Zwilazkowiec Alliancer, January 26, 1981

              W IW"""' mi ' NMł w£r" "
--pr -- ~ -
h-1-
4'
--łSr- U --n - - f A l n r WO y$L
4 ' &Zwiqzkowjcc"i(Thc'AllianccrK
jtiiiicu u ui i'iiuiisiu'u evei-- y Miimiay unci weiinesuay uy
POLISH ALLIAŃCE PRESS LIMITED
1ó&8 Bloor Street West — Toronto Oni Canada — MoP 4A8
Telephones: 531-249- 1 531-249- 2
Secoiul class mail rcgislrntion nuniber 1673
V Orricinl Organ of The Polisli Alliancc of Canada
Jan rtiilas — Chalnnan or the Uoard
Cuslnw Słodkowski —
?:
No part of this publication may be reproduced or transmitted
in any form or by any means without permission
PRENUMERATA-Roczn- a
— $2500 Półroczna — $1600 Pojedynczy numer — 350
t Zmiana w Białym Domu
wtorek 20 bm gub Ronald Reagan zaprzysiężony
został jako 40 z kolei Prezydent Stanów Zjednoczonych
Zmiana warty w Białym Dortiu nastąpiła więc po zaledwie
czterech latach czyli jednej kadencji rządów demokratycz-nych
prez J Cartera w wyniku ogromnego sukcesu wybor-czego
Republikanów w listopadowych wyborach ub roku
i
Ą Podczas swej kampanii wyborczej prez Reagan zapo-wiedział
szereg zmian w administracji państwowej które
realizować będzie z pomocą dobranych sobie współpracowni-ków
którymi obsadził wszystkie sekretariaty — ministerstw-a1'
i ważniejsze departamenty
Jak już podały źródła amerykańskie w skład nowego
rząpiu weszli ludzie doświadczeni od szeregu lat współpra-cujący
i lojalni w stosunku do Prezydenta a więc gwaran-tujący
wypełnienie nałożonych na nich obowiązków
Przy tego rodzaju nominacjach tradycja 'amerykańska
nakazuje zastosowanie pewnej równowagi geograficznej czy-li
rdoboru członków rządu pochodzących możliwie z wielu
sianów czy regionów olbrzymiego terytorium USA aby w ten
sposób kraj był w jak najszerszym wachlarzu reprezentowa-ny
w rządzie Zastosowanie takiego klucza jest w praktyce
często niewykonalne W tym przypadku prez Ronald Rea-gan
nie zawahał się np powołać do swego rządu trzech mi-nistrów
wywodzących się z jednego stanu (Pennsylvania)
którymi są: Alexander Haig — Sekretarz Stanu And rew L
Lcflyis — objął tekę Transportu i Richard Schweiker — po-walany
na ministra Zdrowia i Usług Społecznych
'' W listopadowych wyborach prez Reagana poparły wszy-stkie
— z wyjątkiem murzyńskiej — grupy etniczne Ale
nic w zamian za to nie otrzymały — Bo jak się okazuje
republikański Prezydent nie uznał za wskazane czy potrze-bne
powołać do swego rządu choćby jednego nawet przed-stawiciela
dużych grup etnicznych Nie ma więc w nowym
rządzie USA Ameiykanina pochodzenia włoskiego polskiego
żydowskiego ale wbrew wielu przypuszczeniom znalazł się
tani Murzyn Samuel Pierce
"-
-' Przeciętny wiek członków rządu USA wynosi 54 lata
Są to więc ludzie stosunkowo młodzi w odróżnieniu od swe-go'
szefa który za tydzień skończy 70 lat Prez Ronald Rea-gan
jest więc jednym z najstarszych dotychczas prezydentów
USA Najmłodszym w jego gabinecie jest David Stockman
który liczy sobie 34 lata i będzie odpowiadać za równowagę
bu'dże(u tego potężnego państwa Na nim więc przede wszy-stkim
spoczywać będzie rozpracowanie gospodarczego pro
gramu Prezydenta i jego realizacja mysi przyrzeczeń kam
panii wyuuiczeim me t uęuzu: lszlukłj iuiwu guyz uuuit-ći- a
budżetowe obniżanie podatków inne' posunięcia natury
gośpbdarczcj' a zahaczające 'o wytwórczość przemysłowa —
należą wprawdzie do chętnie
njysl
L — Secrctar)
Acling
człowieka przyj
gospodarczej w
zatrudnienia '
"Jest że
potrzebuje ropy naftowej
Nic jest za to wcale powie-dziane
że uszczęśliwi nas
produkcja ropy z -- piasków
która ruszy w latach 1986
7 8 Potrzebujemy tej ropy
lak że na-cisk
wywiera
na przy
cen ropy naftowej
'ograniczanie
zupełnie wystar-czający"
powiedział Marc
Nie omieszkał do-dać
iż z
konkretnie nie
mowanych haseł czy zapowiedzi ale są do
zrealizowania
v Z ministerstwem łączy się Sekretariat któ-ry
objął Ten najmniej doświadczonym
pracownikiem rządowym i przyjdzie mu na począ-tek
