000343a |
Previous | 4 of 8 | Next |
|
small (250x250 max)
medium (500x500 max)
Large
Extra Large
large ( > 500x500)
Full Resolution
|
This page
All
|
" ftP
iMiiiiilBriT' r W unl Jttfty"" J W
£??$& t
M3Wa&Wwi
łltT[1W
5TR 4 PAŹDZIERNIK (Ocfober) Sobota 4 — 1958 NR 79
ALEKSANDER GROBICKI
Ranek jest cu
rloAnie orzcz
w u jacy Test
c ilk Kiii chlo
diri (nr wo-kół
i iiknle sa
w ir'b wo-id- i
(bmiir
( o p k i watą
pri ipo Kird #jff
nw micie Ho
r"lone poAilic ii dhi i i
st ire wino
v ixx k'linln s(enidk po
r hlinuim sn n-tob- dl U- - "i
s(s Kwiek IV kolor )mi
finli-l'(nn- n Indiinim sHc
piki ' Kb" piwnitywnmi dli
I ik( pic kin mi wsrobimi ludo
uwm Ai(dim I 1 In-- I tuH
Nii '(inni Indiceni-t- i olbr
mii wspuiidle io-po'ldro- wi
n di-wiid(-
dlni firme inhn
(a podiwiim ](d( n n i j ln
c h w Mi k-- ku bo ]cn(' w
l")'!7 inku wbuiloAdin ko-- i ioI
o nawie nduwdiCH Poldkom
ronc refleksie Stu Domingo i
n i koniec trafiam d-- i 1'omu pod
Jagiidiem '
"DOM POD JAGUAREM"
Stie prz"d (llucirn pirteio
wm domkiem na idu mc m mc
na skrapi miasta o7dobionm ni
rogach majuIkowmi tabliczkami 't -- ( iniich skory ccnlkowa
wwibrazeniom jaguara Stukam ndi panlei i jaguarów łush
żelazna kołatka w wielka kia- - pytonów i inrneh gadów Z pod
sztorną niemal drewniana bri sufiln wiaa lampv ozdobiono
nu? Kurtkę w nic) otwiera -- ldrv abauiami rożnego rodaU
pnmarzczony Indianin Mówię Mimbier Drewniane fotele ple
mu e chcę obeiret mueum uommi siedzeniami obwieszo-Tvmc7asc- m on ogląda mnie od ne indiańskimi opończami
stóp do glow mrucy cos i a
( podlode kolorowe wo-t!7asku- jc
mi furtkę pized no- - rstc kilnm a w katach wielkie
Mm Spes7onv (hec odejść gdy stojące lampy zrobione epilep-furtk- a
ponownie sic otwiera tycnie poskręcanych i jak lustro
Tvm raem stoi w niej barczysty wvp)Iciowanvełi oni drzewnych
siwy osonniK wyciąga cio mnie
rękę i czysta angielszczyzna wi-ta
"Welćome to Blom House"'
Wszedłem i znalazłem się zno-- u
w innym świecie
Dla archeologów i uczonych
zaimujacych się historia amery
kańskich Indian Frans Blom i
jego zona Gertruda Duby sa
gwiadami pieiwszei wielkości
Dla mnie jednak ignoranta w
obu tych diedzinach "Panczo"
Rlom'7c swojq zwichrzoną grzy-wą
siwych włosów łagodnym
spojrzeniu niebieskich oczów w
koszuli z indiańskiej opończy w
drelichowych spodniach i sanda-łach
na bosych nogach wyglądał
na artvstc który w poszukiwa-niu
natchnienia zaszył się w
meksykańskiej dżungli
Ona zaś wymanikurowana
wvondiilowana pr7Vstojna świe-tnie
trzymająca się blondyna 7
nieodslcnnym pieknvm jak ma
rzenie eleganckich dam wiocha
tym chartem — afganem u bo
ku — na autorko amerykan-- 1 świecie
poszukującej
toniu
cujacym w dżunglach
od 1924 roku
starożytnych Ma-jów
i najlepszym chyba znawcą
ich dzisiejszych potomków
jacvm w swoim dorobku zarów
no wiele odkiyć archeologicz-nych
jak i nrac naukowych Przy
okazji iest rówinicz zawołanym
tojiogiafem autoicm jedynei
mapy meksykańskiej i guntcmal-skie- j
dżungli szlaków przez ma
ruin nrzoz ma zaio-slvc- h
i nielicznych osiedli
w ukiytych Ona
(Szwajcarka) również autorka
prac naukowych tematy m
riianskie wyśmienita fotogr?fka
przewodniczka wypraw do
duncli Kilkumiesięczny robt
w najbardziej mymitywnych wa
runkach jest dla niej izecza tak
BIURO PODRÓŻY
Obt'uga na ca'ym iwlcclo
bilety samolotowe okrętowe
kolejowe I
Wycieczki - Hotele
Zamawiajcie teraz na 1959 rok
1 BQL GŁOWY I
TRADC MARK
A
Szybko uśmierza
Jeżeli cierpisz na bóle głowy
newralgiczne jeżeli dokucza
reumatyzm bóle czy zbolałe
muskuły pamiętaj —
Ze nie możesz dostać nic lepszego
nawet
100 24
Tabletek
12
Tablelik
pow-7crhn- i jak v ti u iy
rd
UCZONE MAŁŻEŃSTWO
Kiech do bitach t(K('i'i po
dimalach Mcl-iw- u OudKrnih
i Hondurasu di c wJo'Adlwn -- i"
w końcu ! i- -c pdu i ni -- i!"
wbrilisrny ocywiicic San f'n
-- toin! obii-m- a l'dnt(i BI mi a
mni iri'itnind iie Zakopano
i _'u Kdinnid i ui o
mmIi w goiach i la-a- eh -- ukaja i
m li w Ii hni( nid i ridti hni( nid Si(iuns a wielkim iak rcfr k
'ir lunie bibliotece Wwiki
-- uhl inilimujrf poczerniałe
belki
1 MinlnWi I land tl) JC(}'n WIC I
I-- 1 k i mi nn (-'imi-nek
rid kto
rni -- ioid w ir' kt%( rum babi
jdihe j ik e- - fcintd-1- ( nie kolo
ioa'' (liinnie smisnc SA e irnki glriiiin' krówki rmloui
ne i' ir 1111-1- -1 konie i iniolki ple
łom e -- Ioiiis i ni'eil nimi
-- I (Mil ile po-dz- kl nidjoAskuh
linków i ofume ilbjmiski znaj-dWdr- i(
w pii dhistorycznych
tirolicii b
Ni boi i długiej ścianie --
biblintekd 1'olki i skibki zapcha
ni i niKone książkami i cd
opi-rnim- i w kilkunastu cv
kac h NdPizKiw nich oszklone
w-i- ie na miic oujna zicienii
poro-!- - nitin
i nakntc abażurami 7e zwykłych
Plecionych koszów Gapię się do-- !
