Zwilazkowiec Alliancer, November 03, 1956

              ftAffJW! 1 11 !— 'JWSfUJ "" CW 7l-Ł~-ju-n'-
1ift „-iit- łŁf eaumiagg
" ' lii --
V-"
" Uff
- £ e(- -' '
łBll'1' STR4" "
pi
' WHfm
fS2ssnŃo
h A?HV i
Ł
I£"'iaf
r&io
iML-M- S
pff
lala
j r
tym
ej nzil
£r-- J ' A3fŁ fi
I nVM
mmim 4m)WM
i mm
ffirl M
MM
m
i
młi
WWfiSS SŚE'ś imaigsOTMiissiga
rł-Jł- łti SCl tł t "_ _ VI W _ --V i-- i 1 -- t ttŁIJt ! t' --- B W'S4~£3tAi- - ™-- Mj ma3CsfeŁ?x #?r:w5- (J1 -
teł LE 1=2491 "Związkowiec" Tel LE1-249- 2
Printed for Every Saturday by:
POLISH ALLIANCE PRESS LIMITED
Organ Związku Polaków w Kanadzie Wydawany przez Dyrekcję Prasową
Redaktor Franciszek Głogowski
PRENUMERATA
Roczna w Kanadzie
Półroczna
Kwartalna -
W Stanach Zjednoczonych i innych krajach
Pojedynczy numer
"ZWIĄZKOWIEC
1475 Oueen Słreet West
Authoriscd as Second Class Mail Post Ojfice Department Ottawa
Redakcja Rękopisów nie zwraca
p' y H K T
$350
$200
$100
$450
104
— Toronto Ontario
ZWROTNY
że społeczeństwo identyfikuje
Po raz pierwszy od jedenastu lat nadeszły w końcu ubiegłego
tygodnia zdecydowanie pomyślne wiadomości z Polski Przez dłu-gich
jedenaście lat komunistycznych rządów w Polsce przywykliś-my
otrzymywać z Kraju — niemal do ostatnich czasów — jednos-tajne
wiadomości o wzmaganiu się ucisku i umacnianiu gmachu
komunistycznej władzy Sytuacja uległa zmianie dopiero od czasu
wystąpienia Chruszczewa na XX zjeździe sowieckiej partu komu-nistycznej
z namiętnym potępieniem stalinizmu Gdyby Chrusz-cze-w
mógł przewidzieć katastrofalne dla prestiżu komunizmu 1
jego moskiewskich arcykapłanów skutki swojego przemówienia
wolno przypuścić że schowałby je pod sukno
W rzeczywistości reakcja na strącenie z piedestału posągu
dawnego bożyszcza komunistycznego tz reakcja w imperium sa-telickim
nie w Rosji Sowieckiej przeszła najgorsze oczekiwania
Kremla We wszystkich krajach ujarzmionych doszło d-- o pewnego
rozluźnienia żelaznej obręczy totalitaryzmu Proces liberalizacji i
demokratyzacji reżimu posunął się najdalej w Polsce gdzie zwłasz-cza
"odwilż" przeszła znamienna ewolucję w toku której z arty-kułu
importowanego przekształciła się w produkt miejscowy Wy-buch
gniewu ludu w Poznaniu wykazał jednak dobitnie że odwilż
niewielki tylko odcinek życia publicznego dotknęła i nie zdołała' w
najmniejszym stopniu wpłynąć na zmianę warunków bytu szero-kich
mas ludności Gwałtowny odruch protestu robotników poz-nańskich
chodiaż został krwawo stłumiony spełnił przecież pozy-tywną
rolę obnażając wewnętrzną słabość reżimu odsłaniając jego
iznlAPio i brak wyczucia nastrojów mas robotniczych Przebieg
procesów poznańskich udowodnił
Się ZO sprawcami I onarumi rwruniun jjuiiiaiianiiii uojvuiit
wyroki nie były dowodem siły reżimu przeciwnie — były odznaką
jego słabości bezwiednym przyznaniem się do winy
Za kulisami tych dramatycznych wypadków które przykuwały
uwagę opinii publicznej w całym świecie rozgrywał się dramat
zgolą innego rodzaju kryzys samego reżimu komunistycznego
Polska partia komunistyczna stanęła w ostatnich miesiącach przed
niełatwym do rozwiązania dylematem Wobec mnożących się syg-nałów
ostrzegawczych musiała szukać wyjścia z impasu Należało
się na coś zdecydować — albo na dalsze pójście na drodze libera-lizacji
i demokratyzacji co oznaczałoby przejście ód słów do czy-nów
wprowadzenie pięknych haseł którymi długo migotano przed
oczami społeczeństwa do sfery praktyki i dalsze pogłębianie od-wilży
albo nawrót na drogę rządów silnej ręki — przy zaostrzeniu
terroru policyjnego i bezwzględnym stłumieniu tej pewnej swobo-dy
intelektualnej którą przyniosła odwilż
Dylemat "liberalizacja czy powrót do represji" komplikował
się dla komunistów polskich względami na Rosję Sowiecką I nie
chodziło tu tylko o zezwolenie Moskwy na tę czy" inną linię poli-tyczną
