Zwilazkowiec Alliancer, April 18, 1943

              y
5ł5ł55SsBHBRFy
'v4
j a
3u
4
ali--"
H&
Uli c
nr
ff
i
tó
&
htco
? IM::
flljj AC--
IS1 i ''
IHP ' '"i
OBU -- H£ks
i$3$S y
łtl
Sa
rt&SS''1 r~ 5™ 1 "Jf ~i j
STRONICA 4-- ta "ZWIĄZKOWIEC" KWIECIEŃ (APPJL) 18 — 1943
" ZWIĄZKOWIEC"
Published for Every Snnday by '
POLISII ALLIANCE PRESS LIMITED
Organ Związku Polaków w Kanadzie
Wychodzi na każda niedzielę pod kontrclą Dyrekcji
Redaktcr Dr Wiktor Rosiński
PRENUMERATA:
Roczna w Kanadzie
Półroczna „ W Stanach Zjećncczriych Europie
numer
ADRES:
"ZWIĄZKOWIEC"
700 Queen St W Toronto Ont
leska "Osi„ w Tunisie
Niemcy i Włosi dostają
ce Ostatnio połączone siły
Administrator Mazurkiewicz
Pojedynczy
rają wojska niemieckie i włoskie z ostatniego skraw-ka
ziemi afrykańskiej jaki jeszcze zajmują w Tuni-sie
Klęska "Osi" kompletna Osławiony niemiecki mar
szałek Rommel wycofuje się pośpiesznie na Bizertę
aby ocalić resztki swoich wojsk
Hitler i Mnssolini którzy naradzali się ostatnio
na pograniczu Niemiec i Włoch na przełęczy Brenner
— zrezygnowali ostatecznie ze stawiania oporu "zwy-cięskim
wojskom Wielkiej Brytanji Ameryki Frań
cuskim i Polskim aby tylko wycofać się jeszcze z
tyni co się da
Zadanie wojsk RommePa polega obecnie tylko na
osłanianiu jak najdłużej postanowionego już ostatecz
nie sromotnego odwrotu wojsk "Osi" z Tunisu
Cała więc nadzieja Niemiec i Włoch że uda im się
od strony Tunisu odwojować spowrotem Libję i na
nowo próbować dojścia po przez Egipt i Kanał Suez-k- i
na Bliski Wschód i dalej — spaliły na panewce
Dzisiaj Hitler i Mussolini mówią już otwarcie o o-bro- nie własnej na kontynencie europejskim Radzą
— jak uniemożliwić inwazję Europy przez Aliantów
od południa od Włoch
Mussolini zdecydował się nawet na to aby prze-nieść
siedzibę swego rządu z Rzymie do Wołoch Półno
cnych a kto wieńczy nie omawiał' ta'kzef% z 'Hitlerem
przeniesienia swego rządu i do Berlina ''' ' '
Na nicf jecjnak jwszystkie taplany' się nie zdadzą!
Zjchwjlą bowieniwyrzucenia Niemców Ji Włoch z Tu nisWochtaną się j automatycznie objektem
uciiuyEiuijxt:iiiMcticiivu snsjiaszviii iiu:uuuw£ijc
czoriychWójjuź maylko ż powimmleakże ód
strony morza iniaUąclzie1 'Czyli be1źp'3średriio ńa ziemi
V lUJIŁitj l łacawtwfy'aji"---T- ! j i iUłiivpvM !i — Nimieponlóze IłWłócHy
ftswejt rozbójniczej awantury w jaką naród włoski źa-flpęd- ził Il'Duce?:f °'ł „Mm uun f
beda
jest
siłami
onab
wisiał
"Osi"
wolności
przyszłego
zamieszcza
Omawia w tym
obecne szkice
przez
mrzonki
które
być
w życie_
bowiem
obecnie doświad-czeń
badań przez uczonych
w Stanach
g]j'i Rosj'i Sowieckiej
gdyby
zastosować szeroką
skalę wynalazki
obecnie uczonym
żnaby
zasoby
tylko byłyby
świecie"
wygody przedmio
K
00
$100
50
05
WA 8151
nieustanne cięgi Afry
wypie
najpierw odczująnsKutki
Inarodow?
