Zwilazkowiec Alliancer, September 15, 1980

              -- i
j
Ir—
& i 'i ł'V n i IjH" ""
5
4
ALUAIS0ER BRATERSTWO
Semi-Weekl- y TOLERANCJA
ubllsliod In the Pollsh LanRunRc
very Monday and Wcdnesdaj OŚWIATA
Polish Alliance Press Ltd
1638 Bloor St West Organ
Toronto Ontario — Canad Zwigzlcu Polaków w Kanadrit
M$P 4A8
Wydawany 2 razy w tygodniu
To): 531-249- 1 531-249- 3 NR 74 TORONTO — PONIEDZIAŁEK 15 WRZEsNIA (September) 1980 R Cena egzemplarza 300 Służy całej Polonii w Kanadzie
ina—MUmjuiiuMgg— gin nunimuMHmjąąjiftmwuuwowiiuun— awpili—inammm
Premierzy przeciwko aktowi nadania
praw obywatelskich Kanadyjczykom
Oferta premiera Pierrc
Trudeau zagwarantowania sta-tutowo
praw obywatelskich w
nowej kanadyjskiej Konstytu-cji
została podczas rozmów
konstytucyjnych premierów
odrzucona większością gło-sów
na posiedzeniu 10 bm
Według opinii premiera
Trudeau dwie podstawowe
sprawy w rozmowach konsty-tucyjnych:
nadanie statutowo
praw obywatelskich i repatria-cja
British North America
Act jako oczywiste same w
sobie miały nie podlegać dys-kusji
Tymczasem stało się
inaczej
Siedmiu prowincjonalnych
premierów British Columbii
Alberty Saskatchewan'u Quc-bec'- u
Prince Edward Island
i Nowej Szkocji pod przywódz-twem
premiera Maniłoby —
Sterlinga Lyona slwierdzUo
że prawa obywatelskie nie
mogą być umieszczone w
Konstytucji ponieważ oddało-by
to w ręce sądów i osób nie
będących politykami prawo
interpretacji gwarancji kon-stytucyjnych
Najdosadnicj to stanowisko
ujął premier British Columbii
— Bill Bennett: "Nie chciał-bym
wydać swego kraju na
pastwę prawników"
Nawet pomiędzy premiera-mi
trzech prowincji które
udzieliły poparcia Pierrc Tru-deau
zarysowały się różnico
zdań
Premier Trudeau wyszydził
iskowschsdmich
Prezydent Egiptu Anwar
Sadat i premier Izraela Mena-che- m
Begin oświadczyli że
znajdujące się w impasie roz-mowy
na temat autonomii dla
Palestyńczyków mogą być
wznowione już w bieżącym ty-godniu
Premier Begin powiedział
jednak dziennikarzom w Tel
Awiwie że nie będzie mogło
dojść do porozumienia jeżeli
prezydent Sadat będzie obsta-wał
przy żądaniu podzielonej
suwerenności Jerozolimy
Prezydent Sadat oświadczył
w Aleksandrii ze nowa runda
rozmów na szczeblu ministe-rialnym
z Izraelem i Stanami
Zjednoczonymi odbędzie się w
Nowym Jorku w późniejszym
terminie tego miesiąca U od-mawiając
z dziennikarzami po
konferencji z izraelskim mi-nistrem
spraw zagranicznych
prezydent Sadat powiedział
że egipski minister stanu do
spiaw zagranicznych Bulros
Członek kubańskiej misji w
Stanach Zjednoczonych został
zamordowany Dyplomata Fe-li
Garcia Rodriguez attache
misji kubańskiej został za-sil
zełony gdy przejeżdżał sa-mochodem
ulicami Nowego
Jorku
Giupa terrorystów przeciw-na
Fidelowi Castro o nazwie
Omega 7 powiadomiła telefo-nicznie
agencje piasowe Asso-ciated
Press i United Press
International że przyjmuje
odpowiedzialność za zamach
Grupa o nazwie Omega 7 już
poprzednio przyjmowała od-powiedzialność
za akty prze-mocy
skierowane przeciwko
pizedslawiciclom władz Ku-kański- ch
łącznie z amnch"i'i
bombowym v ubiegłym iokit
na misie kubańską pizv ONZ
