Zwilazkowiec Alliancer, September 28, 1960

              8
fcipr
SSffi
j Si 3 'W
ł
H
IV
STR 2 'ZWIĄZKOWIEC" WRZESIEŃ (Sepfembtr) Środa 28 — 1960 NR?
"Związkowiec" (The Alliancer) i®i
ai i liHfF PRESS LIMITED MtM€
rw 7vii tnivor iv Kndrie wydawany orzeł
5
Dni icu
DrrokcJt Prasową: A Sicitpkowsld przewodniczący S LeszczyAłM teto
Wiktor F Oloflowikl Klar Drukarń K i MizurkUwIci Klar Adm K Prkk
PRENUMERATA
Roczna w Kanadzie $600 W Stanach Zjednoczonych
Półroczna $350 1 innych krajach 1700
Kwartalna $200Pojedyńczy numer 100
1475 Qun Słreeł Weł Tel LE 1-2-
491 Toronto Onł
AuthorUed aa Second CUaa Mail Port Office Department Ottawa
PRZED ZJAZDEM KPK
W dniach 8 9 i 10 października odbywać się będzie w To-ronto
Walny Zjazd Kongresu Polonii Kanadyjskiej a więc naj-bardziej
reprezentatywnego organu zorganizowanej Polonii Walny
Zjazd jest jednocześnie najwyższą władzą Wybiera organy wyko-n:m--7- P
riadaie kierunek działalności Tylko on iest mocen do
przeprowadzenia wszelkich zmian łącznie ze statutowymi
Przed każdym zjazdem stały różne trudne złożone i sporne
zagadnienia które różnorako --rozwiązywano raz lepiej raz gorzej
Z zasady szukano płaszczyzny porozumienia wypracowywano
kompromisy Inaczej zresztą być nie może gdy ma się do czy-nienia
z tak szerokim wachlarzem organizacyjnym jaki znajduje
się w KPK
Pismo nasze może się szczycić tym iż propagowało ideę
wyłonienia ogólnej reprezentacji Polonii a przez cały czas istnie-nia
KPK było — i jest — jego obrońcą Owszem niejednokrotnie
mieliśmy takie czy inne zastrzeżenia często mogliśmy nie zga-dzać
się z poszczególnymi posunięciami KPK ale nigdy nie wy-stępowaliśmy
przeciw KPK ani też nie podrywalśmy jego auto-rytetu
Pragnęliśmy i pragniemy by ton autorytet był jak naj-większy
by KPK był jak najbardziej reprezentatywnym naszym
organem by stał się prawdziwie powszechnym rzecznikiem spraw
Polonii
Polonia Kanadyjska jest młodsza od Polonii Amerykańskiej"
ale nie mniej dojrzała Jest świadoma swoich możliwości swej
roli i swych celów
KPK jako jej organizacyjny wyraz jest organizmem żywym
rozwijającym się Nie jest to organizacja sztuczna oderwana od
życia zawieszona na jakichś nierealistycznych sznurach Winna
więc być odbiciem tego czym w rzeczywistości jest nasza Polo-nia
czego pragnie do czego zmierza Winna zajmować się jej
troskami i osiągnięciami
Niezależność Polonii
JPodstawowym warunkiem rozwoju Polonii była — i jest —
jej niezależność Całkowita Związek Polaków w Kanadzie zaj-muje
to stanowisko konsekwentnie od początku swojego istnienia
Ma więc to stanowisko za sobą już wieloletnie tradycje Doświad
czenia lat w formie wręcz jaskrawej potwierdziły w całej rozcią-głości
słuszność togo stanowiska Przez pewien okres czasu Zw
P w K był w tym kraju jedyną organizacją broniącą i wyznającą
tę zasadę mając za sobą poparcie znacznie starszych bardziej
doświadczonych organizacji Polonii Amerykańskiej
ZPwK formułując na wielu swych zjazdach to stanowisko wy-chodził
z założenia że dla ogromnej większości Polaków pobyt
w tym kraju nie ma charakteru przejściowego że nie jest to
czasowe korzystanie z gościny ale jest to miejsce stałego pobytu
pracy Jest to nowa druga ojczyzna kraj urodzenia dzieci Pragnąc
zachować wszelkie możliwe więzy uczuciowe kulturalne z Polską
pragmąc kultywować i rozwijać tradycje polskie zachować i krze-wić
język polski miłość i sentyment do Polski czynić wszystko
co w granicach możliwości leży by służyć interesom narodu pol-skiego
Zw P w K chciał jednocześnie zachować całkowitą nie-zależność
od wszelkicht ośrodków zewnętrznych A więc od władz
państwowych Polski jej przedstawicieli w Kanadzie I to nie z
jakichś względów politycznych nie dlatego iż nie podobał się
