 2 1961 r dokładnie w rok' po tragicznej śmierci
Paula Sauve który wypowiedział się za odesłaniem
w Quebec obiektów) opuściły one to miasto rozpoczęły
podróż powrotną do Nie zdołał on sanv urzęczywistnieć
swojego planu ale odegrał wielką toczny
załatwieniu tej sprawy Należy nuTsięrwała
Kanadyjskiej i Polaków na całym xświećle
Premierowi Lesage winniśmy-oczywiśc- ie mniejszą wdzię-czność
doprowadził dzieło do pomyślnego końca Działał
sprawnie szybko przełamując" niejedną trudność '
' trzeBa podkfeśłić-stanowisk- o
Narodowego Londynie jak
vv- - tóSu'rozmów b"wydanfe" obiektów TottawskTch tf dkii obecnie
ónarzeczbwojsytuację -- że dalszyupór pfzeciwlęo
odesłaniu byłby i i bezcelowy-Uwzględnił- a ona
stanowisko znakomitej 'większości Polaków w 'kraju' i na świecie
i dlatego upoważniła -- pełnomocników do pbdpisaiiiaraktu
" zdawczego- -
_
%
I znowu podobnie "jak w' pierwszych dniach r
kiedy podpisano w Ottawę ó przekazaniu dele-ear-- ii
7 Pnlski "tak i tprnz nrzprlstawiciel tak zwańei "pruDV zam
t
Pająk nadesłał go w kilka dni załatwieniu formal- -
ności —"a' "rozmowach wogóle p: Jastrzembskiego
żadna strona nie brała pod uwagę
'i„- - i :
jego znaczy
gdyż
tJ'v: Jr J'j" Ir W
uj
na Wawelu i świadczyć młodemu
ści narodupolśkiego"
' R
--i :
"
t
i
r
_
'
"tt '©a
r
"ZWIĄZKOWIEC" STYCZEŃ (January) Sobota — 1961 NR 3
Zapewne nie popełnimy więk-szego
błędu jeśli określimy mi-niony
rok afrykański Do-statecznym
uzasadnieniem byłby
niewątpliwie fakt powstania kil-kunastu
państw na ' czarnym
kontynencie Jeszcze bardziej
ważne" są jednakże tego następ-stwa
Narodzinom tych państw to-warzyszyły
głębokie wstrząsy1
które naruszały nie_ tylko naj-bliższy
tereń ale" i cały niemal
świat- - Powstała sytuacja która
grozi" konfliktom międzynarodo-wym
(
Kontynent azjatycki' obudził
się wpierw dożycia narodowego
I tam oczywiście nie obeszło się
bez bolesnych wstrzą-sów
Proces nie jest jeszcze
pełni zakończony i możemy
oczekiwać jeszcze niejednej nie-spodzianki
Koniec
Przemiany w Afryce są częścią
ogromnego procesu
go przez cały świat Zdaje się nie
ulegać żadnei wątpliwości iż
kończy sie epoka kolonialnych
mocarstw Nie jest pozbawiony
ironii fakt że podczas sa
modzielny żywot państwowy roz
poczynają narody często prymi
tywne pozbawione tradycji in-ne
posiadające w" Europie wie-kowe
tradycje' niepodległego by-tu
pozostają częścią wielkiego
nowoczesnego imperium: ZSRR
Przedstawiciele tego państwa
występujący jako szermierze
wolności i niepodległości w rze-czywistości
są przecież reprezen-tantami
olbrzymiego mocarstwa
kolonialnego I nie zmienia po-staci
rzeczy powoływanie się na
rzekomą dobrowolność tego
związku na jego wspólnotę ide-ologiczną
i społeczną Ale niema
to też niemal żadnego wpływu
