Nase Novine, July 20, 1977

              Junel, 1997
Gostovanje KoruSkih Slovenaca
Prvi koncert ansambla
"Trio Korotan s pevci" iz St.
Vida v Poduni, KoruSka, na
turneji po Kanadi i Sjedinje-ni- m
Drzavama, odrzan je u
domu slovenskog druStva
"Bled" u Beamsvilleu, Onta-rio,
u subotu 21. maja.
Tek proSle jeseni dovrSen,
ova] je dom bio narofiito
okicen za prigodu. Posebno
je lijepo bila uredena pozor-nic-a,
u slikovitom sloven-sko- m
Stimungu, sa velikim
natpisom dobrodoSlice ka-nads- kih Slovenaca njihovoj
bradi iz Austrije. Bio je to,
bez ikakvog pretjerivanja,
dirljiv i srda6an susret brade
u tudini. Kanadski Slovenci
su to sa svoje strane poseb-no
potvrdili dobrom posje-to- m
i stvaranjem ugodne,
sve6ane atmosfere.
Nakon predstavljanja jed-no- g
broja druStvenih radni-k- a,
predstavnika slovenskih
druStava iz Juznog Ontarija
(koja su sudjelovala s drugi-m- a
u organiziranju ove tur-neje- ),
predstavljen je publici
specijalni gost iz KoruSke,
dr Franci Zwitter, predsjed-ni- k
Saveza slovenskih orga-nizaci- ja
u KoruSkoj (Austri-ja- ).
Dr Zwitter, koji je dan
ranije odrzao u Torontu
predavanje o potfcinjenom
polozaju slovenske nacional-n- e
manjine u Austriji, poz-drav- io
je posjetioce koncerta
u torn smislu.
"Mnogo vam hvala, dragi
rojaki i prijatelji", rekao je,
"na paznji i na prijemu u
vaSoj novoj domovini Kana-di.
Hvala vam i na podrSci
koju time pruzate nama u
Austriji. Mogu vam reci da
na takvu podrSku nailazimo i
u naSoj pravoj domovini Ju-goslav- iji.
Nataj na6in nam je
mnogo lakSe da se borimo za
svoje pravice".
On je zatim pojedina6no
predstavio Clanove gostuju-ce- g
instrumentalno-vokal-no- g
ansambla, koji su kao
mjeSoviti zbor (oktet) najpri-j- e
otpjevali desetak sloven-skih
pjesama. Zatim je nas-tup- io
"Trio Korotan s pevci",
koji je takoder otpjevao
desetak narodnih pjesama.
Neke od tin pjesama pose-bno
su bile poznate prisutni-m- a,
Sto se vidjelo po oduse-vljenj- u
i aplauzu nakon svake
ta6ke. Ukratko, oduSevlje-nj- e
je neprekidno raslo, i kad
je zavrSena posljednja taCka
programa salom se je prolo-mi- o
urnebesan pljesak.
Za one kojima mozda nije
poznato, navest cemo da su
Slovenci иорбе veseli ljudi i
vole da pjevaju. Poznato je
njihovo druStveno pjevanje u
troglasu, s obaveznim prvim
i drugim tenorom, a melodije
variraju od zanosno-veseli- h
do sjetnih. Ove ve6eri 6uli
smo sve to — od ljudi koji se
u tudini bore upravo za to, za
pravo na svoj jezik, kulturu i
obi6aje.
Po zavrSenom koncertu
nastao je pies, za koji je
svirao zabavni orkestar "Ve-seli
Vandrov6ki". To je ujed-n- o
bio i signal da se gosti,
umjetnici-amater- i, izmijeSa
ju i upoznaju sa domacini-ma- .
Zabava je potrajala do kas-n- o
u noc, iako su goste обе-kiva- la
joS dva nastupa nared-no- g
dana. Sa koncerta smo
otilli s uvjerenjem da ce
misija KoruSkih Slovenaca u
Sjevernoj Americi uroditi
plodom, a tako i treba da
bude, jer radi se o jednoj
pravednoj stvari.