Zw P w K rząd czy ustrój Decydowały względy zasadnicze Roz-wój
organizacji rozwój Polonii zdobycie przez nią pełnych praw
obywatelskich dyktowało po trzeźwej analizie drogę niezależności
samodzielności Polonia nigdy nie była nie jest i nie będzie jakimś
dalszym ciągiem Polski Jest była i będzie powiązana wieloma
jak najbardziej serdecznymi nićmi Inaczej być nie może gdyż
po prostu straciłaby obiektywną rację swego bytu
Polonia nie powstała z zewnętrznych sugestii ale z własnych
terenowych potrzeb Tym przede wszystkim musi i powinna słu-żyć
Zależność od ośrodków zewnętrznych jest kosztowna i szko-dliwa
Doświadczyły tego na swej skórze podczas ostatniej wojny
organizacje imigrantów niemieckich i włoskich
Wspomniana niezależność nie była oczywiście przeszkodą dla
rozwinięcia pracz Zw P w K w czasie ostatniej wojny żywej
działalności w interesie Polski Nic prowadzono jej tylko z nakazu
czy natchnienia konsulów Nawet najbardziej miłych życzliwych
Ta niezależność jest nakazem jest warunkiem jej rozwoju a nawet
wręcz jej istnienia Powtarzamy nie tylko dlatego że Polska ma
rząd komunistyczny Uważamy bowiem że uleganie jakimkolwiek
dyrektywom zewnętrznym jest niebezpieczne i szkodliwe Polonia
jest dostatecznie dojrzała by sama kierować swoimi sprawami
Zresztą są one jej lepiej znane aniżeli komukolwiek zzewnątrz
Warto więc byłoby ażeby podobnie jak to czyni w swych
uchwałach na zjazdach Z P w K i Zjazd Walny Kongresu Polonii
Kanadyjskiej dal temu wyraz w jednej ze swych ideowych rezo-lucji
Sprawa Skarbów Wawelskich
Polonia Kanadyjska — ta zorganizowana — dala piękny do-wód
swej niezależności wypowiadając się w odpowiedzi na ankietę
rozpisaną w 1959 r w sprawie Skarbów Wawelskich Odpisało 117
organizacji na ogólną ilość 152 Przygniatająca większość bo 113
wypowiedziało się za odesłaniem w całości ibez zwłoki do Polski
obiektów przechowywanym w Muzeum Prowincjonalnym w
Quebec
O tym stanowisku Polonii Kanadyjskiej powiadomiony został
premier prowincji Quebec podobnie jak polskie ośrodki polity-czne
w Londynie Sprawa jednak nie posunęła się dotychczas
naprzód
W Quebec nastąpiła od tego czasu trzecia koleina zmiana
rządu z tym iż obecny rząd wyłoniony został przez partię liberalna
która poprzednio znajdowała się w opozycji
Wydaje się że Walny Zjazd winien ustosunkować się do tej
nowej sytuacji Nie może poprzestać na przyjęciu do wiadomości
poczynań Zarządu Głównego KPK Konieczne jest z jednej strony
pełne podtrzymanie dotychczasowych kroków z jednoczesnym po-nownym
wystąpieniem wobec prem Lesage Polonia Kanadyjska
nie jest stroną w tym wieloletnim zatargu ale spoczywa na" niej
obowiązek wyraźnego wypowiedzenia swej opinii Nie miało to
— niestety — żadnego wpływu na stanowisko ośrodków polity-cznej
emigracji w Londynie co zresztą ma swoją wyraźną wymo-wę
— ale czynnik kanadyjski napewno liczy się z naszym stano-wiskiem
Pokrywa się ono ponadto idealnie ze stanowiskiem chyba
całego społeczeństwa polskiego w Kraju Popierając więc w spo-sób
jak najbardziej wyraźny owe pragnienia narodu polskiego
do odzyskania Skarbów Wawelskich dajemy dowód naszej łączności
z nim" Działamy zgodnie z jego życzeniem
Udział w Milenium
Wypowiadaliśmy się na tych łamach za okazałym uczczeniem
Milenium Zdajemy "sobie sprawę iż jest to zadanie bardzo trudne
ale sądzimy iż Polonię stać na trwały pomnik Dlatego też propo-nowaliśmy
— i proponujemy — utworzenie Funduszu Wieczystego
i sądzimy iż posiadamy odpowiednie ramy które należy jedynie
rozbudować Fundusz im A Mickiewicza może być wyposażony
we wszystkie niezbędne uprawnienia Będzie naszą kulturalną
Budrewicz o Kanadzie
Reportaż z nieprawdziwego zdarzenia
Reportaż pod tytułem "Kana-da!?"