na sam proces wyzwalania się
ludów afrykańskich z zależnoś-ci
kolonialnej
Dążenia do politycznej nieza-leżności
Afryce nie są bynaj-mniej
bezpośrednim wynikiem
propagandy czy innej akcji ko-munistycznej
co oczywiście nie
znaczy iż poszczególni przywód-cy
nie mają powiązań z ruchem
komunistycznym względnie z
ZSRR Obudzenie się Afryki to
jeden z wielkich etapów histo-rycznego
rozwoju Jest to też
poważnym stopniu zarówno za-mierzony
jak i niezamierzony e-fe- kt administracji kolonialnej
europejczycy bowiem eksploa-tując
kraj stawali się — często
wbrew woli — nauczycielami tu-bylców
Budzili ich świadomość
wskazywali dalsze szlaki rozwo-jowe
Przewidujący
Brytyjczycy po wojnie trzeź-wo
oceniając sytuację doszli do
przekonania że przedłużenie sta-nu
jest niemożliwe
Zapewne doświadczenia''w Azji
puzwuiuy nu na uaruziej racjO'
Znacznie powolniej i trudniej
na dawnych teryto
riach Francji w ostatnimro-k- u
Paryż poszedł w ślady Lon-dynu
Oba te państwa wchodzą
w nowy rok z kilkoma jeszcze
niezalatwionymi afrykańskimi
sprawami Francja ma bardzo
trudny problem Algerii podczas
gdy Wielka Brytania szuka ro
związania w Federacji Rodezji
Jest mało" prawdopodobne by
Francja zdołała zachować Alge-ri- ę natomiast Brytanii
napewno' nie 'cofnie' się' przed
parcelacją Rodezji vi utrzyma no-we
państwa" w_ Brytyjskiej
Wspólnocie Naro"dów
Błąd Belgów
Za najważniejsze wydarzenie
1960 roku uważa się
naogół wycofanie się Belgów ?
Konga Zapewierstan wrzenia
jaki tam-zaistniał- "' wywołał 'naj-większe
napięcie międzynarodo-we
drugiej połowy jtego ro-ku
sprawa"JKongó- - nie schodzi ż
porządku dziennego' obrad
t orga-nizacji
międzynarodowych" sta:
ooiekt wielu "przetargów
dyplomatycznych i- - wielorakich 1 kalkulacji Nazwisko' 'przywód-ców
kongijskich stały się nopu-larnieisz- e aniżeli czołowych eu-ropejskichmęż- ów "stanu
Wątpliwe jestczy ktokolwiek
przypuszczał że gwałtowna pro- klamacja niepodległości Kongo
śbowoduje tyle kłopotów dla
świata wywoła tak wielkie za
mieszanie 1 wstrząs Gdyby kto
WOWC2a1 zaDewne i BeMa Tak
: państwa zachodnio 'd7ia- - łalvbv znacznie ostrożniei nie!
stanie mr7vmaf irrntrn o nni
f współpracy naoKres przejsao-- 'gfupe lokalnych jdziałaczy
bardziej aktywny'ale posiada też
WW"WwwjB liTS-r- i ocenę i podyktowały 'ód-wnego:spsadkuiNiemniejj-ednak
w lutego 1960 r odbył powiedńie' metody pbśtępowa-pierwszą-rpzmo- we a& ten temat-Al- ę "Barrette htó spieszylie-ńia- : "Stąd 'też afrykańskie teryto-Wiadbmo'byloże%gło}- vri ńa 'umocnienie Wielkiei Brytanii zostały do
własnej pozycji' ze-- przygotowuje' 'ffó wyborów powszęch-- j niepodległości przygotowane i
nychiLdlategozakładaliśmywówćzasżo 'decyzja zostanie proces powstawania nowych or