' ł TTT "-¥- JK
t i
ty 'każdego obywatela w
każdym narodzie
SamaKanada może wiele
przyczynić do wzrostu
brob'ytii(świata złoża ropy
naftowej zapasy drzewa sa
ma uprawna podsta
bogactwa dobrobytu po
nieważ uczeni technicy dzi-siaj
zdolni wytwarzać
nich najrozmaitsze —
wszelaką żywność ubrania
meble książki inne artyku-ły
podstawą dobro-bytu
jednostki
Uniwersytet Ma-niłoby
opracował sposób prze
drzewa
sztuczny a odki--y
te bogate złoża lignitu w
dniowo zachodniej
i staną
nowego prze-mysłu
innych części Domi-nium
Naj'słuszniejszejest iednak
w
%i ŻeNieincv nie starały siewłasnvmi siłami Y--
jlsłapiać Włoch wiadomi już zyde-pesz-) Hitler
3 rna-- j ważniejsze sprawy: musi on przedewszystMeni
swymi zbrojnymi zabezpieczyćvłtóhy~iwoj
kark t j terytorjum niemieckieNle wiele'mu się
zda ale w razie woli pier
wszy — aniżeli on sam & też z chwilą (już niedaleką) zupełnego zlikwi-dowania
w Tunisie — rozpocznie się i
Europy przez od południa będzie już
czątkiem ostatecznej likwidacji' zbójów1 z pód znaków
nazistowsko faszystowskich i astanie jutrzenka
dla jęczących w
Przegląd Prasy A%ielskiej
ZESTAWIŁ FRANCISZEK- - GŁOGOWSKI
OBIETNICE PRZYSZ-ŁOŚCI
Inteiesujący artykuł o moż
liwościach świata
powojennego "To
ronto Star"
artykule powo-jennego
świata — kreślone
licznych uczonych i to
nie jako jakieś ale
fakty dokonane mogą
natychmiast wpiowadzo-n- e
Raporty z przepro
wadzanych
i
Zjednoczonych An
czy wy
kazują że ludzkość
chciała na
te które są
znane to mo
tak zwiększyć świato-we
materialne że nie
zaspokojone po-trzeby
każdego człowieka na
ale starczyłoby też na
i zbytkowne
J
$2
$2
Tel
w
naszych Aliantów
anu
niewoli r Europy W
dla
się do
Jej
i
ziemia są
wą i
i
są z
izeczy
i
które są
Ostatnio
rabiania topolowego
na jedwab
połu
Manitobis
Saskatchewan się
tam podstawą
Podobne raporty nadchodzą
także z
zakończenie tego artykułu
—
na'
to każdym Mussolini
To
inwazja
Aliantów óo po
i ''
Wschód czy Zachód?
P Jan K Woroniecki pisze
w "Jutrze Polski" z dnia 27-g- o
lutego r b że od zdefinio
wania roli państwa w gospo-darce
społecznej zależeć bę-dzie
również w dużej mierze
czy życie nasze w Kraju roz-wijać
się będzie na zasadach
cywilizacji zachodniej czy też
przeciwnie Państwo — w
myśl autora — powinno speł-niać
rolę najwyższego arbitra
regulatora i nadzorcy ale w
żadnym razie producenta —
gdyż wtedy "zburzylibyśmy
mur którym chcemy odgro-dzić
się od wschodu wtedy
właśnie stalibyśmy się pań-stwem
dla państwa gdzie ro
la jednostki zostaje zdegrado
wana z podmiotu do przemio
lu prawa Z tą chwilą staliby
śmy się wcześniej czy później
pizedlużeniem — ze wschodu
na zachód — ustioju komuni
stycznego"
Upaństwowić — zdaniem
autora — należałoby lepiej po
cztę komunikację banko
wość "są to bowiem elementy
którymi państwo może w wiel
kiej mierze legulowac życie
gospodarcze kraju" Nato
miast wszystkie inne dziedzi
ny przemysłu — prócz prze-mysłu
zbrojeniowego — i in
ne dziedziny gospodarcze jak
monopole elektryczność eks-ploatacja
bogactw natural-nych
"lasy państwowe" i td
powinno się uspołecznić od-dać
raczej inicjatywie samo-rządów