A. K.
PiSe: Katarina Kosti6
Grupa Slovenaca iz KoSu-Sk- e
krenula je u maju
mesecu na put kroz Ameri-k- u,
sa svojom potresnom
ispoveScu. Njihov prvi dola-za- k
na ovaj kontinent uslov-Ije- n
je teSkom situacijom u
kojoj se ovaj narod nalazi.
KoruSki Slovenci prezivljava-j- u
mozda najteze trenutke u
svojoj istoriji baS sada kada
je navrSeno (15. maja) 22
godine od potpisa meduna-rodno- g
ugovora kojim su im
zagarantovana nacionalna
prava.
Slovenci iz Kanade pruzili
su punu moralnu podrSku
svojoj sabra6i u KoruSkoj.
ViSe slovena6kih organizaci-j- a
i druStava ucestvovalo je u
organizovanju ovog putova-nj- a
KoruSkih Slovenaca. Na-vodi- mo
njihova imena— Slo-vens- ka
izseljenska Matica —
Ljubljana; Kanadsko-Sloven-sk- a
Skupina za kultume
izmenjave — Mississauga;
Slovensko Prekomursko dru-Stv- o
"Vefcerni Zvon" — Toro-nto;
Slovensko kulturno dru-Stv- o "Simon GregorciS" —
Toronto; Slovenski narodni
dom "Lipa Park" — St. Cat-harines;
Slovensko druStvo
"Sava" — Kitchener; Sport-s- ki klub "Slovenija" — Toro-nto
i V.P.Z. "Bled", odsek
Planica st. 13 — Hamilton.
Grupa KoruSkih Slovenaca
broji 12 Clanova. Pored muzi-бко- д ansambla koji se sasto-j-i
od ukupno osam izvodafia,
u ekipi su joS: Dr. Franci
Zwitter, predsednik slovena-Cki- h
organizacija u KoruS-koj;
Joze Hartman, predsta-vni- k Slovenske izseljenske
1 lMH!tt&
M-f- L шимшаиАкгвсв:41}у9с#пммгмрмГЈ
иИНВнНИЈн Иг!в tfirt№!?S sfc. JdsflBl 4?jf v%&. HEi %i 1не1ргнеу јијдИРаР ИЕд wWEfF дг јПВДЈггД
Matice — Ljubljana; Marjan
Remi6, glavni i odgovorni
urednik Casopisa "Nedeljski
dnevnik" iz Ljubljane I Janez
HoCevar — Rifle, pozoriSni i
filmski glumac iz Ljubljane
koji je imao ulogu konferan-sije- a.
Prvi grad koji su KoruSki
Slovenci posetili na njihovoj
turneji po Americi bio je
Toronto. Stigli su 18 maja, a
napustili ga 25. Za to vreme
odrzali su dva koncerta u
Torontu i jedan u Beamsvil-leu.
Posebno treba istaci
predavanje koje je odrzao Dr.
Franci Zwitter o polozaju
KoruSkih Slovenaca u Aus-triji.
Predavanje je odrzano u
Ukrajinskom domu u New
Toronto. Dr. Zwitter je deta-Ijn- o
objasnio situaciju u
KoruSkoj. Vec 22 godine,
koliko je proSlo od potpisi-vanj- a
Diiavnog ugovora od
strane drZava pobednica u
Drugom svetskom ratu, Aus-trijan- ci
ne ispunjavaju glav-n- e
klauzule tog ugovora.
Narocito se zloupotrebljava
Sedma tacka Ugovora, koja
garantira prava nacionalnih
manjina u Austriji. KoruSki
Slovenci, kao najveca manji-na,
najviSe su sputavani.