Sekreta 'z stanu Muskie w
oświadczeniu złożonym 11 bm
wieczorem wyraził i'Ą z powo
argumenty prowincji że Par-lament
i sądownictwo są i ma-ją
być dalej wyrocznią w
kraju
"Sam fakt że mamy Kon-stytucję
świadczy o tym że
instytucje te nie są najwyż-szymi
instancjami w dziedzi-nie
praw Dlaczego zrobiliśmy
się nagle tak przesadnie tro-skliwi
wobec tego co mamy
umieścić w Konstytucji? Do-tychczas
ciągle mówiliśmy za-równo
rządy prowincjonalne
jak i federalny żeby wszystko
co nam tylko wpadnie do gło-wy
wprowadzić tam a nagle
kiedy mamy zagwarantować
podstawowe prawa i swobody
dla obywateli mówimy —
nie" — stwierdził z goryczą
premier Trudeau
Federalna propozycja statut-owego
zagwarantowania praw
obywateli jest zakroionvm na
szeroką skalę dokumentem
obejmującym takie podstawo-we
prawa jak wolność słowa
religii i prasy powszechno
prawo do głosowania w wybo-rach
podstawową ochronę
prawną obywatela i prawo
"do swobodnej zmiany miej-sca
zamieszkania na tereniu
kraju w poszukiwaniu jak naj-lepszej
pracy" Statut pizewi-dywalb- y
także zakaz dyskry-minacji
kogokolwiek z powo-du
rasy pochodzenia narodo-wego
lub etnicznego koloru
skóry religii wieku i płci
Uczyniłby on również ofi-cjalnie
Ontario Quebec Ma- -
odpalili nowe
rozmów
Ghałi udał się 12 bm do No-wego
Jorku na sesje Zgroma-dzenia
Ogólnego ONZ i weź-mie
udział w rozmowach z
izraelskim kolegą i przedsta-wicielami
władz amerykań-skich
Rozmowy w sprawie auto-nomii
dla Palestyńczyków zo-stały
zawieszone w maju
przez Egipt z powodu — jak
to określił prezydent Sadat —
nieustępliwości Izraela
Amerykanie
Z Ośrodka Lotów Kosmicz-nych
im Kennedy'ego na Flo-rydzie
odpalono 9 bm nowego
amerykańskiego sztucznego
satelitę meteorologicznego
który zwiększa znacznie zdol-ność
człowieka zaobserwowa-nia
warunków atmosferycz-nych
powodujących zmiany
pogody w różnych częściach
świata
du — jak (o określił — odra-żającego
zabójstwa i przekazał
kondol uncje rządowi kubań-skiemu
Sekretarz stanu zapo-wiedział
leż przeprowadzenie
dochodzeń w sprawie zabój-stw
a
Manewry wojsk Ukła
W manewrach wojsk Ukła-du
Warszawskiego w Niem-czech
Wschodnich oddijły
spadochroniarzy pi zelram'por-towanjc- h
bezpośrednio ze
Związku Sowieckiego brały
udział w pozoiowanym ataku
w środkovej części Niemiec
Wschodnich Na spadochro-nach
zrzucono też czołgi i
opancerzone pojazdy tians-portow- o
by mogły brać udiat
w operacji którą określono
juko ćwiczeni! w otujiowaniu
Zabójstwo dyplomaty kubańskiego
w Mowym Jorku
nitobę i New Brunswick pro-wincjami
dwujęzycznymi
W tej sytuacji premierzy
byli zgodni co do jednego że
trzeba jak najszybciej repa-triować
Konstytucję i jej for-mułę
poprawkową "Jeżeli nie
możemy dać praw obywatel-skich
Kanadyjczykom to za-mierzamy
dać im przynaj-mniej
Konstytucję" — powie-dział
jeden z nich już po za-kończeniu
obrad
Premier Trudeau był bar-dzo
zmartwiony niepowodze-niem
wprowadzenia statutu
praw obywatelskich do Kon-stytucji
ale nie wiadomo czy
zdecyduje się na przeprowa-dzenie
lego przedsięwzięcia
na własną rękę
~ cg @
Premier Iranu Mohammod
Ali Radzai zareagował nega-tywnie
na apel sekretarza sta-nu