zadecydowaną przez kierownictwo partyjne w Warszawie
Właściwa trudność leżała — i leży — znacznie głębiej na płasz-czyźnie
wzajemnych stosunków komunistów polskich i rosyjskich
nie mówiąc już o tym że wybór kierunku drogi przez kompartię
polską nic mógł nie pozostawać bez wpływu na całe imperium
sowieckie Sytuacja inaczej się przedstawiała oglądana z Kremla
inaczej z punktu widzenia komunistów polskich Dla Chruszczewa
& Co najważniejszym rozstrzygającym względem była obawa
niebezpieczeństwa dopuszczenia do takiego rozwoju wypadków w
Polsce który w bliższych lub dalszych konsekwencjach musiałby
doprowadzić do rozluźnienia uchwytu Moskwy do zmniejszenia
dotychczasowej absolutnej wyłącznej i jak jia jściślejszej kontroli
rosyjskiej nad Polską Przywódcy polscy znajdowali się ze swej
strony między młotem a kowadłem W ich rozumieniu stawką w
tej grze nie była bynajmniej ich własna nigdy nie kwestionowana
lojalność wobec Moskwy Punkt ciężkości zagadnienia leżał w py-taniu
kto będzie rządził w Polsce — oni sami czy agenci Moskwy?
Komentatorzy cudzoziemscy nie rozumieją powagi sytuacji w ja-kiej
znajdowali się obradujący w Warszawie członkowie Komitetu
Centralnego sądząc że kontrwersja między wysłannikami po-litbiu- fa
sowieckiego a ich kontrpartnerami polskimi obraca-ła
się dokoła wielce subtelnej różnicy czy komuniści polscy
będą rządzić z ramienia Moskwy czy tylko w oparciu o Mos-kwę?
Nie chodziło o coś zgoła innego o to że presja idąca z
dołu od społeczeństwa dobierała im możność utrzymania się dłu-żej
przy władzy w dotychczasowej roli figurantów i mandatariuszy
moskiewskich Nowy na większą skalę niż w Poznaniu 'wybuch
gniewu ludowego podsycanego płomieniami patriotyzmu narodo-wego
albo by zmiótł ich z powierzchni albo zmusił podobnie jak
się testało na Węgrzech do przywołania na pomoc wojsk sowiec-kich
Ale pełnomocnik który nie umie spełnić poruczonego mu
zadania nie nadaje się do niczego innego jak do odstawki Stresz-czając
—r Z' punktu widzenia komunistów polskich a przynajmniej
odłamu kierowanego przez Gomułkę Cyrankiewicza i Ochaba gra
toczyła się ó samo być lub nic być A ponieważ w tej śmiertelnej
rozgrywce z Chruszczewem i jego bandą Gomułka stawiał na nie-zależność
reżimu polskiego od Moskwy — w ramach solidarności
bloku komunistycznego po raz pierwszy w historii interes narodu
polskiego zbiegi się z interesem partii komunistycznej ł
Przyjście do władzy Gomułki — w porozumieniu z grupą Ocha-ba
i Cyrankiewicza — w tak dramatyczny sposób podkreślone
usunięciem Rokossowskiego z politbiura niesławnym odwrotem
Chruszczewa i sprowadzonych przez niego Mołotowa Kaganowicza
i Ulikojana i przede wszystkim odwołaniem przygotowanej zbroj-nej
interwencji sowieckiej oznacza punkt zwrotny w stosunkach
polsko-rosyjskic- h Więcej nawet może to być punkt zwrotny w hi-storii
kolonialnego imperium sowieckiego Sytuacja jaka się wyt-wbrzyłat- na razie w Warszawie oznacza fakt zupełnie nowy — usa-dowienie
się w jednym z krajów ujarzmionych "narodowego ko-munizmu"
Skutki tego faktu bez precedensu (chyba żebyśmy za
precedens uważali wcześniejsze o osiem lat i w odmiennych i o ileż
łatwiejszych warunkach dokonane zerwanie Tity ze Stalinem)
tkidzą się teraz z trudem obliczyć ale z pewnością będą daleko-siężne
Autorytet czerwonej Mekki został boleśnie nadszarpnięty
w imperium sowieckim powstała głęboka szczelina której żadne
późniejsze deklaracje przyjaźni nie potrafią zaklajstrować Przed
Polska zaś otwarła się droga przemian których perspektywa gubi
się jeszcze w mgle niepewności ale które zaprowadzić mogą nasi
kraj daleko od wzorów ustroju sowieckiego
Zachodzi pytanie jak oceniać ma emigracja zmianę która się
ostatnio w Polsce dokonała Czy jako rewoltę w kompartii jak