pióra Olgierda Budrewi-cza
zamieszczony w nr 801 kra-kowskiego
"Przekroju" z dnia 14
sierpnia br mógł być ciekawym
oraz wartościowym artykułem
Współpracownik bowiem tego
najpoczytniejszego pisma w Pol-sce
postawił sobie za zadanie
sprawdzić czy rzeczywistość ka-nadyjska
odpowiada popularne-mu
powiedzeniu wśród Polaków
zwrotowi "kanada" który ozna-cza
łatwy zarobek jakieś pienią-dze
leżące na ulicy Budrewicz
sprawdził że tak nie jest "Ka
nada — pisze w zakończeniu swe-go
reportażu — to kraj pionier-skiej
pracy i odważnych ludzi
Kanada pachnie ludzkim potem"
Rzeczywiście trafna to i ładna
literacko kropka nad i Udała się
autorowi Nie udała mu się na-tomiast
cała reszta reportażu
Budrewicz umie pisać kolorowo
i złośliwie Wielka to zaleta a-l- e nie wówczas gdy kolory są
jednostronne a tendencyjna zło-śliwość
jest oparta na fałszach
Wolno jest autorowi mieć wła-sną
ocenę choć dziwnie jedno-stronną
na temat Montrealu w
którym widzi tylko zieloną górę
pył dziury w jezdniach (?) je-den
wielki hotel i kilka wieżow-ców
Może też Budrewicz mieć
własne zdanie o hokeju kanadyj-skim
choć sportowcy polscy ma-ją
całkiem inne opinie Trzeba
mu jednak przypomnieć że na-prawdę
dobry reportaż musi być
nie tylko dobrze napisany ale
i — uczciwy! A tymczasem w tej
krakowskiej "Kanadzie" roi się
od nieprawdy tendencji i mało-stkowych
złośliwości Nie trze-ba
nawet wyszukiwać iest ich
tyle że same w ręce wchodzą
Przytoczymy tylko niektóre i-d- ąc tropem autora
1) Zdaniem Budrewicza skle-py
w Montrealu są "prowincjo-nalne"
Niezła to prowincja
ten Montreal skoro sklepy są
wyładowane po brzegi artykuła-mi
z całego świata od mody po
sprzęt techniczny i egzotyczne
przysmaki
2) Nie jest "ścisła" — pisze Bu-drewicz
— informacja że Mon-treal
jest drugim po Paryżu naj-większym
miastem mówiącym po
francusku "Na ulicach słyszy
się równie często (podkreślenie
moje) język francuski jak angiel-ski"
Nie wiemy gdzie chodził pan
Budrewicz po Montrealu Mamy
jednak uzasadnione podejrzenie
ze nie zajrzał nigdy do ogromnej
wschodniej części miasta gdzie
usłyszałby tylko język francuski
którym mówi niemal wyłącznie
znaczna większość mieszkańców
3) W Montrealu wybuchła
"mała panika" "Czy aby nie
wojna" Miało tak być według
krakowskiego pisarza kiedy sa- molot wojskowy przekroczył ba-rie- ię
dźwięku Nam mieszkań-com
Montrealu nic jednak nie
wiadomo o tej panice wojennej
— dużej czy "malej"
4) W Kanadzie zakazano wy- świetlania filmu "Na plaży" (On
the Beach) będącego obrazem
skutków wybuchu' bomby atomo-wej
Tak przynajmniej przedsta
wia swym czytelnikom w Polsce
p Budrewicz dodając pośpiesz-ny
wniosek że Kanada "ucieka
od współodpowiedzialności za
wydarzenia" międzynarodowe
Tymczasem jak powszechnie
wiadomo film "On the Beach"
wyświetlano z wielkim powodze-niem
w całej Kanadzie Sądzi-my
że autor mógł to sprawdzić
