Zwilazkowiec Alliancer, July 17, 1938

              ijt rti
—hm ImIHTTTSM-TPiaH- ai mriiSiiits: w -- - nę ( - """-- pf
W KĄ ¥T 4 V tw-uiwn""- — fa - iaii~~
iłivi„ ł r a
f łJ i -- J
4-t- a "ZWIĄZKOWIEC LIPIEC (JULY) 17 — 1938 XT
Jj
I "ZWIĄZKOWIEC" }
: ŚPIEWAJCIE TO ZEMNĄ Jako PubJished for Everj Snnday 1 Mop Wyraziciel
--
=- ORUAN ZWWIĄycZhKodUzi PnOaLAkKaÓżdWą nWiedzKieAlNę ADZIE I KOBIETA DAWNIEJ A DZIŚ Ducha Polski ffj
li
IWMl torf
Hffe
' I
m
Ii
'lii
1
IR
aaAJaTOWufa)~-u- i
stronica
HEi
Redaktor A
Administrator K }
STANIEWSKI MAZURKI EW C Z
:= PHENUMERATA:
~§ Roczna w Kanadzie ?L50
Hj " Półroczna J&Oł r W Stanach Zjednoczonych i Europie 5200
ś Pojedynczy Numer 5f
'§ Adres:
J "ZWIĄZKOWIEC"
i 696 Queen St W Toronto Ont Teł Redakcji: EL: 8583
jii iiiiii nim iuiiii r'i'it'iftBiprtniH!it:iirieiiu-ł!'rn-- i tii'wniftrii łi-i- n
-- 31 ff Cr
3HaF
J
TRZY
ÓWIMY bardzo dużo
WOJNY
Jęcz nigdy nie wypowiadamy kto z kim i gdzie
Nie trzeba czekać na wyemigowane wojnę czy
wojny które mają nadejść mamy ich dość w koło
siebie dzisiaj
Nie będziemy dziś rozpatrywać "wojny domo
wej" w Hiszpanji która trwa bez przerwy już drugi rok
Gdzie podobno biją się Hiszpanie "pomiędzy sobą" a w
rzeczywistości bije się tam cały świat nie tylko o politycz
ne zasady tego kraju lecz i o znaczenie i bogactwo tej
--ziemi w myśl podzielenia się łupami i wpływami
Oprócz właściwych Hiszpanów w pierwsze skrzyp-ce
grają tam Niemcy Włosi Francuzi i Anglicy oraz
wiele innych narodów mniej więcej jawnie i półjawnie
występujących w tej operetce hiszpańskiej
Lepiej zrobimy jak ją pozostawimy bez rozpatry--wani- a
dalszych jej przebiegów do jakiegoś innego tema-t-u
a przejdziemy dziś do Azji
W Chinach wojna trwa dalej i nie ma widoków na
jej zakończenie Tam co prawda biją się sami Japończycy
i Chińczycy ale przynajmniej nikt nie wie kto właści-wie
stoi za kulisami i pociąga za sznurek te skośnookie
inarjonetki
Co prawda Japonja przygotowuje się do wojny dłu
giej i wysuwa cele coraz dalsze i lepsze Już nie tylko o
opanowanie Chin jej chodzi lecz o panowanie nad całą
Azją o wyparcie rasy białej z Azji
Tu w tym' wypadku nie
bezpośrednio ale także Anglia Ameryka Sowiecka Ko
sja i Francja Wszystkie te
sa na Dalekim Wschodzie i bynajmniej nie chcą byc po źarte przez imperjalizm Japonji i żółtego smoka
Toteż można powiedzieć śmiało że wojna na Wscho
tlzie dopiero się zaczyna Czyli żepierwszy akt trzy ak-- t
lowego dramatu azjatyckiego skończył się i jesteśmy
Jdalszemi widzami drugiego
Dopiero dzisiaj Chiny dają olbrzymie obstalunki
całemu światu na ekwipunek wojenny gromadzą siły by
móc skutecznie stawiać opór Japonji i jej celom
Zaś z drugiej strony Ameryka Anglja Rosja i Fran-cja
na gwałt sposobią się do wojny jako do rzeczy nie--
"Himknionej Anglja w tym celu zakupiła cały nadmiar zbo
a kanadyjskiego za sumę 100 miljonów jako rozerwę na
-- czas wojny
Jest tylko dziś zagadką
wojna azjatycka zacznie się
iplpmaci strategicy
przyszłej jakiejś wojnie
są Chiny zagrożone
mocarstwa mają swoje intere
który sie zaczyna
dla polityków świata czy ta
Europie przejdzie
planów posunięć
BIYŚLI
Cierpienie szczęście
powinne
Wiara wielkości cnoty głębia
podłości jej zdrajcy
Róża
Piękny niewysłowiony
wielkim błogosławionym cudem
Popioły
Azji czy tez zacznie w Azji będzie przerzucona na
"'kontynent europejski? Nad tym biedzą się dzisiejsi dy--