koła jak urzeczony
Panczo Blom uśmiecha się: —
Za wyiatkiem książek (tłumaczy)
wszystko co tutaj pan widzi to
mieiscowe wyroby indiańskie
Niema ani jednej rzeczy obcego
pochodzenia
— Ale tez (myślę) aby to
wszystko lak dobrać i urządzić
trzeba być aitystą
WĘDRÓWKA PO MUZEUM
— Dom ten kupiliśmy osiem
lat temu (obiaśnia dalej Panczo)
Była szkoła klasztorna która po
rozwiązaniu zakonów przez re-wolucje
stała pusta i zaniedbana
Odnowiliśmy ia własnymi ręko-ma
(pokazuje fotografie jak bjło
na początku i uśmiecha się do
tego jak jest dzisiaj)
Z biblioteka było 7nowu ina-czej
Jest fachowa Zajmuje się
meksykańskimi Indianami i ich
dzunglą luMoria i archeologia
W t eh dziedzinach icst najwięk- -
wersictow instytucji nauko--j
wyin i wv(iawnic7vcn icozuuai
pan w idzi Piwsylali i przysyła- -
ja nadal czasopisma na-- 1 wet artykuły z prasy — wszyst
ko co lv Jko dotyczy naszch In-dian
i ich kram Na konHrzu
zobaczy pan na któiej
nrzkleiam znaczki pocztowe
tych przesyłek Stwierdzi pan ze
niemal wszystkie Kraje sa re-- i
pro'r-nlouan-e
Potcm iuz wychodząc spraw-dziłem
Nie przesadzał i jako fi
latelista mogłem ocenić ten wy
jatkowy zbiór Ale polskiego zn'
czka w nim nie znalazłem n
dobnie ink nie znalazłem w bi
btiolece żadnej książki czy arty-kułu
w je7ku polskim)
Mo pan przyszedł zobaewc
muzeum wiec przez
UBEZPIECZENIA
na zycle od choroby I wypadku
od onnla kradzlety samochodowe
i wszelkiego innego rodzaju
Prosimy korzystać z naszego
bezprocentowego kredytu
RS
bóle! #====
29? F—A—STRE—UtF j HEADACHES
19ć C010S [
przeszło 25 lat fachowa I odpowiedzialną obsługi)
W sprawach związanych z podróżą I t p — p Halina Pulido Słomczyńska
udzieli Informacil w oiczystym lczyku
O K JOHNSON & CO Travel & Insurance Agencies
697 Bay St (rog Gerrard) 2 Dnt EM 6 8586
6i r
PRODUCT
REG
mAEm
ci krzza
podwójną cenę
Tabletek
Tabletek
ciruiiow
ni
książki
tablice
Idziem
MEK3YK OD T0D5ZEWKI (10)
i- -ld -- ten no 'patio skąpane w
-- I inc o jiod lukami pr7 -- leni
-_- : ( J 1 r- - na snanach Ai-- a carne
a fdntitcne wor stdb w
hitc krwe W czasie nd)
a (!-(:- () rile( ma prc-Iad- o
w-- n i(liLioch wjdsnid Pan
co inibernator obecna spokój
nic -- pecaj'( wgn-ini- e gdzie- -
ni MDic riKadi rn w ciągu ć- - jodin usunięto krwe zdobiące
di' h w-vslki- ch domów w mic
sc e i puebbeh Po-tano- w iłem
kill--d nich urdtowdc i ogłosi
km e icele kujiowdC W re
iitKir mld( ci hlku dob- -
lim kill-adiesia- t Piękne Kady
rei n e kut kad inn%
Miam pifo i wchodzim do
pokojów muealpwh — iech
pm pamięta ianaci p Rl'mi
e zarówno lo muzeum iak i bi
blnle-k- d własnością piwatnn
Zbudowałem je własnun wsł
kicm i wlismm ko-zte- m ?acl
inch stpendiow za-ilk- ow czs
Domoe r7ddowej Do niedawna
esce tuteie władze tjmi
-- prawami nie interesowal się
Dobrze gdy prace moja tvlko
ignorowano C-orze- j bło gdy sta-rano
s'e w skorzystać w ro7- - iwkddi politcznvch Dopiero
t() „)ftn gubernator prowin
cu zaiaz po oDjeciu urzeerowa-ni- a
w raził piagnienic odwiedze-nia
nas nastawienie zmieniło
się Dostrzeżono nas
Pieiwsza sala muzealna po-święcona
jest całkowicie Lacan-dono- m
ostatnim Majom Na
ścianach wiszą i w katach stoją
olbrzymie łuki i długie na 6
stop strzały Niektóre mają tę-pe
zakończenia Na ptaki by je
tylko ogłuszać Inne sa ząbkowa-ne
To na małpy by ich sobie z
ranv nie mogły vvrwać (Lacan-doni
nie znają prochu) Dalej wi
rytualne koszule z kory dr'ewnej oraz biale lniane
"nu'k" ononcze 7 jednego ka
walka płótna i noszone zarówno
przez mężczyzn jak i przez ko-biety
— Nie łatwo ich miedzy
sobą odróżnić ftłumaczy dalej
mój przewodnik) tymbardziej ze
mężczyznom zwyczaj zakazuje
obcinania włosów a w dodatku
nie posiadaią zarostu na twarzy
Na stolach lezą prymityAvne
instrumenty muzyczne Wielkie
muszle i skorupy żółwiów które
przy uderzeniu pałeczka wydaja
melodyjny dźwięk Na ścianach
liczne fotografie dzieło Gertru-dy
Duby Spoglądają z nich
wspaniałe typy Lacandonów o
długich na ramiona spadają-cych
czarnych włosach nie-wymuszonym
uśmiechu ukazu-jącjc- h
wspanhle jak śnieg bia-łe'
zebv w profilu odsłaniających
charakterystyczne i dobrze mi
jii7 znane z płaskorzeźb w Czi- -
czen Iza czy Palenoue majów
przemawia wesołość i lmeligen- -
cia zupeinie nie picrwnuia
kolei fotografie lacandońskich
osiedli szałasów oraz ukrytych
w dżungli ruin Obok jednych i
drugich przejść można nie zau-ważywszy
Hi w snlatanej liana-mi
masie drzew i krzaków
ŚWIĘTE RUINY
— W ruinach ty cli Lacandoni
cło d7i-i- ai oddala cześć znmicr'-chly- m
bopom s-w-oich
przodków
'objaśnia Panc7o) Sa przccie7
Doginami ktonch nikt nidy
na chrvstiani7m nawrócić nawet
nie usiłował I poganami ostato
cznie wvmra Rumv sa wiec dla
nich swictosch i hid70 nicche-Ini- e
noka7Uja je obcym
Tak blo przecież ze sławnym
Banampak największym na
świecie aicheologicznvm odkiy-cie- m powojenmch czasów Uczo-nym
i Dodioznikom dawna
znana bvla legenda o "mieście
malowanych nniiow" ukrytym
ydzies w sercu meksykańskie)
dżungli Ale "znaleziono" je do-piero
oized dziesięciu laty gdy
opiekujący sie nimi Lacindoni
przekupieni darami zgodzili sie
go pokazać
Na ścianie wisi wykonana
przez Blonu mapa dżungli Ol-brzy-mi
ob=zar przeszło 10 000
mil kwadratowch Przecina go
KiiKa kiopuami naznaczonych
ścieżek natomiast mnóstwo' na
niej tróikacikow oznaczających
ruiny Niektóre już zbadane nie-które
znane tylko z opowiadin
Ile jest jeszcze takich które
czekają na odkrycie"' 1 jak li-C7i- ie musiała być kiedyś ta dżun-gla
zamieszkała skoro tyle pa- miątek no jej mieszkańcach po- zostało Na marne oznaczone sa również osiedla Lacandonów
Jest ich tlko kilka Oddalone sa
od siebie nieraz o setki mil
— Lacandonów nie można sie
dzisiaj dohczc więcej niz 160
Wymierają tak szybko ze nie
ma juz mowy o uratowaniu ras
Gromadzimy wiec tlko wspom- nienia no nich i oniekujemy sie
tymi resztkami które pozostah
Jakie są nrzyczn- - tego wy
mierania"' Choroby i brak ko-biet!
lacandoni podobnie jak Eski-- j mosi sa nipodoorni na zarazki
dla nas zupełnie nieszkodliwe!
Zwykła grypa jest dla nich śmier'
s-ki-ch
"best-sellcrów- " w leizc sza na i nawet stolica skio nosy Pala cvgara skręcone
dżungli tematu do Meksjk nie ma lepszej Oczy- - z d?iko w dżungli rosnącego ty-powie- ści wiście nic stać mnie było na ku- - na sz-- i mają naszyjniki 7
W rzeczywistości on (Duńczyk) powanie Rozpisałem wiec listy klow i pazurów jaguara Prymi-jes- t
znanym archeologiem nra-'d- o znajomych do muzeów uni- - t w a mimo to z czarnych oczów
autorytetem od
ma-- 1
wiodących
ludz-kich
niej
na
i
autobusowe
Obiazdy
Od slułymy
LTD —
Toronto
OF
za
79(J
43
e
e
sa
ja
w
od
~?j
h !r i Kide zetkn
i ikkro-im- " pi
c j:i2lc zbieraczami
cl'ew zapite' najŁ!'