Oduzimaju im se najosnov-nij- a
prava: da govore slove-nafi- ki
jezik i da imaju svoje
Skole. Stalnom revizijom
ugovora otiSlo se бак do po-kuSa- ja
asimiliranja. ProSle
godine, prilikom prebrojava-nj- a
stanovniStva, nastojalo
se da se statistical dokaze
kako Slovenaca nema viSe u
KoruSkoj, ili ih ima samo
КШШШШЖМ1шмшљ " " . гвжшгуужамгашшдагсжшашш
„
t £ џ I v l с т
Drama Koruskih
Slovenaca
neznatan broj.
— Cilj ove posete, rekao je
izmedu ostalog Dr. Zwitter,
je da se ova problematika
predstavi Sto Siroj javnosti i
da se zamole Slovenci, kao i
ostali Jugosloveni, poSto je i
u Jugoslaviji data puna
podrSka KoruSkim Slovenci-m- a,
da moralno podrze
borbu Slovenaca u KoruSkoj
za njihova nacionalna prava.
Posle predavanja, kome
su prisustvovali ljudi koji se
posebno interesuju za ovu
problematiku, usledila je in-teresa- ntna
diskusija, Prisut-n- i
su izjavili da ce sakupiti
nekoliko hiljada potpisa i
sastaviti peticiju koju ce
uputiti kanadskim i austris-ki- m
vlastima.
Dr. Zwitter je govorio po
drugi put na zabavi "KoruSki
veder", organizovanoj 22 ma-ja
na brodu "Jadran", na
kojoj je, izmedu ostallh zva-nic-a
prisustvovao I ambasa-do- r
SFRJ u Ottawi Mitko
Calovski. ZahvalivSi se naj-p- re
slovena6kim druStvima u
Torontu koja su doprlnela da
se, zajedno sa ostalim 6la-novi- ma
grupe, nade na torn
mestu, Dr. Zwitter je izjavio
da je veoma srecan zbog
doCeka i susreta, kao i razu-mevan- ja
za sudbinu njego-vo- g
naroda, na koje je naiSao
u Torontu. Zatim je saopStio
da ce Iduceg dana ujutru (23
maja) 2000 KoruSkih Slove-naca
demonstrirati pred su-do- m
u Celovcu, trazeci da se
ispuni Sedma ta6ka Ugovo-ra.
Neposredan povod izbija-nj- a
demonstracija je Izvode-nj- e
pred austriski sud 26
KoruSkih Slovenaca zato Sto
su istupili kao Slovenci.
— Pesma naSa je naS krik,
naS apel za odazivanje na
naSe patnje, da ih se oslo-bodim- o,
da se ne osecamo
stranci u svojoj zemlji u
kojoj zivimo vec 14 stoleda.
Molim vas, drage sestre i
braco, da nas podrzite u
borbi za naSa prava. Tim
re6ima je Dr. Zwitter zayrsio
svoj govor na brodu "Jad-ran".
Na lieu mesta je sas-tavlj- en
telegram koji je iste
noci ирибеп u KoruSku u
znak solldarnosti sa demon-strantim- a.
IsteveCeri, imali smo prili-k- u
da porazgovaramo i sa
vodom muziCkog ansambla,
Hanzejom Kezarom koji svira
na harmonic! i peva. Od
njega smo saznali da je
muzifiki sastav kojim ruko-vod- i,
strogo amaterski. Nje-go- vi
clanovi su po zanimanju
zemljoradnici i zanatlije. I--
maju
jednog ucltelja. Pored
Hanzeja, joS dva 6lana nje-go- ve
porodice su Clanovi
ansambla: zena Danijela i
kcerka Ana. Ansambl nastu-pa
u dve varijante: kao meso-vi- ti
oktet i kao trio. Inace,
njegova muzi6ka grupa je
sastavni deo Kulturno-umet-ni6kogdruStva"Danica"k- oje
broji 40 clanova, a staro je 60
godina. Trio "Korotan s
pevci" postoji 20 godina.