się z wieloma trudnościami Będzie w
pieiwszym pozyskać sobie koła przemysłu
co nie jest rzeczą
'! ma się rzecz z Sekretarzem
został Casper Weinberger Maon dobre sto-sunki
i powiązania z czołowymi politykami ale brak mu
z doświadczenia w dziedzinie wojskowości
zapewne szukał u wojskowych
j kierownik ministerstwa Energetyki James B Ed-wrd- s
także nie jest w tej dziedzinie specjalistą Powołany
jednak został na to stanowisko z zadaniem zlikwidowania
tego departamentu w myśl zapowiedzi przedwyborczych
piez Reagana
' Na czele Ministerstwa Rolnictwa dla odmiany
prawdziwy John Błock orientujący się w
polityce agrarnej Zjednoczonych
„ Ważną tekę Ministerstwa Wewnętrznych otrzy-mał
James Watt nominacja zaskoczyła wielu poli-tyków
Prasa amerykańska a przede wszystkim jej
tjgodniki zapowiadają utrudnioną pracę na tym stanowisku
a to ze względu na obcięcia budżetowe w zakresie
śi-odowis-ka
' Ciężka praca oczekuje też Sekretarza zo-stał
Donovan Powszechnie się mówi iż on mu-sc- ił
na początku swego urzędowania z rad
i Iwskazówek swego poprzednika na tym stanowisku demo-kial- y
Johna Dunlopa
Prezydent jak i min Ray staną
twarzą w twarz przed poważnym zagadnieniem bez-robocia
które wynosi w USA osób Zagad-nienie
zatrudnienia czy ilości ludzi pozostających bez pracy
więc w dużej wpływało na stosunki
Białego Domu ze światem pracy z jego potężnymi związkami
zawodowymi Dość głośno mówi się w USA że
są dać administracji okres czasu w
nastąpić powinno rozeznanie i ujawnienie
posunięć dla poprawy
zapowiedzi zwiększenia
Szantaż Alberty
s
--Federalny minister
Marc oświadczył
że? przetrzymywanie przez
liftd zakładów pias-ków
roponośnvch w charak
terze zakładnika nic
na się do posunięcia naprzód
rokowań energetycznych po-między
i Ottawą
I-- O ile Alberta może zaszko- -
(v- - obcięciem pro-dukcji
ropy naftowej o tyle
s&uiiuze iiKwidacii
przetwarzania piasków ropo- -
nęśnych nie mają już istotne-go
znaczenia zdaniem min
L?{flondc'a i
m
Wjwrow
Cdilor-in-Clii- cf
przez szarego
kraju
wobec Ottawy
Kanada
znacznie wcześnie
który Alberta
resztę kraju
ustalania
poprzez wydoby-cia
jest już
La-londe
on
rozmowy Alberta ni-czego
wniosły
bardzo trudne
tym Skarbu
Donald Reagan jest
dlatego
spotkać musiał
rzędzie wielkiego
łatwą
Podobnie nowym Obrony
którym bardzo
drugiej strony
Bodzie pomocy
Nowy
stanął
farmer świetnie
Stanów
Spraw
którego
czołowe
ochrony
Pracy którym
Ray będzie
często korzystać
Zarówno Donovan
bardzo
obecnie 7785000
będzie mierze wzajemne
związki zawo-dowe
skłonne nowej
którym konkret
nych
energe- -
Ityki Lalonde
Alberty
przyczy
Alberta
Kanadzie
zakładów
sytuacji
faktem
pomocy
Włodzimierz JKalickr & u&i&rigsgfrb ?łfwv -
POMNIK
Nie wiadomo który to był
krok Może dziesiąty może dwu-nasty
Stoczniowcy nic preszli
więcej niż osiem dziesięć me-trów
Po dziesięciu latach najtrud-niej
przypomnieć sobie le nieca-łą
minutę w okolicach godziny
ósmej rano 16 grudnia 1970 r
kiedy przed Bramą nr 2 Stoczni
Gdańskiej padły strzały
Z tego co zdarzyło się wczc-śnic- i
i co mogli zobaczyć stocz-niowcy
pamiętają prawie wszy-stko
Niemal zaraz po świętach
wracający do pracy stoczniowcy
składali przed bramą kwiaty i
wieńce Gdy urósł z nich kop-czyk
widoczny aż zza pętli
tramwajowej z ulicy dyrektor
stoczni Hajduga w porozumie-niu
z władzami wojewódzkimi
zgodził się na postawienie tabli-cy
pamiątkowej Obiecał tablicę
robotnikom żądającym jej od
ostatnich dni grudnia pod wa-runkiem
ze zgodzą się zlikwi-dować
kwiaty i wieńce sprzed
bramy Tablica stanąć miała na
terenie stoczni na skwerze oko-lonym
wysokimi drzewami
Zgodzili się Delegacja Rady Za-kładowej
przewiozła świeże
wieńce na cmentarze Srebrzy-sk- o
i Emaus Wyschnięte kwiaty
robotnicy spalili przed bramą
Przez następne dziesięć dni
robotnicy nic mieli usłyszeć o
pomniku poległych od władz
ani jednego słowa Pozostały
tylko groby
Stoczniowcy gdańscy pocho-wani
zostali w kilku co naj-mniej