"wspólnot" jednos-tek
' "Gospodarstwo państwa
] jako prodiicent — piszie au--
tor — nigdy' nie1 mogło znua- -
leźć dość jasnego uzasadnię
ma Prćfdukcia inanstwowa za
fv
vśe wykazywała' auże braki
tak pod wzglęYTem państwdk MfcM imM nIf
nych elementów handlu pry--
samego XNiezarova Konku- -
rencją z przeclsicnicrswami
przywatnemi odbiła się(szkod
liwie na ogólnym organizmie
gospodarczym Finansowo —
wobec wszystkich kosztów pro
dukcji państwo niejednokro-tnie
traciło zamiast czerpać
dochody drogą akcyz czy też
normalnych podatków Jeżeli
te wszystkie ujemne cechy e-statyst- ycznej
gospodarki do-dajemy
do bardzo trudnej ro
najwyższego rzecznika i ar
którym "Toronto Star" stwier'
dza że niestety zapowiadana
ta era dobrobytu przez uczo-nych
— nie może w pełni być
zrealizowana dopóki nie zo-stanie
uczyniony postęp i
zmiana w dotychczasowych j
stosunkach społecznych go-spodarczych
i politycznych
NOWA PARTJA POLITY-CZNA
W ANGLJI
"Globe and Mail" omawia
powstanie nowej' partji poli-tycznej
w Anglji która zorga
nizowana przed 6 miesiącami
i lekceważona przez wszyst-kie
stare stronnictwa w ostat
nich uzupełniających wybo-rach
potrafiła wprowadzić
swego przedstawiciela do Iz-by
Gmin
Wybranym posłem z tej no
w ej partji był oficer lotnik
weteran walki powietrznej o
Londyn i weteran hiszpań-skiej
wojny domowej' walczą-cy
po stronie loj'alistów
Nowa partj'a nazywa się —
"Common Wealth Party" i
iest partią postępową a cele
jej' są właśnie takie jak głosi
jej nazwa — wspólne gospo-darowanie
bogactwem narodo
wym poprzez uspołecznienie
bitra którą ma pełnić państ-wo
przez swoje organa to wó
wczas już otrzymamy twór
który swym biurokratycznym
ogromem przykryje a w mia-rę
rozwoju pochłonie całą stru
które państwa wtedy stanie
się to właśnie czego nie chce
my degradacja jednostki na
rzecz państwa — molocha to
— przed czym od wschodu
chcemy na zawsze się odgro-dzić"
u
W "Robotniku Polskim" z
dnia 1 marca r b re-- 1 Jan
Szczyrek daje bilans trzech i
pół lat wojny ze specjalnym
omówieniem sytuacji niemiec
kiej
"Nie mogąc podołać na fron
tach — pisze p Szczyrek —
Niemcy sięgnęły do broni któ
rą zawsze umiały dobrze i bez
konkurencyjnie operować —
propagandy" — "Antybolsze
wieka propaganda niemiecka
chce osiągnąć dwa cele: zmo-bilizować
podbitą Europę pod
swoim kierownictwem do kru
cjaty przeciw Moskwie i roz-szczepić
solidarność Sprzymie
rzonych Nnarodów Dla osiąg
gnięcia tego drugiego celu li
czy na różnice światopoglą-dów
między Rosją Sowiecką
a resztą świata demokratycz-nego
O ile cały zespół państw
sprzymierzonych zdołał zhar-monizować
swoje działania
wojenne w znaczeniu militar
nym i dziś już obserwujemy
tego faktu dobroczynne rezul
taty niestety nie można jesz-czemów- ić
o zharmonizowaniu
celów wojny1 i poglądów na
przyszłynpokój Niewątpliwie
na przeszkodzie stoją ttuwła
gnie -- różnice w 'światopoglą-- f
dach j tenfaktJże!Jak !Old po-- f
fizątkujwojny Rosja ScWiecka
prowa4zi}a iafrojoapolitykę' tX
1iakujMdzisiajjS-wprajydzią9w- J
JJSRBWnJijiittJitąijilalęłyrpp
Jtiiyczym odgsplmieniu pyowa
P-PuSW-W
WUC- - ze- - o swoimi