Ne samo u interpretaciji,
ve6 i u razgovoru sa muzica-rim- a,
pleni njihov entuzija-zam.Tojenajboljeilustrova- -no
njihovim objaSnjenjem
kako pripremaju i uvezbavaju
program: "Sastajemo se sva--
ko ve6e posle posla, da bl
zajedno pevati I svlrali. Jedn!
od druglh smo, medutim
dosta udaljeni. Skoro svakl
od nas stanuje u drugom
selu. Dogovor vlada da se
svaki put skupimo u drugom
mestu".
Na pitanje Sta обекије od
ove turneje, Hanzej Kezar je
odgovorio:
— Vec sam polazak na put
smatramo izvanrednim do-gadaje- m.
DoSli smo ovamo
da vas upoznamo sa naSim
problemom, u nadi da 6emo
naici na razumevanje i mora-lnu
podrSku. A takode nasto-jim- o
da vas bar donekle
zadovoljimo i naSim reperto-aro- m.
Kezar je ovako objasnio
glavni razlog odrzavanja nji-ho- ve
muzifike aktivnosti:
— Pesma nam sluzi najvi-
Se zato da saSuvamo identi-te- t
i nacionalnu kulturu. To
je mnogo viSe nego hobi, to
je moral na obaveza. NaSa.
turneja je misija i mi zelimo
da se to oseti i u naSem pro-gra- mu
i u nacinu na koji ga
izvodimo. Zelimo da upozna-mo
ostali svet sa naSom bor-bo- m
za prava na rodenu zem-Ij- u.
Ove patriotske izjave su
potkrepljene saopStenjem da
KoruSki Slovenci danas nose
majice sa natpisom: "Tujec
u svoji domovini" (Stranac u
svojoj domovini). Sliku o
kulturnom 2ivotu medu Slo-venci- ma
u KoruSkoj dao nam
je Marjan Remic, glavni i
odgovorni urednik "Nedelj-sko- g
dnevnika", najpopular-nije- g
ljubljanskog nedeljnog
llsta 6iji tiraz iznosi 210 hilja-da
primeraka. Ovaj casopis
je dosta rasprostranjen i u
iseljeniStvu. Pored misije
koju je obavljao sa ostalim
clanovima ekipe KoruSkih
Slovenaca, Remi6 je u ime
svog lista imao i susrete i ra-zgov- ore
sa iseljenicima.
— KoruSka se smatra ko-levko- m
slovenafike kulture u
malom, rekao nam je Remi6.
U njoj se neguje izvorna
narodna umetnost i muzika,
all je vrlo 2iva aktivnosti i u
domenu modernog umetnifi- -
IZ IUGOSLA
Vino i
ШШ
kog izraza. Ima vrlo dobrlh
autora kompozitora, kao I
slikara. U njihovim delima
evocirana je dramatiCna sud-bln- a
pokrajine i patnja naro-da.
Nastoji se na intenzivnoj
kultumoj razmeni izmedu
KoruSke I Slovenije. Cuveni
"Slovena6ki oktet" na pri-mer,
izvodi pesme koruSkih
autora-kompozitor- a.
Spomenu6emo ovde jedan
kuriozitet. Poznati kanadski
slikar slovena6kog porekla,
Andrej Striter, poklonio je
jednu svoju sliku KoruSkim
Slovencima.
Remii nam je saopStio i
jednu ohrabruju6u Cinjenicu.
Dobar deo austriske inteli-genci- je
je na strani KoruSkih
Slovenaca. Oni su se udruzili
u Solidarnosni komitet. Tom
komitetu je upucen telegram
koji je sastavljen na brodu
"Jadran" posle govora Dr.
Zwittera. Nadunajskim faku-Itetim- a
studenti imaju tako-de
svoje organizacije za
pomoc KoruSkim Slovenci-ma.
Remi6 nam je takode
rekao da je zelja KoruSkih
Slovenaca i njegova da pose-te
indijanskog poglavicu
Dim Skwe, jer ih sudbina
Indijanaca podseca na sop-stven- u.