dopiero po wyborach wyrażając pogląd 'iż w 'ciągu 1960 roku ganizmów "-państ-wowych
Wawelskie odpłyną nareszcie-ti- o J Polski łgał spokojnie powodując :-- v'i ~ii- - nigdzie radykalnego zerwania Z wyborów czerwcowych wyłonił się rząd liberalny z Jean z Londynem
z
polskich
1960
'ministrowi
toku stanowisko
dokładnie 196Q
przekazujące Wawelskie
dyrekcji
stycznia
przechowy-wanych
i
Polski
historyczną rolę wpsta ni
wdzięczńośćlnafodu
polskiegóvvPolonii
nie
!Zjak-największym-4iznari- iem
EgzekutywZjednoczenia w Podobnie
oce-niła
Zrozumiała
szkodliwy słuszne
swoich
stycznia 1959
protokół "obiektów
jako
przeżywane
gdy
przebiegał
Wielka
nowi
kowej" fp- - Oktawian Jastrzembski -- zapiał protestem Nie miał kolwiek zakładał że zarysuje sie
znaczenia' 8 stycznia 1959 r- - dla ostrożności zresztą pjeso powodu najret nwhwosc
po wszystkich
w obecnych
"j YielkieJlBrytonlalstamtąddOiKanady
wroviiyiuorotóiu
krwawych
kolonializmu
Brytyjczycy
istniejącego
afrykańskie
iriftueigowe aosKonaie wieazien ze
pokoleniu o wspaniałej przeszło- - Lumumba Jest naj- -
~jfci-jfuc5Jmtia-fv
--rłfV-JflrPł-
iWł-"
Ł-T- ! _A
7
w
w
w
ale
Od
mn--
e
zaciekłych wrogów -- i rywali jak
np Kasavubu Mobutu Czom-b- e
Są i inni posiadający silne
zaplecze Skoro — jak to się o-kaz- ało — można ich było' pozy-skać
już po proklamacji niepod-ległości
dla powstrzymania i u-sunię- cia Lumumby to o ileż ła-twiej
można było to uczynić z
początkiem ubiegłego roTcu Wó
wczas przy len pomocy admini-stracja
belgijska opanowałaby
lacno sytuację ukróciła zwolen-ników
Lumumby Okres przejś-ciowy
pozwoliłby ńa wyszkolenie
administracji tubylczej na ob-znajomie-nie
nowych przywód-ców
politycznych z"zasadniczymi
problemami państwowymi
Zbrojne interwencje
Belgowie jednak chcieli sie
pozbyć kłopotów i wyobrażali
sobie że przywódcy nowego nie
podległego państwa sami stwier-dza
iż sa niezdolni do rządzenia
wobec tego zaproszą ich do
współpracy Lumumba jednak
chciał przede wszystkim poka-zać
swoją władzę siłę zaimpo-nować
ludności Wybrał drogę
najłatwiejszą: atak na białych
a więc przede wszystkim na Bel-gów
I wtedy rząd belgijski stra-cił
rozeznanie a Belgowie w Kon-go
panowanie nad nerwami Wy-padki
potoczyły się błyskawicz-nie
i nieoczekiwanie Zbrojna
interwencja belgijska pociągnę-ła
za sobą interwencję ONZ Je-dna
i druga była do uniknięcia
Obie maja — jakdotychczas' —
fatalne skutki
Gdyby zamiast Lumumby rząd
belgijski zwrócił się do Rady
Bezpieczeństwa o interwencję
wówczas niewątpliwie skorzysta-nob- y
z obecności w Kongo bel-gijskich
sił zbrojnych Państwa
afrykańskie uznałyby celowość
tej interwencji i nie omieszkały-by
wywrzeć nacisku na rząd kon-gijs- ki być może włącznie do je-go
zmiany W ten sposób bo-wiem
ratowałoby się to państwo
przed chaosem Ale oddziały