pisze Dziennik Polski w Londynie? Jako rewolucję na szczytach
partii komunistycznej która zastąpiła jeden garnitur innym — o
częściowo tym samym składzie osobowym? Nie będziemy ukrywać
że w przeciwieństwie do pewnych kół emigracji polskiej w Anglii
i gdzie indziej(l które oceniają dokonany przewrót jako po prostu
walkę dwóch frakcji zapatrujemy się na wypadki ostatniego tygod-ni- a zupełnie inaczej Przyznajemy że nie jest nam obojętne czy
w Polsce rządzić będzie ukształtowana na wzór jugosłowiański
dyktatura gemułkowszczyzny czy też wiadomo na jaki wzór uksz-tałtowana
dyktatura rokosowszczyzny Nie taimy że wolimy ko-munistę
polskiego od prokonsula moskiewskiego "pełniącego obo-wiązki
Polaka" Wolimy również liberalizację nawet w wydaniu
komunistycznym niż powrót do stalinowskich metod rządów
t Jeżeli chodzi o aspiracje narodu polskiego to wiemy że nic
ich nie zaspokoi poza odzyskaniem pełnej su'ł renności państwo-we- j
i przywróceniem ustroju w całym tego słowa znaczeniu demo-kratycznego
i wolnościowego Kto jednak nie zdaje sobie sprawy
zogromu trudności i niehezpieczeństw jakie piętrzą się na drodze
naszego społeczeństwa do niepodległości i swobody ten jest po
prostu ślepy
Przed zajściem w Polsce zmian typu zasadniczego emigracja
polityczna nie ma powodu ani prawa zrzekać się obowiazku repre-zentowania
interesów polskich Biorąc jednak pod uwagę że emi-gracja
nie ma w ogóle możliwości oddziaływania na bieg spraw w
raili&iSKsfc
iiala płachta na
Mamy przed sobą ostatni numer
"Nowej Kultury'" (Nr 43 z 21 paź- -
dziernika) z artykuJem Zbigniewa
Florczaka p t "Rozmowa z Zacho- -
dem" który doprowadził do pa- -
roksyzmu wściekłości moskiewską
"Prawdę" i spowodował pierwsze
bodaj w dziejach polsko-sowieckic- h
stosunków — w ramach bloku so- -
"ZWIĄZKOWIEC"
wieckiego oczywiście — krótkie — to należy zlikwidować jego
spięcie między dwoma organami technikę jego prowizoryczną oby-prasowy- mi
dwóch zaprzyjaźnionych czajowość i prowizoryczne słow-- —
w ramach obozu komunistycz- - jnictwo Trzeba znowu myśleć nie
nego — krajów Na atak "Prawdy" robić z marksizmu talmudu Trze-odpowiedzi- ała
bowiem miejsca ba rozkładać na czynniki pierwsze
warszawska "Trybuna Ludu" or-- hasła: proletariusze wszystkich kra-ga- n
KC polskiej partii komuni-'jó- w albo: wróg ludu i im podob-styczn- ej
stając w obronie swobo- - ne Bo dziś ktoś myślący może rap-d- y
poszukiwań nowych koncepcji tern zauważyć że treść tych skró-n- a
pniu marksizmu zarazem wy-- tów już jest inna niż była kiedyś
praszając sobie zelżywy ton w ja- - Co dziś znaczy sumaryczne pojęcie
kim mentor sowiecki uznał za sto- - "proletariusze wszystkich krajów"?
sowne zrugać polskich rzekomych To może nic nie oznaczać w tak
odstępców od zasad marksizmu- - prymitywnym antyintelektualnym
leninizmu [zastosowaniu Spróbujcie wezwać
Znając epilog tej sprawy symp- - w ten sposób proletariuszy Austra-tomatyczn- ej
dla obowiązującej do lii Jest więcej niż wątpliwe czy
wczoraj hierarchii w stosunkach
między komunistami polskimi
rosyjskimi warto zająć się bliżej
inkryminowanym artykułem Flor-czaka
i zobaczyć na czym polega
odchylenie polskiego autora od
ortodoksji komunistycznej które
dało asumpt "Prawdzie" do napięt-nowania
go jako skrytego agenta
imperializmu i zdrajcę świętej
sprawy komunizmu Zacytowane
poniżej fragmenty z artykułu
Florczaka pozwolą czytelnikom wy-robić
sobie własny sąd co do roz
ległości granic jakie sobie z góry
zakreśma $mia'oSĆ pożal się
Boże! — autora W świetle przyto-czonych
refleksji Florczaka nie
może ulegać najmniejszej wątpli-wości
że nawet nie śni mu się
jakiekolwiek odstępstwo od założeń
filozofii marksistowskiej Wszyst-ko
o co kruszy kopię nasz autor
sprowadza się do żądania swobody