Taj susret je i reali-zova- n.
Saznali smo da su
prilikom posete rezervatu,
upoznali jednog starog Indi-jan- ca
koji je poznavao Buffa-lo
Billa.
Glavni urednik "Nedelj-sko- g
dnevnika" nam je saop-
Stio dalji plan puta. Grupa
KoruSkih Slovenaca treba da
poseti sledede gradove: Chi-cago,
Milwaukee, Cleveland,
Pittsburgh, Ennon Waley.
Turneja se zavrSava 30.
maja, koncertom u New
Yorku, u palati Ujedinjenih
Nacija. Predviden je susret
sa generalnim sekretarom
UN, Kurtom Waldheimom
koji je poreklom Austrijanac.
Clanovi ekipe se nadaju da
ce taj susret biti ostvaren.
U toku veCeri na brodu
"Jadran", s vremena na
vreme, spontano se podizala
pesma od stola za kojim su
sedeli KoruSki Slovenci.
VIJE...
PLUM BRANDY
ШШЛ RIESLII NG ZUPA Ж9
TRAMINAC
PROKUPAC
MUSKATNI SILVANEC
TIGER MILK
ШHШ ШШШ
Wk
MERLOT
ЈШ
Kod LCB u Ontariu, Alberti,
BritanskoJ Columbiji I Saskatch&wanu
Za informacije obratite se
GYAKI AGENCIES
1579 Bloor St. W. — Toronto, Ont. Phone (416) 531-994- 6 (7)
1
JjDIllS ilQflroiC
Cleveland — The American soci-ological
writer and novelist, Louis
Adamic was born of peasant pa-rents
in the village of Blato in Car-niol- a,
Slovenia, then a part of Aus-tria,
now Yugoslavia. His educa-tion
in the old country included
gymnasium.
He emigrated to the United Sta-tes
late in 1913, when he was not
quite 15 years old. His motives in
this move and circumstances
which contributed to it are more or
less explained in his second book,
Laughing in The Jungle, published
in 1932. This same book contains
also an informal account of his
early years as an emigrant in this
country. Among his other talents,
Louis Adamic was a foreign langu-age
newspaperman, a soldier in the
United States Army, a worker, a
rover, and a pilot's secretary in San
Diego, Calif.
When he was 13 years old in his
native country, he wrote some-thing
in the Slovenian language
which found its way into a juvenile
magazine. At this point he found
out that he always wanted to write.
In the early 1920's, while touring
the country, he began to translate
Slovenian, Croatian and Serbian
stories into English. Most of his
translations appeared in the Living
Age, a magazine then published in
Boston.
' In 1928 his first stories and artic-les
appeared in the American
Mercury, which was edited by H. L.
Mencken whose encouragement
and from these articles came the
idea for the book, Dynamite, which
brought him to New York In 1929.
The book was published in 1931.
That same year he married Stella
Sanders, a native of New York.
In 1932 he received the Guggen-heim
Fellowship Award, a $2,500
stipend for his book Laughing in
The Jungle. This allowed him to
return to Yugoslavia for a year
which resulted in the book, The
Native's Return, a 1934 publication
and Book-Of-The-Mon- th selection.
Two more novels appeared, Grand-sons,
and Cradle of Life. In 1936,
after a trip to Guatemala, he wrote
The House in Antiqua. My Amer-ica,
appeared in 1938. In 1940 the
book From Many Lands appeared
giving us Mr. Adamic's views of
other foreigners as they saw
America. In 1941 this prolific writer
again published the book Two Way
Passage which was a discussion of
the factors he left were fragmen-ting
his nation, Yugoslavia.