bez trudu przed napisaniem re-portażu
naturalnie przy dobrych
chęciach
5) "Brakuje w Montrealu do-brego
teatru dramatycznego"
Znowu nieprawda! Nie licząc in-nych
niniejszych zespołów' wy-liczmy
jednym tchem trzy stale
teatry montrealskie: Thea"tre du
Nouveau Monde mające za so-bą
doskonale krytyki z tournee
europejskiego miedzy innymi z
Paryża Comedie Canadienne o
raz Montreal Repertory Thea-tr- e
6) Olgierd Budrewicz zajął się
także hokejem kanadyjskim" Jak
twierdzi był na meczu hokejo-wym
w Forum Mniejsza o wyka-zana
nieznajomość przedmiotu
tiudno bowiem wymagać aby
autor był również sprawozdawcą
sportowym Można jednak wy- magać od niego więcej ścisłości
Słynny w świecie "a więc i
Polsce gracz hokejowy nie na-zywa
się wcale "Morris" a Mau-nc- e Richard W hokeju zawo-dowym
kanadyjskim nie było ni-gdy
i nie ma jakiejś "reprezen-tacji"
Kanady Są tylko kluby
ligowe Zapewniamy też pana
Budrewicza — i uspakajamy go
w ihrpu- - tomu m 7p z?rnza Wawrzyńca widziałem jakiegoś
napisał na posiedzeniach parła-[mania- ka który przepłukiwał
mentu kanadyjskiego w Ottawie
nie nadawano nigdy przez mega-fony
specjalnych "komunikatów
ze stadionu Niewiadomo co wię-cej
podziwiać: niewyczerpaną
pomysłowość informatorów pana
Budrewicza czy jego własną nie-chęć
do sprawdzania tych wiado-mości
Autor reportaży wytyka
Kanadyjczykom ze ów 'Morris"
iest "bohaterem narodowym" —
bożyszczem tłumów Czyż w Eu-ropie
w Polsce jest inaczej?
7) Wreszcie taki jeszcze kwia-tek
z reporterskiej łąki współ-pracownika
"Przekroju" Pan
Budrewicz pisze: "Do licznych
prerogatyw biskupów katolic-kich
(w Quebecu) należy poli-tyka
w dziedzinie sprzedaży i
wyszynku alkoholu" Znowu —
nieprawda! I grubymi nićmi szy-ta
Autor jest człowiekiem in-teligentnym
Nie mógł więc po-mylić
znajdującej się wówczas
u władzy partii Union Nationa-l- e
z Kościołem Katolickim Czyż
trzeba mu było az takiego pre-tekstu
dla ataku na duchowień-stwo
katolickie?
Autor reportażu zainteresował
się także kopalniami złota Zwie-dził
jedną z nich w Timmins w
odległości 700 km od Montiea-l- u Ale złoto rnajacry rnu się rów-nie- z nad brzegami rzeki świętego
Wawrzyńca Jakże bowiem ina-czej
nazwać takie spotkanie:
"Nad brzegiem rzeki świętego
CO CZYTAĆ?
Niby powieść kryminalna
Witold Gombrowicz: Porno-grafia
Instytut Literacki Paryż
1960 str 159 Do nabycia w
księgarni "Związkowca" 1475
Queen St W Toronto 3 Ont
Cena pojedynczego egzemplarza
$200
Powieść kryminalna ma
swoich zaprzysiężonych zwolen-ników
i takichie przeciwników
Jedni uważają ją za doskonałą
lekturę odpoczynkową inni za
wręcz szkodliwą Nie będziemy
jednak tego zagadnienia roz-strzygać
gdyż powieść którą
omawiamy jest tylko pozornie
kryminalna Któżby bowiem
oczekiwał od Witolda Gombrowi-cza
tego najbardziej trudnego
kapryśnego współczesnego pi-sarza
polskiego lekkiej lektury?
