000144a |
Previous | 6 of 8 | Next |
|
small (250x250 max)
medium (500x500 max)
Large
Extra Large
large ( > 500x500)
Full Resolution
|
This page
All
|
i £: kf III 8H - S nWMs KBS yjłfi' KMS#' sars KńU Mfi amssi iSłf 11 1 ssr KS IM MM ' a STRONA 6lta ityŚftfflfENIE o WIELKIM P0DK6ŻN1 ku Pawle Strzeleckim Dziś gdy katastrofa wojny przygnała tyVe ludu polskiego na wyspę Albionu szukamy pilnie śladów stóp naszych -- rodaków na ziemiach brytyj-skich Strzelecki odznaczony najwyższymi orderami an-gielskimi został pod koniec życia parem Anglii Był ho-norowym członkiem wielu to-warzy- stw naukowych i insty-tuc- yj społecznych MJrio kto pamięta źe przyjaźnił się z Dickensem i trafił do nie-śmiertelnego "Klubu Eickwi-cka"'po- d nazwiskiem "hrabie go Smortolk" życie tego Po-laka na emigracji pełne" jest blasków i cieni wzlotów i u-pad- ków Syn ziemi Poznańskiej przyszedł na świat w roku 1796 w Głuszynie Przebywał w Anglii na studiach W Szko cji interesował się hodowlą owiec rozumiejąc jak bardzo taka hodowla opłaciłaby się w Polsce i chcąc przyczynić się do podniesienia dobroby-tuweczn-ie zabiedzonego chło 'pa1 polskiego Po ukończeniu studiów agronomicznych otrzym a ł posadęadministratora 'w do-brach ksiećiaCzartoryskiegp JRozpdczął natychmiast dzSal-iłalno- ść Doleczrią1 'tak) niebez-pieczną i źle widzianą w o-w- yćh czasach Marzył o zra-cjonalizowaniu kultury ma-łych gosnodarśtw' rolnych o zwiększeniu ich produkcji "Otworzył w tym celu wzoro-wą szkołę rolniczą dla wło-:ścia- iu Zmuszony 'do służby w woj skiit niemieckim „ wystąpił do fpułku ułanów pruskich -- KrnąbrnyPó]ak narażał się wćiąż swym szefom Po gło-śnym pojedynku z kolegą Prusakiem zmuszony był u-ichodzićzj- Nięmiec: Wj ftym okresie "niemie-ckim" przeżywał „jedyną swą wSelkamilóść Na' "przyjęciu (dworskim y Poczdamie vor iznał Jcobiętęktóręj " pokochać Jiie2miałJprawaV ' jZńiećhęcońyżi sercem roz-dartym„?vyemigr- pwał Jdo 'Szkocji !Pragnął'riaszkockiej Cierni pozostać ńa zawsze A-iliścijfząk-roiła mu się' niespo-fdźiewaniewspani- ala podróż 'Wyjechał' dt} Egiptii Chin Syberii Oceanii ' Rozpoczął sicTw jegożyciu nowy etap iktóryl prowadził go'do sławy [roTpałU AVjiiim pasie odkryw rcylniezncnhychkrajówMlacyr Ayiłizaćji Pisałjże swej po- - dróżyJartykułyidoTpismańgiei nadwagę: złota przez towa- - rzystwat geograf iczne zbierał lv sprzedawał rozmaite okazy :iprżvrodriićze ''GdyAwi roku ' 1834 powrócił idoulondynurniał jużiigrun} itqwaną"::śłayV podróżnika vl-'ćión- ego: Tegoż' rokuopłynąl {"dót TStaiiów ] (ZjediioczónyclV: pdbył pielgrzymkę' dawnym {śladem' Kościuszki i Pułaskie-gofiPrzeby- wa czasdłuższy w 'Kanadzie1 Podróżował ido! Me--' jksyku Ai neryce środkowej '"Brazylii Argentynie W Chi-pie' przeszedł przez Andy Na niewielkim żaglowcu popły-(ń- ał też Aa wyspy Hawajskie Gna go z kąta w kąt globu nieitylko pasja "podróżnika": śMiaKon jak powiedział An- - ij&ik "another fish to fry" Marzył --— by odkryć kraj woiny DięKny gazie mogiiDy znaiezc scnrouieiuci nracp nowa ojczyznę rozsiani no świecie emigranci z Polski Bp pięcioletniej wędrówce vjyladował wreszcie ń'a wv-fbrze- żii australijskim w roku DOMINION AGEflGIES 1 6 Woohyorłh Building Port Arthur - Ontario Kto zamierza wyjechać do Sta i'regoLKraju lub sprowadzić 'Ro-Idźin- c oraz Krewnych do Kanady proszony jest zwt6Ćj się do na-- i 'jałatwia ws&jlkioq rodzaju sprawy1 tutejsze starokrajowe i (emigracyjne' POLSKIE BIURO Znłatwia wszelkieeo ródzaiu 'jW każdej sprawie możecie 'się kBiAfciJ-Ł- f 1839 Australia nosiła pod ów czas nazwę Nowej Holandii właściwie nie należała do ni kogo W Sidney znajdowała się duża angielska "kolonia karna" a na wybrzeżu Nowej Południowej Walii gospodaro wał gubernator brytyjski Gipps którego całe urzędowa ne'było zresztą prowizorycz ne Rodak nasz zaprzyjaźnił się z Gippsem i wysunął na-tychmiast plan zbadania wnętrza nieznanego kraju Mimo entuzjastycznej apro-baty "gubernatora" żadnych funduszów tę "paląca" ekspedycję Sfcrzqfeckr nie o-trzy- mał Kołatał więc do swych przyjaciół w Ameryce prosił o zasiłek z kraju i na własną rękę objeżdżał wy-brzeże nowego lądu przygo-towując jego mapę W rok później niestrudzo-ny- i szalony Polak w towa-rzystwie dwóch zaprzyjaźnio nycH Irlandczyków James Reilly i - James MaćAfthur oraz dwóch przewodników załadowawszy przybory i za-pasy na dwa konie wyruszył w głąb nieznanej ziemi Au-stralijczycy uważali ten wy-czyn za czyste szaleństwo Osiem ekspedycyj wspaniale wyposażonych zginęło bez jjladu- - żegnano więc śmiał ków iak idących pewną śmierć Szczęśliwa gwiazda nrzy- - 'Swifeca Strzeleckiemu Mimo niesamowitych trudów i nie- - bezpeczeństw dotarł ón 'do pasma Alp Australijskich a podczas postoju badając od niechcenia złoża kwarcu! zna-lazł naibogatsze że wszy- stkich dotychczasowych — żyły źłc-t- ą Odkrycie to nie oszołomiło go1 ruszył idalej pragnął za wszelką cenę opanować naj-wyższy 'szczyt tego pasma górskiego I' dopiął celu W Uitym 1840 roku usypał wła-snymi rękami kopieCz kamie nią' i' umieścił nanim' sztan-dar polski z białymjorłem Polak'' wziął w" imieniu swej ojczyzny odległą ziemię !w posiadanie' i stwierdził na piśmie: -- "W imieniu Polski {nadaję)' temu najwyższemu szczytowi A1d Australijskich' nazwę: "Góra Kościuszki" — 'połÓżenieV3628 północnej szei-okoś-ci 