ONZ znalazły się w Kongo na
wezwanie rządu tego państwa
w jego obronie przed interwen-cją
belgijską To oczywiście zna-komicie
wzmocniło pozycję tego
rządu i zagranicznych sojuszni-ków
jego szefa Rozpoczęła się
wielka międzynarodowa roz-grywka
o górnicze bogactwo
Gdyby państwa zachodnie po
przez ONZ odmówiły interwen-cji
a jednocześnie jasno i wy- raźnie stwierdziły iż nia dopusz-czą
do żadnej innej — wówczas
sprawa rozegrałaby się lokalnie
Być może bylibyśmy świadkami
gwałtownej i krwawej wojny
szczepowej ale byłaby to walka
bez" udziału zewnętrznego By-łyby
to być może najboleśniejsze 2SÓT St ffiSjJff1' Li„ '
znalazłaby drogi do nawiązania
współpracy międzynarodowej
Obie zewnętrzne interwencje
nie przeszkodziły rozlewowi
krwi zarówno jak' i
przelanej bratobójczych bit- -
wacir przez iongnczyKOW ria
mując wniosła na
rozłożyły porządek
W rezultacie cała 1
are-- przyszłość
zaostrzając '
bardziej stosun- - J D
Gaetan Picon: PANORAMA
MYŚLI WSPÓŁCZESNEJ Wyd
"Libella" Paryż 1960 r słr 714
pojedyńciego egzemplarza
$600 Do nabycia w Księgarni
"Związkowca"
Żyjemy w epoce specjalizacji
Trudno będzie dziś znaleźć na-wet
wśród jednostki
które w każdej dziedzinie współ-czesnej
nauki są równie dobrze
obznajmione Przeciętnie inteli-gentny
'oczytany człowiek zna-jący
dohrze jakąś gałąź a zain-teresowany
wszystkim co się wo-kół
niego dzieje napotyka na
coraz większe trudności Na-turalnie
przystapiono_do 'popu-laryzowania
nauk a więc do wy-dawania
dzieł które wyjaśniają
i podstawowe
różnych specjalności Ale i na
czytanie :tych- - -- dzieł zbraknie
czasu
naszych 'czasów jest przecież poś
piech Tempo Stad rozpowsze-chniły
się — nie tylko kon-tynencie
amerykańskim "— róż-nego
rodzaju wydawnictwa skon-densowane
Któż byłby w stanie
chociażby popularną
prasę periodyczną? Tym tłu- -
maczy powodzenie takich pism
jak "Readers Digest"
Wydawnictwa encyklopedycz
ne są niewątpliwie bardzo poży--
teame-- mogą one spełniać
r°le podobną do słowników
Można po informacje a
i--n rnti~rvnr m„
stanie na
do bliż-szych
zainteresowań
-- poznani j- - problemu
który-g- o zaciekawił do poznania
dzieła czy dzieł jakiegoś autora
Zakończyć sięepopea Skarbów Wawelskich Rozpoczęła się uległyby' nastrojom le przecież nie zaspokoją one
września r kiedy to-- w warunkach JiF--? belgijski był przecież w telektualnej ciekawości człowie- -
nezWTiue aramaiycznycii wywuiuuo Jviaju uajieiimejsze uyieAł zi— - ---r- v : j- - "- -- najłuumic mu są
Po przybyciu do skierowano je do Francji dane które będą w :
„ „Mi„3-v"Al-U- -ri nnM Kipmcmv_ rr7eivie7innn-ii- e rfn P-Kr-e£
-- zasu J„PrzCiągnac aOMonjA go ewentualnie
i "'--""Scr- r
" wprawdzie
belgijskiej
przeczytać
ki między Wschodem a Zacho-dem
ZSRR był w stanie na margi-nesie