wvłasnymi celami Gdyi zachód'
nie pajjstwa) sprzymierzonego
głosiły i prpkłamują prowaj-dzeni- e
wojnyraż:do bezwar- -
runkowej kapitulacji wszyst
kich państwn"Osi" z Moskwy
ogło'szono żąNcelem ich jest
wypędzenie tjvroga z granic
państwa sowieckiego A rów-nocześnie
określono że grani
ce te należy j rozumieć w ten
sposób że --włącza się w nie
wszystkie nabytki terytorial
ne jakich Rosja Sowiecka do
zasobów gospodarczych i znie
sienie kapitalizmu
Chcemy uzupełnić rosyiski
ekonomiczny system naszymi
własnym demokratycznym i
politycznym systemem a tak
że wierzymy' w potrzebę wol
ności religji — głosi program
partyjny
Celem naszym jest by An-glia
stała się krajem bez ka-pitalistów
żądamy by ziemia
cała należała do państwa a
węgiel elektryczność trans-portac- ja
żelazny i stalowy
pizemysł natychmiast stał się
własnością narodową
Kapitalizm się skończyć mu
si Stoimy w obliczu takich
srnian wielkich jakimi było
zakończenie niewoli feudal-nej
Ludzie o takiej umysłowoś-c- i
którzy dzisiaj są u władzy
poprzez sprawowanie kontro-li
— w takich zakładach jak
"Standard Oil" w Ameryce
albo "Imperial Chemical In-dustries"
w Anglii są zupeł-nie
nie zdolni do zrozumienia
świata który wyłania się z
tej wojny lecz zmiany te nad
chodzą czy chcą oni tego czy
nie
Założycielem tej partji jest
niejaki Richard Auckland —i
konała po wybuchu wojny w
1939 roku oraz ludność z tych
ziem wywiezioną do Rosji
Takie postawienie sprawy
sprzeczne j'est z obowiązują-cymi
umowami i deklaracjami
państw sprzymierzonych i wy
wołuje wśród wszystkich na-rodów
które w roku 1939 i
1910 chwilowo w tych sowiec
kich granicach się znalazły —
zrozumiałe zaniepokojenie
Takie zaniepokojenie istnieje
też w Polsce bo wschodnia
połowa również w tych grani-cach
bię znalazła Jest oczywi
ste że Polska nie po to podej
mowała woj'nę z Niemcami
11 by oddać część swego teryto
rjum Rosji sprzymierzonej"
-- zy wrogiej' Na tym ważnym
dla Europy zachodniej obsza-lz- e
Europy środkowej żary
sowują się już praktyczne od
rębności celów wojny w łonie
sprzymierzonych narodów
"Różnice te zaznaczają się
także odnośnie innych tere- -
! nów i innych celów Ustalenie
podstaw i zasad przyszłego
pokoju leży w wybitnym inte
resie wygrania wojny Jest to
potrzebne i dlatego aby oku-powane
przez Niemców naro
dy wiedziały że po tej potwor
nej wojnie i po nie mniej po
twornej okupacj'i spodziewać
się one będą mogły rzeczywi-stego
pokój" u i rzeczywistej'
wolności Polska trwa w tej
wojnie niewzruszenie w obo-zie
demokraci i Naszej' karty
wojennej nie będziemy się
wstydzić Stosunek nasz doi
NA MASZYNY dla
Grjpy które wpłaciły w pełni
'i l ' ' ' f
ANSrupail-sz- a na)S1200 ' i
HG(rW3-ci- a najx h 150° 5 1
9m
Grupa 8-- ma na ' 150 '
Grupa 7-- ma na 250
f 'Itr f i t " 1 i r "Grupa 11-t- a na '' 250
Ł
i
5rupa 14-ta- a 100
J" i uf h l
Grupy które' wpłaciły połowę i Grupa 10-t- a na S300
Grupa 16-t- a na 200
Grupa 17-t- a na 200
3 Grupy które wpłaciły mniej niż
na
wpłaciła
jak obecnego tej no-wej
partii wynika — ona
szanse odegrania roli w
nadchodzących chwilach
GŁOS ROZSĄDKU
'Globe and omawia
wolność!