14816 wschodniej długości — Wyniosłość ta uderzyła mnie swoim t)ddo-bieństwe- m do Ikópca zniesiot nego podJKrakowem na cześć "generała Kościuszki Znalazł-wsz- y się ńa obcei ziemi a będc synem wolnego narodu-umiejąceg- o cenić wolność i jej przywileje n]e mogę się pbvstrzyriiać od" nadania' gó rze! tej nazwy- - — Góry Ko ściuszki raweł JŁiawara strze lecki"- - Był to zapewne najszczę śliwszy moment w życiu wiel kiego podróżnika Udało mu sięmimo śmiertelnego znuże-n- a głodu i'wyczerpariia przy prowadzić cało sych towarzy szy do miasta Melbourne Pojawienie sie obdartych głodnych bohaterów obudziło na całym wybrzeżu sensację Stojące yr porcie okręty wo jenne witały ich salutem ar matnim co wieceif— vywie siły sztandar nolski Strzele cki noszony bvł na ręlcaćh Zdawać sie mogło ze czvn jego tworay inu drogędo sła wy i fortuny Ale oto pierwśzYcierii na drodze tryumfu bo "przyja cielski" gubeniator Gipps składając raport w minister-stwie kolonii w Londynie no- - minął zunełnym 'nlilczpniem onanowania szczytu Alp a wiec odkrycie "Góry Kościu szki" Następnie: wiadomość o odkryciu pokładów złota w złożach' kwarcu nie znalazła ani wiary ani nawet zaintere sowania w kolach decydują cych Strzolecki uczuł sie1 ugodzo ny do ż-vy-ego pisał listy ra-p"Q- vt — z Londynu nie od- - INFORMACYJNE sprawy Kanady] siue i siaro-- 1 zwrócić ó pomoci wskazówki ln-oimi- -n 'Pi-Tffnłnv'nn- Jn'" nnhinTTinrniPtw Tiodnn DOUIOC W sDrawaćh iniicracyjnych w prowadzeniu korespondencji po- - szukiwaniu krewnych i załatwianiu spraw maj ątkro-c- h w kmin Stalv nrzedstawiciel w Ottawie ' pisząc-a- o nas uiwariewieuuiiiuu nu i uuo-im- cj kc wiuiw i- - czwartki codzieńodioranoo a po poi soDoiy ao a po poi 1228jDundasSt W — TorontoOntarlo — TelŁA 2443 tmsJłJtr'- -' na na v "ZWIĄZKOWIEC" WRZESIEŃ (SFPTEMEER) 11 powiadano Poj'echał więc sam do stolicy Tu spotkało go chłodne przyjęcie Był to rok 1844 Potrzebował na gwałt pieniędzy wydał z --własnej kieszeni parę tysię-cy funtów zadłużył się u przy jaciół nie mógł nawet zna-leźć nakładcy na wydanie swych frapujących pamiętni-ków Pogrążony był w rozpa-czy Znalazł się niemal w nę-dzy Tak mijały miesiące Nie ustawał jednak w pracy Wy-kończał dzieło o swej podróży Okazało sie wkrótce że rząd angielski ze względów politycznych nie życzył sobie by wiadomość o odkryciu żył złotodajnych rozeszła się po świecie GAy więc w roku 1845 podróżnik wydawał wre szcie pracę Dod tytułem "Opis fizykalny Nowej Południo-wej Walii i kraju Van Die-mąn- a" musiał Dod presją za-taić wiadomość o swym od-kryciu Praoa ipon onnflrało oio pochwałami krytyków otrzy-- j mał złoty medal a mapa je-go została przyjęta przez mi-nisterstwo kolonii jako urzę- dowa Doriiero gdy w roku 1853 Anglia oficialnie za- anektowała Australię jakoko" lonic brytyjską Strzelecki o-trzy- mał --wreszcie nrawo do eksploatowania odkryt ego przez siebie złoża otrzymał prawo wyłączności uznane przez kongres międzynarodo-wy i królowe Wiktorię Maiac szósty krzyżyk na plecach nowrócił do Australii sprowa-dził Irlandczyków Szkotów i Polaków — ze wszystkich CZeŚci fflobll Kfcvnv7vli nni „ biegiem czasu 'zamożną "Ko lonie otrzeiecKiego" Strzelecki umarł w roku 1873 w Londynie mając lat 77v w pałacyku swym na Sa- - Vlle Road Do końrajpin nn' został '-wie-lkim samotnikiem tjrobjego odszukany dopie-roprze- d latyznaiduie śięna cmentarzu świętej Marii MUZYKA GÓRALI Kto miał sposobność zapo-znaćisi- ez ludem wolskim ie- - £0 moYyą ubiorem życiem iYjviujciHu i wyrajami ten oarazu zauważył ze Górale zamieszkujący ziemię u stóp Tatr zwaną Podhalem' róż-nią się pod wieloma "wzgl-ędami od reszty naszego ludu To teżróźniće spowodowane odrębnymi warunkami nad-to i tym że Górale tatrzańscy sąsiadują bezpośrednio: in-nymi narodami' jak1 ze: Słowa-kami i Rusinami zaznaczyły się w sztuce budowy domów ozdabianiu ubiorów i sprzę- tów oraz w muzyce Inaczej brzmi muzyka Go-la tatnańskiecó inacżei ara I i śpiewa liid' polski zamie- - szKujący doliny daleko od Tatr położone Oprócz tego Jmśesźl&ncy Tatr przez dłu gie czasy oddaleni od' środo-wisk' życia kulturalnego zdo-łali zachować prawie do dnia dzisiejszego staropolski ję-zyk i swe starodawne melo-die które nazywają "nuta-mi" Nawet instrumenty mu zyczne na których grają me-slotadrieodawtanneeczni eodriębnienne!u res-ą szty ludu polskieo-- n rzadko sDotykane Jednakże pod wpływem szybko szerzącej sie kultury często niweczącej pierwiastki rodzinne znikają zwolna i rdzennie góralskie melodie i starodawne instru-menty Sława góralskiej muzyki jest wielka Każdy Polak ktć 'roabmojiętnPeodhaslłeyszi ałTaotrysłynnienysmą ppowiadaczu i muzykancie tu tejszym Janie Sabalę-Krzep-towsk- im i p słynnym skrzyo-k- n Bartłomieju Obrochcie który był wyrazicieni muzy-cznym duszy ludu polskiego u stób 'Tatr mieszkającego Dzięki im niejedna piosnka niejedna melodia góralska rozDowszechniła się po całej Polsce a wielu komoozytorów nolskich użyło tych melodyj do swych' kompozycn opiewa 'iących piękno i potęgę Pod-hala Sami też Górale od daw-nych czasów idący z koniecz--p ości w fłab Polski na zaro-bek jako jflk'- - zwani "bandosi" przyczynilisie do snopularyzo wpnia swych piosenek i me-lod- yi a takż1 tańców ?wa-nvf- h i 'Dowodu ich odrębno-ści "lancami córalskimi" Tych wędrowców uwiecznili „ „-i- -rff' - łłiit""'-—-'-?