Kongo przeprowadzić gene-ralny
'atak ONZ jego sekre-tarza
generalnego umocnić swo-ją
pozycję wśród państw afry-kańskich
Cała ta rozgrywka jest
wielce kosztowna a ostateczny
wynik wcale wątpliwy
Przyszłość
Lądu
Państwa afrykańskie nie two-rzą
jednak monolitu Są one o-beć- nie bardziej rozłożone ani-żeli
w okresie kolonializmu
Świadomość narodowa jest nie-równo
rozwinięta W wielu no-wych
państwach przeważa świa-domość
szczepowa plemienna
Istnieją między nimi znaczne ró-żnice
kulturalne Jedne są wręcz
prymitywne ubogie zaniedbane
inne wysoko rozwinięte Niektó-re
posiadają dobrze wyszkolony
aparat rządzący innym go brak
Najbardziej zdecydowanym rze-cznikiem
jedności afrykańskiej
propagatorem federacji jest e-nergic- zny
i ambitny prezydent
Ghany dr Nkrumah ale idea je
go nie trafia do przekonania in
nym ambitnym airykansKim
przywódcom Nie po to zdobyli
władzę by oddawać ją względ-nie
pozwalać na jej ogranicze
nie Ujawniają się zresztą i po-ważne
różnice interesów gospo-darczych
odmienność poglądów
społecznych itp
Proklamacja niepodległości Ni-gerii
dawnej kolonii brytyjskiej
wprowadziła nowy bardzo po-ważny
czynnik ten konty-nent
To najliczniejsze pod
względem ludności i naj-bogatsze
państwo nie jest zain-teresowane
w żadnei federacji
czy konfiguracji politycznej o-par- tej wyłącznie przesłan-kach
rasowych
Nkrumah zdołał doprowadzić
do ścisłego porozumienia z Gwi-neą
i Mali dawnymi koloniami
francuskimi podczas gdy w Bra-zzavill- e
stolicy dawnego Kongo
francuskiego położono podwali-ny
sojusz jedenastu państw
używających języka francuskie-go:
10 bvlvch kolonii francus
kich i dawne Kongo belgijskie
Zarysowały sie w ten sposób dwa
przeciwstawne bloki ale wy-czerpują
one oblicza polityczne-go
Czarnego Kontynentu Obok
tego bowiem mamy państwa
wchodzące w skład Brytyjskiej
Wspólnoty Narodów inne nie-powiązane
i wreszcie państwa
stare lawirujące jak Zjednoczo-na
Republika Arabska Tunezja
czy Abisynia No i oczywiście
Unię Południową Afrykańską
gdzie biali panują nad
mi- - cnociaz i tam zanotowano
Wika krwawych zrywów
Rok skończył się ale
afrykański znajduje się cią
gle w stanie wrzenia Proklama-cje
niepodległości przez dawne
kolonienie rozwiązują licznych
bardzo skomplikowanych i nie
zmiernie trudnych problemów
Czarnego Lądu Niektóre z nich
To zadanie może spełnić je-dynie
obszerna antologia a więc
wybór prac z różnych dziedzin
Emigracyjne wydawnictwo pol-skie
"Libella" w Paryżu rozpi-sało
subskrybeję na potężny tom
Gaetan Picon p t "Panorama
gwałtowny wybuchowy właśnie niepodległość
proces go tylko na dzienny Od opanowa-dłuższ- e etapy nia ich zależeć będzie nie tyl-spra- wa wniesiona została na ko Afryki ale być mo-nę
międzynarodową że i całego świata
jeszcze bardziej
CO OZYTIe?