miejscach wraz z gdyń-skimi
Na grobach stanęły drew-niane
krzyże z tabliczkami NN
Przez dziesięć lat jedynym
pomnikiem poległych robotni-ków
były ich własne groby: na
Emaus Srcbrzysku Witominie
w Sopocie Od 1971 r coraz
trudniej było gdańskim stocz-niowcom
uczcić pamięć poleg-łych
na miejscu ich śmierci
Od kilku lal już 15 grudnia
„profilaktycznie" zatrzymywano
na 48 godzin wszystkich tych
którzy odważyli się przemawiać
przed Bramą Numer Dwa albo
sprawiali wrażenie zdolnych do
takich wystąpień
W 1979 roku dyrekcja Stoczni
akurat na dzień 16 grudnia wy-znaczyła
„dzień energetyczny"
wolny od pracy Przyszło mimo
tego ponad 3 tysiące stoczniow-ców
Ostatnim posunięciem tych
dla których uczczenie pamięci
zastrzelonych stoczniowców by-ło
działalnością wywrotową
miało być przesunięcie bramy i
murów Stoczni tak by miejsce
śmierci slocninwców znalazło
się na terenie stoczni Mówiło
się o budowie supersamu dokła-dnie
w tym punkcie Stawianie
nowych płotów rozpoczęto luż
przed strajkiem sierpniowym
Po podjęciu pracy przez Stocz-nię
miejskie ekipy budowlane
szybciutko zaczęły dalsą bu-dowę
Nie zdążyły
Na początku listopada przed-stawiciele
„Solidarności" z" wszy-stkich
wydziałów Stoczni o-świad- czyli
dyrektorowi Stoczni
Gniechowi że Bramy Numer
Dwa ruszyć nie pozwolą Na po-czątku
grudnia wmurowali w
pobliżu kamień węgielny pod
pomnik na który czekali od
dziesięciu lal
„W miejscu w którym wsiąk-ły
krople krwi poległych stocz-niowców
po dziesięciu latach
wyrosły trzy krzyże przebijając
skorupę fałszu obłudy cynicz-nej
obojętności na ludzkie losy
Od 1000 lat w polskiej symboli-ce
narodowej krzyż stanowi
symbol wiary Z końcem XVIII
wieku kotwica oznacza dla na-stępnych
pokoleń Polaków sym-bol
nadziei Trzy kotwice łączą-ce
się ramionami we wspólnym
kręgu symbolizują pierwszych
poległych stoczniowców w grud-niu
1970 r pod drugą bramą
Stoczni Gdańskiej im Lenina
Trzy ukrzyżowane kotwice o-znacz- ają
kolejne lata 50 70 76
— lata ukrzyżowanych nadziei
Płonący u stóp krzyży znicz
— symbol życia
Rok 1980 symbolizuje krąg
solidarności i nadziei w formie
scen z życia stoczniowców wy-rosły
wraz z tymi krzyżami
Pomnik tcń niech' stanowi
memento dla wszystkich tych
którzy symbole le chcieliby nam
odebrać Nie chcemy wznosić
czwartego krzyża z kolejną da-tą
Nic chcemy aby kiedykol-wiek
jeszcze wznoszono pomni-ki
o takiej symbolice"
Zanim inż Bogdan Pietrusz-ka
z Wydziału Konstrukcyjnego
Stoczni Gdańskiej wraz z inż
Wiesławem Szyślakicm i rzeź-biarzem
Robertem Pcplińskim
podpisali się pod takim uzasad-nieniem
idei pomnika poległych
stoczniowców w sobotę 16 sierp-nia
inż Pietruszka skończył ur-lop
spakował śpiwór zapasowe
skarpetki maszynkę do golenia
dmuchany- - materac i przyszedł
do stoczni strajkować Po przyj-ściu
wieczorem naszkicował
cztery krzyże z rozpiętymi na
POLEGŁYCH
nich kotwicami — udoskonaloną
wersję pomysłu pomnika oliar
grudnia 70
Kto wic jaki byłby los czte-rech
krzyży z kotwicami u ra-mion
gdyby 18 "sierpnia kole-dzy
nie wyciągnęli szkiców inż
Pietruszki spod materaca i nic
pokazali kolegom z innych wy-działó- w
Stoczniowcy pomysł
podchwycili i polecili autorowi
pracować dalej
Przez tydzień inż Pietruszka
z kolegą z pracy inz Szyśla-kie- m
dopracowywali pomysł
Pierwszy projekt przewidywał
krzyże wysokości 25 melrów —
stoczniowcy zażądali dwa razy
wyższych dodali jeszcze kilku-metrowy
znicz w kształcie smu-kłego
kielicha Taki projekt 24
sierpnia Międzyzakładowy Ko-mitet
Strajkowy zatwierdził do
realizacji na 16 grudnia Od tej
pory kalendarium budowy pom-nika
staje się właściwie niewia-rygodne
'
Tak zaczęła się epopeja budo-wy
pomnika epopeja nic mniej
fascynująca od tej sierpniowej
strajkowej Budowa wymagała
wszystkich tych cech którymi
lak zaskoczyli stoczniowcy w
sierpniu: nieustępliwości roz-wagi
odpowiedzialności zdolno-ści
organizacyjnych tych ostat-nich
o wiele bardziej Ci sami
ludzie którzy dowiedli że po