i w celu
Nie zapominajmy również że obok wojny hiszpań
skiej chińsko-japoński- ei mamy dziś "cichą" pokojową
wojnę trzecią Wojnę Wschodzie Palestynie gdzie
leje się krew żydowskie interesy
Tam kilkunastu miesięcy dzielni Arabowie wal
'Pzą terorem zbrojnym Żydami władzą angielską Ara
bowie chcą ten sposób nie tylko przeszkodzić podzia-łowi
Palestyny żydowską arabską jak to przewiduje
projekt Anglji ale ogolę chcą udaremnić powstanie
państwa żydowskiego dla Żydów Palestynie
Arabowie korzystają poparcia Włochów którzy
walce Anglia wpływy nad Morzem Śródziem
--avm bliskim Wschodzie posługują się fanatyzmem
arabskim dla celów własnych wykorzystywują Arabów
przeciw znienawidzonym Żydom
"Cicha" ta wojna Palestynie może stać zarze
wiem niezgody całego świata tym zacnouzi
pytanie czy wojna Palestynie nie przeniesie się
kontynent europejski lub też nie wybuchnie pierw
Europie żeby się przenieść na bliski Wschód? Wszystko
jest możebne gdyż jak Arabowie tak Żydzi są bar--
dzo dziś czynni ciypiomacji europejskiej
"Wszystko to razem pogłębia tarcia żvdowsko-arab- -
skie arugiej strony japonsKo-cmnsKi- e irzeciej nie--rnieć- ko
włosko angielsko francuskie Hiszpanji
tnie dobrego nam przyszłość nie wróży
Zobaczeni dalej będzie?
ZŁOTE
Dwie granice życia — miłość
śmierć
2ycie jest wolnością wplecioną
konieczność
Elegie
♦ #
--Talent jest torba pełna klejno-££- jt
Łlcrą nosi plecach byle rze-imucs- zes
Ludzie bezdomni
I
o
tylko
aktu
w i do
ułożenia i
i wewnątrz
być
Międzymorze
jest
i jest świat
a
jest życie "
W--
się i
i
na w
o
od
z i
w
na i
w
w
z w
--'tajnej z o
i na
i
w
I w wypaaKu
w na
w w
— i
w
i ♦ 1 1 1 i
--z z
- - - w i
na
co
są
i
w
to
na
te:
Kobieta — któż to Dyla ona?
ta przysłowiowa męża korona
Mąz panem domu a ona sługą
w takiej niewoli przeżyła długo
Kopciuszkiem małym latami była
"dziatki swe niańcząc strawę warzyła --
Cóż miała począć słabą niewiasta?
musiała słuchać męża i basta
Nic nie znaczyło słowo kobiety
niedocenione wówczas niestety
Latami żyła w podrzędnej roli
z postępem czasu wyszła z niewoli
Dziś przyjaciółmi są mąż i żona
lecz chcąc wykazać swą wartość ona
Aby wyrównać lata niewoli
naprzód wciąż zdąża w wytrwałej woli
Kobieta słaba pnie się w przestworza
zdobywa szlaki powietrzne morza
W dziale chemji uczonych gronie
nagrodami i chwałą wieńczy swe skronie
Co nie przeszkadza by w roli matki
_ na dzielnych ludzi wychować dziatki
Gdyż macierzyństwa święte podniety
ponad sport sławę droższe dla kobiety
i amec roiSKi uuDiciem
Duszy Narodu
Jak w oczach ludzkich odbija się
wizerunek duszy człowieka tak tez
duszę narodu ogląda się w jego
tańcach
Polska należy do tych szczęśli
wych krajów którym nie brak ani
porywających tańców ani też chęt-nych
i zdolnych tancerzy Jest w
tym położeniu że nie potrzebuje
sobie stwarzać tańców narodowych
czy ludowych mając ich pod do-statkiem
jako dowód długich trądy
cji 1 wielkich zasobów żywotności lu
du zamieszkującego jej ' ziemię Pra
cowity 1 wytnvały niepożyty lud
wsi polskiej ma na każdą uroczy-stą
czy wesołą okazję swoiste tańce
w których daje upust głębokim sen
tymentom i bujnemu animuszowi
jak również fantazji jakby zakutej
w ustalonych przez obrzęd i tra-dycję
kanonach rytmu i gestu Cale
zadanie współczesności sprowadza
się do zbierania inwentaryzowania
i kultywowania nadal tych zanika-jących
do niedawna form sztuki