Wprawdzie jest pisarzem prze-kornym
nie konformistycznym
a więc skrajne przeskoki nie
uważałby za ujmę dla siebie nie
mniej jednak nie "zniżył" się
jeszcze do literatury rozrywko-wej
Ale ostatnia jego powieść sta-nowi
niewątpliwie poważne
odejście od dotychczasowej for-my
Nie jest to antypowieśc jak
"Transatlantyk" Autor zastoso-wał
w niej nieco tradycyjnych
form których tak skrzętnie do-tychczas
unikał Ta nowa po-wieść
pod wyzywającym tytułem
"Pornografia" nie jest oczywi-ście
pornograficzna ale za to
niesamowita z dużą dozą maka-brycznego
humoru "Gombrowicz
uznał za stosowne zaopatrzeć po-wieść
wstępną "infoimacją" bo
akcja rozgiyw'a się w Polsce w
latach wojennych a więc w okre-sie
w którym nie był w Polsce
"Tej Polski wojennej nie znam
Nie by łom przy tym W ogóle
Polski od 1939 r nie oglądałem
Opisałem to tak jak sobie wy- obrażam To wiec jest Polska
imaginacyjna — i nie przejmuj-cie
się ze czasem pomylone
czasem może fantastyczne bo
nie o to chodzi i to zupełnie
bez znaczenia dla spraw tutaj się
odbywających"
A że występują również żoł-nierze
AK aiitor przezornie do-daje:
"Niech nikt nie doszukuje
się w wątku związanym z Aimią
Krajowa" (w drugiej części) in
tencji krytycznej lub ironizują-cej
AK może byc pewna mojego
szacunku Wymyśliłem tę sy-tuację
— która mogłaby się
zdarzyć w jakiejkolwiek organi-zacji
podziemnej — gdyż tego
wymagała kompozycja i jej duch
w" tym miejscu trochę melodra-matyczn- y
AK czy nie AK lu-dzie
sa ludźmi — wszędzie przy-trafi
sie wódz tchórzem nawie-dzony
lub morderstwo dykto-wane
konspiracją"
Są w powieści aż trzy trupy co
jest wcale wiele na ilość osób
w niej występujących Akcja ży-wa
przeplatana błyskotliwą ana-liza
I mnóstwo w" niej paradok-salnych
sytuacji i wypowiedzi W
nieco uproszczonej formie za-chowany
jest właściwy autorowi
legitymacja Potrafi krzewić znajomość kultury polskiej uwiecznić
wkład Polaków w życie Kanady
Obchody Milenium muszą być również manifestacją naszych
tutaj osiągnięć muszą wykazać i nasze trwałe powiązania ź tym
krajem A przecież chcemy w pierwszym rzędzie uczcić Tysiąc-lecie
histerycznej i chrześcijańskiej Polski i przez to uwypuklić
jej rolę w świecie Trzeba tym obchodom nadać wielce uroczysta
i okazałą foimę Trzeb3 by całe społeczeństwo kanadyjskie o
tym wiedziało O Polsce i o nas Dlatego tez sądzimy że winno
się pozyskać do komitetu honorowego szereg najwybitniejszych
ricrrvcf nći--i ł iiKiarTi A cin --%♦ rttł #x-- n4 Iah n—n- - ""! 1 1 Vji -- ! ił ri
piasek w prymitywnych "patel-niach"
to był jeden z ostatnich
okazów dotkniętych "gorączką
złota"
Tyle o fałszywie lśniącej kan-wie
na której pisarz krakowski
snuje swą opowieść o Kanadzie
Znalazł w' niej miejsce — i słu-sznie
— na zapach "ludzkiego
potu" Nie znalazł jednak na
stwierdzenie wyników jakie cięż-ka
praca po latach przynosi Ka-nadyjczykom:
nie tylko "wystar-czając"
im na życie ale dając
wielu również majątek dostatek
Tej prawdy kanadyjskiej która
jest prawda również naszej Polo-nii
autor nie dostrzegł Trudno
oprzeć się wrażeniu że nie chciał
jej ujrzeć
Po wizycie Olgierda Budrewi-cza
można było się spodziewać
ze nareszcie po niefortunnych
próbach na łamach prasy w Pol-sce
ukaże się coś wartościowego
o Kanadzie Tak sie nie stało!
A szkoda Tym bardziej że re-portaże
TAK napisane nie słu-żą
dobrej sprawie polepszania
stosunków polsko-kanadyjskic- h
i wzajemnemu zrozumieniu Re-portaż
pana Budrewicza idzie
niestety po linii lego właśnie
sloganu (od którego zaczai on
swe wrażenia — owej polskiej
"kanady" (łatwości zarobku i ży-cia)
— idzie po linii łatwizny
pisania
Tadeusz Sypniewski