The problem of name changing
where real people would become
fictional, such as a real officer
would become Major Joppalo in
John Hersey's A Bell for Adano,
prompted Louis Adamic to publish
What's Your Name in 1942. In 1943
he again published the book My
Native Land in which he attempted
to explain the history and present
crisis of the Yugoslav people in an
attempt to increase American
understanding and support. In
1946 A Nation of Nations was prin-ted
giving us his views of Amer-ica's
mixture and interplay of its
people of all racial and ethnic
backgrounds, a truly remarkable
work.
In 1946 Louis Adamic and his
wife were invited to the White
House because of President Roos-velt- 's
interest In his book Two Way
Passage. This then prompted Mr.
Adamic to publish the book Dinner
At The White House, an examina-tion
of the entire relationship bet- -
June
LOUIS ADAMIC
(1899-195- 1)
ween Franklin Roosevelt and Win-ston
Churchill, the bonds and con-flicts
between two great architects
of victory. Louis Adamic was
involved in a lawsuit with Chur-chill
for quoting Drew Pearson in
this book. This was his first real
setback.
The last ten years of Adamic's
life were lived under great stress
caused by the fatal disunity of his
homeland, Yugoslavia, and by his
own political insecurity. During
World War II he had switched his
support of the Yugoslavian leader
General Drazha Mikhailovich to the
position of spokesman to the
American people for the Partisans,
who he felt were putting up the
more effective resistance to Hitler
and Mussolini.
A stay in Yugoslavia from
January to August, 1949, made him
more pro Tito than ever, so that
much of his posthumous The Eagle
And The Roots, published in 1952,
is a biography of Tito.
Louis Adamic's position in Ame-rican
letters is unique. He was
peculiarly fitted for the vast project
on which he was engaged — an
attempt to evaluate America in
terms of the emigrants and the
varying racial factors which have
coalesced to form a nation.
He was frank and somewhat
boyish in appearance, looking
younger than his years. The upper-most
literary influence to Louis
Adamic's life was Ivan Cankar, a
Slovenian novelist, one of whose
stories Yerney's Justice he transla-ted
into English and published in
book form by the Vanguard Press
in 1926. He also translated an
additional 32 scripts and periodi-cals
(according to Henry A.
Christian's Louis Adamic, A Chec-klist)
of different authors into the
English Language.
In 1941, according Twentieth
Century Authors, Louis Adamic
received John Anisfield Award and
a Honorary Doctor of Letters
Degree from Temple University.
Some think that Louis Adamic
1,1977
1 F3CBS
was controversial in his writings.
Any serious author is controversial
to a certain extent. Look what they
must go through, — France
Preseren, Simon Gregorcic, Oton
Zupancic, Ivan Cankar and others
who are still recognized as great
authors and poets. Naturally,
whoever does any work will run
into controversy with somebody.
Personally, I knew Louis Adamic
since 1934. I first met him at the
reception for his book The Native's
Return. Before that I read his artic-les
in the Enakopravnost and the
Prosveta. I also have his first book,
Dynamite, autographed by him. All
succeeding 13 publications are
also in my possession.
The second time I was with him
was in 1936 when he lectured at
Baldwin Wallace College in Berea,
O.
During World War II we met
often. Whenever he visited Cleve-land
we discussed the serious
world situation .When engaged in
these debates he was serious;
however, when we met privately he
always had a pleasant smile. When
something humorous was said he
gave a deep, wholehearted laugh
which we all enjoyed.
It's interesting to know that the
Cleveland Federation of SNPJ
Lodges invited Louis Adamic to be
the guest speaker at their annual
SNPJ Day which was held on Sept.
5, 1951, which he turned down. If
he came to Cleveland, maybe his
untimely death at age 51 at his
home near Milford, N.J., would
have been avoided.
Thus began the beginning and
ending of a great literary genius, a
man still young in years who gave
us much to learn through his
endeavors and literary talents. I
wholeheartedly on this occasion
support this tribute to a great
author, Louis Adamic. As poet and
author Oton Zupancic said. "He
gave everything for his homeland
as an American author of Slovenian
descent". Louis Kaferle
"Prosveta"