mentem j ki można braŁ bandtami '
-- pulecen-twd zgmł
no moralnie jak i f
linc v się dla Lacan
V-'-tk- o to --kup-owalrm
Mę z —
- ijac mi od ludności iwjjasnia ParuO'
ai i gcK rewolucja tcpila wiarę i ko-nni
cle- - scioł Do-hown- ie za bezcen D'is
ib e wo- - to uiz unikat uratowane przed
rutkami zagładą
zarow- - Vchodzim z powrotem na
znie — "patio' gdzie czekają juz na
iriA tra- - nas Lacandoni Jest ich dwóch
odsłaniają zebv godne uwiecz-wnuczk- i
niema na reklamie tej cz innej
gicnie
A kobch ' Bv znali ze zonę z
pozd grona własnei rid'n La- -
(andon mu-iał- h we! wic kil- -
ka-e- t mil i lo bez gw diic ji po- -
wodzenia Bierze wic które
sa pod icka Siosli macochy
iw razie śmierci ojca
' Wiek nie gra żadnej li Coz z
tego ze może mieć i-- ika z-rj-n
kicch o jedna trudno Natepu
je otywiicie degenca ja i wy
mieranie Dzieci córa mnirj
W rodzinie która -- ie -- pecjal
nie opekujemy szef o'iat jest
z lucio lemia swoia wtiuinh
która chwilowo speKa wszyst-kie
funkcje zony z wiatkiem
Dozcid które nastai d osia- -
gnie clojrzdhsc płci ledeniichto Młodszy wskazuje palcem
I z jego snow z poprz dnia zonal
IznnaU jet z własna - o-t- ia bra-- j
'tanek zas z druga żona ich nie-- l
zjacego iuz dziadka )izcjm
on ma dwadzieścia hlka lat a
ona pięćdziesiąt kilka Maa ma- -
la dziewczynkę przeznaczona
juz za zonę innemu kuuowi
Co roku odwiedzam1 uh pizy
nosimy im rzeczy niezbędne do
życia opieKujemy sic nimi ae-ze- li
czegoś bardzo jotrzebuja
lub ktoś nich powanie zacho-ruje
przychodzą do nas tgod-niam- i
wędrując' przez dżunglę
Dwóch takich właśnie goszczę
Gdy skończymy oglądać muze-um
pokażę ich panu
ZNAWCY DŻUNGLI
Druga sala to dżungla Jej
życie jej flora i fauna jej rui-ny
i podróże przez ma Głownie
jednak znaleziska aicheologicz-n- e
Lezą wiec na stołach jakieś
gliniane figury figurynki znie-kształcone
czaszki ofiarne urny
naszyjniki kamienne noże i na-rzędzia
a nad nimi lotografie
ruin czy rozkopanych grobów
w których zostały znalezione 0-bo- k
podróżniczy ekwipunek ko-nieczny
w wyprawie do dżungli
Naniioty buty strzelby pie-cyki
a między nimi gumowa łódź
znrzez Pancza wymyślonym spo-sobem
napędzania icj motor-kiem
Pokazuje mi fachowy opis
swojego wynalazku zamieszczo-ny
w poważnym piśmie podróżni
W
aa
czym i z nie swojego gabine-dumn- y
z odkrycia przez sie-h- u (nosadzam ze na demke)
bie w 1924 roku najstarszego
obserwatorium astronomicznego
w 'Ameryce w położonym w ser--
cu guatemalskiej dżungli Ua -
xactun mieście Majów datują -
c'm sie z czasów jeszcze przed
Chrys-tusc-m
I — Przez nas7c icce pizecho -
dzą wszyscy udający do dzun
KU vypiawv iianisuwc i
logiczne turystyczne safari
czy pnicdvńc7v ludzie zwabieni
przygoda lub żądza poznania cze-goś
nowego
W tej chwili nn utrzymuje z
nami stały kontakt amerykański
student - stypendysta mieszka-jący
w jedmm 7 pueblów i ha-chia- cy
na mieiscu indiańska me-dycynę
Ud7ielamy wszelkich
mfoimacji przgotowujemv wy-nnw- y
sluzmy za przewodni-kó- w
Dżungle przecież znamv
własna ki's7en Przeszło 30 lat
no niej sie włóczymy Czasem
=a nc7wisce kłopoty Ostatnio
irdcm z wpłvwow -- h meksykan -
skich polityków napisał do mnie
7p stolicy Inni zorganizował
"safari" dla niego i 20 jefo przy-iaci- ół
pan sobie wyo
brazić jakby wyghdało onieko- -
piekowac sic
Zresztą na wyprawę prze-szło
20 ludzi trzeb -- bv 100 mu- -
Iow a tylu w okolicy w 020I0
niema Odpsałem niezbt
grccznie bv w przeczt-- ł
dżungli na I
gospodarza kawałki zastvg!°i
?vicv w niezrm
ronejskim bnrs7tvnie widć
d reprezentują przeszło półtora
pr cent swojego narodu'
Sa nie uz-- i nad 5 stop Sta- -
rannie wsczesane czarne włosy
spaciaja laiiiiu pumt--j ja
mon przjaznm uśmiechu
iest niego mniej ido prywatnego
jak
się
unii1"- -
lak
Czv może
pasty której przecież nie uży
wali i nigd uzwac nie ocera
Skora czekoladowa świecąca
Czarne inteligentne weso-łe
rozbiegane
Biała koszula ed n ich
strój luźno spada z ramion do
połowy łdek Na nogach sanda
ły o grubej podeszwie
Bez żadnego sprzeciwu dają
sic ustawić do fotografii Bawi
na i mówi Kim a potem
mnie i o coś pta w jezvku
nic znajomego nie przypomina
jacvm
Wnioskuje jednak 7c chce
wiedzieć iak mnie iest imię
Przedstawiam sie wiec Uśmie
cha sie szeroko i scisKa mi cuon
Pvtam Bbma czy mam im cos
zapłacie za sfotografowanie —
Poco'' — dziwi się Przecież oni
nie wiedzą co to pieniądz
Wracamy do biblioteki przy-cz- m
Blom pokazuje mi jeszcze
jedną wyjątkowa rzecz jaka po-siada
Wannę' (Druga w Me-ksyku
miałem zobaczyć dopiero
w Czapultepec Marmu-rowa
w której kąpała się cesa-rzowa
Carlota zoria Maksymilia-na)
Zjawia się p Duby ze swo-im
kawowym włochatym Afga-nem
Przynoszą świetną kawę i
ciasto
— Nie mamy dzieci (mówi
Panczo wodząc wzrokiem po
książkach i otaczających go in-diańskich
wyrobach) chcielibyś-my
wiec ofiarować to wszystko
rządowi jako jedyne w swoim
rodzaju muzeum indiańskie Mu-simy
sie jednak zabezpieczyć by
po naszej śmierci nie zamienio-no
tego domu na sklep dla a-merykań-skich
turystów A to tu-taj
"jest całkiem możliwe
PIERWSZE POLSKIE
NAZWISKO
Czas leci Panczo podchodzi
Gertruda wyprowadza afgana na
j spacer Zostaję sam z książkami
j góra wrażeń do przetrawienia
przerzucam księgi i magazyny
'oglądam fotografie studiuje gru
be tomv "księgi domowej" pro- -
w-adzon-ej
od ośmiu lat i opatro- -
nej podpisami uwagami i foto- -
grafiami tvch którzy przewinę- -
się przez uorn [Jon lamia
rem Lo raz jaKies n izwisko
dźwięczy znajomo Uczer! pisa-rze
tJodióznicv Szukam lazwisk
polskich Ani jednego !Voje bę-dzie
pierwsze
W przyległym "patio' Tinia-turow- v
koliberek spija miocl z
kwiatów Dobiegała wesołe o-krz- yki Lacandonów Szvbko i
bez za powiedzenia zapada noc
Odnajduje gospodarza by na
no7egnanie zasięgnąć leszcze do-datkowych
informacii Chciał-bym
nazajutrz pojechać nad gra-nice
Ouatemali
Panczo jednak odradza Dro- -
kiepska i nic ciekawego Ie- -
i iuz nad jezioro Miramar
położone w dżungli i slwne z
j rosnących nad nim dzikich or- -
chidei O 5 mil od jeziora znaj
dnie sie najbliższe cywilizacji o- -
sipdle Lacandonów Nigdy ted
Natomiast według podania
cmdinskiego tuz pr"-- d o-t- a-t°
cznym podboiem Meksyku
prze? Corteza nad lezioro to
przy In 1 ostatni wł?Hf3 Azteków
Montrzum: i w najgłębszym je- -
— Niech oan wybiei'e
[wobec do Czarnuli nuebla
-- o}ozonego w górach tU--o 12
i- ilomotrow od San Cnstobal —
sie w cizunsn tasą oanna nak nad nic nie zachodzą jest do
mieszczuchów' Ciągle trzebaby wiem "tabu" od czasu gdy w
kogoś zgub'orcgo szukać kimś lfi wieku Hiszpanie wymordo-ukaszony- m
lub wyczerpanym o-'w- ali nad nim większa ich ilość
taka
meiw
oczy
sienie
tego
wanie
1
sobie-- cos o takich wypnwafh eo miriscu zatopi! swoje koron- -
w dżungle I chbi obraz5! si? ne skarby
bo juz więcej głowy mi nie za- - Jet to chvba dziesiąta juz
wraca c"a"a nu wersia o miPicu ukrv- -
Na ścianach 710WB niekne ria tych skarbów Od wieków
' skoiy i łu-- ki Miedzy nimi wsp-i-i--ozukui-a
ich — bezskutecznie
niały jak bajka kolorowy i n"n-- j — zarówno awanturnicy iak u-- 1 wian godnie upici zony meksy-'czen- i Niestety wyprawa na
I kański raKki ptak zoolocirzn? I mulach do jeziora tnya dwa dni
jizadkosc W sab'otce 7a szkłem w-- jedna stroje Nie mogę sobie
'znowu innego lodzaju osobli [na to pozwolić Zaczyna brako-- i
iwośc — kaitoflp ronce v ivać cz-s- u
dębach onz "hobby"
którvch w nu-- 1 is-na
na
pałacu
ca
la
kies Drzedhistonczne motyle nropomne Panczo
mrówki i inne nieznane stwo- - — M siałem iii' o tern ?'e
rzonka j gch-- e tu dostać konia lub muła?