styl i język "Fryderyk powoli
gasił papierosa o spodek niedo-pite- j
szklanki z herbatą i gasił
długo bez pośpiechu ale pies
zaszczekał gdzieś na gumnie —
wtedy ręka jego zdusiła niedo-pałek
Palcami wysmukłymi pa-n- i
Maria obejmowała swe wio-tkie
delikatne palce jak się
obejmuje jesienny liść jak się
wącha zwiędnięty' kwiat' Jest w
tym opisie precyzja i atmosfera
jest skrótowa charakterystyka
postaci Albo taki zwarty ale
jakże wymowny obraz: "Alkohol
S:naps Upijająca przygoda
Przygoda niczym kieliszek wzmo-cnionej
— i jeszcze kieliszek —
ale pijaństwo to było śliskie co
chwilai groził upadek w biud w
zepsucie w zmysłowe błoto Jak-żeż
jednak nie pić? Przecież pi-cie
stało sie naszą higiena każ-dy
oszałamiał się czym mógł jak
mógł — więc ja także — i tylko
próbowałem uratować coś z mo-jej
godności zachowując w pi-jaństwie
minę badacza który
mimo wszystko śledzi który
upija się abs śledzić śledziłem
tedy"
A każdy Czytelnik będzie z
napięciem śledził akcję tej po- wieści
(h)
Ogniowa próba
(dokończenie le str 1)
dzynarodowej Wszystkie te
zmiany czynią ten plan bardziej
realistyczny oraz praktyczny
Dalej wywodził że jakkolwiek
ZSRR nie żywi sympatii do
ustroju kapitalistycznego to nie
mniej jednak nie pragnie narzu-cać
innym krajom swojego sy- stemu istnieją jeszcze pozosta-łości
drugiej wojny światowej
które należy zlikwidować Cho-dzi
o traktat pokojowy z Niem-cami
i rozwiązanie kluczowej
sprawy zachodniego Berlina
Rząd sowiecki stwierdza ze mo-carstwa
zachodnie sabotują ten
pioblem
Rząd sowiecki jest zdania iż
nadszedł czas ostatecznego zli-kwidowania
kolonializmu w je-go
wszystkich formach i posta-ciach
i dlatego wnosi by Zgro- madzenie Ogólne powz"ięlo u
chwały o proklamowaniu nieno- -
oiegiusci wszysiKicn terytoriów
kolonialnych pólkolonialnych
mandatowych tak by ludność
ich mogła ustanowić własna ad-ministrację
według własnego
upodobania zlikwidowaniu przy- czółków kolonializmu w postaci
posiadania względnie dzierżawy
pewnych baz zobowiązać wszy- stkie państwa do uszanowania
suwerennych praw tych nowych
państw
Chruszczow wystąpił jako rze-cznik
wolności i niepodległości
wszystkich narodów potępiając
wszelkie formy ucisku narodo-wego
A kim jest?
Stoi na czele największego
imperium kolonialnego "świafa
W jarzmie moskiewskim rosyj-skim
znajduje się wiele naio-dó- w bliki Rsoówżnieeck"ineieptoodlpergzłeec"ieżrepkuo-- lonie rządzone z Moskwy Do te-go
dochodzą państwa siła pod
porządkowane ZSRR narody
którym siłą narzucono ustrój
komunistyczny
Trudno o bardziej cyniczne
wystąpienie aniżeli Chruszczow a
uyKiaior największego impe- rium kolonialnego pogromca
wolności tiu narodów deklsrrm
je webec świata o prawach do
I WIEŚCI Z polskT
"" ' ' —
FLOTA HANDLOWA
Pod polska banderą pływa w
tei chwili 137 statków morskich
rolnych typów i wielkości w tym
125 sitroów do przewozu towa-rów
suchych7"7 tankowców 2
pasażerskie — "Batory" i "Ma-zowsze"
oraz 3 statki transpor-towe
do przewożenia ryb z je-dnostek
rybołóstwa dalekomor-skiego
operującego na Morzu
Północnym
POWODZENIA "KRZYŻAKÓW"
Po 15 dniach wyświetlania
"Krzyżaków" pracownicy kin
wróża filmowi rekord powodze-nia
Blisko 700 tys widzów w
ciągu 2 tygodni — to wynik ja-kiego
nie oczekiwali najśmielsi
optymiści
Najwięcej widzów jak dotych-czas
obejrzało film w Szczecinie
— 110 tys w dalszej kolejności
idzie Warszawa — ok 90 tys
i Katowice 70 tys W niektórych
miastach bilety wyprzedane są
już do końca miesiąca przy czym
największy run na nie obserwuje
się na Ziemiach Zach
Wpływy kasowe z dotychcza-sowych
2 tygodni eksploatacji
filmu przekroczyły już Va ko-sztów