stra polowania rybołówstwa
w prowincji Quebec Mi Bień
venue który w swym przemó
wieniu ostro odżegnał się
wszystkich demagogicznych
haseł któremi liderzy francu
scy sposobem
-- sobie popularność
Mr Bieiwenue podkreślił
szczególnie w swym przemó-wieniu
że w tej bez
su wojnie jesteśmy ramię
przy ramieniu z Brytyjczyka
Nie dlatego
steśmy kolonią która ślepo
za kłótnia-mi
Londynu ale ponieważ An
glja jak i my jesteśmy dzi-siaj
po stronie rozsądku i spra
wiedliwości
Nie sądźcie — mówił
minister Bieiwenue —
przez oświadczenia tych któ-rzy
doprowadzają samych
desperacji- - a których pra-ca
podważa wysiłki naszego
kraju i prestiż francuskich
Kanadyjczyków za- -
sprzymierzonych narodów o-pa- rty
jest na wzajemnym za
ufaniu Zaufania tego nigdy
nie zawiedliśmy i nie zawie-dziemy
Jesteśmy pewni też
że nie doznamy zawodu W
wojnę weszliśmy pod hasłem
"wolni z wolnymi" z realiza-cją
tego hasła związana jest
przyszłość i egzystencja Pol
ski"
Niemcy Morduję
Polaków
LONDYN — Rząd Polski
poinformowany że w
dwóch tygodniach
miesiąca marca niemiecka
ekspedycja zamordowa
ła 302 Polaków w południowej
części Polski
ze Sztokholmu rapor
towało że niemieckie władze
okupacyjne ogłosiły stan po-gotowia
w Brukseli w Belgji
po zabiciu trzech wysokiej
rangi niemieckich oficeiów
Natomiast niemieckie ra-dio
ogłosiło że alianccy spado
chi-oniarz-e spuszczani przez
samoloty z Rosji lub Aleksan
drji pomagają jugosłowiań-skim
powstańcom w Bośni —
formować przednią bałkańs
ką straż dla alianckiej inwa-zji
Doniesiono tu że w trze-cią
rocznicę zajęcia
i Danji przez niemieckie woj
ska okupacyjne odbyły się de
monstracje w Norwegji i w
Danji
"ZWIĄZKOWCA"
i ponad wyznaczone sumy:
' r i i i i' 'fi1 "
jKMiU oi ró mm tir? I
wpłaciła 16800
wpłaciła 27800
wpłaciła 25975
ViViil AH i) l 133SU ' „
wpłaciła 7500
i)Vj" i tUs i ' o' i Ł)'iia 'H
lub więcej:
- j i 1 1 A wpłaciła 30160 i
wpłaciła 12500
i' wpłaciła 15025
połowę lub jeszcze:
pobiegać by naród nasz nie
wierzył tym demagogom że
nieprzyjaciele nasi znaj'duj'ą
się w innych prowincjach Ka
nady a nie w Niemczech Ja-ponii
czy Italji
Tylko może utrzymać
klęski Kanada wstąpiła w sze
regi walczących JVIy nie daje
my prawa żadnemu z naszych
izolacj'onistów przemawiać w
imieniu wszystkich Fran-cuzów
- Kanadyjczyków — za
kończył mocne swe przemówię
nie minister Bienvenue
NARESZCIE I QUEBEC
WPROWADZIŁ PRZYMUS
SZKOLNY
Quebec w Kanadzie był jed
ną z najzacofalszych prowin-cji
o ile chodzi oświatę i
szkolnictwo Chociaż kościo-łów
i księży przypada oardzo
wielu na każdy tysiąc miesz-kańców
tej' prowincji to ja-koś
oświata widocznie nie le-żała
zbyt gorąco na sercu
"przewielebnego" duchowień-stwa
Dopiero w tym miesiącu
prowincjonalny rząd prowin-cj- i
Quebec wprowadził przy
musowe nauczanie dziatwy
Oto co o tym "Toron
Grupa 2-- ga na 600 wpaciła 13745
Grupa 5-- ta 350 wpłaciła 14180
f Grupa 6-- ta na 200 6100
Grupa 12-t- a na 150 wpłaciła 300
4 Grupy nowopowstałe które dobrowolnie zobowiązały się wpła-cić
pewne sumy:
Grupa 18-t- a wpłaciła 2000
Grupa 19-t- a wpłaciła: §2500
z startu
ma
do
Mail"
pochwala przemówienie miniswa żeby uniknąć
i
od
tanim chcą ku-pić
preceden
mi ponieważ je
postępuje jakimiś
nas
dalej
nas
do
Musimy
został
ostatnich
karna
Radio
Norwegji
'ł
nic
silny
nas
o
pisze
i ==—4i u w agi
Cele Z P w K i
Do końca czencca r b fo
kompanja werbunkowa t
ZiWiązKU roiaKow w Kap
dzte najstarszej bo prze ooor i7uxi iłs_tinie_j"ącej i KajW
szej Organizacji Polskie
tym Kraju
Nie od rzeczy więc bciż
abyśmy uprzytomnili sobie
le jakie przyśiviecają Z
K Dotyczę to zivłaszcza TyM
którzy dotąd jeszcze nie m
gli się zdecydować aby tej1
pić w szeregi polskiej orjar
zacji
Czloioiek jest istotą skon
ną na współżycie Osamotni
ny mc nie znaczy i nikt si'{J
nim me liczy W gromad?