rozrywki ludowej aby nic nie uro
nić ze swego dotychczasowego sta-nu
posiadania
W tańcach polskich łączą się odręl-noi- ci
regionalne stanowiące ich bar
wę r wspólnym charakterem etnic
nym właściwym w swych cechach
charakterystycznych przede wszyst
kim Polakom a potem dopiero w
rwych cechach ogólniejszych po
krewnych innym ludom słowiań-skim
i zachodnio - europejskim Na
stroić religijne obrzędy społeczne
formy pracy zabawy miłosnej żale
canki i bachicznego rozhasania znaj
dują w nich swój wyraz
Pod względem rytmicznym stano
wią obszar rozgraniczenia się ryt
mów parzystych i nieparzystych
Jeżeli całą połać Polski podzielił
przekątną idącą z północnego
wschodu na południowy - zachód h
po stronie wschodniej granicy po-działu
otrzymamy obszar przewagi
tańców parzystych o taktach na 2- -'
i 44 po stronie zachodniej zaś tań-ców
nieparzystych o taktach 34
38 i 68 W tych ogólnych ramach
dwoistości rytmów niekiedy spotyka
jących się w jednym i tym samym
tańcu np 34 i 24 w śląskim trój
aku wpleciony jest cały szereg fi
gur rytmicznych o dużej rozmaito-ści
akcentowania i rozległości tem-pa
Jeżeli chodzi o i zw polskie tan
cc narodowe tj te które przeszły
już trzy fazy ewolucyjne mianowi
de: ludową towarzyską i sceniczną
i stały się tańcami ogólno - polski
mi znanymi i tańczonymi powszecn
nie w całym Kraju to w tych tań-cach
już polonez kujawiak krako-wiak
mazur i oberek występuje
znamienny moment przesuwania się
akcentu od pierwizej do ostatniej
części taktu w miarę wzrastania
tempa Waha się ono od powolnego
1 -- £-
- --A--
i n ii
tempa tańców chodzonych zwany u
ludu wielkimi jak t zw polski w
swej szlacheckiej postaci zw polo-nezem
poprzez tańce biegane napoi
skoczne z krakowiakiem i mazurem
na czele aż do najżywszych obro-towych
i skocznych zarazem któ-rych
najpopularniejszą postacią jest
zawrotny oberek Suita złożona z
tańca wielkiego jak np kujawiak
średniego jak mazur i drobnego
jak oberek nosi nazwę tańca okrą-głego
W nich to występują swoiś-cie
wycieniowane kroki chodzone
podbiegane jakby utykane hołubce
przytupywania a w częściach wiro-wych
podskoki z przyklękaniem —
Wielka jest rozmaitość tych kroków
i figur tworzonych często na pocze
kaniu przez zdolniejszych tancerzy
Poza tymi foimami tańców roz-powszechnionych
w całym Kraju
jest mnóstwo innych lokalnych re
gionalnych które coraz bardziej na
bierają charakteru ogólnopolskiego
Tak jest np obecnie z trojakiem ślą
skim jednym sponad 6-- u znanych
tńców na tym zresztą niewielkim
skrawku ziemi polskiej Znane są i
tańczone coraz bardziej również tań
ce górali polskich zwłaszcza z za-chodnich
części Karpat masywu
Tatr Wieleż w nich zadzierżystej za
chowatości w skokach wieleż mister
ności i w drobnej rzeźbie kroczków
wykonywanych z błyskawiczną szyb
kością jakby to były skry wykrze
sanc ze skalnego podglebia Ileż po-za
lym skojarzeń budzą zadumą i
niewymuszoną wesołością tchnące
tańce ziemi wileńskiej jak lewoni-ch- a
znana na Białorusi tańczona w
Święto patrona roślin i lasów św Je
rzego czy bardzie] przy specjalnych
okazjach tańczony rn Polesiu Je
nok na obrodzenie się lnu czy znów
huculski kruhlek na rojenie się
pszczół Spotyka się też tańce któ
re vskazują na swe prehistoryczne
pochodzenie jak np taniec hiedźwią
dzia który przetrwał jeszcze w oko
licach Wilna
Na kresach wschodnich i" połud-niowych
czy na rubieżach zachod