— Co roku wbieram sie doi Panco wybucha śmiechem
dżungli w znane sobie mteisca I — A rosi od czego9 — pvta
bv te z%-i-re z lej "mieszkańca- - j — Tp 12 kilometrów sam robif
mi" zbierać Jtst na to duże za- -' w półtorej sodzim a przecie'
potrzebowanie w muzeach na ca-- 1 mó?łbm b' ć nanskim nicem 1 lym św:ecie 1 niedy dochód ' Cerwiie sie 70 wstvdir Juz
SZTUKA RELIGIJNA 'chodzą mi ro płocie poiektN
Idziemy dalei Trzecia sala 'w-ytiraw-y
do dzupfii a tu łapi? ' bla kaplica klaztorna nrzen-r"i'- ° n- - b-'- ku ochoty do spa-bion- a
nrze7 Bloma na muzeum icerku piechota w góry
sztuki kościelnei Obok śmie-z- - Dostaie nlan iak iść i żegnam nch w swoiei ludowej prosto-- 1 P'nr-7- T i jego zonę obiecując
cie i dletanctwie wiszą obrazy zjawić ie nazajutrz po wyciecz-tworon- e nipwatnliwie prz7 "p Do hotelu wracam juz późna
artystów Niektóre wyblakłe juz nocą Znowu zniam przy hu-malowa- ne na drzewie Stoia ''11 rptrd i cichym brzęczeniu
drewniane lub gliniane figurv "--'m- b'-" 7 mysia o ostatnich
świętych wiszą pięknie Awszy-- 1 TTiach ktoiveh widiałpm i z
wane a wiekowe ornaty1 świecz-- 1 "łanami na pt7vsz1o-- ć na na-ni- ki słomiane aniołki- - Lstępnc wakacje
tą-iir- w WBiraTO7""
im
(nie
ie
SSII
Zwycięstwo oręża polskiego
rf t tf X' j~ ł r--
# £&%
Rzeźbiarz St Sikora twórca
Sukcc oieza polskiego nie Wielki ksiąze Toskański znów
szły w parze sukcesami po dał dowód pobożnej hojności
lituznymi Jedno z najwspa- - s0ej przysyłając królowi Imci
nialszych i najgłcisniejszch 8 000 dukatów węgierskich Pa-zwcie--
tw osiągnięte pod Wie- - piez także nową nadesłał sumę
dniem c) września 1683 r nic '''„ pizwnosło Polsce niczego1 Z drugiego listu Koimy Bru-pioc- z
sławy A bitwa pod Wie nellu
dniem przełamanie oblężenia Imc z takim Ł po-tureckie- go
miale wielkie zna- - spiechem ze w przyszłą sobót?
cene dla dalszego rozwoju Jtdnic vv Wiedniu gdzie go ocze- -
Europy
Dziś we Wiedniu w Kahlen-bci- g
znajduie sie jedynie pa-miątka
w postaci kościoła pol-skiego
00 Zmaitwychstań-co- w
To miejsce jest związane
z osoba głównego bohatera tej
bitwy króla Jana III Sobie-sking- i
R7ezbiar? polski Sta-nisław
Sikora pracuje obec-nie
nad projektem pomnika
króla Jana III zamówionego
pizez Polonie w Austrii który
stanie na wzgórzu Kahlen-ber- g
Poniżej zamieszczamy
współczesną wymianę listów
poprzedzających bitwę pod
Wiedniem oraz omawiających
jej wynik:
Król Jan III do Papieża Inno-centego
III
Tymi właśnie dniami z woj-skiem
królestwa i wodzami owe-go
odebrawszy błogosławieństwo
Lid nuncjusza Waszej świątobli-wości
wsiadam na bojowego ko-!m- a
ide na świętą wojnę ściśnio- -
nemu Wiedniowi swobodę jego
powrócić
W tak wielkim widzę niebez-pieczeństwie
to miasto iz nie
czekając pułków litewskich ani
kozaków zostawiwszy im pospie-szenia
a mna rozkazy pierw-szych
( ni września spodziewam
I się na brzegach Dunaju wojska
I moje z wojskami cesarskimi po-łączyć
Gdy a tvm Waszej świątobli- -
woścr cnajmiam z synowskim
iiizanm-anie- m dowodzę ile wa-i7l- y
v mym umyśle ojcowskie
] icg zachęcenia ile ceniłem
świątobliwa jego o chrześcijań-stwo
troskliwość: dla nich zyci°
moje i miłości rodziny mojej
nie wahałem sie narażać
Pewien ze apostolskiego bło-gosławieństwa
nie ubliży Świą-tobliwość
Wasza posłusznemu
synowi ladacemu na walkę za
chwałę krzyża z? całość chrze-ścijańskiego
świata chce ser
CPtn i dłonią dowieść Waszei
Świątobliwości zem jest zawsze
Wasz najposłuszniejs7v syn
Jan III Kiól Polski
List króla Jana III do Koźmy
III VV Księcia Toskańskiego
Imć ksiądz nuncjusz apostol-ski
oddal mi 100 000 florenów
przez W ks Mość jako subsy-dium
na dzisiejsza wojae ofia-rowane
przełożył mi oraz pizv- -
a tu
poseł z
niu się
nawet ka
nie mop!
bv go rherał mieć wspaniały 1 nobozin umsł W ks Mości' —
Za li wszystko składam uprei-m- e d7ieki moie zapewniając W
ks Mości iz zachovyam zaws7c
tei tym wię-cej
iz uważam z jakim' pospie- chem i szlachetnością przysze- dłeś W ks Mość na pomoc te nu zakłóconemu królestwu
Wszelkimi sposobami bede
sie starał odwdzięczyć ta brater-ska
jego' usługę
A teraz zycze W Mości
wszelkich od Boga
iiiiuw 10 VJlł r
III Król Pclski
Wypis 1 listu Koźmy Brunetti
W chwili wyruszył król
Imć na oomoc Wiednia z wick-s- z
Tl nierównie ni
cmhnwirimleannoowez pmcdzcaitakguaiai tehruafzcecoi ochotnicy ze szlachty Jeze'i wie- - cen wytrzyma az do przybycia
królewskiego snodziewać ' s:e
m-iz- na najświetniejszego zwcie- - stw a
_
Kozacy oświadczyli iz z na- -
w e-ks- za checia wpadną do Kry--
?ćnhVHrmUt:CT-tlarÓT- - tiirec--
1 szkód zadai?cvch Au- - do powrócenia na obronę
własnych swych ognisk
U tvch spodziewamy
sie tu znacznego korpusu prze- - zknraóclezostnwegao i mnaogąocebgroonęsie gran"
dzie v magać będzie notrzphn
Imć ksiądz nuncjusz zabawi tu
przy królowej
1 dMśśumśśm
"
►ZWIĄZKOWIEC"
n
środkowo-amerykańskich
REUMATYZM
2
nowego pomnika króla Jana
z
Kl°'
kują jak jedynego wybawcy
wojsho poisKie znacznie się ty
mi dniami powiększyło: wszyscy
ciągną na tę wojnę'z niewymo-wna
ochotą i pewnością zwycię
stwa
Kraków 26 sierpnia 1683 r
-
List króla Jana III Dc ojca
świętego Innocentego donoszący
mu o zwycięstwie pod Wiedniem
Venimus vidimus Deus vicit
Racz Ojcze Święty przyjąć
jako nowy dowód uszanowania
mego o przeważnym
I zwycięstwie którym Bóg Wszech
mocny obdarzył chrześcijańskie
I rycerstwo
Pozwoliły mi nieba w krótkim
czasie znieść doszczętnie 1800
wojska ottomanskiego zdobyć
wielką chorągiew w czym wsz-ystkie
jego konie namioty broń
ozdoby obozowe wszystkie dzia-ła
słowem po ośmiu godzinach
najzapalczywszej bitwy zostawi!