- 'w WRZEŚNIOWA LEGENDA 6ÓRALSKA Wrześniowe słoncczko ga-sło nad Polską Łuna okrutna łuna z nad całego kraju biła w krzyż na Giewoncie I stał ci ten krzyżyk w Tatrach sa--miute- nki wrtym ogniu niezwy czajnym stał twardo w gra-nicie kamieniem z macierzą zrośnięty W ten ci" czas szedł spod Częstochowy Pan Jezusiczek szedł i zbierał co najlepsze wojsko Byłnal Narwią i Ni-dą Wartę przeszedł i Duna-jec długo chodził -- po polach nad Bzurą Był pod Kutnem Łowiczem i pod Annopolem w puszczy kampinoskiej był i w lasach Biłgorajskich Był wonczas Pan1 Jezusiczek bla-dziut- ki i okrutnie zasmucony Zeszedł nad Wisłę a że zmę-czony był święte ręce w rzecz nej fali umoczył — Wisła krwią spłynęła z rąk Jezusicz ka z ran polskich żołnierzy Szedł pan Jezusiczek brze-giem Wisełki i płakał a co za-płakał to łza i Jego w tę wier-ną ziemię padała i krzyżem wyrastała Szedł A z nim świta jak --na kró-lewskim dworze generały śmiertelnie ranione: Bołtuć Skotnicki Wład i Kustroń na przedzie za nimi szwadrony ułanów z brygady pomor-skiej oficerowie co z żołnie-rzami w pierwszym szeregu szli w bój pod Cieszynem Grudziądzem i-Róża-nami pod Ciechanowem i Makową A z nimi tłum chłopaków spod Sieradza Osowca Radomia i TATRZAŃSKICH dawniejsi malarze polscy I jak W POeŻii i zdnh-niM-wi- n (artystycznym taPi w ifnalar-- byiv i 1-i-i-kamy się zuie v "gócrzaęlssztoczyspzontay"- Widoki z Tatr i Podhala i ty py tamtejsze — oto temat wielu obrazów widywanych na wystawacir artystycznych iniwmirezparśodukcjach Pomiędzy często-zauważa- my typ grajka nazywanego przez górali "muzyką" Najpopularniejszym dziś jednak już 'prawie nieużywa-nym instrumentem muzycz-nym ludu tatrzańskiego były gęśle ze' względu na iclimały rozmiar nazywane gęślikami a ze vżględu' na kształt' "żłób calcami" (od "żłóbii") Ten ich podłużny kształty przypo- minający' żłóbek' lub łódkę' różni je ód skrzypiec które dziś zastąpiły ów' starodawny instrument' Ale1 gęśliki nosia daią również czlery niekiedy tylko -- trzy struny' na któryćłi góral grywa smyczkiem samo roanym KaDłąKOmym a więc innym niż smyczek uży-wany powszechnie Gęśliki to pierwotny iustrument smycz-kowy Ton ich nie jest pięk-ny i pełny raczej jest skrzy-piący i pojęklhvyale jakżesz odpowiadający wielu melo-diom góralskim! Nię spotykamy też dziś na Podhalu innego również "sta-rodawnego instrumentu o któ rym uczeni twierdzą ze jest iedhym z najdawniejszych muzycznych instrumentów Są to tak zwane dudy czyli gaidy mylnie nazywane też kobzą Worek skórzany któ-ry grajek wydyma przez dre wnianą rurkę powietrzem długa riiszczałka zwana bą-kiem i wydaiacn ieden ton staly oraz z drzewa wyrze-- hinna i w worku tkwiąca — "główka kozia" z której wyA chodzi druera piszczałka za-opatrzona kilkoma otworami oto instrument „w damej Polsce nazywany koza gdyż zarówno ietro "rfówka" iak i ton nrzynoTninaia kozę beczą ca CMie każdy miłośnik --muzyki ludowej mYyz-wyczai-a się Infu-- A At frmii vc?li i At frtnn 'V 'U ' lVH V Oli l L 1 t'iAM dud alo każdy kto słucha gry na tych instrnrnentaćh wśród życia nasterskiego na hnlach i polanach a 'wiecj na łonie nrzyrndy zauważa iąlćby łączność z ich dzikirą i !pier--wotny- m otoczeniem -- góralskim 1949 PHSSSWfBSSIS Młocin Szły lotniki ostatnich "Karasiów" i "Łosiów" boha-ter- y a wszyscy w mundu-rach czerwienią jak wstęga przodem idzie kamyki im ozdobieniu 'Pan Jezusiczek "spod nóg usuwa wiedzie — Dokąd nas wiedziesz Jezu? — pytają A Pan Jezusiczek powiada: Zmęczone jesteście okrut nie spać idzięci" I w Tatry ich powiódł do Kościeliskiej do śpiących ry-cerzy śpiące rycerze legow-iska w Swiftach kościelfekich gościom posłali i wszystko u-sn- ęło A Pan JezusiczeK na głazie usiadł przed skałami i objął wartę Siedzi czuwa nadsłu chuje że zimno było wdział Pan Jezusiczek kożuszek gór ralski i kapelusik z koralika mi na świętą głowę włożył A w ten ci czas od granicy słowackiej szedł nowy porzą-dek w Tatrach urządzać — diabeł Nie ten polski diabeł Boruta ale niemiecki Herr Teufel — jak go wołały w piekle czarty On ci Teufel — szedł w mundurze zielonym (okrutni przygibnyv kopyta mi stukał mentalami co je w czarciej służbie zdobył dzwo-nił marsza gwizdał — szedł i szedł — Szedł nowy porzą-dek robić A ten porządek' tak wicie psia jucha wyśpekulował że porządek' był ino dla niego a bieda i nędza dla innych [Szedł kradł rabował} gdzie splunął ogniem się chałupa zapalała a gdzie wyrżnął ko-pytem ziemia się zapadała Przyszedł do Częstochow-skiej i dalej do chałupy Bóli-brzuc- ha stukać Bolibrzuch $cię stary góral 'krzepka jeszcze' bestyja jak we drzwiach stanąłpod daclvwy-rastał —taż się d?abeł cofnął Pyta Bolibrzucli: — Czego? A Teufel: — Macie krowę Eil Itler ! — Mam — To dawajcie! — Sprzedać wama? — Nie sprzedać durniu ino dać! Nowy porządek! — Za taki porządek to je-szcze w tamtym miesiącu u nas do kryminału zamykali — Teufel posiriiał ze zło ści — Jak' się nazywacie? — Bolibrzuch — Polak jesteście czy gó ral? — Polak '— Tu mieszkacie? — Tu — — To jesteście Góral a nie Polak! Tu teraz nowy porzą-dek: nowy naród jesteście — "Góralen" Nie ma Polacken! --tsoiiorzucn az poczerwie-niał i napęczniał splunął przez zęby i powiada : — Polak jestem z dziada pradziada bo kości połamię! — Nazywacie