Panorama mysEi ivspślezesnej
Cena
geniuszy
to
laikom problemy
Cechą charakterystyczną
na
się
ale
zajrzeć
źródłowe
Dqvszcze-gółowego- "
panicznym in-- w
pierwszycludhiach 1939
RumunU skądT2nófR!-Pnje- e
na
Czarnego
na
liczby
na
pod
nie
tubylca- -
konty-nent
' _
dostępny dla każdego
Antologia Picona ukazała się
oczywiście ' języku ran
cuskim i przyiecie
z jakim spotkała się we Francji
-- c „
iiytu roznycn au- -
tuiuw i-u--
uii jesi szczo--
Prezentuje w charakterys-- tycznych wyjątkach setki
cieli poetów muzyków
polityków dziedzina jest
reprezentowana: filozofia psy- chologia społeczne filo-zofia
problemy politycz-ne
zagadnienia i
matematyczne i fizyczne
_
autorów
aane
SĄDY ROBOTNICZE
Wzorem Wrocławia — i War-szawa
powoła w r 1961 "społe-czne
robotnicze" Według
przewidywań robotnicze
powstaną w Rzeźni Miejskiej w
Fabryce Samochodów Osobo-wych
w im 22 Lipca
w Zakładach im K Świerczew-skiego
i Zakładach im Róży
Luksemburg
Dyrektor Rzeźni Miejskiej
Wiśniewski poinformował że
inicjatywa powołania robo-tniczego
wysunięta została
załogę na spotkaniu z prokura-torem
dzielnicowym W Rzeźni
Miejskiej przestępczość gospo-darcza
zmalała w ostatnich cza-sach
Nasunęło to że w
tych warunkach kolektyw doj-rzał
aby podejmować w
gronie akcje wychowawczo -re- presyjne
w kierunku "zawsty-dzenia"
pozostałych sprawców
drobnych kradzieży mienia spo-łecznego
RAJ DLA ŻUBRÓW
Z każdym Polska ek-sportuje
coraz więcej żubrów
W br sprzedano po 7 tych
cennych i rzadkich zwierząt do
Czechosłowacji i
Wkrótce 4 pojadą do Buł-garii
W okresie powojennym
kraje zakupiły ogółem 65
żubrów
Najwięcej znalazło się ich w
rezerwatach NRD i Cze-chosłowacji
W rezerwatach Bia-łowieży
Niepołomicach Pszczy-nie
Borkach i Smardzewicach
obecnie 146 żubrów co sta-nowi
40 proc ich światowego
pogłowia
Polska — twierdzą zoolo-gowie
— jest jedynym krajem
na świecie posiadającym tak
sprzyjające warunki do 'hodowli
Dorobek nauki
praktyki w zakresie zachowania
tego j"--- g€łtuu- - ku zwierząt — jesfwysoko oce
świata przez naukowców całego
W ciągu 15 lat urodziło się w rezerwatach ogółem 277 żubrów
z 24 — w br
"POKÓJ" — NAJLEPSZA
HUTA
Załogi hut i koksowni podle- - głych Zjednoczeniu Hutnictwa
żelaza i Stali wyprodukowały
ptoonnasdtalziada12n0ia tyrs 1t9o6n0 w2y1r0obtóyws
walcowanych oraz 73 tys ton
nkioeksu Npierwodyukkocnjainysurówki jeNdiye--- sięga 44 tys ton
Do nailepiej pracujących w isou r hut należały: "Pokój"
Łancay" "Kościuszko" "Flo
rian- - oraz nuta im Lenina
REKORDOWE WYDOBYCIE
WĘGLA
Rok 1960 zakończył się w gór- nictwie niespotykanym dotych-czas
sukcesem — górnicy wydo-tboynli
włąęcgzlnaiekam10i4ennmeigno 435 tys
Górnictyo węglowe wykonało
w 1960 r po raz pierwszy
roczny na 11 dni przed termi-nem
wydobywając 1009 milio-na
ton Do roku załogi górnicze dały dodatkowo 3 mi-liony
535 tysięcy ton węgla Również wydajności zo stał górników wykonany
z nadwyżką 30 kg na roboczo-dniówk- e
MUZEUM PRUSA
W Nałęczowie — miejscowo-ści
związanej z twórczością Bo- lesława powstaje muzeum
poświęcone wielKiemu pisarzo
wi- -
Mieścić sie ono będzie w