w reku naszym cały swój obóz
rozciągający się więcej jak na
milę
Gdybym zaraz nie szedł w po-goń
za uciekającym nieprzyjacie-lem
ileż szczegółów tak ciągnie-nia
tu mego jako i samej bitwy
miałbym Waszej Świątobli-wości
do doniesieni Niech mi
tylko wolno będzie przypomnieć
Waszej Świątobliwości iż w p-isanym
liście' moim z Raciborza
w śląsku przyrzekłem ze za
dwie niedziele stanę pod Wi-edniem:
te jeszcze upłynęły a
wszedłem w bramy onego
Sekretarz mój Talenti którv
mieć bidzie szczęście list ten od-dać
Waszej Świątobliwości nie
odstępował mnie w czasie krwa-wej
tej bitwy o wszystkich onej
szczegółach dokładnie uwiadomi
Waszą Świątobliwość Nade
zapewni Ją -- o niewygasłej
gorliwości mojej' w rozkrzewie-ni- u
wiary chrześcijańskiej i ni-eodmiennej
zadzy mojej czynie-nia
wszystkiego co tylko ode
mnie zależy sławy
Św i Waszej świątobliwości u
któreeo nog składam mnie
z całym ludem moim
Z Wiednia 14 Octobra 1683
Posłuszny
Jan III Król Polski
List Tomasza Talenti sekreta-rza
króla Jana III Do W Ks
Toskańskiego
't-8- 9I eiujaiA g 'EMOtOAUJf Z
Codziennie spodziewamy się
t uta i posła kiola duńskiego po
śba nak wieść niesie) aby mu
kroi rozwolił choć czesc wojska
swojego Bardzo wszvse wątpi-my
zęby co wskórał tkwi w
świeżej pamięci niewdzipcznoi
i iz rzeknę grubiaństwo do-znane
w ostatniej kampanii do
teao stonnia iz sami AusliM-- v zrabowali basa ze królewskie
Nadto jakem juz pono doniósł o
t m W Ks Mości że gdy króle-wic- z
Jakób po oswobodze
ktonch posiłek ten ro przvbvwa nie wiemy Przy-bu- -
znacznym iak- - bwa także „„„„i pro
Wiednia przedstawił cc-k- s
sarzowi ten nie zdjął
namieć uczynności
wiec
piwod7en
ibH5
Jan
tej
unklinm
be'
Kim t%Ie
stri
dniach
udać
wiadomość
nie
juz
wsz-ystko
dla Kościoła
wraz
syn
tak
nasz
tak
pelusza przed nim stad poszw
ze welu senatorów i wodzów
polskich nie chciało być u cesa-rza
Król Imć któn-- tylko aóbro
chrześcijaństwa ma na oku p'
zem puszcza uchybienie takowe
PCZ w°is!co szczerze przywiaza- -
np do krola swego (iak się to
7 ro7m°w miedzy żołnierzami
iłiS2(?ć daje) żywo krzywdę pa- -
In "v?ego czuja i nie chciałyoy
'"'"' dluS' raz Niemcom na po
morc „i t t- - f„AA r~ łrlL--n hvło
w mnv Mn hv odciągnąć Te--
kielego od związku z Turkami
to? a ło nie tvlko bv przez
zmniejszyć s'iłv ottómańskie rcł„„„ — : i-
- „: t rńw- -
nie że pozvSkawszv wodza tego
miznshy ieć i siedmiogrodaą
nina po sobie ale napróżno nie
mn'na bvło orzez żadne sposoDJf
'nakłonić ministrów cesarsk
by otrzymać przebaczenie w3
Tekielepn
Opracował
A Pucek
i$
1
Ś
(S
Object Description
| Rating | |
| Title | Zwilazkowiec Alliancer, October 04, 1958 |
| Language | pl |
| Subject | Poland -- Newspapers; Newspapers -- Poland; Polish Canadians Newspapers |
| Date | 1958-10-04 |
| Type | application/pdf |
| Format | text |
| Identifier | ZwilaD2000245 |
Description
| Title | 000343a |
| OCR text | " ftP iMiiiiilBriT' r W unl Jttfty"" J W £??$& t M3Wa&Wwi łltT[1W 5TR 4 PAŹDZIERNIK (Ocfober) Sobota 4 — 1958 NR 79 ALEKSANDER GROBICKI Ranek jest cu rloAnie orzcz w u jacy Test c ilk Kiii chlo diri (nr wo-kół i iiknle sa w ir'b wo-id- i (bmiir ( o p k i watą pri ipo Kird #jff nw micie Ho r"lone poAilic ii dhi i i st ire wino v ixx k'linln s(enidk po r hlinuim sn n-tob- dl U- - "i s(s Kwiek IV kolor )mi finli-l'(nn- n Indiinim sHc piki ' Kb" piwnitywnmi dli I ik( pic kin mi wsrobimi ludo uwm Ai(dim I 1 In-- I tuH Nii '(inni Indiceni-t- i olbr mii wspuiidle io-po'ldro- wi n di-wiid(- dlni firme inhn (a podiwiim ](d( n n i j ln c h w Mi k-- ku bo ]cn(' w l")'!7 inku wbuiloAdin ko-- i ioI o nawie nduwdiCH Poldkom ronc refleksie Stu Domingo i n i koniec trafiam d-- i 1'omu pod Jagiidiem ' "DOM POD JAGUAREM" Stie prz"d (llucirn pirteio wm domkiem na idu mc m mc na skrapi miasta o7dobionm ni rogach majuIkowmi tabliczkami 't -- ( iniich skory ccnlkowa wwibrazeniom jaguara Stukam ndi panlei i jaguarów łush żelazna kołatka w wielka kia- - pytonów i inrneh gadów Z pod sztorną niemal drewniana bri sufiln wiaa lampv ozdobiono nu? Kurtkę w nic) otwiera -- ldrv abauiami rożnego rodaU pnmarzczony Indianin Mówię Mimbier Drewniane fotele ple mu e chcę obeiret mueum uommi siedzeniami obwieszo-Tvmc7asc- m on ogląda mnie od ne indiańskimi opończami stóp do glow mrucy cos i a ( podlode kolorowe wo-t!7asku- jc mi furtkę pized no- - rstc kilnm a w katach wielkie Mm Spes7onv (hec odejść gdy stojące lampy zrobione epilep-furtk- a ponownie sic otwiera tycnie poskręcanych i jak lustro Tvm raem stoi w niej barczysty wvp)Iciowanvełi oni drzewnych siwy osonniK wyciąga cio mnie rękę i czysta angielszczyzna wi-ta "Welćome to Blom House"' Wszedłem i znalazłem się zno-- u w innym świecie Dla archeologów i uczonych zaimujacych się historia amery kańskich Indian Frans Blom i jego zona Gertruda Duby sa gwiadami pieiwszei wielkości Dla mnie jednak ignoranta w obu tych diedzinach "Panczo" Rlom'7c swojq zwichrzoną grzy-wą siwych włosów łagodnym spojrzeniu niebieskich oczów w koszuli z indiańskiej opończy w drelichowych spodniach i sanda-łach na bosych nogach wyglądał na artvstc który w poszukiwa-niu natchnienia zaszył się w meksykańskiej dżungli Ona zaś wymanikurowana wvondiilowana pr7Vstojna świe-tnie trzymająca się blondyna 7 nieodslcnnym pieknvm jak ma rzenie eleganckich dam wiocha tym chartem — afganem u bo ku — na autorko amerykan-- 1 świecie poszukującej toniu cujacym w dżunglach od 1924 roku starożytnych Ma-jów i najlepszym chyba znawcą ich dzisiejszych potomków jacvm w swoim dorobku zarów no wiele odkiyć archeologicz-nych jak i nrac naukowych Przy okazji iest rówinicz zawołanym tojiogiafem autoicm jedynei mapy meksykańskiej i guntcmal-skie- j dżungli szlaków przez ma ruin nrzoz ma zaio-slvc- h i nielicznych osiedli w ukiytych Ona (Szwajcarka) również autorka prac naukowych tematy m riianskie wyśmienita fotogr?fka przewodniczka wypraw do duncli Kilkumiesięczny robt w najbardziej mymitywnych wa runkach jest dla niej izecza tak BIURO PODRÓŻY Obt'uga na ca'ym iwlcclo bilety samolotowe okrętowe kolejowe I Wycieczki - Hotele Zamawiajcie teraz na 1959 rok 1 BQL GŁOWY I TRADC MARK A Szybko uśmierza Jeżeli cierpisz na bóle głowy newralgiczne jeżeli dokucza reumatyzm bóle czy zbolałe muskuły pamiętaj — Ze nie możesz dostać nic lepszego nawet 100 24 Tabletek 12 Tablelik pow-7crhn- i jak v ti u iy rd UCZONE MAŁŻEŃSTWO Kiech do bitach t(K('i'i po dimalach Mcl-iw- u OudKrnih i Hondurasu di c wJo'Adlwn -- i" w końcu ! i- -c pdu i ni -- i!" wbrilisrny ocywiicic San f'n -- toin! obii-m- a l'dnt(i BI mi a mni iri'itnind iie Zakopano i _'u Kdinnid i ui o mmIi w goiach i la-a- eh -- ukaja i m li w Ii hni( nid i ridti hni( nid Si(iuns a wielkim iak rcfr k 'ir lunie bibliotece Wwiki -- uhl inilimujrf poczerniałe belki 1 MinlnWi I land tl) JC(}'n WIC I I-- 1 k i mi nn (-'imi-nek rid kto rni -- ioid w ir' kt%( rum babi jdihe j ik e- - fcintd-1- ( nie kolo ioa'' (liinnie smisnc SA e irnki glriiiin' krówki rmloui ne i' ir 1111-1- -1 konie i iniolki ple łom e -- Ioiiis i ni'eil nimi -- I (Mil ile po-dz- kl nidjoAskuh linków i ofume ilbjmiski znaj-dWdr- i( w pii dhistorycznych tirolicii b Ni boi i długiej ścianie -- biblintekd 1'olki i skibki zapcha ni i niKone książkami i cd opi-rnim- i w kilkunastu cv kac h NdPizKiw nich oszklone w-i- ie na miic oujna zicienii poro-!