się Boli-brzuch? — Juści — — Od dziś będzie się nazy-wać Bauchschmerz — "Bauchschmerz" O ty wycieruchu ty złodzieju ty pokrako mentalowa! Jak nie chwyci za kłonice jak nie rypnie Teufel ino świsnął i dmuchnęło nim w dolinę Świtało jak Herr Teufel zaszedł w dolinę Kościeliską na kontrol Idzie kopytem tłucze mentalami dzwoni pełną kobiałką zrabowanych jajków kur i chleba niesie cudze krowiny na postronku fciąginijej W tem górala oba-cz- ył' co na głazie siedział i a-ki- irat przed skałką śpiących rycerzy siedzący drzemał — Sieg Vaterlana! — krzy czy Teufel A góral nic — "Donnerweter!" — drze się aż echo idzie po skałach Rozezłościł się Teufel ka-myk chwycił i cisnął w góra-la A Pan Jezusiczek bo On to był w góralski kożuch ubra ny — podniósł oczy spojrzał spokojnie kamyczek ogląd-nął potym wyjął z zapazuchy kawał razowego chleba i po-dał Teuflowi Diabeł popatrzył spodełba — Aha Już i ty pewnie wiesz o nowym porządku dlatego oddajesz mi twój chleb? A Jezusiczek na to: — Przeciwnie Pamiętam o starym porządku' który mó-wi : "Kto na ciebie kamieniem — ty na niego chlebem" Masz i jedz! — 6 nowym porządku nie słyszałeś? — dziwował się Teufel Akurat mu kura w kobiałce zagdakała Jeezus spojrzał zdziwiony i pyta: — Co tam masz? ' — Ot' jak w podróży — łgał Teufel — drugi mundur buty jak na wojnie —' Od kiedy żołnierz na wojnę chodzi z krową na po-stronku? Diabłem zatrzęsło : — Herenvolk jestem nowa rasa wyższy człowiek! Nie słyszałeś? — Nie krzycz — łagodnie upomniał Pan Jezus — bo o-bud- zisz moich rycerzyków śpiących — Twoich? Ukryłeś wojsko polskie w Tatrach? Zosta-niesz rozstrzelany Jak się nazywasz? — Jezus Nazareński Diabłem rzuciło o skałę aż zadudniało Zaczął się skrę-cać tarzać wśród kamieni rzuci kobiaLHti i jęczałgłucho — Myślałem ześ dawno z tego Kraju wyszecu uaejaz stad odejdź zniknij z' moich oczu pdam wszystko co zra-bowałem tylko Ty opuść tę ziemię! Tu jest moje króle-stwo — A jaki znak' Twego kró-lestwa? —'zapytał Jezus — Ogień' i płomień — sżepr nął Teufel Wówczas Pan- - Jezusiczek powiódł go ria 'sk'ałę'wysQką i powiada: — Patrz diable? Już łuny przygasły nad tym krajem ogień zniknął a mój znak króluję nad tą ziemią Jakże" j'ą mogę opuścić7 Diabeł spojrzał w górę MJSKY v- - ~r --v BILBfftA s cAhrj:i j- - r_ j odjazd 12 WIELKIWBoB eauer =_miK£ gdzie na Giewoncie stał kn '! w crrnnifv mn-- ! ! 0 j "-luanięt-y 1-fITl-łłTrYrtt' r!- - At-- - 1 '""""'"i1 ń'C--- a Jezusem jCoe wyżej i m da : — Popatrz! Tam w do] gdzie spojrzysz nad Wisi' Wartą nad Bzurą i Dun ' cem — widzisz moje zn "''''-- ŁJ"° A1y io moje Królestwo Chybaj teraz dii ble oddaj ludziom coś zabra' i ziemię" polską zwróć coś i= uiYiaui iJuu&it: pnie A J_ wszystko pooddajesz — uciekaj póki czas Ja tu 20-sta-nę i czekać będę na twoje uciejscie Teufel padł na kolana" — We dwóch zostać na ied nej ziemi nie możemy Wy bierz sobie inną Tyle ziem teraz mam wybierz sobie in na ino stąd z Polski uciWaii Jezusiczek powtórzył twa-rdo': — Ty stąd odejdziesz Jaf tu zostanę! Owinął się kożuchem gj raisKim i usiadł na głazie-Teufe- l wzdychając i nk cząc powlókł się z powrotem ao zaKopanego i do pakowa-"ni- a swych -- tobołków się za-bra- ł Jezusiczek Polski nie op-uścił z góralami ostał w Ta-trach na odejście diabla cze: ka Z żołnierzami w kościel-iskiej wartuje Burze Go nawiedzają-deszcz- e sieką "wiatry halne d-olinę przelatują gromy biją W skaliska a Pan Jezusiczek na głazie siedzący — czeka Do Trzeciego Dnia — na zmartwychwstanie — czeka! Wiktor Budzyński Masson Credit Jeweller #38735 SQUĄDROŃ_A ~WM 17 yellWłiponilon brocll Dajemy na spłaty biużuterię róż 520 CJueen st W - Toronto X r AGA BODĄCY' NOWO-PRZYBYLIjD- O KANADI! Wstępujcie !w~ szeregi najwięk-szej' ' polskiej i patriotycznej - órgą-nadzi- e 24 --w prowincji OKULISTA x S &1U Go 020 51 !__ u : nvuiaińł! października 1949-rpk- u & Upholsierin? - - ' j-- r Qc--ń i i Oczy badamy okularydostosowujemy do wszystkich defek" tów-- wzrokut na neiwowość ij ból" głowy Mówimy po po" do miast'-lub-'far-m Informacje i formularzeiw' -- języku'polskim Podróż do Polski Ha stałe lub w Odwiedziny Bilety okrętowe lub lotnicze Załatwiamy paszporty i wizy Pomóż Krewnym Pieniądzmi i Paczkami Najrzetelniejsze i najstarsze Biuro"Podróży_ i! Emigracyjne pod kierownictwem NotariuszaublicznegoIstnieje od 1920 r Nasz notariusz S HEIFETZ znany Polonii w całej Kanadzie załatwia: Obywatelstwo kanadyjskie paszporty-- i wizy: do Ameryki In-co- me Tax kontrakty kupna i sprzedaży testamenty pehiomo-cnictw- a wszelkie sprawy sądowe oraz tłumaczenie dokumen-tów i sądowe DOMINION TRWEL OFFICE 143 Queen St W Toronto 1 Ont: Tel PL 6451 WAŻNE— -- Specjalny odjazd okrętu "MS BATORY" z Hali-lax- u doPolski Rezerwujcie miejsca! Żadnych amerykanskicn wif_me potrzepa Bedding jeweli Grup iSBO0l@WWH "Posiadamy na składzie kompletne --umeblowaniaoikaidego pokoju — Naprawiamy-wszelkieg- o rodzaju meble Robola Gwarantowana A CZARN0TA i SPÓŁKA 2605 Dundas St ¥ Toronto Tel JU 381J 774 Barton St East Hamilton Tel 5-14- 82
Object Description
Rating | |
Title | Zwilazkowiec Alliancer, September 11, 1949 |
Language | pl |
Subject | Poland -- Newspapers; Newspapers -- Poland; Polish Canadians Newspapers |
Date | 1949-09-11 |
Type | application/pdf |
Format | text |