zerwania wyświechtanymi sloga-nami
komunistycznymi o których
absurdalności wie każdy Polak
znający Zachód Florczak nie jest
bynajmniej rewizjonistą jeśli cho-dzi
podstawy marksizmu idzie
mu tylko o zmodernizowanie jego
frazeologii już nadto widocznie
myszką trącającej
Jeżeli z naszego punktu widze-nia
witamy z uznaniem "śmiałość"
wymienionego publicysty krajowe-go
pomimo wszystkich jego po
ciesznych łamańców umysłowych
przy pomocy których usiłuje bro-nić
systemu którego bijący w oczy
fafez sam stwierdza to dlatego że
wolimy nawet taką skromną kon-frontację
doktryny z rzeczywisto-ścią
niż bezmyślne zachłystywanie
się najgorszego gatunku demago-gią
wiecową Florczakowej próbie
wyjścia poza szranki dogmatyzmu
marksistowskiego brak głębszego
tchu brak odwagi myślowej ale
nam zależy bardziej na czytelni-kach
"Nowej Kultury" niż na auto-rze
omawianego artykułu Jeżeli
bowiem Florczak wspomina o gło-dowych
warunkach bytu mieszkań-ców
Azji Afryki i Ameryki połud-niowej
w przeciwieństwie do do-brobytu
ludności krajóv "kapitali-stycznych"
które wini za nędzę
reszty ludzkości' to sądzimy że nie
będzie czytelnika w Kraju który
nie dorzuci w myśli do statystyki
autora ośmiuset milionów bytują-cych
na poziomie nędzy mieszkań-ców
imperium sowieckiego
%
Nie wydaje się by atak szału or-ganu
sowieckiej 'kompartii można
było złożyć wyłącznie na karb pry-mitywizmu
myślowego prasowego
politruka który nie umiał roze-znać
się trafnie we właściwych in-tencjach
polskiego autora Prawdo-podobnie
działał tu mniej lub wię-cej
uświadomiony motyw strachu
przed konsekwencjami jakie wy-niknąć
mogą z podważenia bodaj
antykwarycznego aspektu obowią-zującej
rutyny językowej Uznaje-my
słuszność tej obawy i życzymy
powodzenia czytelnikom krajo-wym
którzy niewątpliwie potrafią
poprowadzić wątek myśli autora
dalej od niego samego Poniżej
przedrukowujemy substancjalne u-ryw- ki
jego artykułu
Obóz komunistyczny wypracował
na swój użytek żargon żeby poro-zumiewać
się z masami i to szbko
porozumiewać się bo sjtuacja by-ła
— gdy ten żargon powstawał —
bitewna Mówimy: proletariusze
wszystkich krajów mówimy: reak-cja
mówimy: budowa socjalizmu
Jasne że to są skróty wynikłe z
atmosfery bitewnej sprzeczne z
duchem analitycznego intelektua-liznu- i
Nie jestem pewien czy nie
czas zrezygnować z tych skrótów
Przecież zrezygnować z żargonu w
który dla praktycznych celów ubie-rało
się swoją myśl to nie znaczy
zrezygnować z myśli Bo co się sta-ło
ód t)ch dni gdy koncepcja
mancsisiowsKo-icmnowsk- a musiała
LISTOPAD (November) 3 — 1956
z
a
a
z
o
z
czerwonego byka
mi sztandarami i z bardzo jaskra
wym komunikatywnym żargonem
bitewnym na ustach? To się stało
że już nie potrzeba ytrzelać nie
trzeba przekrzykiwać się w gwarze
bitwy Już od dawna można i trze- -
ba myśleć Jeżeli założymy że po- -
czątkowy zbrojny etap rewolucji j
jest na naszym terenie skończony
i
i zechcą się połączyć z proletariu-szami
Polski W Australii mini-mum
zarobków jest tak wysokie
że nawet odbiera klasie robotni-czej
chęć do podniesienia swojej
stopy życiowej i rząd musi wywo-ływać
sztuczne bezrobocie żeby
jakoś móc władać tą klasą W tym-że
samym czasie w Polsce urządza
się w imię elementarnych warun
ków życiowych rewolty w rodzaju
Poznania Mechaniczne zastosowa-nie
dziś haseł prawdziwych w epo-ce
Marksa może je skompromito-wać
w oczach właśnie tych do
których te hasła się kieruje
' Otworzyłem kiedyś polski zeszyt
"Nowych czasów" w miejscu gdzie
był artykuł o kulisach prosperity
w Niemczech Zachodnich Nie czy
tając można się bjło założyć że
autor udowodni z całą oczywisto je
ścią zwiększającą się pauperyzację
klasy robotniczej tego państwa
Istotnie udowodniono to w tym ar-tykule
W ten sposób z jednej
strony widzieliśmy naprawdę jak