- - nitin i nakntc abażurami 7e zwykłych Plecionych koszów Gapię się do-- ! koła jak urzeczony Panczo Blom uśmiecha się: — Za wyiatkiem książek (tłumaczy) wszystko co tutaj pan widzi to mieiscowe wyroby indiańskie Niema ani jednej rzeczy obcego pochodzenia — Ale tez (myślę) aby to wszystko lak dobrać i urządzić trzeba być aitystą WĘDRÓWKA PO MUZEUM — Dom ten kupiliśmy osiem lat temu (obiaśnia dalej Panczo) Była szkoła klasztorna która po rozwiązaniu zakonów przez re-wolucje stała pusta i zaniedbana Odnowiliśmy ia własnymi ręko-ma (pokazuje fotografie jak bjło na początku i uśmiecha się do tego jak jest dzisiaj) Z biblioteka było 7nowu ina-czej Jest fachowa Zajmuje się meksykańskimi Indianami i ich dzunglą luMoria i archeologia W t eh dziedzinach icst najwięk- - wersictow instytucji nauko--j wyin i wv(iawnic7vcn icozuuai pan w idzi Piwsylali i przysyła- - ja nadal czasopisma na-- 1 wet artykuły z prasy — wszyst ko co lv Jko dotyczy naszch In-dian i ich kram Na konHrzu zobaczy pan na któiej nrzkleiam znaczki pocztowe tych przesyłek Stwierdzi pan ze niemal wszystkie Kraje sa re-- i pro'r-nlouan-e Potcm iuz wychodząc spraw-dziłem Nie przesadzał i jako fi latelista mogłem ocenić ten wy jatkowy zbiór Ale polskiego zn' czka w nim nie znalazłem n dobnie ink nie znalazłem w bi btiolece żadnej książki czy arty-kułu w je7ku polskim) Mo pan przyszedł zobaewc muzeum wiec przez UBEZPIECZENIA na zycle od choroby I wypadku od onnla kradzlety samochodowe i wszelkiego innego rodzaju Prosimy korzystać z naszego bezprocentowego kredytu RS bóle! #==== 29? F—A—STRE—UtF j HEADACHES 19ć C010S [ przeszło 25 lat fachowa I odpowiedzialną obsługi) W sprawach związanych z podróżą I t p — p Halina Pulido Słomczyńska udzieli Informacil w oiczystym lczyku O K JOHNSON & CO Travel & Insurance Agencies 697 Bay St (rog Gerrard) 2 Dnt EM 6 8586 6i r PRODUCT REG mAEm ci krzza podwójną cenę Tabletek Tabletek ciruiiow ni książki tablice Idziem MEK3YK OD T0D5ZEWKI (10) i- -ld -- ten no 'patio skąpane w -- I inc o jiod lukami pr7 -- leni -_- : ( J 1 r- - na snanach Ai-- a carne a fdntitcne wor stdb w hitc krwe W czasie nd) a (!-(:- () rile( ma prc-Iad- o w-- n i(liLioch wjdsnid Pan co inibernator obecna spokój nic -- pecaj'( wgn-ini- e gdzie- - ni MDic riKadi rn w ciągu ć- - jodin usunięto krwe zdobiące di' h w-vslki- ch domów w mic sc e i puebbeh Po-tano- w iłem kill--d nich urdtowdc i ogłosi km e icele kujiowdC W re iitKir mld( ci hlku dob- - lim kill-adiesia- t Piękne Kady rei n e kut kad inn% Miam pifo i wchodzim do pokojów muealpwh — iech pm pamięta ianaci p Rl'mi e zarówno lo muzeum iak i bi blnle-k- d własnością piwatnn Zbudowałem je własnun wsł kicm i wlismm ko-zte- m ?acl inch stpendiow za-ilk- ow czs Domoe r7ddowej Do niedawna esce tuteie władze tjmi -- prawami nie interesowal się Dobrze gdy prace moja tvlko ignorowano C-orze- j bło gdy sta-rano s'e w skorzystać w ro7- - iwkddi politcznvch Dopiero t() „)ftn gubernator prowin cu zaiaz po oDjeciu urzeerowa-ni- a w raził piagnienic odwiedze-nia nas nastawienie zmieniło się Dostrzeżono nas Pieiwsza sala muzealna po-święcona jest całkowicie Lacan-dono- m ostatnim Majom Na ścianach wiszą i w katach stoją olbrzymie łuki i długie na 6 stop strzały Niektóre mają tę-pe zakończenia Na ptaki by je tylko ogłuszać Inne sa ząbkowa-ne To na małpy by ich sobie z ranv nie mogły vvrwać (Lacan-doni nie znają prochu) Dalej wi rytualne koszule z kory dr'ewnej oraz biale lniane "nu'k" ononcze 7 jednego ka walka płótna i noszone zarówno przez mężczyzn jak i przez ko-biety — Nie łatwo ich miedzy sobą odróżnić ftłumaczy dalej mój przewodnik) tymbardziej ze mężczyznom zwyczaj zakazuje obcinania włosów a w dodatku nie posiadaią zarostu na twarzy Na stolach lezą prymityAvne instrumenty muzyczne Wielkie muszle i skorupy żółwiów które przy uderzeniu pałeczka wydaja melodyjny dźwięk Na ścianach liczne fotografie dzieło Gertru-dy Duby Spoglądają z nich wspaniałe typy Lacandonów o długich na ramiona spadają-cych czarnych włosach nie-wymuszonym uśmiechu ukazu-jącjc- h wspanhle jak śnieg bia-łe' zebv w profilu odsłaniających charakterystyczne i dobrze mi jii7 znane z płaskorzeźb w Czi- - czen Iza czy Palenoue majów przemawia wesołość i lmeligen- - cia zupeinie nie picrwnuia kolei fotografie lacandońskich osiedli szałasów oraz ukrytych w dżungli ruin Obok jednych i drugich przejść można nie zau-ważywszy Hi w snlatanej liana-mi masie drzew i krzaków ŚWIĘTE RUINY — W ruinach ty cli Lacandoni cło d7i-i- ai oddala cześć znmicr'-chly- m bopom s-w-oich przodków 'objaśnia Panc7o) Sa przccie7 Doginami ktonch nikt nidy na chrvstiani7m nawrócić nawet nie usiłował I poganami ostato cznie wvmra Rumv sa wiec dla nich swictosch i hid70 nicche-Ini- e noka7Uja je obcym Tak blo przecież ze sławnym Banampak największym na świecie aicheologicznvm odkiy-cie- m powojenmch czasów Uczo-nym i Dodioznikom dawna znana bvla legenda o "mieście malowanych nniiow" ukrytym ydzies w sercu meksykańskie) dżungli Ale "znaleziono" je do-piero oized dziesięciu laty gdy opiekujący sie nimi Lacindoni przekupieni darami zgodzili sie go pokazać Na ścianie wisi wykonana przez Blonu mapa dżungli Ol-brzy-mi ob=zar przeszło 10 000 mil kwadratowch Przecina go KiiKa kiopuami naznaczonych ścieżek natomiast mnóstwo' na niej tróikacikow oznaczających ruiny Niektóre już zbadane nie-które znane tylko z opowiadin Ile jest jeszcze takich które czekają na odkrycie"' 1 jak li-C7i- ie musiała być kiedyś ta dżun-gla zamieszkała skoro tyle pa- miątek no jej mieszkańcach po- zostało Na marne oznaczone sa również osiedla Lacandonów Jest ich tlko kilka Oddalone sa od siebie nieraz o setki mil — Lacandonów nie można sie dzisiaj dohczc więcej niz 160 Wymierają tak szybko ze nie ma juz mowy o uratowaniu ras Gromadzimy wiec tlko wspom- nienia no nich i oniekujemy sie tymi resztkami które pozostah Jakie są nrzyczn- - tego wy mierania"' Choroby i brak ko-biet! lacandoni podobnie jak Eski-- j mosi sa nipodoorni na zarazki dla nas zupełnie nieszkodliwe! Zwykła grypa jest dla nich śmier' s-ki-ch "best-sellcrów- " w leizc sza na i nawet stolica skio nosy Pala cvgara skręcone dżungli tematu do Meksjk nie ma lepszej Oczy- - z d?iko w dżungli rosnącego ty-powie- ści wiście nic stać mnie było na ku- - na sz-- i mają naszyjniki 7 W rzeczywistości on (Duńczyk) powanie Rozpisałem wiec listy klow i pazurów jaguara Prymi-jes- t znanym archeologiem nra-'d- o znajomych do muzeów uni- - t w a mimo to z czarnych oczów autorytetem od ma-- 1 wiodących ludz-kich niej na i autobusowe Obiazdy Od slułymy LTD — Toronto OF za 79(J 43 e e sa ja w od ~?j h !r i Kide zetkn i ikkro-im- " pi c j:i2lc zbieraczami cl'ew zapite' najŁ!' mentem j ki można braŁ bandtami ' -- pulecen-twd zgmł no moralnie jak i f linc v się dla Lacan V-'-tk- o to --kup-owalrm Mę z — - ijac mi od ludności iwjjasnia ParuO' ai i gcK rewolucja tcpila wiarę i ko-nni cle- - scioł Do-hown- ie za bezcen D'is ib e wo- - to uiz unikat uratowane przed rutkami zagładą zarow- - Vchodzim z powrotem na znie — "patio' gdzie czekają juz na iriA tra- - nas Lacandoni Jest ich dwóch odsłaniają zebv godne uwiecz-wnuczk- i niema na reklamie tej cz innej gicnie A kobch ' Bv znali ze zonę z pozd grona własnei rid'n La- - (andon mu-iał- h we! wic kil- - ka-e- t mil i lo bez gw diic ji po- - wodzenia Bierze wic które sa pod icka Siosli macochy iw razie śmierci ojca ' Wiek nie gra żadnej li Coz z tego ze może mieć i-- ika z-rj-n kicch o jedna trudno