dwóch obszernych b Pa- łacu Małachowsk_ic_h_ w którym
''SZTUCZNE SERCE"
PRODUKCJI KRAJOWEJ
W obecności przedstawicieli
poznańskiego światalekarskiego
"r?r1in1rt )Viiiim!! 11_XT_: -- ~ d sZuSr i"
riuuy uiiaiania
serca" wypadły b pomyślnie
yuai zysKai uznanie wielu wy- - bitnych lekarzy-chirurgó- w
SZYBY NAFTOWE
Intensywne poszuki-twearewncizee
roRpzyesziogwaszzuczzyizenmynegoprzyn-a-
Naturalnie nie jest to lektura
na raz ale rjnrlWjm-rran- r
podręcznik do lrn7Hv
'jakąś dsziięedjzaikniamś autorem inrzy
myśli współczesnej" Zamysł tak prowadzi się re-śmia- ły
że trudno weń m?nJe %
rzyć A tymczasem znalazło się I'
D£fee™L Ptek P°
1000 przedpłacicieli którcy za fflBgffiyilSS
dbezziępkieicznyilmi troemalizteacnjęjesptomróywsnłuieżi początkach 1p96rz1ewroidkzuiane jest w
nn t-cłH(TQi--
elrł%Vi
wpierw w f
niewątpliwie
nakłoniła polskiego wydawcę do Strusia odbyły się próby dzia-sifgnię- da po to się łania pierwszego "sztucznego
ono bardzo poważnie od podob- - serca" zbudowanego Zakła-nyc- h wydawnictw amerykan- - dach H Cegielski Aparat skon
jak np antologii opraco- - struowany przy współ
wanej — doskonalej skądinąd udziale wybitnego chirurga doc
— 'Lymana Brysona! Pod- - Py inżjTlierów
czas gdy ten się 5$3S'£S53Ł Ł w-czasi-e
dając natomiast zwarte tów produkcji krajowej
f™vik6ui-- r
uzieazin przez
uaruziej
dry
myśli
pisarzy
nauki
historii
formy współ
czesnej sztuki mysi religijna naua '
sądy
sądy
Zakładach
sądu
przez
myśl
swym
rokiem
sztuk
ZSRR Danii
dalsze
różne
ZSRR
żubra naszei
many
czego
został
plan
dobór
'plan
końca
plan
Prusa
-- salach
szninTnorm
NOWE
prace
raczei
któresrn
0Decnie prace
było uwie- -
sfcwa Prusa
firtponiii nńllrnnł-- i
dzieło Różni
skich został
przez
Każda
nauki biologzne wreszcie hu- - będzie pożytkiem przyjem-maniz- m współczesny Wszystkie nością często sięgał Każdy wie-wybra- ne teksty omówione są le się nauczy wiele skorzysta
wybitnych specjalistów zapewne znajdzie impuls"do bar-dan- ej dziedziny Pońadtoobszerdzjejjiszczegółowegozaińtere:o- - uj inaehs jiazwisK
aaje biograficzne
żyje
jak
i
przez
no
J
w
z i
i
przez z
niosły w br nadspodziewanie
dobre wyniki W okresie tym
służba wiertnicza i eksploatacyj- - na przemysłu naftowego ""prze-kazała
do eksploatacji na Pod-karpaciu
— tradycyjnym terenie
roponośnym oraz na przedgórzu
Karpat w rejonie Mielca łącznie
26 nowych szybów naftowych
Niektóre-spośró- d nich — to szy- by o dużym wydobyciu np 2
tylko otwory ropne w' rejonie'
Mielca oddane do użytku w po- -
'
czątkach bm dają łącznie na do-bę
kilkadziesiąt ton ropy
Równocześnie Jasielskie
Przedsiębiorstwo "Poszukiwania
naftowe" przekazało kilka no-wych
szybów gazowych w rejo-nie
Przemyśla oraz odkryto no-we
bogate złoże gazu w rejonie
Lubaczowa
W nadchodzącym roku —
1961 naftowcy spodziewają się
uzyskać jeszcze lepsze rezultaty
Rozpoczną się już wkrótce wier-cenia
geologiczne na głęboko-ściach
do 4 tys metrów
RUCH W PORTACH
Agencje morskie w Gdańsku i
Gdyni obsłużyły w br busko
4800 statków różnych bander
które zawinę_ły do obydwu por- tów W Gdańsku i Gdyni repre