nigdy dotąd prosperujące Niemcy
a z drugiej — elokwentne szpalty
artykułu 'który z najwyższą obo-jętnością
i
na rzeczywistość twier-dzi
że jest odwrotnieJak autor ar-tykułu
dokonał tej sztuki w jaki
sposób osiągnął tak daleko posu
niętą obojętność wobec obiektyw
nej prawdy? Po prostu przeprowa
dził dowód że proporcjonalny u- -
dział kapitalistów w niemieckim
dochodzie "naiddowym jest dziś
znacznie większy niż udział robot-ników
Jest to demagogia w stylu
klasycznym
Głodnym ludziom w demokra-cjach
ludowych usiłowano wmó-wić
że dostatnio zarabiający na
hhą komuniści
Przebieg ostatnich wydarzeń
w Polsce a mianowicie interwen
cja Sowieckiej Partu Komunis-tycznej
w czasie obrad KC PZP-- R
w Warszawie (19-2- 1 paździer-nika
br) odrzucenie tej inter-wencji
przez grupę Gomułki roz-szerzoną
o nowych sojuszników
oraz obsadzenie przez tę grupę
Biura Politycznego KC — wy-kazuje
że zagrożeni katastrofą
ekonomiczną całego kraju komu-niści
polscy postanowili ratować
się bez względu na to co im do-radzać
by 'mogli towarzysze mos-kiewscy
Wypadki w Poznaniu
w czerwcu wykazały żeponowny
taki wybuch mógłby zakończyć
się katastrofą fizyczną dla par-tii
a zwłaszcza dla jej kierow-nictwa
Trzeba pamiętać że w
irtykule swoim ogłoszonym w
"życiu Gospodarczym" z 16 lip-ca
znany komunistyczny ekono-mista
Oskar Lange stwierdził
że wojenno-rewolucyjn- y system
zarządzania Polską obecnie już
"prowadzi do rozprężenia gospo-darki
narodowej" Innymi sło-wy
katastrofa była u drzwi In-ny
autor Tadeusz Żochowski
stwierdził w tygodniku "Po Pro-stu"
z 30 września że komunis-tyczne
zarządzenia rolnictwem
polskim "w' wielu okolicach
wzniosło mur nienawiści" Prof
Edward Lipiński pisał w "Nowej
Kulturze" z 9 września o "pot-worności
minionego okresu po-lityki
rolnej oraz jej katastro-falnych
konsekwencjach"
W tej sytuacji insiykt samo-zachowawczy
nakazał bardziej
inteligentnej części kierownict-wa
Partii sprzymierzenie się z
Gomułką jako właściwie jedyną
obecnie w Polsce indywidualnoś-cią
polityczna wśród komunis-tów
Gomułka 'jest autentycznym
komunistą i zwolennikiem współ-pracy
Polski ze Związkiem So-wieckim
nie mniej ani jego tem-perament
ani okres spędzony w
wiezieniu na tle różnic r grupą
stalinowską nie skłaniają go do
odgrywania roli ślepego wyko-nawcy
instrukcji moskiewskich
Być może nawet Gomułka uwa
ża ze w wielu wypaaKacn ms-- trutnia te d-nnUw-o rtla nm
wyjść na ulicę z bardzo jaskrawy- -' Vy komunizmu Zachowanie się
Kraju za jej najważniejsze zadanie w obecnym etapie uważamy
obronę praw Polski do granicy na Odrze i Nysie Emigracja naj-więcej
przyslużv sie narodowi polskiemu zwalczając drapieżny re-wizjoni- zm niemiecki
chleb z masłem i telewizor robot-- I
nik niemiecki musi drżeć z oburze-ni- a
że jego chlebodawca i telewi-'zorodaw- ca
zarabia na chleb z ka-wiorem
i na dziesięć czy więcej
teifeizoróvNie n tej abstrakcyj- -
nej-- zasacZie "proletariusze w szyst- - jjj krajów" nie połączą' się Trze- -
ba jdeowy dowód przeprowadzić na
jnne bardziej humanistycznej za- -
!sadzic Trzeba ruszyć inteligencją
napisać coś istotniejszego Czy to
ze w części świata ludzie żyją do- -
statnio anuluje ngatywną koncep-cję
wyzyskującego kapitalizmu i
pozytywną koncepcję uspołecznie-nia
produkcji które stworzyli
Marks i Engels? Bzdura Uwierzył
w nią widać autor wspomnianego
artykułu w "Nowych Czasach" je-żeli
uważał za konieczne asekuro-wać
się demagogicznym kłam-stwem
Ja nie uwierzę
Czytam komunikat Światowej
Organizacji dla Spraw Wyżywienia
Rolnictwa nad którym w sier-pniu
tego roku dyskutowała odpo-wiednia
sekcja ONZ w Genewie Z
komunikatu wynika że przeszło
połowa ludności świata cierpi głód
chroniczne niedożywienie Lud-ność
Bliskiego i Dalekiego Wscho-du
Afryki i Ameryki Łacińskiej