Rights | Licenced under section 77(1) of the Copyright Act. For detailed information visit: http://www.connectingcanadians.org/en/content/copyright |
Identifier | Zwila000437 |
Description
Title | 000144a |
Rights | Licenced under section 77(1) of the Copyright Act. For detailed information visit: http://www.connectingcanadians.org/en/content/copyright |
OCR text | i £: kf III 8H - S nWMs KBS yjłfi' KMS#' sars KńU Mfi amssi iSłf 11 1 ssr KS IM MM ' a STRONA 6lta ityŚftfflfENIE o WIELKIM P0DK6ŻN1 ku Pawle Strzeleckim Dziś gdy katastrofa wojny przygnała tyVe ludu polskiego na wyspę Albionu szukamy pilnie śladów stóp naszych -- rodaków na ziemiach brytyj-skich Strzelecki odznaczony najwyższymi orderami an-gielskimi został pod koniec życia parem Anglii Był ho-norowym członkiem wielu to-warzy- stw naukowych i insty-tuc- yj społecznych MJrio kto pamięta źe przyjaźnił się z Dickensem i trafił do nie-śmiertelnego "Klubu Eickwi-cka"'po- d nazwiskiem "hrabie go Smortolk" życie tego Po-laka na emigracji pełne" jest blasków i cieni wzlotów i u-pad- ków Syn ziemi Poznańskiej przyszedł na świat w roku 1796 w Głuszynie Przebywał w Anglii na studiach W Szko cji interesował się hodowlą owiec rozumiejąc jak bardzo taka hodowla opłaciłaby się w Polsce i chcąc przyczynić się do podniesienia dobroby-tuweczn-ie zabiedzonego chło 'pa1 polskiego Po ukończeniu studiów agronomicznych otrzym a ł posadęadministratora 'w do-brach ksiećiaCzartoryskiegp JRozpdczął natychmiast dzSal-iłalno- ść Doleczrią1 'tak) niebez-pieczną i źle widzianą w o-w- yćh czasach Marzył o zra-cjonalizowaniu kultury ma-łych gosnodarśtw' rolnych o zwiększeniu ich produkcji "Otworzył w tym celu wzoro-wą szkołę rolniczą dla wło-:ścia- iu Zmuszony 'do służby w woj skiit niemieckim „ wystąpił do fpułku ułanów pruskich -- KrnąbrnyPó]ak narażał się wćiąż swym szefom Po gło-śnym pojedynku z kolegą Prusakiem zmuszony był u-ichodzićzj- Nięmiec: Wj ftym okresie "niemie-ckim" przeżywał „jedyną swą wSelkamilóść Na' "przyjęciu (dworskim y Poczdamie vor iznał Jcobiętęktóręj " pokochać Jiie2miałJprawaV ' jZńiećhęcońyżi sercem roz-dartym„?vyemigr- pwał Jdo 'Szkocji !Pragnął'riaszkockiej Cierni pozostać ńa zawsze A-iliścijfząk-roiła mu się' niespo-fdźiewaniewspani- ala podróż 'Wyjechał' dt} Egiptii Chin Syberii Oceanii ' Rozpoczął sicTw jegożyciu nowy etap iktóryl prowadził go'do sławy [roTpałU AVjiiim pasie odkryw rcylniezncnhychkrajówMlacyr Ayiłizaćji Pisałjże swej po- - dróżyJartykułyidoTpismańgiei nadwagę: złota przez towa- - rzystwat geograf iczne zbierał lv sprzedawał rozmaite okazy :iprżvrodriićze ''GdyAwi roku ' 1834 powrócił idoulondynurniał jużiigrun} itqwaną"::śłayV podróżnika vl-'ćión- ego: Tegoż' rokuopłynąl {"dót TStaiiów ] (ZjediioczónyclV: pdbył pielgrzymkę' dawnym {śladem' Kościuszki i Pułaskie-gofiPrzeby- wa czasdłuższy w 'Kanadzie1 Podróżował ido! Me--' jksyku Ai neryce środkowej '"Brazylii Argentynie W Chi-pie' przeszedł przez Andy Na niewielkim żaglowcu popły-(ń- ał też Aa wyspy Hawajskie Gna go z kąta w kąt globu nieitylko pasja "podróżnika": śMiaKon jak powiedział An- - ij&ik "another fish to fry" Marzył --— by odkryć kraj woiny DięKny gazie mogiiDy znaiezc scnrouieiuci nracp nowa ojczyznę rozsiani no świecie emigranci z Polski Bp pięcioletniej wędrówce vjyladował wreszcie ń'a wv-fbrze- żii australijskim w roku DOMINION AGEflGIES 1 6 Woohyorłh Building Port Arthur - Ontario Kto zamierza wyjechać do Sta i'regoLKraju lub sprowadzić 'Ro-Idźin- c oraz Krewnych do Kanady proszony jest zwt6Ćj się do na-- i 'jałatwia ws&jlkioq rodzaju sprawy1 tutejsze starokrajowe i (emigracyjne' POLSKIE BIURO Znłatwia wszelkieeo ródzaiu 'jW każdej sprawie możecie 'się kBiAfciJ-Ł- f 1839 Australia nosiła pod ów czas nazwę Nowej Holandii właściwie nie należała do ni kogo W Sidney znajdowała się duża angielska "kolonia karna" a na wybrzeżu Nowej Południowej Walii gospodaro wał gubernator brytyjski Gipps którego całe urzędowa ne'było zresztą prowizorycz ne Rodak nasz zaprzyjaźnił się z Gippsem i wysunął na-tychmiast plan zbadania wnętrza nieznanego kraju Mimo entuzjastycznej apro-baty "gubernatora" żadnych funduszów tę "paląca" ekspedycję Sfcrzqfeckr nie o-trzy- mał Kołatał więc do swych przyjaciół w Ameryce prosił o zasiłek z kraju i na własną rękę objeżdżał wy-brzeże nowego lądu przygo-towując jego mapę W rok później niestrudzo-ny- i szalony Polak w towa-rzystwie dwóch zaprzyjaźnio nycH Irlandczyków James Reilly i - James MaćAfthur oraz dwóch przewodników załadowawszy przybory i za-pasy na dwa konie wyruszył w głąb nieznanej ziemi Au-stralijczycy uważali ten wy-czyn za czyste szaleństwo Osiem ekspedycyj wspaniale wyposażonych zginęło bez jjladu- - żegnano więc śmiał ków iak idących pewną śmierć Szczęśliwa gwiazda nrzy- - 'Swifeca Strzeleckiemu Mimo niesamowitych trudów i nie- - bezpeczeństw dotarł ón 'do pasma Alp Australijskich a podczas postoju badając od niechcenia złoża kwarcu! zna-lazł naibogatsze że wszy- stkich dotychczasowych — żyły źłc-t- ą Odkrycie to nie oszołomiło go1 ruszył idalej pragnął za wszelką cenę opanować naj-wyższy 'szczyt tego pasma górskiego I' dopiął celu W Uitym 1840 roku usypał wła-snymi rękami kopieCz kamie nią' i' umieścił nanim' sztan-dar polski z białymjorłem Polak'' wziął w" imieniu