Natepu je otywiicie degenca ja i wy mieranie Dzieci córa mnirj W rodzinie która -- ie -- pecjal nie opekujemy szef o'iat jest z lucio lemia swoia wtiuinh która chwilowo speKa wszyst-kie funkcje zony z wiatkiem Dozcid które nastai d osia- - gnie clojrzdhsc płci ledeniichto Młodszy wskazuje palcem I z jego snow z poprz dnia zonal IznnaU jet z własna - o-t- ia bra-- j 'tanek zas z druga żona ich nie-- l zjacego iuz dziadka )izcjm on ma dwadzieścia hlka lat a ona pięćdziesiąt kilka Maa ma- - la dziewczynkę przeznaczona juz za zonę innemu kuuowi Co roku odwiedzam1 uh pizy nosimy im rzeczy niezbędne do życia opieKujemy sic nimi ae-ze- li czegoś bardzo jotrzebuja lub ktoś nich powanie zacho-ruje przychodzą do nas tgod-niam- i wędrując' przez dżunglę Dwóch takich właśnie goszczę Gdy skończymy oglądać muze-um pokażę ich panu ZNAWCY DŻUNGLI Druga sala to dżungla Jej życie jej flora i fauna jej rui-ny i podróże przez ma Głownie jednak znaleziska aicheologicz-n- e Lezą wiec na stołach jakieś gliniane figury figurynki znie-kształcone czaszki ofiarne urny naszyjniki kamienne noże i na-rzędzia a nad nimi lotografie ruin czy rozkopanych grobów w których zostały znalezione 0-bo- k podróżniczy ekwipunek ko-nieczny w wyprawie do dżungli Naniioty buty strzelby pie-cyki a między nimi gumowa łódź znrzez Pancza wymyślonym spo-sobem napędzania icj motor-kiem Pokazuje mi fachowy opis swojego wynalazku zamieszczo-ny w poważnym piśmie podróżni W aa czym i z nie swojego gabine-dumn- y z odkrycia przez sie-h- u (nosadzam ze na demke) bie w 1924 roku najstarszego obserwatorium astronomicznego w 'Ameryce w położonym w ser-- cu guatemalskiej dżungli Ua - xactun mieście Majów datują - c'm sie z czasów jeszcze przed Chrys-tusc-m I — Przez nas7c icce pizecho - dzą wszyscy udający do dzun KU vypiawv iianisuwc i logiczne turystyczne safari czy pnicdvńc7v ludzie zwabieni przygoda lub żądza poznania cze-goś nowego W tej chwili nn utrzymuje z nami stały kontakt amerykański student - stypendysta mieszka-jący w jedmm 7 pueblów i ha-chia- cy na mieiscu indiańska me-dycynę Ud7ielamy wszelkich mfoimacji przgotowujemv wy-nnw- y sluzmy za przewodni-kó- w Dżungle przecież znamv własna ki's7en Przeszło 30 lat no niej sie włóczymy Czasem =a nc7wisce kłopoty Ostatnio irdcm z wpłvwow -- h meksykan - skich polityków napisał do mnie 7p stolicy Inni zorganizował "safari" dla niego i 20 jefo przy-iaci- ół pan sobie wyo brazić jakby wyghdało onieko- - piekowac sic Zresztą na wyprawę prze-szło 20 ludzi trzeb -- bv 100 mu- - Iow a tylu w okolicy w 020I0 niema Odpsałem niezbt grccznie bv w przeczt-- ł dżungli na I gospodarza kawałki zastvg!°i ?vicv w niezrm ronejskim bnrs7tvnie widć d reprezentują przeszło półtora pr cent swojego narodu' Sa nie uz-- i nad 5 stop Sta- - rannie wsczesane czarne włosy spaciaja laiiiiu pumt--j ja mon przjaznm uśmiechu iest niego mniej ido prywatnego jak się unii1"- - lak Czv może pasty której przecież nie uży wali i nigd uzwac nie ocera Skora czekoladowa świecąca Czarne inteligentne weso-łe rozbiegane Biała koszula ed n ich strój luźno spada z ramion do połowy łdek Na nogach sanda ły o grubej podeszwie Bez żadnego sprzeciwu dają sic ustawić do fotografii Bawi na i mówi Kim a potem mnie i o coś pta w jezvku nic znajomego nie przypomina jacvm Wnioskuje jednak 7c chce wiedzieć iak mnie iest imię Przedstawiam sie wiec Uśmie cha sie szeroko i scisKa mi cuon Pvtam Bbma czy mam im cos zapłacie za sfotografowanie — Poco'' — dziwi się Przecież oni nie wiedzą co to pieniądz Wracamy do biblioteki przy-cz- m Blom pokazuje mi jeszcze jedną wyjątkowa rzecz jaka po-siada Wannę' (Druga w Me-ksyku miałem zobaczyć dopiero w Czapultepec Marmu-rowa w której kąpała się cesa-rzowa Carlota zoria Maksymilia-na) Zjawia się p Duby ze swo-im kawowym włochatym Afga-nem Przynoszą świetną kawę i ciasto — Nie mamy dzieci (mówi Panczo wodząc wzrokiem po książkach i otaczających go in-diańskich wyrobach) chcielibyś-my wiec ofiarować to wszystko rządowi jako jedyne w swoim rodzaju muzeum indiańskie Mu-simy sie jednak zabezpieczyć by po naszej śmierci nie zamienio-no tego domu na sklep dla a-merykań-skich turystów A to tu-taj "jest całkiem możliwe PIERWSZE POLSKIE NAZWISKO Czas leci Panczo podchodzi Gertruda wyprowadza afgana na j spacer Zostaję sam z książkami j góra wrażeń do przetrawienia przerzucam księgi i magazyny 'oglądam fotografie studiuje gru be tomv "księgi domowej" pro- - w-adzon-ej od ośmiu lat i opatro- - nej podpisami uwagami i foto- - grafiami tvch którzy przewinę- - się przez uorn [Jon lamia rem Lo raz jaKies n izwisko dźwięczy znajomo Uczer! pisa-rze tJodióznicv Szukam lazwisk polskich Ani jednego !Voje bę-dzie pierwsze W przyległym "patio' Tinia-turow- v koliberek spija miocl z kwiatów Dobiegała wesołe o-krz- yki Lacandonów Szvbko i bez za powiedzenia zapada noc Odnajduje gospodarza by na no7egnanie zasięgnąć leszcze do-datkowych informacii Chciał-bym nazajutrz pojechać nad gra-nice Ouatemali Panczo jednak odradza Dro- - kiepska i nic ciekawego Ie- - i iuz nad jezioro Miramar położone w dżungli i slwne z j rosnących nad nim dzikich or- - chidei O 5 mil od jeziora znaj dnie sie najbliższe cywilizacji o- - sipdle Lacandonów Nigdy ted Natomiast według podania cmdinskiego tuz pr"-- d o-t- a-t° cznym podboiem Meksyku prze? Corteza nad lezioro to przy In 1 ostatni wł?Hf3 Azteków Montrzum: i w najgłębszym je- - — Niech oan wybiei'e [wobec do Czarnuli nuebla -- o}ozonego w górach tU--o 12 i- ilomotrow od San Cnstobal — sie w cizunsn tasą oanna nak nad nic nie zachodzą jest do mieszczuchów' Ciągle trzebaby wiem "tabu" od czasu gdy w kogoś zgub'orcgo szukać kimś lfi wieku Hiszpanie wymordo-ukaszony- m lub wyczerpanym o-'w- ali nad nim większa ich ilość taka meiw oczy sienie tego wanie 1 sobie-- cos o takich wypnwafh eo miriscu zatopi! swoje koron- - w dżungle I chbi obraz5! si? ne skarby bo juz więcej głowy mi nie za- - Jet to chvba dziesiąta juz wraca c"a"a nu wersia o miPicu ukrv- - Na ścianach 710WB niekne ria tych skarbów Od wieków ' skoiy i łu-- ki Miedzy nimi wsp-i-i--ozukui-a ich — bezskutecznie niały jak bajka kolorowy i n"n-- j — zarówno awanturnicy iak u-- 1 wian godnie upici zony meksy-'czen- i Niestety wyprawa na I kański raKki ptak zoolocirzn? I mulach do jeziora tnya dwa dni jizadkosc W sab'otce 7a szkłem w-- jedna stroje Nie mogę sobie 'znowu innego lodzaju osobli [na to pozwolić Zaczyna brako-- i iwośc — kaitoflp ronce v ivać cz-s- u dębach onz "hobby" którvch w nu-- 1 is-na na pałacu ca la kies Drzedhistonczne motyle nropomne Panczo mrówki i inne nieznane stwo- - — M siałem iii' o tern ?'e rzonka j gch-- e tu dostać konia lub muła? — Co roku wbieram sie doi Panco wybucha śmiechem dżungli w znane sobie mteisca I — A rosi od czego9 — pvta bv te z%-i-re z lej "mieszkańca- - j — Tp 12 kilometrów sam robif mi" zbierać Jtst na to duże za- -' w półtorej sodzim a przecie' potrzebowanie w muzeach na ca-- 1 mó?