Siedziałam w wagonie dru-giej
klasy pociągu „Polonia"
jadącym do Budapesztu ze
„Sztafetą" Wańkowicza na ko-lanach
Przedział pełen był lu-dzi
i ich bagaży lak ogromnych
że w pierwszej chwili pomyśla-łam
że się wyprowadzają na
stałe z kraju Porozrywane pa-czki
z pościelą kocami Za Ko-luszkami
wszyscy powyciągali
butelki żytniej termosy napeł-nione
herbatą słoiki z sałatka-mi
Rozrywali pieczone kurcza
ki dzieląc je na porcje Wszyscy
jechali na Węgry i mieli przed
sobą kilkanaście godzin jazdy
które jedzeniem piciem sna-nic- m
i opowiadaniem trzeba
było sobie skrócić A ja w na--iwnoś- ci
ducha myślałam że
swoje kilka godzin podróży bę-dę
mogła spędzić na lekturze7
80 stron ostatniego rozdziału"
Sztafety" Wszedł konduktor
sprawdzał bilety Spytałam cy'
moe jest wolne miejsce pierw-szej
klasy bo źle się czuję Od-powiedział
że ma dla mnie ta-kie
miejsce pomógł przenieść
walizkę i usadowił w pustym
przedziale ostatniego wagonu
Dojeżdżaliśmy do Katowic Ja-kiś
czas upajałam się cisą i
spokojem po czym otworzyłam
książkę i zaczęłam czytać Roz-dział
nosił tytuł „Fanfara zaol-ziańska- "
a ja jechałam na tere-ny
czeskiego śląska Cieszyń-skiego
„Zapuszczałem się w ten
kraj pijąc haustami jego
egzotyzm owiany wiewem z
południowych krajów z Ja-błonkowej
Przełęczy nastały
na polskości Zapuszczałem
sic aż na „Słowacko" dzikimi
wąwozami w których drogi
rozwidlają się na szereg nite-czek
jak delta rzeki w któ-rych
pół wzgórzy między dro-gą
podolną a niebem stoją
domki ze starymi przycicsia-m- i
a po sadzikach zielonych
dziwacznie kolorowe w naj-różniejsze
postaci urobione
ule"
Pociąg stał w Zebrzydowicach
Cisza absolutna Czytałam da-lej:
„Krzyż przy cudownym źró-dełku
na Sałajce stoi na krań-cu
lego zielonego świata Na
odpusty na wiosnę i ku jesie-ni
napływają mnogie rzesze
ciemnego luda ze Słowacczyz-ny
modlą się z południową
ekspresją a starsze kobiety
uchylając bluzek młoduchom
leją im na krzyże święconą
wodę „poderwane" w pracy
plecy mają od tego przestać
boleć
Ten kraj jest teraz przy
„ nas po nim będziesz się mógł
włóczyć harcerzu spraw tego
świata ciekawy z nim do Pol-ski
wpłynęło nicro południo-wego
dunajskiego wiatru je-go
zboczami bobrując pchniesz
może myśl ciekawą ku połu-dniowym
morzom ku daw-nym
szlakom na których obe-cnie
coś do powiedzenia
wszak ma na równi z Włocha-mi
i Niemcami i Iwoja ojcz-yzna"
Zastanawiałam się jak pisarz
nic wyczuł okoliczności i na-szego
etycznego stanowiska w
tym czasie kiedy Polska stała
się niejako — w tej zaolziań-skic- j
sprawie — wspólnikiem
Niemiec
Usłyszałam gwałtowne szarp-nięcie
drzwi i zobaczyłam mło-dego
chłopca patrzącego na
STOCZNIOWCÓW
Aleksandra Ziółkowska
ZAPISKI ZAOLZIAŃSKIE
trafią protestować i nie zgadzać
się dowiedli że równic dobrze
potrafią budować Budować w
warunkach nieporównanie trud-niejszych
niż zwykli inwestorzy
W ciągu czterech miesięcy sta-nął
pomnik którego normalny
cykl produkcyjny to cztery la-ta
Na początku było dwóch lu-di
— po trzech miesiącach pra-cowało
już około tysiąca
W trakcie prac zmieniono
kształt artystyczny pomnika
Ostatecznie stanęły 3 krzyże wy-sokości
czterdziestu metrów
zdobne u dołu wielkimi ażuro-wymi
płaskorzeźbami jakby wy-ciśniętymi
z materii krzyża
Krzyże wyrastają ze spękanego
pagórka wysokości 2 melrów —
ziemi jałowej ukształtowano j z
brył kamienia zalanych asfal-tem
Między krzyżami w nie-wielkim
zagłębieniu zapłonął
olbrzymi znicz — płonący krąg
o średnicy metra — „krąg soli-darności
którego nic nie zdoła-ło
zagasić" jak chcą liczni
wśród stoczniowców zwolennicy
widzenia w każdym detalu po-mnika
wielkich symboli U ra-mion
krzyży zawisły kotwice —
staie połamane kolwicc z mo-siądzu
o lozpiętości 5 melrów
Kiedy iuż cztcrdzicstomctro-w- c
krzyże stanęły na tle stocz-niowych
dźwigów przyszła ko-lej
na odlane w brązie napisy
mnie ze zdziwieniem: — Co pa-ni
tu robi? — Jadę do Czeskie-go
Cieszyna — Przecież wagon
odczepiono!