nich tańce polskie opierać się muszą
i wpływom tańców z sąsiednich ob
szarów etnicznych bądź ukraińskich
kozaczków bądź czeskich polek
bądź niemieckich walców i landle-ró- w
Zapał ludu polskiego do tań
ca jest jednak tak niepomierny ze
oprócz rodzimych chętnie przyswa-ja
sobie i formy obce wyciskając
na nich swe piętno Tak np na Ka
szubach żyjących nad Bałtykiem o-b- ok
rodzimego "dziuka wiwata" tań
czy się często tańce rzemieślnicze o
tempie ]olki lub walca Niejeden to
zresztą przykład współżycia ze sobą
form obcych i rodzimych Nie prze-słania
to bynajmniej odrębności tań
ca pekkiego ludowego towarzyskie
go ctczajowego czy rozrywkowe- -
-- ___-_ _f_-- _' nł i-ii- ll
Bjły czasy kiedy -- szlachta polska
waleząc o kontrolę nad rządami Ra
dy królewskiej złożonej z magna-tów
stała się reprezentantką Pol-ski
i wywierała wpływ przyciąga-jący
na otaczające narody Siła jej
przyciągania sięgała nie tylko na
kniaziów i bojarów litewskich i ru
skich podlegających władzy Wiel-kiego
Ks Litewskiego oraz na szla-chtę
polską i niemiecką podlegają-cą
władzy Zakonu Krzyżackiego
ale po części także i na Czechów i
na Węgrów a nawet na Wielki No
wogród na północnej Rusi Potem
zaś oddziaływała szlachta polska kul
turalnie na bojarów moskiewskich
i wołoskich a w końcu nawet na
starszyznę kozacką która w krót
kim czasie urządziła się na Zadnie-prski- ej
Ukrainie na wzór szlachty
polskiej
Teraz nadchodzi czas że wyrazi-cielem
Polski staje się chłop Jesteś
my świadkami szybkiego wzrostu ru
chu ludowego i jego konsolidacji
Próby jego zgnębienia i rozproszko
wania przestały działać i wywierają
wprost przeciwny skutek
Po procesie brzeskim i jego następ
stwach ruch'ludowy rozlewa się z
żywiołową siłą na całą Polskę Naj
pierw znalazł on żywe przyjęcie w
wojew kieleckim co jest natural-ne
ponieważ województwo to nie
tylko sąsiaduje z krakowskim i za
chodnią częścią lwowskiego ale jest
tym obszarom najbardziej bliskie
plemiennie stanowi bowiem drug-- j
połowę dawnej Małopolski Potern
duch ludowy objął Wielkopolskę co
także jest zrozumiale ponieważ Wiel
kopolskę co także jest zrozumiale
ponieważ Wielkopolska jest siedzi-bą
najbardziej oświeconej i najbar-dziej
postępowej części ludu polskie
go Dziś szerzy się ten ruch potęż-nie
w wojew łódzkim warszawskim
i lubelskim
Rozszerza się ruch ludowy dzięki
świadomości swojej wewnętrznej
wartości swojej miłości Ojczyzny i
odpowiedzialności za losy Państwa
w twardej walce o pełne prawa o-bywat- elskie
pod sztandarami swoje
go stronnictwa Jednym z nader do
niosłych objawów tego ruchu jest
bujny rozmach kulturalny pęd do
szkoły i do oświaty rozwój czytel
niclwa cześć dla literatury pięknej i
udział wsi i jej synów w całej twór
rrrxft
xy 'sfvjj jtujjjvjt w
Przeważnie wszystkie ptastwo sie
dzi 13 dni na jajach
W Kanadzie znajduje się 17 par-t- ji
biorących udział tutejszej po-lityce
W latach od do 1930 podnie
siono stopę życiową Ameryce
400 procent
Pewien francuski uczony wynalazł
sposób wytwarzania benzyny pew
nycn tropikalnych roślin
W Palestynie rząd włoski rozda-je
Arabom aparaty radiowe ab
mogli słuchać propagandy włoskiej
Wjnaleziono elektryczny filier
który absolutnie oczyszcza powie
trze kurzu bakterji nawet dymu
Większość ptaków które odlatu
ją na południe na zimę nie wraca
do tych samych gniazd na wiosnę
Czarne farby były dawniej wyra-biane
galasówek rodzaju owadów
