Zwilazkowiec Alliancer, October 31, 1972

              !?) nr
TR 2 "ZWIĄZKOWIEC" PAŹDZIERNIK (Oefobłr) wtorek 31 - 1972 NR 83
—-- % ł
u" '
"Związkowiec" (The Alliancer)
Printed and Publlshed for every Tuesday
and Frłday by
POLISH ALLIANCE PRESS LIMITED
Offlclal Organ of The PoUsh Alllance Frlendly Socleły of Canada
K J Mazurkiewicz Chainnan of the Board S Lasek Secretary
tdltor In-ChJ- ef — D Hedenkorn — Ceneral Manager — S F Konopka
Buslnes3 Manager — R Frlkke
Subscrlptlon: In Canada 11000 per year In other Countrleg $11 00
Second class mail reglstratlon number 1673
1475 Queen St W Toronto 156
P RE N U M
Roczna w Kanadzie $1000
Półroczna $ 550
Kwartalna $ 350
Tel
Nadzieja na przyszłość
komunikat konferencji przywódców 9 państw
wchodzących w skład Europejskiego Wspólnego Rynku
sianowi pewnego rodzaju zwycięstwo Edwarda Heatha pre-miera
Wielkiej Brytanii Zdołał on bowiem przeforsować
zdanie głoszące iż do 1980 r powstanie Unia Europejska
Slormulowanie jest bardzo niewyraźne pełnie niedomó-wień
niemniej zapowiada powstanie nowego politycznego
organizmu w latach 1980 Oczywiście decyzja w tej sprawie
ma zapaść w jednej z następnych konferencji przywódców
państw owej przyszłej Unii
To zwycięstwo jest naturalnie wynikiem kompromisu
między stanowiskiem Francji a Wielkiej Brytanii Teore-tycznie
wolno zakładać iż gdj-b- y odbyło się formalne gło-sowanie
to zwolennicy sojtuzu politycznego dysponowaliby
większością Ale tego rodzaju głosowanie w tym zespole
nie wchodzi w rachubę trzeba było znaleźć kompromis Nie
jest wykluczone iz można było więcej osiągnąć że prez
Pompidcu skłonny bjłby np zgodzić się na ustanowienie
pewnych komórek przygotowawczych ale prem Heath nie
chciał przypuszczalnie zbytnio nalegać Uznał zapewne —
i to słusznie — iż w pierwszym wystąpieniu na forum
Wspólnego Rynku celowe będzie zachować umiarkowanie
W więc konferencja zakończyła się wyrażeniem
nadziei iż obecna wspólnota gospodarcza przemieni się w
polityczną Po prostu przywódcy niektórych państw nie po-zostawili
najmniejszej wątpliwości iż właśnie ta szersza for-ma
bardziej im odpowiada uważają ją nawet za konieczną
w niedalekiej przyszłości
Od tego życzenia do rzeczywistości jest jednak daleko daleko Wolno nawet sądzić że Wielka Bryta-nia
nie jest przygotowana do Wspólnoty Europejskiej a
więc do zostania członkiem międzynarodowej organizacji
na rzecz której musiałaby zrezygnować z pewnych upraw-nień
suwerennych Nie wydaje się również by nawet naj-więksi
zwolennicy Wspólnoty Europejskiej wśród Brytyj-czyków
golowi byli do niej przystąpić bez uprzedniego uzgo-dnienia
różnych spraw ustalenia zakresu działania kompe-tencji
itp Stąd -- też i prosty wniosek iż zapowiedź utworze-nia
Unii Europejskiej ma bardziej znaczenie propagando-we
aniżeli praktyczne
Wydaje się iż sporo czasu upłynie nim podejmie się
przedwstępne rozmowy polityczne Będzie to w pierwszym
rzędzie uzależnione od funkcjonowania rozszerzonego Wspól-nego
Rynku na różnych polach gospodarczych
Najistotniejsze w tej mierze są zagadnienia monetar-ne
Jest to problem wysoce złożony i bardzo delikatny Każ
lonf
dały zbyt
Wcale
znowu
się
w
kilku
nieco szansa się gru-bo
ze
wiele będą
można więc
więc
które mają ze sobą
chęć
Adama
zbiór-kę
na cele
inne
jest coroczne
została życia cze-mu
służy
tym przy oka-zji
w ciągu
Osoby lub
naszej pomocy pie-niężnej
często się
się kie-dy
—
Jeśli nie po-móc
to na-sze
są
Polonii
roku na
cane
ze strony gru-py
brak
poza
kraju
jakby nam na
tym nie
się swego
rokiem 1961 1971
ubyło 17% tch co j?-zy- k
polski za swój język
tongue — to jest
sie używa w ty-ciu
spisu
roku 1971
liczba osób jeżyk
polski jako
4
Ontario 531-249- 1 531-249- 2
istocie
Zagranica --- $1100
Półroczna $ 600
numer 15?