Porwałam torbę wrzuciłam
do niej książkę i wybiegłam na
peron Rzeczywiście mój wa-gon
odczepiono W oddali wi-działam
stojący jeszcze pociąg
Dobiegłam Przy wejściu do o-stalni- ego
wagonu tłamsili się lu-dzie
Wielka grupa z wielkimi
bagażami Mieli dopiero teraz
wsiąść Konduktor zasłaniał wej-ście
tłumacząc że pociąg prze-pełniony
żeby jechali następ-nym
Docisnęłam się i zaczęłam
tłumaczyć że ten pociąg to mój
że nim przyjechałam że mam
miejscówkę że wagon odczepio-no
że muszę jechać Niechętnie
wpuścił mnie Część osób była
po kontroli paszportowej Nic
mogłam się ruszać Sialiśmy
prawie godzinę pociąg ruszył
Cieszyn miał być pierwszą
stacją Jakiś człowiek znudzony
staniem wielogodzinnym na ko-rytarzu
zaczął mi opowiadać o
swoich regularnych wizytach w
Budapeszcie i historyjki o cel-nikach
Toczący się powoli po-ciąg
stanął Wysiadłam na ciem-nej
stacyjce gdy z okna wychy-lił
się konduktor krzyknął że
to Karwina że Cieszyn to na-stępny
przystanek Pociąg za-trzymał
się nieprzepisowo Led-wie
zdążyłam wejść z powro-tem
Pociąg toczył się dalej Po pół
godzinie stanął Ciemna stacja
Tak to wreszcie Cicsyn W od-dali
ujrzałam dwie postaci —
okazały się czekającą mnie de-legacją
powitalną — Myśleliś-my
że pani wzięła walizy spód-nic
i celnicy panią cofnęli Za-częłam
się śmiać zmęczenie o-des- zło
śląsk od czasów swego istnie-nia
należał do Polski z miastem
Cieszynem jako stolicą założo-ną
— wedle ładnej legendy —
w 810 r przez synów Leszka III
Bolka Leszka i Cicszka którzy
po długich łowach spolkawszy
się przy źródle „ucieszyli" się
szczerze i uświetnili swą radość
założeniem miasta i nazwaniem
go Cieszynem Obecnie z tych
czasów pozostała wieża piastow-ska
z XIII wieku do dziś dnia
opowiadająca wymownie swym
odwiecznym kształtem o trady-cji
tej pierwszej polskiej dyna-stri- i
Dopiero słabość następ-ców
Bolesława Krzywoustego
bezsilna wobec zachłanności
czeskiej zgodziła się na oddanie
Śląska jako lenna na przełomie
XIII f XIV wieku niemieckiej
dynastii Luksemburgów by za
ofiarę kupić sobie spokój od
Niemców północnych Lecz póź-niejsi
królowie polscy nic zanic-cal- i
troski o ten kraj bogaty i
barwny I lak w połowic XIV
wieku Kazimierz Wielki odzy-skuje
Wschowę w cuoce Jagiel-lońskiej
wracają do Polski Sie-wierz
i Oświęcim z Zatorem
Z historią łączy się geografia
która wymownym świadectwem
samej natury stwierdza że Śląsk
ze wschodu to jest ze swej pol-skiej
strony nie ma żadnej na-turalnej
granicy czyli mimo-wolnie'
łączy się z Polską gdy
od południa oddziela go pasmo
gór Beskidów a od Czech i Nie-miec
recki Oslrawica i Odra
I śląsk jest podnóżem Karpat
tak samo jak reszta południowej
Polski Dawne drogi ku Alpom
i Morzu śródziemnemu przeci-nały
śląsk — a przełęcz Jabłon
i i ''
1 ify i- --! --v
Na górze główny: „Poległym
w grudniu 1970 — społeczeń-stwo"
Niżej: „Solidarność"
Potem molto: „Niech zstąpi
Duch Twój i odnowi oblicze Zie-mi
Tej Ziemi Amen Jan Pa-weł
II Plac Zwycięstwa w War- - '
szawie 1979 r"
Pod mottem tablica: „Oddali
( życie abyś mógł żyć godnie"
I lista poległych w grudniu 70
roku: dwadzieścia osiem na-zwisk
wszystkiej które oficjal-nie
podał stoczniowcom Urząd
Wojewódzki
Pod tym: „Cześć ich pamię-ci"
Z drugiej strony pomnika mo-że
każdy odczytać wiersz Czesła-wa
Aliłosza i na prośbę stocznio-wców
zaproponowany przez
poetę werset jedćnasty z Psal-mu
29 w jego własnym prze-kładzie:
„Pan da siłę swojemu
ludowi Pan da swojemu ludowi
błogosławieństwo pokoju"
Wiersz znają wszyscy ale
któż nic odczyta go jeszcze raz?