zentowane były bandery 24 kra
jów
Do portu gdańskiego najczę-ściej
zawijały statki bander Da-nii
Finlandii Francji Holandii
NRF Szwecji i ZSRR w Gdyni
przeważają jednostki państw
skandynawskich
"MUZEUM WISŁY"
W rekonstruowanym zamku w
Sandomierr-- s zamierza się utwo-rzyć
"Muzeiiu Wisły" Będzie 'to
placówka naukowa zajmująca
sie regionami położonymi w do--
rzeczu wisry Podstawową jed--
nnV nrnhlpmfttvlfa hoHłio cnrour-- i
Wisły i jej wpływu na rozwój tak
uuecme jan i w wieitaca aaw- -
nych Stworzony tu zostanie też
udział statków i ffaler rzecznych
które pływały kiedyś -- po rzece
POLOWANIE NA RYSIE
W BIESZCZADACH
W Bieszczadach i Beskidzie
Niskim myśliwi Rzeszowszczyzny
przeprowadzają obecnie polowa-nia
na rvsie które w tvm reio--
nie kraju rozmnożyły się do te- -
go stopnia iż zagrażają zwierzy
nie łownej Oblicza się iż w'la- -' sach karpackich żyje "ok 200
tych groźnych drapieżników
KANARKI NA EKSPORT
Dolnośląscy hodowcy kanar- -
kńw wysłali droga lotnicza 400
sztuk tych ptaków zakupionych
Wkrótce wysłanych zostanie do
Anglii i Niemiec dalszych 300
kanarków Ogółem w 1960 roku
hodowcy polscy sprzedali zagra-nicznym
kontrahentom około 6
tys kanarków
'INWAZJA" PACZEK --
NA GDYNI?
Jedyny na wybrzeżu morskim
urząd pocztowo-celn- y w Gdyni
przeżywał w okresie przedświą-tecznym
istną "inwazję" paczek
i listów przywożonych przez
statki niemal z wszystkich za-kątków
świata
'Zwiększony napływ 'paczek
rozpoczął się już w listopadzie
br kiedy to przez tę placówkę
przewinęło się ponad 20 tys
worków z paczkami Z tego sa-mego
urzędu pocztowego odeszło
do USA Kanady Anglii i innych
krajów ok 3 tys paczek
SILNIEJSZE MOTOCYKLE
Kieleckie zakłady wyrobów
metalowych tylko do połowy
przyszłego roku produkować be-d- a
popularne motocykle SHL
150 Od lipca 1961 r zakład roz-pocznie
seryjną produkcję mo-tocykli
nowocześniejszych —
SHL o pojemności silnika 175
ccm W roku przyszłym miłośni-cy
motoryzacji otrzymają 10 tys
sztuk tych motocykli Mieć one'
będą silniki o mocy 9 koni me-chanicznych
oparte o inne roz-wiązania
konstrukcyjne
CYNKÓWNIA Z USA '
Przedstawiciele centrali han-dlu
zagranicznego zakupili w
Stanach Zjednoczonych cynkb-wni- ę
blachy Urządzenia jej-- —
pozwolą na'4 pokrywanie blachy
cyną przy pomocy metody elek-trolitycznej
Dzięki tej metodzie
otrzymuje się jip puszki kon-serwowe
najlepszej jakości Cyn-kown- ia
ma zdolność produkcyj- -
ną do 170000 toncynkowej bla-chy
rocznie d "
ł--
ELEKTRYFIKACJA WSI ?
W 93 300 domach5 chłopskich
w nnnad 1800 wsiach zabłysło
w 1960 r po raz pierwszy świa-tło
elektryczne 5i
Zjednoczenie Elektryfikacji
Rolnictwa mimo poważnych tru-dności
w zaopatrzeniu w" urzą-dzenia
i materiały instalacyjne
— wykonało na tydzień przed
terminern roczny plan roboŁ
Przekroczone zostały zaplano-wane
na' 1960 rok zadania wza-kresi- e
elektryfikacji Państwo-wy- ch
'GpspodarstwRolnych ' [o
Do sieci ipodłaczono „bowiem
przeszłoKOPGR tjro425 więcej
mz początKowo zamierzano
Zelektryfikowano też' 58 spół-- dzielni produkcyjnych przekra- -
czając również roczny-pla- n
im
jtj