żywi się głównie potrawami mącz-ny- mi
i bulwami cierpi natomiast
na brak protein zwierzęcych
Czytając tego rodzaju komuni-kat
nie czuję potrzeby bujania na
temat niedoli świetnie się mają-cych
robotników w N(iemieckiej)
R(epublice) F(ederalnej) Nasze
zachowanie się wobec faktu że w
kapitalizmie robotnik może mieć
dobrobyt jest nie tylko tchórzliwe
jest teoretycznie nawet niedojrza-łe
Cieszmy się że Niemcy czy
Australijczycy dobrze jedzą i no-szą
ładne obuwie Powinszujmy im
Ale zwracając jdnocześnie uwagę
że to się dzieje kosztem przeszło
połowy ludności globu która niej
i nie nosi wcale butów Prospe
rity niemiecka nie wynika z odda
nia produkcji w ręce 'kapitalistów
Za to głód tej połowy świata na
pewno wynika z tego że środkami
produkcji nie dysponuje ogół świa-ta
Zasady koncepcji marksistow-skiej
nie ma potrzeby załgiwać
mydlić ona świetnie broni się
sama
Jestem coraz bardziej pewien
że należy przekazać muzeom bata-listyczne
rekwizyty rewolucji z
pierwszego etapu myślowe skróty
działające jak kastet — i przedło-żyć
zainteresowanym rozumowanie
intelektualnie sprawdzalne po
prostu rozsądne To co najmniej
dziwne że najbardziej intelektual-ny
logiczny ruch masowy jakim
jest komunizm używa dziś myślo-wych
proszków czy pigułek dzia-łających
narkotycznie a unika
jawnej walki mózgów
w nowej fazie
żołnierzy polskich w czasie roz- -
ruchów w Poznaniu musiało do
dać otuchy Gomułce w jego roz-grywce
z Rokossowskim Gomuł-ka
doszedł do wniosku że Ro-kossowski
jest symbolem inter-wencji
Sowieckiej Partii Komu-nistycznej
w sprawy polskie i
dlatego musi odejsc Żeby bo-wiem
ratować sytuację w Polsce
Gomułka musi wysunąć nowy
program i uzyskać dla tego pro-gramu
poparcie opinii publicz- -
nej w kraju Opinię tę najłat-wiej
mu było nastroić przychyl-nie
dla siebie jakimś aktem
zewnętrznym łatwo dla wszyst-zrozumiały- m
przeciw interwen-cji
sowieckiej Rokossowski przy-szedł
do Polski wtedy kiedy Go-mułka
został złożony ze swego
wysokiego tirzędu Obecnie Go-mułka
wraca i "Rokossowski mu-si
odejść przynajmniej z pew-nych
stanowisk
Kierownictwo Sowieckiej Par
tii Komunistycznej znalazło się
w trudnej sytuacji zwłaszcza że
samo jest podzielone od wew-nątrz
Wyrasta mu pod bokiem
nowy Tito Niekoniecznie ozna-czać
to musi nową walkę wew-nątrz
obozu komuiiistycznego Z
nowym Titą może będzie można
się dogadać Trzeba będzie jed-jedna- k
z nim przedyskutować
wszystkie rzeczy od podstaw a
wśród nich nie najmniejszą jest
sprawa niemiecka
Bez angażowania się w prze-powiadanie
przyszłości powie-dzieć
można że zagadnienie nie-zależności
polskiej od mocarstwa
sowieckiego ruszyło z martwego J
punKtu Dopiero jednak obser-wacja
dalszych wydarzeń pozwo-li
na stwierdzenie czy rozwój
sytuacji idzie we właściwym kie-runku
Dopiero przyszłość poka-że
czy Sowiety zrezygnują ze
swojej dotychczasowej roli w
Polsce i zadowolą się takimi sto-sunkami
jakie mają np z Ju-gosławią
Czy nowe kierownictwo ko-munistyczne
będzie szukało na-prawdę
zbliżenia z Zachodem
bodaj w ramach szczerego nie
zatrutego fałszem współistnienia
pokojowego wymiany myśli sze-rokich
kontaktów społecznych
nie przetkanych aparaturą wy- wiadu komunistycznego? Czy ko-muniści
pozwolą na samodziel-ność
myślenia która doprowa-dzić
by" mogła do reformy ich
systemu społecznego i gospodar- -
- V- - wm MMCTMTPIWCT B-ag- rFi mmrrfmrf-m-i
1 ——JMJ
P0I ROZWAGĘ
Otrzymujemy ostatnio dość
sprawnie codzienną prasę z Pol
ski W dzienniku "Zycie Warsza
wy" z wtorku 23 pazdz znajdu-jemy
taki charakterystyczny ob-razek
Do redakcji tego pisma przy-szli
dwaj młodzi ludzie i położyli
na zasłanym papierami stole
dwie obrączki Zaskoczonemu re-daktorowi
powiedzieli krótko:
Chcemy pomóc państwu w tej
ciężkiej chwili Gomułka mówił
przecież jak nam ciężko Złoto
się przyda "