Muskic'go o pojednanie i
negocjacje na temat stosun-ków
pomiędzy Stanami Zje-dnoczonymi
i Iranem
Radzai sugeruje że Stany
Zjednoczone powinny przyjąć
na siebie odpowiedzialność za
— jak się wyraził — popiera-nie
leżymu szacha i rozlegle
szkody wyiządzone Iranowi
W przemówieniu wygłoszo-nym
w Qom i nadanym 8 bm
przez radio Teheran premier
Radzai nawiązał do listu se-kretarza
stanu w którym
Muskie apeluje do Iranu o
podjęcie rozmów na temat
różnic poglądów dzielących
oba państwa Ale Radzai
oświadczył ze han mógłby
się na to zgodzić gdyby miał
pewność że Stany Zjednoczo-ne
okazały skruchę
Radzai zaapelował do Sta-nów
Zjednoczonych o zbada-nie
słusznych roszczeń Iranu
co byłoby pierwszym krokiem
na drodze do złagodzenia kry-zysu
pomiędzy obu państwa
Sztucitic satelity meteoro-logiczne
nie są niczym no-wym
Znajduje się obecnie w
przestrzeni kosmicznej sateli-ta
amerykański o nazwie
"Goose East" który odegrał
znaczną rolę w sierpniu bie-żącego
roku w tropieniu hu-raganu
"Allen" szerzącego
spustoszenia w rejonie Morza
Karaibskiego i Zatoki Meksy-kańskiej
Podczas gdy satelita "Oooso
East" tropił i śledził systemy
warunków atmosferycznych
dokonując dwuwymiarowych
zdjęć pokrywy chmur nowy
sztuczny satelita o nazwie
"Goose D" jest zdolny — jak
to określili jego konstrukto-rzy
— do stworzenia wiażenia
trzeciego wymiaru gdyż
obiektywy jego kamer foto-graficzni
eh potrafią dokonać
Warszawskiego
połaci terenu w głębi lerjlo-liu- n
nieprzyjaciela
Około 40 tysięcy żołntoizy z
siedmiu krajów członkowskich
Układu Warszawskiego bierze
udial w tych manewrach
przeprowadzonych po i iz
pierwszy od wielu lat in ob-szarze
Niemiec Wschodnich
Rumunia wysłała jednak
tjlko swoich olkerów sztabo-wych
w roli obserwatorów
I3-i- l areszt ogłosił 11 bm 10-procent-ową
zniżkę wydatków
obronnych
W & II wft&i IW Swwlprlf i 2ss r rBMIUf
3 w
WiW
9
JESZCZE JEDEN DYSYDENT
SKAZANY W ZSRR
Sąd w Kalininie położonym
o 160 kilometrów na północny
zachód od Moskwy skaza! na
ciężkie roboty działacza 'ruchu
ochrony praw człowieka
Aleksandra Ogiodnikowa z
rosyjskiego Kościoła piawo-sławneg- o
WALKI
IRACKO-IRAŃSKI- E
Walki graniczne pomiędzy
Iranem i Irakiem przybrały ni
sile w ubiegłym tygodniu przy
czym każda ze stron twierdzi
że zadała ciężkie straty nie-przyjacielowi
Irak oświadczył
że jego samoloty i artyleria
zniszczyły irańskie wozy pan-cerne
i pozycje artylerii Irak
nie podał wiadomości o stra-cie
samolotów ale Iran do-niósł
9 bm o zestrzeleniu
dwóch irackich myśliwców
odrzutowych i jednego śmi-głowca"
mm$x
btw ms
g raks1 ra o
mi włącznie z sytuacją zakła-dników
amerykańskich
Departament Stanu opubli-kował
o bm tekst pisma Mus-kic'g- o
które stwierdza ze
Stany Zjednoczone uznają rze-czywistość
rewolucji irańskiej
i sądzą ze żadne inne pań-stwo
nie powinno mieszać się
do politycznych decyzji naro-du
irańskiego Muskie sugeio-wa- ł
użjcio bezpośrednich lub
pośrednich kontaktów pomię-dzy
Waszyngtonem i Tehera-nem
aby zapoczątkować pio-ce- s
porozumienia pomiędzy
obu rządami
Tymczasem parlament irań-ski
zatwierdził 14 ministrów
nowego rządu ale nie podie'o
na razie decyzii w sprawie