go którym odbija się każdy istot
niejszy objaw życia zbiorowego
Dlatego też słusznie podkreśla się
rolę jaką taniec ludowy może mieć
dla utwierdzenia podniesienia
szerokich --warstwach ludności Kra
ju poczucia -- wspólnoty narodowej
bez zatracania cech odrębności re-gionalnych
Zaliczyć go też można
UOAyjAAA
czosci kulturalnej Polski
Drugim nie mniej doniosłym ob-jawe-m
jest zew krwi który się ba
dzi inteligencji pochodzenia wiej
skiego jej gotowość do solidarności
chłopem i udzielenia mu pomocy
walce prawa dobrobyt Wspj
niala postawa chłopów polskich
obecnym przełomowym okresie bu
dzi szacunek całego społeczeństwa
polskiego i wywiera urok na ince
grupy ludowe należące do Rzeczy
pospolitej i skłania je nawet do ob
jawów solidarności nimi
największą radością widzimy
że ruch ludowy polski rozlewa sie
szybko na kresach pąłnocno-- w schód
nich Rzplitej woj białostockim
wileńskim nowogródzkim bez
zdumienia spostrzegamy jego o-ddziaływanie
Małopolsce Wscho-dniej
na ludność ruską wśród której
nie zdołał się jeszcze zakorzenić
ideał Ukrainy która widać woli
czej zgodzie chłopem polsfan
walczyć lepszą swą przyszłość
oparciu jego organizację politjcz-n- ą
Nie jest wykluczone bynaj- -
mniej że ruch ten przyjmie się także
na Polesiu i na Wołyniu Wpływ
osiadłych wśród ludu polskiego ko
lonistów niemieckich został chwilo-wo
powstrzymany przez niemiecki
ruch narodowo - socjalistyczny ale
gdy minie okres jego fascynują-cych
powodzeń mogą się i tutaj o-bud- zić
na nowo sympatie i do po-lskiego
ruchu ludowego
Trzeba jeszcze aby polska spó-łdzielczość
błąkająca się dziś
manowcach ocknęła się nowe od
nalazła swoje ideały i zerwała się
do budowy podstaw gospodarczj eh
wsi polskiej obok podstaw politjcz
nych i kulturalnych Nie można wąt
pić( że się to stanie to niedlugira
czasie
Trudno tu snuć dalsze przewidy-wania
sądzę jednak że mogę wyra-zić
przekonanie iż rozpoczyna się
nowy okres rozwoju narodu i kul
tury polskiej okres przewagi el-ementu
chłopskiego zarazem okres
nowego rozszerzania się wpływów
asymilacyjnych kultury polskiej Dj
żo tu oczywiście zależy od warun-ków
zewnętrznych nie mało tak-że
od dobrej woli kierowników' paT
stwa Idzio chłopska wiosna
Bujak
yijjpvu exyiu%j'Av
obecnie zastąpiono je farbami ch-emicznymi
Palrstynie grozi rozpętanie świę-tej
wojny muzułmańskiej ile Pa-lestyna
zostanie podzielona bez z-aspokojenia
żądań Arabów
Parlament norweski przeprowa-dził
ostatnio jednogłośnie uchwale
że razie wojny europejskiej Nor-weg- ja
ma zachować całkowitą neu-tralność
Drugi Polsce po Gdyni najwiek
szy morski otwarto niedaleka
Wielkiej wsi Nosić on będzie nazw?
"Władysławowo" od króla Wladyste
wa IV który tu założył warownię
Bułgaria powróciła do rządów de-mokratycznych
po czterech latach
dyktatury sprawowanej przez kró-la
Borysa III Zmiana nastąpiła o-twar- ciem
24-g- o dorocznego zgroraa
dzenia narodowego udziałem re-prezentantów
wybranych wybo-rach
marcowych
do jednej najczynniejszych PT
najbardziej ożywczych form sp?
dzania wczasów Taniea bowiem U
cząc sobie sprawność fizyczną
poczuciem artystycznym wyz3
silne źródła radości siły tak bar
dzo potrzebne Narodowi
T n r --ł xx nmim n Qg
CZY WIECIE
ijj v--i af
w
1790
w o
z
w
z i
z
w
się i
w
w
z
w o i o
z
Z
w
i Nie
w
i ra
w z
o w
o
na
na
na
i w
w
a
a
F
va ~f
o
w
w
port
z
z
w
z a
tym
w 2
i
r tl fr jr m o ir%
j
J O K
Kom
ki