„Który skrzywdziłeś człowieka
prostego
Śmiechem nad krzywdą jego
wybuchając
Nie bądź bezpieczny Poeta
pamięta
Możesz go zabić — narodzi się
nowy
Spisane będą czyny i rozmowy"
kowska była polską bramą do
Węgier śląsk zamyka niejako
Polskę z południowego zachodu
Mieszkam w hotelu „Piast"
dawnym „Polonia" którego
zdjęcie oglądałam w „Sztafe-cie"
Z rana mam spotkanie w
Ośrodku Głównym PZKO (Pol-ski
Związek Kulturalno-oświatowy- )
z dziennikarzami polskich
pism wychodzących na tych te-renach
następnie z sekretarzem
Zarządu Głównego Henrykiem
Szmcją i przewodniczącym Sek-cji
Literaoko-Artystyczn- ej Bro-nisławem
Bielanom Przedsta-wiono
mi plan na cały tydzień
Mam sześć spotkań: w Trzyńcu
Jabłonkowie Orłowcj Ostra-wie
Mostach Cieszynie Karwi-ni- e'
Dwa diii' — udział w Semi
narium ''Jesiennym 'SLA w Ko- -
szarzyśkach ponadto zwiedza-nie
biblioteki polskiej obejrze-nie
spektaklu wystawianego
przez Tealr Polski działający na
Zaolziu Otrzymuję prospekty
foldery m in „Scena polska
1951—1971" monografie po-święcone
działalności chórów na
terenie śląska Cieszyńskiego
folder wydany z okazji 25-leci- a
działalności Teatru Lalek „Baj-ka"
Karola Piegzy „Tam pod
Koiubową" — opowieści ludo-we
opowiadania Władysława
Sikory Wilhelma Przeczka to-mik
wierszy Gustawa Sajdoka
„Zanim rozdzwonią się dzwo-ny"
Otrzymuję także ostatnie
roczniki miesięcznika „Zwrot"
jak i numery polskich pism dla
dzieci i młodzieży „Jutrzenki"
„Gazety Pioniera" „Ogniwa"
Prezes Szmcja pokazuje dedy-kację
Wańkowicza na numerze
„Zwrotu" udzieloną w czasie
akcji odczytowej pisarza w 1958
roku a ja pytam czy znają
„Sztafetę" z jej końcowym roz-działem
o Zaolziu Nic znają
Henryk Szmeja zapoznaje
mnie ze sprawami nękającymi
tamtejszych plastyków sceno-grafów
Brak im świeżości spoj-rzenia
brak wymiany doświad-czeń
z polskimi twórcami nie
ma możliwości wymiany ludzi
Na przykład zawodowy teatr la-lek
„Bajka" grający po polsku
nic ma okazji zmierzenia swych
sU z innymi podobnymi zespo-łami
w Polsce Zaolzie posiada
takie postaci jak architekt Bro-nisław
Fier uprawiający różne
dyscypliny plastyki malarstwa
rzeźby nestor piastów SLA Gu-staw
Ficrla artysta malarz
Franciszek świder autor pom-ników
w Karwinie Trzyńcu
Karol Piegza- - wielki zbieracz
pedagog fotograf malarz pi-sarz
ludowy drukujący przy-czynki
z zakresu etnografii i
folkloru
(Dokończenie nastąpi)
ALITALIA STRAJKUJE
Alitalia główna wioska li-nia
lotnicza skasowała wszy-stkie
loty międzynarodowe i
90% wewnętrznych z powodu
rozpoczęcia przez pilotów sie-dmiodniowego
strajku w celu
uzyskania wyższego wynagro-dzenia
Alitalia odrzuciła żą-dania
pilotów o 20% podwyż-kę
podstawowego wyposaże-nia
podwojenia dodatków za
każdy lot i ekstra zapłatę za
służbę w nocy i podczas nie-dziel
Minister pracy wezwał
obie strony do podjęcia roko-wań
i dojścia jak najszybciej
do porozumienia
I Z K
KONSERWATYŚCI
CIĄGLE WYPRZEDZANI
PRZEZ LIBERAŁÓW
Dwumiesięczna upoi czy wa
kampania przeciwko rządo-wym
propozycjom w sprawie
nowej Konstytucji spowodo-wała
lekki wzrost popularno-ści
Konserwatystów i ich
przywódcy Joe Clarka Tym
niemniej stale pozostają oni
w tyle różnicą 10 punktów za
Liberałami jak podają wyni-ki
ostatniego badania opinii
publicznej przeprowadzanego
przez Gallupa