łbm b' ć nanskim nicem 1 lym św:ecie 1 niedy dochód ' Cerwiie sie 70 wstvdir Juz SZTUKA RELIGIJNA 'chodzą mi ro płocie poiektN Idziemy dalei Trzecia sala 'w-ytiraw-y do dzupfii a tu łapi? ' bla kaplica klaztorna nrzen-r"i'- ° n- - b-'- ku ochoty do spa-bion- a nrze7 Bloma na muzeum icerku piechota w góry sztuki kościelnei Obok śmie-z- - Dostaie nlan iak iść i żegnam nch w swoiei ludowej prosto-- 1 P'nr-7- T i jego zonę obiecując cie i dletanctwie wiszą obrazy zjawić ie nazajutrz po wyciecz-tworon- e nipwatnliwie prz7 "p Do hotelu wracam juz późna artystów Niektóre wyblakłe juz nocą Znowu zniam przy hu-malowa- ne na drzewie Stoia ''11 rptrd i cichym brzęczeniu drewniane lub gliniane figurv "--'m- b'-" 7 mysia o ostatnich świętych wiszą pięknie Awszy-- 1 TTiach ktoiveh widiałpm i z wane a wiekowe ornaty1 świecz-- 1 "łanami na pt7vsz1o-- ć na na-ni- ki słomiane aniołki- - Lstępnc wakacje tą-iir- w WBiraTO7"" im (nie ie SSII Zwycięstwo oręża polskiego rf t tf X' j~ ł r-- # £&% Rzeźbiarz St Sikora twórca Sukcc oieza polskiego nie Wielki ksiąze Toskański znów szły w parze sukcesami po dał dowód pobożnej hojności lituznymi Jedno z najwspa- - s0ej przysyłając królowi Imci nialszych i najgłcisniejszch 8 000 dukatów węgierskich Pa-zwcie-- tw osiągnięte pod Wie- - piez także nową nadesłał sumę dniem c) września 1683 r nic '''„ pizwnosło Polsce niczego1 Z drugiego listu Koimy Bru-pioc- z sławy A bitwa pod Wie nellu dniem przełamanie oblężenia Imc z takim Ł po-tureckie- go miale wielkie zna- - spiechem ze w przyszłą sobót? cene dla dalszego rozwoju Jtdnic vv Wiedniu gdzie go ocze- - Europy Dziś we Wiedniu w Kahlen-bci- g znajduie sie jedynie pa-miątka w postaci kościoła pol-skiego 00 Zmaitwychstań-co- w To miejsce jest związane z osoba głównego bohatera tej bitwy króla Jana III Sobie-sking- i R7ezbiar? polski Sta-nisław Sikora pracuje obec-nie nad projektem pomnika króla Jana III zamówionego pizez Polonie w Austrii który stanie na wzgórzu Kahlen-ber- g Poniżej zamieszczamy współczesną wymianę listów poprzedzających bitwę pod Wiedniem oraz omawiających jej wynik: Król Jan III do Papieża Inno-centego III Tymi właśnie dniami z woj-skiem królestwa i wodzami owe-go odebrawszy błogosławieństwo Lid nuncjusza Waszej świątobli-wości wsiadam na bojowego ko-!m- a ide na świętą wojnę ściśnio- - nemu Wiedniowi swobodę jego powrócić W tak wielkim widzę niebez-pieczeństwie to miasto iz nie czekając pułków litewskich ani kozaków zostawiwszy im pospie-szenia a mna rozkazy pierw-szych ( ni września spodziewam I się na brzegach Dunaju wojska I moje z wojskami cesarskimi po-łączyć Gdy a tvm Waszej świątobli- - woścr cnajmiam z synowskim iiizanm-anie- m dowodzę ile wa-i7l- y v mym umyśle ojcowskie ] icg zachęcenia ile ceniłem świątobliwa jego o chrześcijań-stwo troskliwość: dla nich zyci° moje i miłości rodziny mojej nie wahałem sie narażać Pewien ze apostolskiego bło-gosławieństwa nie ubliży Świą-tobliwość Wasza posłusznemu synowi ladacemu na walkę za chwałę krzyża z? całość chrze-ścijańskiego świata chce ser CPtn i dłonią dowieść Waszei Świątobliwości zem jest zawsze Wasz najposłuszniejs7v syn Jan III Kiól Polski List króla Jana III do Koźmy III VV Księcia Toskańskiego Imć ksiądz nuncjusz apostol-ski oddal mi 100 000 florenów przez W ks Mość jako subsy-dium na dzisiejsza wojae ofia-rowane przełożył mi oraz pizv- - a tu poseł z niu się nawet ka nie mop! bv go rherał mieć wspaniały 1 nobozin umsł W ks Mości' — Za li wszystko składam uprei-m- e d7ieki moie zapewniając W ks Mości iz zachovyam zaws7c tei tym wię-cej iz uważam z jakim' pospie- chem i szlachetnością przysze- dłeś W ks Mość na pomoc te nu zakłóconemu królestwu Wszelkimi sposobami bede sie starał odwdzięczyć ta brater-ska jego' usługę A teraz zycze W Mości wszelkich od Boga iiiiuw 10 VJlł r III Król Pclski Wypis 1 listu Koźmy Brunetti W chwili wyruszył król Imć na oomoc Wiednia z wick-s- z Tl nierównie ni cmhnwirimleannoowez pmcdzcaitakguaiai tehruafzcecoi ochotnicy ze szlachty Jeze'i wie- - cen wytrzyma az do przybycia królewskiego snodziewać ' s:e m-iz- na najświetniejszego zwcie- - stw a _ Kozacy oświadczyli iz z na- - w e-ks- za checia wpadną do Kry-- ?ćnhVHrmUt:CT-tlarÓT- - tiirec-- 1 szkód zadai?cvch Au- - do powrócenia na obronę własnych swych ognisk U tvch spodziewamy sie tu znacznego korpusu prze- - zknraóclezostnwegao i mnaogąocebgroonęsie gran" dzie v magać będzie notrzphn Imć ksiądz nuncjusz zabawi tu przy królowej 1 dMśśumśśm " ►ZWIĄZKOWIEC" n środkowo-amerykańskich REUMATYZM 2 nowego pomnika króla Jana z Kl°' kują jak jedynego wybawcy wojsho poisKie znacznie się ty mi dniami powiększyło: wszyscy ciągną na tę wojnę'z niewymo-wna ochotą i pewnością zwycię stwa Kraków 26 sierpnia 1683 r - List króla Jana III Dc ojca świętego Innocentego donoszący mu o zwycięstwie pod Wiedniem Venimus vidimus Deus vicit Racz Ojcze Święty przyjąć jako nowy dowód uszanowania mego o przeważnym I zwycięstwie którym Bóg Wszech mocny obdarzył chrześcijańskie I rycerstwo Pozwoliły mi nieba w krótkim czasie znieść doszczętnie 1800 wojska ottomanskiego zdobyć wielką chorągiew w czym wsz-ystkie jego konie namioty broń ozdoby obozowe wszystkie dzia-ła słowem po ośmiu godzinach najzapalczywszej bitwy zostawi! w reku naszym cały swój obóz rozciągający się więcej jak na milę Gdybym zaraz nie szedł w po-goń za uciekającym nieprzyjacie-lem ileż szczegółów tak ciągnie-nia tu mego jako i samej bitwy miałbym Waszej Świątobli-wości do doniesieni Niech mi tylko wolno będzie przypomnieć Waszej Świątobliwości iż w p-isanym liście' moim z Raciborza w śląsku przyrzekłem ze za dwie niedziele stanę pod Wi-edniem: te jeszcze upłynęły a wszedłem w bramy onego Sekretarz mój Talenti którv mieć bidzie szczęście list ten od-dać Waszej Świątobliwości nie odstępował mnie w czasie krwa-wej tej bitwy o wszystkich onej szczegółach dokładnie uwiadomi Waszą Świątobliwość Nade zapewni Ją -- o niewygasłej gorliwości mojej' w rozkrzewie-ni- u wiary chrześcijańskiej i ni-eodmiennej zadzy mojej czynie-nia wszystkiego co tylko ode mnie zależy sławy Św i Waszej świątobliwości u któreeo nog składam mnie z całym ludem moim Z Wiednia 14 Octobra 1683 Posłuszny Jan III Król Polski List Tomasza Talenti sekreta-rza króla Jana III Do W Ks Toskańskiego 't-8- 9I eiujaiA g 'EMOtOAUJf Z Codziennie spodziewamy się t uta i posła kiola duńskiego po śba nak wieść niesie) aby mu kroi rozwolił choć czesc wojska swojego Bardzo wszvse wątpi-my zęby co wskórał tkwi w świeżej pamięci niewdzipcznoi i iz rzeknę grubiaństwo do-znane w ostatniej kampanii do teao stonnia iz sami AusliM-- v zrabowali basa ze królewskie Nadto jakem juz pono doniósł o t m W Ks Mości że gdy króle-wic- z Jakób po oswobodze ktonch posiłek ten ro przvbvwa nie wiemy Przy-bu- - znacznym iak- - bwa także „„„„i pro Wiednia przedstawił cc-k- s sarzowi ten nie zdjął namieć uczynności wiec piwod7en ibH5 Jan tej unklinm be' Kim t%Ie stri dniach udać wiadomość nie juz wsz-ystko dla Kościoła wraz syn tak nasz tak pelusza przed nim stad poszw ze welu senatorów i wodzów polskich nie chciało być u cesa-rza Król Imć któn-- tylko aóbro chrześcijaństwa ma na oku p' zem puszcza uchybienie takowe PCZ w°is!co szczerze przywiaza- - np do krola swego (iak się to 7 ro7m°w miedzy żołnierzami iłiS2(?ć daje) żywo krzywdę pa- - In "v?ego czuja i nie chciałyoy '"'"' dluS' raz Niemcom na po morc „i t t- - f„AA r~ łrlL--n hvło w mnv Mn hv odciągnąć Te-- kielego od związku z Turkami to? a ło nie tvlko bv przez zmniejszyć s'iłv ottómańskie rcł„„„ — : i- - „: t rńw- - nie że pozvSkawszv wodza tego miznshy ieć i siedmiogrodaą nina po sobie ale napróżno nie mn'na bvło orzez żadne sposoDJf 'nakłonić ministrów cesarsk by otrzymać przebaczenie w3 Tekielepn Opracował A Pucek i$ 1 Ś (S |
Tags
Comments
Post a Comment for 000343a