A oto druga wiadomość:
W warszawskich fabrykach ro-botnicy
z własnej woli występują
z inicjatywą pomocy finansowej
państwu Słyszy się na wiecach
i zebraniach samorzutne wypo-wiedzi
że teraz właśnie lud pra-cujący
winien wesprzeć Komitet
Centralny na czele którego stoi
Gomułka
"Życie Warszawy" komentując
te odruchy pisze"
"Nie chodzi tu o merytoryczną
ocenę tych odruchów Filantro-pia
nie rozwiąże bowiem kłopo-tów
państwa Ale chodzi o to że
powstaje na naszych oczach o-czyszc- zona
pozbawiona frazesów
prawda Ludzie czują że bez
nich samych nic się nie da
Polsce zrobić Więc szanujmy te
pełne szlachetności odruchy
Któż przyszedłby do redakcji
jeszcze parę dni temu aby ofia-rować
obrączki dla ratowania
chwiejących się finansów państ-wa
Któż naraziłby się na niewąt-pliwe
wygwizdanie proponując
rozpisanie pożyczki"
Z tych i innych przejawów w
odnoszeniu się społeczeństwa w
kraju do rządu i kierownictwa
partii komunistycznej wynika że
LISTY DO REDAKCJI
D 1 V V H t
Szanowny Panie Redaktorze
W audycji radiowej do farme-rów
ze stacji CBL Toronto po-dano
w dniu dzisiejszym (wtorek --
październik 23 w godzinach od
1245 do 1 po poł) w języku an-gielskim
z Warszawy wywiad ja-kiegoś
korespondenta czy innego
przedstawiciela kanadyjskiego z
ministrem rolnictwa czy handlu za-granicznego
rządu warszawskiego
'Z treści"t'ego wywiadu wynika że
naród w Polsce znajduje się w
pizede dniu głodu 2e zbiory tego-roczne
wynoszą w Polsce tylko
45% przeciętnych małych zbiorów
że na przykład krowy w Polsce da-ją
tylko 13 przeciętnej produkcji
nileka kury % —Vi przeciętnej
produkcji jaj W wywiadzie poda-no
inne cyfry którjch nie pamię-tam
a które podkreślają grozę po-wożenia
w jakiej znajduje się na-ló- d
w kraju
Minister ten poda w wywiadzie
że Polska zamierza kupić znaczną
ilość zboża w Kanadzie lecz nie
mając dolarów może sprzedać Ka-nadzie
cement alkohol i inne' pro-dukty
w zamian za boże
To są ogólne rzeczy które pa-miętam
z tej audycji szczegóły te-go
wywiadu przerażają każdego
Polaka jak i mnie przełaziły Nie
"Związkowca"
dzisiejsze]
Szanowny Panie Redaktorze
Ostatnie wypadki w Polsce sta-nowią
dla nas wielkie przeżycie
oczywiście w skali grubo mniej-szej
niż dla rodaków w Kraju
Stanowisko jakie zajął Pan w
swoim artykule podpisanym inicja-łami
"F G" w ostatnim numerze
naszego pisma ' pozwalam sobie
przypuszczać ma za sobą poparcie
uczciwie myślących Polaków na
emigracji
Całjm sercem i wszystkimi my-ślami
byliśmy tam w Kraju pod-czas
pełnjch napięcia dni na prze-łomie
ostatniego tygodnia i z we-stchnieniem
prawdziwej ulgi przy-jęliśmy
wiadomości prasowe o tym
że nie zakończyły się one przele
wem krwi Znaczy to że każdy Po- -
lak pragnie wiedzieć co się w
Kraju dzieje i żywo odczuwa wy-darzenia
decydujące o losach swej
Ojczjzny
Powracając do naszej rozmowy
sprzed kilku tygodni w Toronto w
sprawach coraz widoczniej postę-pującjc- h
przemian w Polsce i o
stosunku polskiego wychodźtwa do
Kraju znajdującego się wciąż w
czego w Polsce a co za tym idzie
może i w innych krajach rządzo-nych
przez komunistów? 'Czy
swtaaćdziecnhiabędzmzieianna wśmiicahłośnćowlitpvrcoe-rolnej
1 doprowadzenie w ten i sposób do należytej produkcji i'
należytego -- odżywienia polskiej j ludnnśri mioictioi?
Jest skomplikowana
Walka z komunizmem i fałszami
Kiore on mesie musi trwnń nn
dal jednak baczyć
należy aby W walce tej nie za- szkodzić Polsce samej '
ria clfiifol ncł9iH:L _
I : " --- " "--n posunięć Go
J dmoułołkwi e sipeosłłecnzrleTńmstlwti o w p0i 1 1
ce
fania tym ludziom którzy „?""
zentują nurt przemian
ufaCnziayimiloegłiabjaykieugdozieklirćedGytoumuzl"
ce Polonia Zagraniczna? W ro'"
mowach prywatnych słyszy :"
wiele zdań na ten temat Czy „j!
czas jednak by zacząć dyskuto wac 1 mowie o tym publicznie?