siedmiu innych którym sprze-ciwia
się prezydent Bani Sadr
Podczas debaty 10 bm w
parlamencie premier IlacUai
powiedział że nie widzi w n ij-bliżs-zcj
przyszłości możliwości
dojścia do porozumienia z pre-zydentem
Bani Sad rem w
sprawie skompletowania skła-du
iząclu
Konllikt len dodatkowo
m satelitę
zdjęć trójwymiarowych ióz-nyc- li
warstw chmur Najnow-szy
satelita "Goose D" wypo-sażony
jest również w nowego
tjpu instrumenty dzięki kló-ry- m
jest w stanie dokonać po-miarów
nie tylko temperatu-ry
ale i nasycenia wilgocią
atmoslery na różnych war-stwach
i na różnych wysoko-ściach
i poziomach fotografu-jąc
jednocześnie pokrywę
cli mur zarówno w dzień jak i
w nocy
Nowy satelita umieszczony
będzie na tzw parkingowej
orbicie ziemskiej tzn na or-bicie
stacjonalncj na wysoko-ści
:iC tysięcy kilometrów po-nad
ziemia dzięki czemu bę-dzie
krązjl z tą samą szybko-ścią
z która ziemia obiaca się
dookoła własnej osi Toteż
używany on będzie do śledze-nia
zbliżających się huraga-nów
i burz przez co pomoce
meteorologom w ustalaniu
prognoz pogody Będzie on
ostrzegał oraz informował za- - "
wc:asu nie tjlko o nadchodzą-cjc- h
hinaganacli ale lównicz
o burzach o śnieżycach tią-bac- h
powietrznych o ulew-nje- h
deszczach i burzach gni-dowych
Satelita o nazwie "Coose
D" został odpalony piz pó-łnocy
uikiely iiośiKM lypu
Delta która cM jedną z na-pewniejsz- ych
do logo rodzaju
cd02low ko-!iiic7"-
yc''
19
MW
ZWI
ozmowy na
Nowy przywódca partii ko-munistycznej
w Polsce Stani-sław
Kania oświadezjł 8 bm
ze niedawne strajki w kraju
były odzwierciedleniem pro-testu
robotników przeciwko
— jak się wj raził — znie-kształceniom
i błędom kierow-nictwa
Kania przemawiał na zebra-niu
paityjnym w Katowicach
na terenie który byl widow-nią
ostatnich" strajków górni-ków
Nowy przywódca partii
który zajął miejsce Edwarda
Gierka podkreślił poważne
trudności gospodarcze Polski
Oświadczył że cały krajowy
eksport węgla na Zachód nie
f li lab
komplikuje sprawę zakładni-ków
amerj kańskich Paila-men- t
irański postanowił że
najpierw musi być ukończona
organizacja nowego rządu i
(opiero_ivlcdy może się rozpo-cząć
debata w sprawie zakła-dników
przetrzymywanych od
listopada ubiegłego roku Ra-dio
Teheian poinformowało
ze parlament irański podej-mie
niebawem decyzje co do
odpowiedzi na list niemal
dwustu posłów do amerykań-skiej
Izby Rcpiezęnlanlów
wzywających do zwolnienia
zakładników
W Waszyngtonie rzecznik
Departamentu Stanu powie-dział
ze Stany Zjednoczone są
gotowe omawiać z Iranem
wszystkie sprawy w celu do-prowadzenia
do zwolnienia
zakładników
Depesze prasowe z Nowego
Delhi informują że wojska
sowieckie i rządowe w Afgani-stanie
wprowadziły do użytku
nowe rodzaje bioni w walce
z powstańcami
Z kól dyplomatycznych po-informowano
że wśród nowe-go
uzbrojenia znajduje się ka-jab- in
którego kule powodują
rany podobne do międzynaro-dowo
zakazanych kul dum-du- m
Jak można sądzić woj-ska
sowieckie posługują się
tez nowjm rodzajom bomb
któic przy wybuchu rozizuca-j- ą
na dużą przestrzeń ostre
jak igły strzały
Depesze prasowe wskazują
również na znaczne zwiększe-nie