jego realizacji
MUZEUM ZABAWKARSTWA
W XVI-wieczny- m zamku w Puł-tusku
powstanie pierwsze w kra-ju
i jedno z nielicznych na świe-cie
muzeum zabawkarstwa A-dapta-cja
zamku na cele muzeal-ne
oraz gromadzenie ekspona-tów
rozpocznie się z początkiem
przyszłego roku Otwaicie mu-zeum
przewidywane jest na rok
1962
Muzeum kompletować będzie
opracowywać i udostępniać zwie-dzającym
w formie wystaw
stałych i czasowych ekspozycji
modele i wzory zabawek gier
i pomocy zabawkowych history-cznych
i współczesnych krajo-wych
i zagranicznych
MUZEUM
MARII KONOPNICKIEJ
W żarnowcu pow Krosno w
odrestaurowanym XIX-wieezny- m dworku który M Konopnickiej
ofiarowało w" darze społeczeń
stwo i w którym spędziła ona
ostatnie chwile życia odbyło się
otwarcie muzeum pamiątek po
wielkiej poetce
Na uroczystość przybyli: pre-zes
Tow im M Konopnickiej
S Szwalbe przedstawiciele wo
jewódzkich władz 'Min Kultury
i tzttiKi wycieczKa iJolcnn za
granicznej z USA Argentyny
Brazylii i Francji sławiści z Buł-garii
CSRS Francji Szwecji
Węgier ZSRR i USA oraz liczne
rzesze ludności z okolicznych
wsi i miast
Otwarcia muzeum dokonał S
Szwalbe
STRONIĄ OD MYDLĄ
Według danych ogłoszonych
ostatnio przez zjednoczenie prze-mysłu
środków piorących "Pol-ska
zajmuje 23 miejsce w świe-cie
w zużyciu mydła i środków
pokiewnyćh Pod tym względem
— stwierdza komunikat — jeste-śmy
daleko za Unią Południowo
Afrykańską i za Urugwajem
Zużywamy bowiem rocznie na
jednego mieszkańca około 5 ki
logramów mydła i środków pio-rących
podczas gdy np Belgia
zużywa około 15 kilogramów"
Sa to tylko "statystyczne kilo
gramy" dla całego kraju ponie
waż jest szereg takich woje
wództw które zużywają jeszcze
mniej mydła
160000 STUDENTÓW
W dniu 1 października br oko-ło
160000 młodzieży rozpoczyna
nowy rok akademicki w Polsce
Z liczby tej 00000 podejmie stu-dia
zaoczne wieczorowe i ekstei-nistyczn- e Na 1-s- zy rok studiów
wstępuje 23400 nowych studen-tów
Według informacji prasy i ra-dia
warszawskiego najwięcej bo
prawie 49000 młodzieży studio
wać Dęazie w tym roku na uczel-niach
technicznych 30000
kształcić sie będzie na wydzia- łach humanistycznym prawnm
i matematycznym Do akademii
medycznych uczęszczać będzie
25000 osób W Warszawie naj-większym
ośrodku akademickim
w Polsce studiować będzie bli
sko 40000 młodzieży w Krako
wie 25000 we Wrocławiu
17000 Na uczelnie śląskie uczę-szczać
będzie 15000 osób
ROZWÓJ TRANSPORTU
MORSKIEGO
Polskie Linie Oceaniczne
otwarły nowe regularne Dołą-czenie
żeglugowe — z Gdyni do
pertów Morza Czerwonego i Za- toki Perskiej Jest to 50 — jubi-leuszowa
— regularna linia łą-cząca
perty Gdynie Szczecin i Gdańsk z krajami świata
Najwięcej bo 33 regularne
tpaomłąiczpeonsiiaadza zpaogrrtanwiczGnydmynii pPoor--
twaimązianeyurjoepset jsoknim1i6 li6nisatmałiymz iporli-- niami z Amerrka Północna 6 li- niami z krajami Azji i Australia
oraz połączeniami do krajów-Ameryk-i
Południowej i Afnki
rori szczecinsKi posiada 10 ww i uvSa oic u (""'"uui iunuiuJ ui"a= „SennHlpcrłocrn fcvf„ l-„-„„ „_ iV:C Generalnego y— -- — e~ --- " 'su skujch powiązań liniowych z
Te wszystkie zagadnienia - sadzimy - beda miedzy innymi u°tala°iaP Tom rzadziawT SS8?1 ?U?TT azfryi- -
tematem rozważań Walnego Zjazdu PÓlonh Kanadyjskiej Wy-- ŁSb'jSi K&SSS IeSSSS
fryki do Londynu !♦- - Hamburga Kopenhagi pjSS
viku i innych portów A
Port gdański obsłuzuje
7 stałych linii do krajów n"jg
nych nad Morzem Czarami
dzięmnym i południowo
mej Azji do portów FaW6"
Szwecji i ZSRR
GROŹNE POŻARY
Groźny pożar wybuchł kich garażach w Inowrocfci
Płomienie objęły jeden
pleksow zabudowań w JajS