Czy nie czas na jakiś serdeci-nieisz-odruch
nie w stosunkuy do Gomułki reżimu Cyrankiewi
cza ale Narodu
ten brzemienny okres przemian Nasz czytelnik W K Nowak
z Bowmenville Ont (patrz "U5 ty do Redakcji") pjsze 0 koniecr
tnkyoolśwkcoeij ziwnTdioęykwsjizedesuntailanjeepdgonomakocstyosspurpnaawkcuia do rodziny Czy nie czas jednak
na czyn zespołowy ogólny jak przejęcie przez poszczególne or-ganizac- jo 'szkołami spieorlooenińijrnaerw:opieki nad
talami v Polsce
Nie rozwiąże to politycznych trudności w Polsce nie "odko-munizuje- " reżimu nie zmieni u-str- oju gospodarczegoale mo- że byłoby symbolicznym przerzu-cenie- m mostu między Krajem a Polonią zagraniczną
Mostu serdecznego zrozumie-nia
problemów z którymi Po ska musi się uporać w najba-rdziej
niesprzyjających okolic-znościach
(sowieckiego nacisku i zachłanności niemieckiej)
Moim skromnym zdaniem czas
już najwyższy na symboliczne
włączenie się do akcji poprawy sytuacji w Polsce na tak już ch-ociażby
symbolicznym odcinku
jak te dwie wspomniane przez "Życie Warszawy" obrączki! FG
jest wykluczone że radiostacja
CBL Toronto posiada ten wywiad
nagrany na taśmie Proszę Pana o f
zwrócenie się do Radiostacji CBL
Toronto o ten wywiad i podanie
tego wywiadu w "Związkowca"
Zdaję sobie sprawę że Polonia
Kanadyjska i w Stanach Zjedn-oczonych
zna ciężkie położenie n-arodu
w kraju że wiele tysięcy d-olarów
płynie miesięcznie z Kanady
i ze Stanów 'Zje'dn do Polski w
postaci różnych paczek indywidua-lnych
Uważam że w obliczu obe-cnej
groźby położenia w kraju cała
Polonia jak i każdy Polak z osobna
powinien zwiększyć swą pomoc n-arodowi
w Polsce
W obliczu ostatnich bardzo p-oważnych
zmian politycznjch w
kraju zmian w kierunku uwolni-enia
Polski od podległości Rosji
Sowieckiej — możemy być obecnie
pewni że wszelka pomoc ogólna
czy indywidualna — pozostanie
rzeczywiście w Polsce a nie p-opłynie
do Rosji Sowieckiej
Pamietaimy że zima jest tuż
tuż nie dopuśćmy do glodowjch
marszów i do bratobójezsch walk
w Polsce! Czas nagli!
Pozostaję z głębokim poważaniem
W K Nowslt
Bowmanville Ont
Polskę
orbicie interesów KomuniiU"
nego bloku sowieckiego pozwalam
sobie przypomnieć panu Redakt-orowi
moją myśl i propozjej? Pa-ńskiego
wyjazdu do Polski celem
zebrania materiałów i przedstawi-enia
ich potem w prasie "lej P-olonii
Kanadyjskiej a może 1 Am-erykańskiej
Ostatnio zaszłe wydarzenia 1
zdawać by się mogło radykalne
nastąpiły w osl-nic- h przemiany jakie
dniach skłaniają mnie ob
ponownego wysunięcia tej prop
zycji Uważam wyjazd Pana
Polski jako polskiego emigrac-neg- o
dziennikarza za nieodaww-Znają- c
Pana rzeczowe podejście o
zagadnień polskich uc"'"°"
dzienikarską śmiałość w "J—
41-i- mi sa vr waniu spraw taKimi j" ich prawdziwym obliczu wW '
z ro ko Pana który po powrocie
ski mógłby nam d?ć rzeczoT
i właściwy obraz przemian 1 w
go układu stosunków w ?0}sC
Niestety dotąd zdam jestem
J r całkowicie na informacje
ki zagranicznych korespondent
względnie spekulacyjne "°°
śei ze źródeł emigracyjnjcn --
ków politycznjch it
Kończąc pragnę P0
tym bardziej odczuwamy PJJ
posiadania rzeczowych 1
informacji ponieważ wen i
każdym z „illJ J- -- rmrtUie -- —
W4ŁH" met
czy jednak nie stoimy przed flj
ką zagadką wielką grą P0" AM
lub wielkim wyreżjserow g
dowiskiem
Łączę wyrazy szacunku _n Adam --)"""£
__j„„f Tv2odniisI
Korespouu -- -
" - "ZWiąZKOWiei
Redaktor pcYiinien zobaczyć
„TSf[tua-cJ-a
Równocześnie
przeżywajaro- -
II
Pi nu
k1
ńl
WLi
KEK
A
¥P
tiM'ii
EjM
ŁH
m