się liczby cywilnych do-radców
sowieckich w porów-naniu
ze stanem z grudnia
ubiegłego roku czyli z po-czątkiem
inwazji sowieckiej w
Alganistanie Liczbę cywi-lnych
doraocow sowieckich
ATAK REAGANA
NA CARTERA
linnald Reagan kandydat
partii republikańskiej na
urząd prezydencki powiedział
ze Stany Zjednoczone maią
więcej niż wystaiczająco w la-suj
cli środków cnergelj cz-uj
cli by yaspokoić swoje po-trzeby
Zarzucił przy tym pro-yydento- wi
ze wpiowadza w
błąd opinię publiczną twier-dząc
ze odwrócił tendencje
wzraslaiacei zależności od za-granicznej
mpy naltowej
Ronald Reagan jest zdania
że opieiaiac sic na bieżącej
konsuinpcfi Stany Zjednoczn-n- e
mają potencjalnie zapasy
i opv naltnwci ltd okics 47 lal
Ronald Reagan zaizucił tez
("ailciowi ze 'nicchecil do po-szukiwania
i produkcji środ-ków
energetycznych
My — 'mHMHBHanaMan
partii uznał
i
przynosi dostatecznych fundu-szów
nawet na opłacenie pro-centów
od 20 miliardów dola-rów
długów zagranicznych
Polski
Kania powiedział również
że Polska musi z entuzjazmem
zapoczątkować ruch zmierza-jący
do odnowy związków za-wodowych
Według radia war-szawskiego
Kania miał powie-dzieć
że partia nic odmawia
robotnikom prawa do ustano-wienia
nowych związków za-wodowych
które będą same
się rządziły
Delegacja polska wysokiego
szczebla rozpoczęła 10 bm w
Moskwie rozmowy na tematy
ekonomiczne i polityczne Na
czele polskiej delegacji gospo-darczej
stoi Wicepremier Mie-czysław
Jagielski który wyne-gocjował
na Wybrzeżu poro-zumienie
ze strajkującymi ro-botnikami
Jagielski konfero-wał
z sowieckimi przedstawi-cielami
resortów handlu i pla-nowania
a także z Michajlem
Susłowem czołowym ideolo-giem
sowieckiego Biura Poli-tycznego
Agencja prasowa TASS po-- _ informowała że Mieczysław
Jagielski i Susłow wymienili
opinie o sprawach interesują-cych
obie strony i że rozmowy
odbyły się — jak to nazwano
— w ciepłej i przyjaznej at-mosferze-
Tymczasem fala strajków
sierpniowych w Polsce ustąpi-ła
miejsca fali organizowania
związków zawodowych i tysią-ce
lobolników włączjlo się do
akcji formowania niezależ-nych
zw iązków zawodowych
przyrzeczonych przez władze
W niektórych częściach Pol-ski
nadal trwają strajki i wy
ocenia się obecnie na 4 tysią-ce
Są oni przydzielani do roz-maitych
agencji rządowych
łącznie ze służbą telekomuni-kacyjną
a także nadzorują
działalność środków masowe-go
przekazu
7 łcól powstańczych w Afga-nistanie
poinformowano o
starciach powstańców ze
wspieranymi przez wojska so-wieckie
oddziałami lądowymi
w rejonie doliny Pancziszm
przez która przebiega główna
szosa do granicy Związku So
wieckiego
W dniach 13 i 14 września
się w Toronto uroczy-stości
związane z odsłonięciem
Pomnika Katynia ufundowa-nego
przez Polonie Kanadyj-ska
Pomnik len — jako pierw-szy
w świecie — stanął na
miejscu publieznjm w dziel-nicy
najliczniej zamieszkałej
przez Polaków i dedykowany
został ku czci i w hołdzie ofi-cerom
polskim jeńcom wo-jennym
pomordowanym w
kwietniu 1940 r przez sowie-ckie
NKWD
W sobole na uroczystej aka-demii
przemawiał min przj-bjl- y
z W Prjtanii gen Kle-mens
Rudnicki b dowódca I
Dyw Pancernej
W niedzielę sie głó-wne