swej ojczyzny odległą ziemię !w posiadanie' i stwierdził na piśmie: -- "W imieniu Polski {nadaję)' temu najwyższemu szczytowi A1d Australijskich' nazwę: "Góra Kościuszki" — 'połÓżenieV3628 północnej szei-okoś-ci 14816 wschodniej długości — Wyniosłość ta uderzyła mnie swoim t)ddo-bieństwe- m do Ikópca zniesiot nego podJKrakowem na cześć "generała Kościuszki Znalazł-wsz- y się ńa obcei ziemi a będc synem wolnego narodu-umiejąceg- o cenić wolność i jej przywileje n]e mogę się pbvstrzyriiać od" nadania' gó rze! tej nazwy- - — Góry Ko ściuszki raweł JŁiawara strze lecki"- - Był to zapewne najszczę śliwszy moment w życiu wiel kiego podróżnika Udało mu sięmimo śmiertelnego znuże-n- a głodu i'wyczerpariia przy prowadzić cało sych towarzy szy do miasta Melbourne Pojawienie sie obdartych głodnych bohaterów obudziło na całym wybrzeżu sensację Stojące yr porcie okręty wo jenne witały ich salutem ar matnim co wieceif— vywie siły sztandar nolski Strzele cki noszony bvł na ręlcaćh Zdawać sie mogło ze czvn jego tworay inu drogędo sła wy i fortuny Ale oto pierwśzYcierii na drodze tryumfu bo "przyja cielski" gubeniator Gipps składając raport w minister-stwie kolonii w Londynie no- - minął zunełnym 'nlilczpniem onanowania szczytu Alp a wiec odkrycie "Góry Kościu szki" Następnie: wiadomość o odkryciu pokładów złota w złożach' kwarcu nie znalazła ani wiary ani nawet zaintere sowania w kolach decydują cych Strzolecki uczuł sie1 ugodzo ny do ż-vy-ego pisał listy ra-p"Q- vt — z Londynu nie od- - INFORMACYJNE sprawy Kanady] siue i siaro-- 1 zwrócić ó pomoci wskazówki ln-oimi- -n 'Pi-Tffnłnv'nn- Jn'" nnhinTTinrniPtw Tiodnn DOUIOC W sDrawaćh iniicracyjnych w prowadzeniu korespondencji po- - szukiwaniu krewnych i załatwianiu spraw maj ątkro-c- h w kmin Stalv nrzedstawiciel w Ottawie ' pisząc-a- o nas uiwariewieuuiiiuu nu i uuo-im- cj kc wiuiw i- - czwartki codzieńodioranoo a po poi soDoiy ao a po poi 1228jDundasSt W — TorontoOntarlo — TelŁA 2443 tmsJłJtr'- -' na na v "ZWIĄZKOWIEC" WRZESIEŃ (SFPTEMEER) 11 powiadano Poj'echał więc sam do stolicy Tu spotkało go chłodne przyjęcie Był to rok 1844 Potrzebował na gwałt pieniędzy wydał z --własnej kieszeni parę tysię-cy funtów zadłużył się u przy jaciół nie mógł nawet zna-leźć nakładcy na wydanie swych frapujących pamiętni-ków Pogrążony był w rozpa-czy Znalazł się niemal w nę-dzy Tak mijały miesiące Nie ustawał jednak w pracy Wy-kończał dzieło o swej podróży Okazało sie wkrótce że rząd angielski ze względów politycznych nie życzył sobie by wiadomość o odkryciu żył złotodajnych rozeszła się po świecie GAy więc w roku 1845 podróżnik wydawał wre szcie pracę Dod tytułem "Opis fizykalny Nowej Południo-wej Walii i kraju Van Die-mąn- a" musiał Dod presją za-taić wiadomość o swym od-kryciu Praoa ipon onnflrało oio pochwałami krytyków otrzy-- j mał złoty medal a mapa je-go została przyjęta przez mi-nisterstwo kolonii jako urzę- dowa Doriiero gdy w roku 1853 Anglia oficialnie za- anektowała Australię jakoko" lonic brytyjską Strzelecki o-trzy- mał --wreszcie nrawo do eksploatowania odkryt ego przez siebie złoża otrzymał prawo wyłączności uznane przez kongres międzynarodo-wy i królowe Wiktorię Maiac szósty krzyżyk na plecach nowrócił do Australii sprowa-dził Irlandczyków Szkotów i Polaków — ze wszystkich CZeŚci fflobll Kfcvnv7vli nni „ biegiem czasu 'zamożną "Ko lonie otrzeiecKiego" Strzelecki umarł w roku 1873 w Londynie mając lat 77v w pałacyku swym na Sa- - Vlle Road Do końrajpin nn' został '-wie-lkim samotnikiem tjrobjego odszukany dopie-roprze- d latyznaiduie śięna cmentarzu świętej Marii MUZYKA GÓRALI Kto miał sposobność zapo-znaćisi- ez ludem wolskim ie- - £0 moYyą ubiorem życiem iYjviujciHu i wyrajami ten oarazu zauważył ze Górale zamieszkujący ziemię u stóp Tatr zwaną Podhalem' róż-nią się pod wieloma "wzgl-ędami od reszty naszego ludu To teżróźniće spowodowane odrębnymi warunkami nad-to i tym że Górale tatrzańscy sąsiadują bezpośrednio: in-nymi narodami' jak1 ze: Słowa-kami i Rusinami zaznaczyły się w sztuce budowy domów ozdabianiu ubiorów i sprzę- tów oraz w muzyce Inaczej brzmi muzyka Go-la tatnańskiecó inacżei ara I i śpiewa liid' polski zamie- - szKujący doliny daleko od Tatr położone Oprócz tego Jmśesźl&ncy Tatr przez dłu gie czasy oddaleni od' środo-wisk' życia kulturalnego zdo-łali zachować prawie do dnia dzisiejszego staropolski ję-zyk i swe starodawne melo-die które nazywają "nuta-mi" Nawet instrumenty mu zyczne na których grają me-slotadrieodawtanneeczni eodriębnienne!u res-ą szty ludu polskieo-- n rzadko sDotykane Jednakże pod wpływem szybko szerzącej sie kultury często niweczącej pierwiastki rodzinne znikają zwolna i rdzennie góralskie melodie i starodawne instru-menty Sława góralskiej muzyki jest wielka Każdy Polak ktć 'roabmojiętnPeodhaslłeyszi ałTaotrysłynnienysmą ppowiadaczu i muzykancie tu tejszym Janie Sabalę-Krzep-towsk- im i p słynnym skrzyo-k- n Bartłomieju Obrochcie który był wyrazicieni muzy-cznym duszy ludu polskiego u stób 'Tatr mieszkającego Dzięki im niejedna piosnka niejedna melodia góralska rozDowszechniła się po całej Polsce a wielu komoozytorów nolskich użyło tych melodyj do swych' kompozycn opiewa 'iących piękno i potęgę Pod-hala Sami też Górale od daw-nych czasów idący z koniecz--p ości w fłab Polski na zaro-bek jako jflk'- - zwani "bandosi" przyczynilisie do snopularyzo wpnia swych piosenek i me-lod- yi a takż1 tańców ?wa-nvf- h i 'Dowodu ich odrębno-ści "lancami córalskimi" Tych wędrowców uwiecznili „ „-i- -rff' - łłiit""'-—-'-?