natomiast stanowi siłę i %'K
le dobrego może zdziałać ii
samego siebie i sioej toitią
jak i dla innych
Podstawą Związku Pok
Ków w Kanadzie w jego dm
łołności jest wiec z jednej sin
ny ubezpieczenie na wypaieM
choroby czy nieszczęścia fa Klfl
rn u z uruyie — wspotpriuf m
społeczna na rzecz spraw o- - światowo - kulturalnych mWi
rodowo - polskich i touarzj-skic- h Są to glóione elemenh
które łączą nas w Z P w K
w jedną zwartą rodzinę Zuk
zkową Polską
Naczelnymi hasłami Zuk
ku są "Braterstwo Tolem
cja i Oświata" — ale pojńo-wan- e
szczerze — bez demu
ty i obłudy Założeniem
szym jest że do Z P w K
gą należeć tylko Polacy i Po'
ki względnie 'mieszane hm
żeństwa które' czują'-śi- $ j
ęolskiL ' ji m
go --Jesteśmy wierni ndśźej pq
branej Ojczyźnie Kanadzie i
Ojczyźnie Ojców 'i- - Matek m
szych Polsce! Innych bogk
jjieftzukamydmiechcemy m
tym„zi$msKim padole!''1 "- -
Jito uznaje te nasze cek 'i
zadania — powinien się zm
leźć w naszych-szeregach- !
'Jedyną naszą troską c-odzienną
iest' dobro ludu pracu
j'ącegoi a Vvięc dobro nas s-amych
1
Nie dorobkiewicze nie
kombinatorzy polityczni -l-ecz
szczery ciężko pracują-cy
Lud Polski w Kanadzie --
iest naszą opoką na któ) ej k
dujemy naszą przyszłość
Zapisujcie się więc nie ziife
kając do Związku Polaków w
Kanadzie! WASI I
to Star" Znając stosunki w
tej prowincji przyznać trzeba
że rząd obecny powziął izeczy
wiście odważny krok zapitwa
dzaj'ąc przymusowe szkolni-ctwo
Oznacza to że trzeba b§
dzie powiększyć szkoły zn-aleźć
większy personel nauczy
cielski Tania praca dziecięca
tak droga sercu wielu prac-odawców
zostanie im odebr-ana
I
dziatwa bowiem zamiast
dorabiać różnych wyzyskiwa-czy
— będzie mogła pójść do
szkół
Rząd premiera Godbouta
wykazał jeszcze raz że jest po ii
stepowym i patrzącym w d-aleką
t)
przyszłość rządem W
wielu okolicach i okręgach vy
borczych to nowe prawo o-dbierze
rządowi wielu zwole-nników
1
i zabierze jm wiele gto
sów Ale jak widać nie o-dstraszyło
m
to rządu prowincji
od zaprowadzenia tej ustawy
Na zasadach tej ustawy—
dziecko które ukończyło lat 6
do ukończonych lat 14 nw-5- 1
obowiązkowo uczęszczać o°
szkoły za co nie jest pobierz
na żadna zapłata od jego ro-dziców
W wypadku nieposy- -'
łania dziecka rodzice lub opW
kunowie podlegają karze — ]
20 dolarów i