Pomimo wyraźnej niepopu-larnośc- i
propozycji konstytu-cyjnych
Liberałowie otrzy-mali
44% poparcia respon-dentów
Konserwatyści 34%
a partia NDP — 20%
Pozycja Konserwatystów
podskoczyła o 3 punkty w po-równaniu
z sondażem z ze-szłego
miesiąca Dwa z tych
punktów Torysi odebrali No-wym
Demokratom a jeden
przejęli od Liberałów
Pomimo że Konserwatyści
są zadowoleni z wzrastającej
popularności partii tym nie-mniej
mało prawdopodobne
jest żeby to coś pomogło Joe
Clarkowi w zachowaniu zaufa-nia
szeregowych członków
W przyszłym miesiącu odbę-dzie
się w Ottawie generalny
zjazd Partii Konserwatystów
który będzie się zastanawiał
czy członkowie partii życzą
sobie ponownego wyboru Joe
Clarka na przywódcę o które
to przywództwo musiał Clark
stoczyć 5 lat temu ciężka wal-kę
BRYTYJSKI
DEPUTOWANY
POMAGA OTTAWIE
W SPROWADZENIU BNA
Robin Maxwell-Hyslo- p bry-tyjski
deputowany z ramienia
Partii Konserwatywnej kóry
uważa pomysły Ottawy żeby
Westminster wprowadzał po-prawki
do kanadyjskiej Kon-stytucji
za "nonsens" przed-stawił
w Izbie Gmin projekt
ustawy która dałaby wreszcie
Ottawie uprawnienia do doko-nywania
zmian w British
North America Act
"W 113 lat po uzyskaniu
przez Kanadę niepodległości i
niezawisłości nie powinniśmy
mieć większej kontroli nad
jej Konstytucja niż nad kon- -
stytucj"amii:Indii- - Cejlonif Tezy
Nigerii" oświadczył Maxwell
Hyslop
Stwierdził on też iż spo-dziewa
się że ustawa przez
niego proponowana znajdzie
się w drugim czytaniu i 'z-ostanie
poddana dyskusji 27
lutego br
PIERRE TRUDEAU
BRONI MIN AXWORTHY
PRZED ATAKAMI
KONSERWATYSTÓW
Premier Trudeau odrzucił
żądania opozycji ażeby Lloyd
Axworthy zrezygnował lub
był pozbawiony uprawnień do
ustalenia prawnego statusu
kobiet w Kanadzie
Pierre Trudeau w dodatku-udzieli- ł
Axworlhyemu po-chwały
za próby uzyskania
równouprawnienia dla kobiet
i potępił uporczywe ataki
pi zy wódcy Konserwatystów
Joe Clarka
Problem powstał po rezyg-nacji
przewodniczącej Kana-dyjskiej
Komisji Doradczej w
sprawie Pozycji Kobiet Doris
Anderson Doris Anderson o-skar- żyła
Lloyda Axworthyego
o manipulacje zarządem ko-mitetu
a dzięki temu i ca-iy- m
komitetem w celu zboj-kotowania
konferencji mają-cej
się odbyć w przyszłym
miesiącu
Axworlhy tłumaczył się że
chodziło mu tylko o to żeby
termin konferencji nie koli-dował
z posiedzeniem Rządu
w sprawie propozycji konsty-tucyjnych
LEKARZE
ODMAWIAJĄ POMOCY
PRZY WYPADKACH
SAMOCHODOWYCH
Jak stwierdzono wielu le-karzy
a szczególnie tych wy-bitnych
odmawia oględzin
ofiar wypadków samochodo-wych
ponieważ grozi im póź-niej
wezwanie na świadka do
sądu
Jeżeli lekarz wyczekuje go-dzinami
w poczekalni sądo-wej
na przesłuchanie w spra-wie
wypadku stwarza to du-że
niedogodności dla pacjen-tów
czekających na niego z
kolei pod jego gabinetem
przyjęć i zakłóca plan opera-cji
w szpitalu gdzie lekarz
jest zatrudniony Szczególnie
w przypadku gdy większość
operacji jest ustalona i zamó-wiona
na kilka tvgodni wcześ-niej
nagła nieobecność leka-rza
który musi się pojawić w
sądzie dla złożenia lekarskie-go
oświadczenia burzy ten
A N A D Y
porządek i naraża pacjentów
na przedłużenie oczekiwania
W związku z tyni że trud-no
z tego powodu jest uzys-kać
w sądzie rzetelne świa-dectwo
lekarskie Gilbert