- 'w WRZEŚNIOWA LEGENDA 6ÓRALSKA Wrześniowe słoncczko ga-sło nad Polską Łuna okrutna łuna z nad całego kraju biła w krzyż na Giewoncie I stał ci ten krzyżyk w Tatrach sa--miute- nki wrtym ogniu niezwy czajnym stał twardo w gra-nicie kamieniem z macierzą zrośnięty W ten ci" czas szedł spod Częstochowy Pan Jezusiczek szedł i zbierał co najlepsze wojsko Byłnal Narwią i Ni-dą Wartę przeszedł i Duna-jec długo chodził -- po polach nad Bzurą Był pod Kutnem Łowiczem i pod Annopolem w puszczy kampinoskiej był i w lasach Biłgorajskich Był wonczas Pan1 Jezusiczek bla-dziut- ki i okrutnie zasmucony Zeszedł nad Wisłę a że zmę-czony był święte ręce w rzecz nej fali umoczył — Wisła krwią spłynęła z rąk Jezusicz ka z ran polskich żołnierzy Szedł pan Jezusiczek brze-giem Wisełki i płakał a co za-płakał to łza i Jego w tę wier-ną ziemię padała i krzyżem wyrastała Szedł A z nim świta jak --na kró-lewskim dworze generały śmiertelnie ranione: Bołtuć Skotnicki Wład i Kustroń na przedzie za nimi szwadrony ułanów z brygady pomor-skiej oficerowie co z żołnie-rzami w pierwszym szeregu szli w bój pod Cieszynem Grudziądzem i-Róża-nami pod Ciechanowem i Makową A z nimi tłum chłopaków spod Sieradza Osowca Radomia i TATRZAŃSKICH dawniejsi malarze polscy I jak W POeŻii i zdnh-niM-wi- n (artystycznym taPi w ifnalar-- byiv i 1-i-i-kamy się zuie v "gócrzaęlssztoczyspzontay"- Widoki z Tatr i Podhala i ty py tamtejsze — oto temat wielu obrazów widywanych na wystawacir artystycznych iniwmirezparśodukcjach Pomiędzy często-zauważa- my typ grajka nazywanego przez górali "muzyką" Najpopularniejszym dziś jednak już 'prawie nieużywa-nym instrumentem muzycz-nym ludu tatrzańskiego były gęśle ze' względu na iclimały rozmiar nazywane gęślikami a ze vżględu' na kształt' "żłób calcami" (od "żłóbii") Ten ich podłużny kształty przypo- minający' żłóbek' lub łódkę' różni je ód skrzypiec które dziś zastąpiły ów' starodawny instrument' Ale1 gęśliki nosia daią również czlery niekiedy tylko -- trzy struny' na któryćłi góral grywa smyczkiem samo roanym KaDłąKOmym a więc innym niż smyczek uży-wany powszechnie Gęśliki to pierwotny iustrument smycz-kowy Ton ich nie jest pięk-ny i pełny raczej jest skrzy-piący i pojęklhvyale jakżesz odpowiadający wielu melo-diom góralskim! Nię spotykamy też dziś na Podhalu innego również "sta-rodawnego instrumentu o któ rym uczeni twierdzą ze jest iedhym z najdawniejszych muzycznych instrumentów Są to tak zwane dudy czyli gaidy mylnie nazywane też kobzą Worek skórzany któ-ry grajek wydyma przez dre wnianą rurkę powietrzem długa riiszczałka zwana bą-kiem i wydaiacn ieden ton staly oraz z drzewa wyrze-- hinna i w worku tkwiąca — "główka kozia" z której wyA chodzi druera piszczałka za-opatrzona kilkoma otworami oto instrument „w damej Polsce nazywany koza gdyż zarówno ietro "rfówka" iak i ton nrzynoTninaia kozę beczą ca CMie każdy miłośnik --muzyki ludowej mYyz-wyczai-a się Infu-- A At frmii vc?li i At frtnn 'V 'U ' lVH V Oli l L 1 t'iAM dud alo każdy kto słucha gry na tych instrnrnentaćh wśród życia nasterskiego na hnlach i polanach a 'wiecj na łonie nrzyrndy zauważa iąlćby łączność z ich dzikirą i !pier--wotny- m otoczeniem -- góralskim 1949 PHSSSWfBSSIS Młocin Szły lotniki ostatnich "Karasiów" i "Łosiów" boha-ter- y a wszyscy w mundu-rach czerwienią jak wstęga przodem idzie kamyki im ozdobieniu 'Pan Jezusiczek "spod nóg usuwa wiedzie — Dokąd nas wiedziesz Jezu? — pytają A Pan Jezusiczek powiada: Zmęczone jesteście okrut nie spać idzięci" I w Tatry ich powiódł do Kościeliskiej do śpiących ry-cerzy śpiące rycerze legow-iska w Swiftach kościelfekich gościom posłali i wszystko u-sn- ęło A Pan JezusiczeK na głazie usiadł przed skałami i objął wartę Siedzi czuwa nadsłu chuje że zimno było wdział Pan Jezusiczek kożuszek gór ralski i kapelusik z koralika mi na świętą głowę włożył A w ten ci czas od granicy słowackiej szedł nowy porzą-dek w Tatrach urządzać — diabeł Nie ten polski diabeł Boruta ale niemiecki Herr Teufel — jak go wołały w piekle czarty On ci Teufel — szedł w mundurze zielonym (okrutni przygibnyv kopyta mi stukał mentalami co je w czarciej służbie zdobył dzwo-nił marsza gwizdał — szedł i szedł — Szedł nowy porzą-dek robić A ten porządek' tak wicie psia jucha wyśpekulował że porządek' był ino dla niego a bieda i nędza dla innych [Szedł kradł rabował} gdzie splunął ogniem się chałupa zapalała a gdzie wyrżnął ko-pytem ziemia się zapadała Przyszedł do Częstochow-skiej i dalej do chałupy Bóli-brzuc- ha stukać Bolibrzuch $cię stary góral 'krzepka jeszcze' bestyja jak we drzwiach stanąłpod daclvwy-rastał —taż się d?abeł cofnął Pyta Bolibrzucli: — Czego? A Teufel: — Macie krowę Eil Itler ! — Mam — To dawajcie! — Sprzedać wama? — Nie sprzedać durniu ino dać! Nowy porządek! — Za taki porządek to je-szcze w tamtym miesiącu u nas do kryminału zamykali — Teufel posiriiał ze zło ści — Jak' się nazywacie? — Bolibrzuch — Polak jesteście czy gó ral? — Polak '— Tu mieszkacie? — Tu — — To jesteście Góral a nie Polak! Tu