uroczystości: Msza św
polowa koncelebrowana l'ó-- r
odprawił J E kard Wa-djsla- w Rubin w asyście J E
lipa Izjdora Boreckiego onlv
nariusza ukraińskiej diecezji
Toronto J E bpa sufr Kiaw-czak:- 1
z Detroit licznego du--
ruch odnowy
qzków zawodowych
przeprowadzono polsko-sowieck- ie
tematy ekonomiczne polityczne
Poligon doświadczalny
suwane są żądania odpowia-dające
lokalnym warunkom
W Warszawie uwaga skupi-ła
się 11 bm na zabiegach
kontrolowanej przez partio
komunistyczną Centralnej Ra-dy
Związków Zawodowych i
niezależnego ruchu świata
pracy o zdobycie poparcia
wśród robotników Przywódca
CRZZ Romuald Jankowski
odbył konferencję prasową i
przyrzekł znaczne reformy W
kilka godzin później przywód-cy
niezależnego ruchu świata
pracy oznajmili dziennika-rzom
że od 50 do 80% robot-ników
fabryk Warsza-wy
popiera ruch niezależnych
związków zawodowych
W Gdańsku przywódca
strajku Lech Wałęsa powie-dział
przedstawicielom amery-kańskiej
sieci telewizyjnej
CBS ze We robotników" Wy-brzeża
wystąpiło juz z kontro-lowanych
przez władze związ-ków
zawodowych
Niezależne związki zawodo-we
ustępstwo władz na rzecz
zakończenia strajku nie będą
miały statusu prawnego aż do
chwili uchwalenia przez Sejm
nowej ustawy o związkach za-wodowych
Depesze prasowe
infoimują że przygotowanie
tej może pochłonąć do
dwóch miesięcy czasu
Sekretarz stanu Edmund
Muskie oświadczył że jego
zdaniem niepokoje w świecie
pracy mogą sie i ozprzestre-ni- ć
z Polski na inne kraje po-nieważ
warunki które leżą u
podstaw strajku w Polsce1 bez
wątpienia egzystują również
w innych państwach bloku
sowieckiego
Sekretarz stanu w wywia-dzie
udzielonym dziennikom
koncernu prasowego llearsta
powiedział że koncesje rządu
Warszawy wobec strajkują-cych
robotników ustanawiają
— jak to określił — prece-dens
który z sowieckiego
punktu widzenia zawiera ryzy-ko
Edmund Muskie oznajmił
też że jego zdaniem istnieje
związek pomiędzy wydarzenia-mi
w Polsce i sowiecką inwa-zją
na Afganistan wykonaną
w grudniu ubiegłego roku Se-kretarz
stanu zaznaczył: "Gdy
liislona opisze wydarzenia to
rozwój wydarzeń w Polsce w
tych ostatnich kilku tygo-dniach
będzie określany jako
jeden ze skutków sjtuaeji af-ganistańsk-iej"
i dodał —'"mo-gą
bć leż inne skutki"
cliowieństwa polonijnego oraz
w obecności reprezentantów
organizacji Polonii Kanadyj-skiej
i zagranicznej z W Bry-tanii
i USA bardzo licznjch
pocztów sztandarowych zwar-tc- h
szeregów kombatanckich
harcerski i mlodzieżowjcli
oraz kilkudziesięciu tysięcy
lodaków
Po nabożeństwie uformował
sic imponujący pochód który
przeszedł do miejsca gdzie
stanął Pomnik Katjnia Tani
po licnych przemówieniach
nastąpiło odsłonięcie a na-stępnie
poświecenie przez J
E kard Wl Kubina w asyście
J 13 kard G E Cartera or-dynariusza
archidiecezji -- Toronto
prezesa Światowej Ra-dy
Koorjnaeyjnej Polonii i
prezesa Kongresu Polonii Kii-nadjjsk- iej
mec W Gcrllcra
icpiTzenlautów miasta i pro-wincji
Ontario oraz olbizy-mic- h
tłumów Polonii
(Dokładna relacja z tej uro-czystości
ukaże się w następ-nym
uuniLTju "Związkowca")
roczyste odsłonięcie
Pomnika Katynia
odbyły
odbjły
rejonu
ustawy