Sharpc ekspert od prawa me-dycznego
w ontaryjskiin mi-nisterstwie
zdrowia stwier-dził
iż wprowadza się w życic
nowe przepisy pod tym wzglę-dem
Obecnie świadecllwo le-karza
moeż być odczytane w
sądzie bez jego obecności
SKANDAL POLICYJNY
W TILLSONBURGU
Maraton dochodzeń sądo-wych
w sprawie policyjnego
skandalu w Tillsonburgu jest
prawie na ukończeniu a wy-roki
zapadną w ciągu najbliż-szych
dwóch tygodni
Zespól najwyższych sędziów
onlaryjskich na czele które-go
stoi John Takah deputo-wany
dyrektor kryminalnego
piawa i dyrektor prokurato-rów
koronnych spotyka się
codziennie weilując archiwa
policyjne Tillsonburgu przy-gotowane
przez detektywów
Prowincjonalnej Policji Onta-ryjski- ej
Detektywi ci spędzili prze-szło
trzy miesiące zbierając
300 zeznań w sprawie naduży-wania
władzy pi zez siły poli-cyjne
Tillsonburga
Minister sprawiedliwości
prow Ontario Roy McMurtry
z a r z ą d z i ł prezprowadze-ri- e
śledztwa po otrzymaniu
sygnałów o bezprawnych dzia-łaniach
aktach brutalności
prześladowaniu i nieupraw-nionych
aresztach w tym bez
precedensu "królestwie ter-lor- u
policyjnego" panującym
w Tillsonburgu
PASY BEZPIECZEŃSTWA
JEDNAK SKUTECZNE
Około 30000 istnień ludz-kich
zostałoby ocalonych na
przestrzeni ostatnich 20 lat w
Kanadzie gdyby 80% kierow-ców
i pasażerów samochodów
osobowych używało pasów
bezpieczeństwa jak oświad-czyły
ostatnio czynniki urzę-dowe
Transportu Canada
Najświeższe statystyki wy-kazują
że tylko 42% kierow-ców
używa pasów W czterech
prowincjach gdzie istnieje
nakaz zakładania pasów 7-- w
pntari6j!rQuebeć Saśkalćhe-wa- n
i "Brytyjskiej Kolumbii
— przeciętna stosowania pa-sów
wynosi 51% a w pro-wincjach
gdzie to prawo nie
obowiązuje tylko 13% jeździ
z zapiętymi pąsami
Natomiast badania wykazu-ją
że szanse przeżycia w wy
padku samochodowym przy
zapiętych pasach są o 55%
wyższe niż jeżeli się ich nic
używa
KANADYJSKIE
TALENTY FILMOWE
NIEWYKORZYSTANE
Canadian Film Develop-men- t
Corp oświadczyła że
kanadyjscy utalentowani ar-tyści
iilmowi jak i pracowni-cy
techniczni powinni mieć
stanowczo większy wkład do
oficjalnej współpracy z inny-mi
kinematografami
Prowadzone podczas 16 lat
obserwacje wskazują że u-dzi- ał
Kanadyjczyków we
współpracy w tej dziedzinie z
Francją Wielka Brytania
Włochami Zachodnimi Niem-cami
i Izraelem nie jest tak
znaczny jak być powininn
UDZIAŁ TANCERZY
KANADYJSKICH
W ZAWODACH
BALETOWYCH
W MOSKWIE
Dyrektor artystyczny Ale-ksander
Grant podał do wia-domości
że Kimberley Glas-c-o
Sabina Alleman i Kevin
Pugh z National Ballet of Ca-nada
i Owen Montague z Na-tional
Ballet School zostali
zatwierdzeni do wzięcia u-dzia- lu
w moskiewskich Mię-dzynarodowych
Zawodach Ba-letowych
w czerwcu br
Moskiewskie zawody odby-wają
się od 1969 r co cztery
lata Jako sędziowie brali w
nich udział Jurij Grigoriewicz
z baletu Bolszoj Iriną Kołpa-kowa
z Kirowa Jerome Rob-bin- s
z nowojorskiego baletu i
zsłożycielka National Ballet
— Celia Franca
W 1973 r występowali w
tych renomowanych zawo-dach
tancerze kanadyjscy —
Karen Kain i Frank Augu-styn
Współzawodnicząc z 80
tancerzami z całego świata
para naszych tancerzy zajęła
pierwsze miejsce w tańcu pa-rami
natomiast Karen Kain
drugie miejsce w tańcu ko-biecym
a Frank Augustyn
siódme miejsce w tańcu męż
czyzn
U