znajdowało się — oprócz £' chodów ciężarowych — °X
ściowe wyposażenie Wobec
zby przerzucenia sie om-- a pobliskie obiekty do atóW wniczej przystąpił)- - straże £
zarne z Inowrocławia Krus£
cy Mątew Janikowa i BvK
szczy Dzięki niezwykłej ofist
sci i poświęceniu zespołów śt~
zackich ogień zdołano tó rzaożwęackilPkaastwsaąmopcohżoadróuwpacdiełyz?sf
wych oraz wyposażeni - tości ok 1 min zł Ł'
KiWelcammieijscwoywbouścchił gCrzoaźrnnyo p nJ który zniszczył 19 domów ffle: szkalnych i budynków gospodo sjwekddieznihoęcszteTąkcylksnotarlaeożżiyyiarpnzoeeżjazrporwadcuiyneuan nie poszła cała wieś Pożar wodowały bawiące się zapalił
mi dzieci
C-ioźn-e pożary miały rótóa
miejsce w pow Lipsko i Bak brzegi Ogółem ogień zniszenł w jednym dniu w województw
28 domów mieszkalnych i b dynków gospodarskich
DwNóar" wtereCnzieerwioPnGceR "0 pow rv bnickiego wybuchł pożar' Zs palił się wielki magazjnokufe turze 10 tys m sześe uT4 nony po brzegi zbożem
W akcji ratowniczej brało udział 10 okolicznych straży po zarnych zawodowych i ochoto
czych Na skutek jednak tr-udnych
warunków wywołameb
złą drogą dojazdowa odda-leniem
źródeł wody i wiatrem sprzyjającym rozszerzaniu se
pożaru nie udało sie uratować budynku i zboża wartości prze kraczającej 400 tys zi
MŁODZIEŻ Z AZJI I AFRYKI
NA STUDIACH W POLSCE
W bieżącym roku akadem-ickim
na wyższych uczelniach w Polsce studiować będzie ogołei 850 studentów zagranicznych i
czego 80 osób rozpocznie nauk!
na I roku
Młodzież zagraniczna pralnia
z 45 krajów — głównie ih)
i Afryki Najliczniejsza — pr-awie
100-osobo-wa
grupę stanów
Koreańczycy 50 proc ogółu mlV
dzieży zagranicznej kształci sf
na politechnikach przeważnym wydziałach: mechaniki górn-ictwa
geologii budownictwa
okrętowego architektury i bj-downict-wa
lądowego
Na uniwersytetach natomiast
największe powodzenie ma fil-ologia
polska Wielu zagranic-znych
gości studiuje tez na ak-ademiach
medycznych
Studenci którzy w nowym r-oku
akademickim rozpoczjnai
pierwszy rok nauki przeszli jo
jednoroczny kurs jeżyka polski-ego
— zorganizowany dla nich
przy Uniwersytecie Łódzkaa
Najliczniejsza jest wśród nkh
grupa młodzieży z Gw mei a n-astępnie
z Iraku" Sa też kilkuos-obowe
zespoły z Kamerunu Sj-dan- u
Afganistanu i Cejlonu
Na kurs jęz polskiego— p
przedzajacy studia zapowiedz
ło swój przyjazd w bież robi
120 osób Przybyli juz perrs
Bułgarzy a wkrótce mają po-jechać
Chińczycy
Młodzież zagraniczna mieszką
będzie w domach sludencM
wspólnie z polskimi studentami
Przeszło 400 polskich studen
tów będzie kontynuować stucJ
za franicą W tej liczbie n
pierwszy rok nauk! wyjediea
granice ok 80 osób
Większość polskiej miodzie?
kształcić sie będzie w krai- -
obozu socjalistycznego — oW
komunistycznego
JUŻ DO NABYCIA
"KULTURA"
Numer wrześniowy
Na bogatą treść składaj? t
m- - i"- -' Tadeusr Nowakowski: SztasDK-Andn- ej
Bobkowski: Biografia
kiego Kosmopolaka
K A Jelenski: Czste rna'1"
czy poetka knw Aleksander Janta: Flet i
lipsa _ri Zagadnienia aktualne
Juliusz Mieroszewski w V'j
pt Podstawy politjki neutrJic-ora- z
w Kronice angielskiej
Roman Królikowski PzeL
chu niepodleĘłościowjni -- £'
Kazimierz K odąza "
wsnomnienie z września w
Ponadto w numerze arr
Czesława Miłosza Paw" "j ca Zygmunta Markiewicza
sza Kowalewskiego )?}£
Kawałkowskiego Zbigniew
dana i Piotra Wandvcza fr
Numer objętości 160 stron- -
na pojedynczego egzempi
su4jiwcłiit:iidczuiojaKonajDaraziejzasaanic2eajeuiiiHviiiif powąi kP:c z niezależnej opihlł ckich Ze Szczecina odchodzą Do "nZaWbyIĄciZaKOwWWCAtę"s"'" pilne powinne więc skupić uwagę Delegatów świata statki do ChBL i 1475 Queen St W Torcnta 10
R