teraz nowy porzą-dek: nowy naród jesteście — "Góralen" Nie ma Polacken! --tsoiiorzucn az poczerwie-niał i napęczniał splunął przez zęby i powiada : — Polak jestem z dziada pradziada bo kości połamię! — Nazywacie się Boli-brzuch? — Juści — — Od dziś będzie się nazy-wać Bauchschmerz — "Bauchschmerz" O ty wycieruchu ty złodzieju ty pokrako mentalowa! Jak nie chwyci za kłonice jak nie rypnie Teufel ino świsnął i dmuchnęło nim w dolinę Świtało jak Herr Teufel zaszedł w dolinę Kościeliską na kontrol Idzie kopytem tłucze mentalami dzwoni pełną kobiałką zrabowanych jajków kur i chleba niesie cudze krowiny na postronku fciąginijej W tem górala oba-cz- ył' co na głazie siedział i a-ki- irat przed skałką śpiących rycerzy siedzący drzemał — Sieg Vaterlana! — krzy czy Teufel A góral nic — "Donnerweter!" — drze się aż echo idzie po skałach Rozezłościł się Teufel ka-myk chwycił i cisnął w góra-la A Pan Jezusiczek bo On to był w góralski kożuch ubra ny — podniósł oczy spojrzał spokojnie kamyczek ogląd-nął potym wyjął z zapazuchy kawał razowego chleba i po-dał Teuflowi Diabeł popatrzył spodełba — Aha Już i ty pewnie wiesz o nowym porządku dlatego oddajesz mi twój chleb? A Jezusiczek na to: — Przeciwnie Pamiętam o starym porządku' który mó-wi : "Kto na ciebie kamieniem — ty na niego chlebem" Masz i jedz! — 6 nowym porządku nie słyszałeś? — dziwował się Teufel Akurat mu kura w kobiałce zagdakała Jeezus spojrzał zdziwiony i pyta: — Co tam masz? ' — Ot' jak w podróży — łgał Teufel — drugi mundur buty jak na wojnie —' Od kiedy żołnierz na wojnę chodzi z krową na po-stronku? Diabłem zatrzęsło : — Herenvolk jestem nowa rasa wyższy człowiek! Nie słyszałeś? — Nie krzycz — łagodnie upomniał Pan Jezus — bo o-bud- zisz moich rycerzyków śpiących — Twoich? Ukryłeś wojsko polskie w Tatrach? Zosta-niesz rozstrzelany Jak się nazywasz? — Jezus Nazareński Diabłem rzuciło o skałę aż zadudniało Zaczął się skrę-cać tarzać wśród kamieni rzuci kobiaLHti i jęczałgłucho — Myślałem ześ dawno z tego Kraju wyszecu uaejaz stad odejdź zniknij z' moich oczu pdam wszystko co zra-bowałem tylko Ty opuść tę ziemię! Tu jest moje króle-stwo — A jaki znak' Twego kró-lestwa? —'zapytał Jezus — Ogień' i płomień — sżepr nął Teufel Wówczas Pan- - Jezusiczek powiódł go ria 'sk'ałę'wysQką i powiada: — Patrz diable? Już łuny przygasły nad tym krajem ogień zniknął a mój znak króluję nad tą ziemią Jakże" j'ą mogę opuścić7 Diabeł spojrzał w górę MJSKY v- - ~r --v BILBfftA s cAhrj:i j- - r_ j odjazd 12 WIELKIWBoB eauer =_miK£ gdzie na Giewoncie stał kn '! w crrnnifv mn-- ! ! 0 j "-luanięt-y 1-fITl-łłTrYrtt' r!- - At-- - 1 '""""'"i1 ń'C--- a Jezusem jCoe wyżej i m da : — Popatrz! Tam w do] gdzie spojrzysz nad Wisi' Wartą nad Bzurą i Dun ' cem — widzisz moje zn "''''-- ŁJ"° A1y io moje Królestwo Chybaj teraz dii ble oddaj ludziom coś zabra' i ziemię" polską zwróć coś i= uiYiaui iJuu&it: pnie A J_ wszystko pooddajesz — uciekaj póki czas Ja tu 20-sta-nę i czekać będę na twoje uciejscie Teufel padł na kolana" — We dwóch zostać na ied nej ziemi nie możemy Wy bierz sobie inną Tyle ziem teraz mam wybierz sobie in na ino stąd z Polski uciWaii Jezusiczek powtórzył twa-rdo': — Ty stąd odejdziesz Jaf tu zostanę! Owinął się kożuchem gj raisKim i usiadł na głazie-Teufe- l wzdychając i nk cząc powlókł się z powrotem ao zaKopanego i do pakowa-"ni- a swych -- tobołków się za-bra- ł Jezusiczek Polski nie op-uścił z góralami ostał w Ta-trach na odejście diabla cze: ka Z żołnierzami w kościel-iskiej wartuje Burze Go nawiedzają-deszcz- e sieką "wiatry halne d-olinę przelatują gromy biją W skaliska a Pan Jezusiczek na głazie siedzący — czeka Do Trzeciego Dnia — na zmartwychwstanie — czeka! Wiktor Budzyński Masson Credit Jeweller #38735 SQUĄDROŃ_A ~WM 17 yellWłiponilon brocll Dajemy na spłaty biużuterię róż 520 CJueen st W - Toronto X r AGA BODĄCY' NOWO-PRZYBYLIjD- O KANADI! Wstępujcie !w~ szeregi najwięk-szej' ' polskiej i patriotycznej - órgą-nadzi- e 24 --w prowincji OKULISTA x S &1U Go 020 51 !__ u : nvuiaińł! października 1949-rpk- u & Upholsierin? - - ' j-- r Qc--ń i i Oczy badamy okularydostosowujemy do wszystkich defek" tów-- wzrokut na neiwowość ij ból" głowy Mówimy po po" do miast'-lub-'far-m Informacje i formularzeiw' -- języku'polskim Podróż do Polski Ha stałe lub w Odwiedziny Bilety okrętowe lub lotnicze Załatwiamy paszporty i wizy Pomóż Krewnym Pieniądzmi i Paczkami Najrzetelniejsze i najstarsze Biuro"Podróży_ i! Emigracyjne pod kierownictwem NotariuszaublicznegoIstnieje od 1920 r Nasz notariusz S HEIFETZ znany Polonii w całej Kanadzie załatwia: Obywatelstwo kanadyjskie paszporty-- i wizy: do Ameryki In-co- me Tax kontrakty kupna i sprzedaży testamenty pehiomo-cnictw- a wszelkie sprawy sądowe oraz tłumaczenie dokumen-tów i sądowe DOMINION TRWEL OFFICE 143 Queen St W Toronto 1 Ont: Tel PL 6451 WAŻNE— -- Specjalny odjazd okrętu "MS BATORY" z Hali-lax- u doPolski Rezerwujcie miejsca! Żadnych amerykanskicn wif_me potrzepa Bedding jeweli Grup iSBO0l@WWH "Posiadamy na składzie kompletne --umeblowaniaoikaidego pokoju — Naprawiamy-wszelkieg- o rodzaju meble Robola Gwarantowana A CZARN0TA i SPÓŁKA 2605 Dundas St ¥ Toronto Tel JU 381J 774 Barton St East Hamilton Tel 5-14- 82 |
Tags
Comments
Post a Comment for 000144a