27000 w porównaniu ze spisem
roku 1961 (1961 — 162000:
1971 — Straty są jed-nak
bowiem
około 22000
imigrantów Polski lub
wśród w
około 16000
w ięc tego że spis
w roku 1971 był
wykazać 200000 o:
sób używających polskie-go
w życiu rodzinnym Rzeczy-wista
więc strata 65000
czyli 337c Nie mamy
dyskusji tym
stanem rzeczy byś-my
apel w
Warto
podjęcia
trend ten
nietylko zahamowały ale od-wróciły
Na skutek niektórych
prowincjonalnych wpro-wadzono
szkól język polski
jako przedmiot uznany przy
egzaminach (credit subject) W
z tym pilna
opracowania odpowied-niego
podręcznika nauki ję-zyka
polskiego w kanadyjskich
Pani dr Da-nuta
Bieńkowska profesorka
na Wydziale Slawistycznym Uni-werste- tu
Torontońskiugo
się tego zadania — bez re-mfiner- acji
Jednakowoż prace
przygotowawcze (badania" 1
wymagają na
de państwo pilnie „swojej waluty i dotychczasowe
erencje wyprawach monetarnych zwoływane z powodu
kryzysu' dolara amerykańskiego pozytywnych
wyników wyraźnie ujawniła się rozbieżność między
stanowiskiem Francji a Niemieckiej Republiki
Brytania podjęła poważne decyzje
yalutowe bez oglądania na inne państwa europejskie
Zapewne isotbnrioejteachtenmdieęndczjyanazroadstoąwpiyecnhia ndoowląarajednostką
monetarną Rozmowy na ten temat prowadzone od
lat ale niezbyt posunęły się naprzód Obecnie ta
została inaczej ujęta i porozumienia
większa realniejsza
Konferencja ustanowiła terminy załatwiania poszcze-gólnych
problemów stanowiących niejako etapy zjednocze-nia
gospodarczego z jednej strony o scalenie sys-temu
walutowego zabezpieczenie należytego rozwoju gos-podarczego
poszczególnych rejonów utworzenie wielonaro-dowych
spółek finansowych i przemysłowych uregulowanie
stosunków handlowych Stanami Zjednoczonymi Kanadą
i Japonią
jest i bodajże nastręczać
trudności nie terminu załatwienia
Należy raczej przyjąć iż te terminy są warunkowe
Problemy być uregulowane jak naj-bardziej
powiązane Stanowią fundament jedności gospo-darczej
a dopiero tym fundamencie można próbować
gmach Unii Europejskiej
Wyrażono w Paryżu utworzenia Unii powstała
więc nadzieja na przyszłość
Fundacja Mic'de-- w
icza rozpoczyna doroczną
kulturalne oświato-we
stypendialne wjdawnicze i
Monotonnym
szczegółowe objaśnianie dlac"-g-o
Fundacja Mickiewiczowska
powołana do i
Pisaliśmy i mówiliś-my
o dziesiątkach
ostatnich piętnastu
lat organizacje po-trzebujące
zwracają
Staramy im pomóc
możemy a przynajmniej
poradzić możemy
jedynie dlatego że
fundusze ograniczone Są
one przecież uzależnione
dorocznych zbiórek a
kulturalne
z rok
Ostatnie statystyczne
wykazują polskiej
społecznej zastraszający
zrozumienia potrzeby utrzyma-nia
polskiej gra-nicami
Wprost
się kompletnie
zależało lub jakbyśmy
wstydzili pochodzenia
Między a
podawali
ojczy-sty
(mother
jczłka którego
rodzinnym Wyniki
z wykazują
że podających
ojczysty spadła o
ERATA
Roczna
Pojedynczy
z
135000)
większe W ostatnim dzie-sięcioleciu
przybyło do
Kanady polskich
z innych
państw Ponadto przyrost natu-ralny
polskiej ludności
Kanadzie wyniósł
Wynika z lud-ności
powinien
conajmniej
języka
wynosi
zamiaru
rozwlekać nad
smutnym
zamienili artykuł
jednak podkreślić ko-nieczność
odpowied-nich
kroków któreby
decyzji
rządów
do
związku zaistniała
potrzeba
do
śrc±:i:h
pod-jęła
ma-teriały)
pewnego
strzeże
ne
Federalnej
ostatnio Wielka
są
sprawa
Chodzi
Spraw wszystkie
przesądzać
są
na
wznosić
—
im
do
nas
od wy-ników
po-trzeby
wzra-stają
kultury
wydaje
ludności
bo
szkołach
Aleksander Iffatejko Dokąd zmierzasz cywilizacjo 7
O tym co faktycznie dzie-lj- i przeciętne zużycie energii je się z współczesną cy-n- a głowę jest obecnie wiek-wilizac- ją
mamy nieraz wręcz j sze aniżeli było w USA w la-błęd- ne
mniemanie Np mó- - tach dwudziestych Produk-w- i
się tyle o przestępczości w cja światowa żelaza na gło-US- A
a faktycznie natężenie wę ludności jest obecnie sie-gwał- tu
liczone w względnej j dem razy większa aniżeli by-liczb- ie
osób zamordowanych 'ła w USA w roku 1830 Na-lu- b
ranionych jest obecnie wet Indie zyskały względną
mniejsze niż w drugiej po
łowle dziewiętnastego wieku
Mówi się o upadku religii a
przecież czytelnictwo książek
o tematyce 'mistyczno-religij-n- ej
na Zachodzie jest współ-cześnie
większe niż niegdyś
Wśród obywateli USA liczba
członków grup religijnych
wzrosła z 33 procent w 1890
roku do 64 procent w 1960 r
i od tego czasu utrzymuje się
na mniej więcej równym po-ziomie
Urbanizacja w społe-czeństwach
wysoko rozw inię-Hc- h
ustępuje miejsca rzad-Ki- ej
rozbudowie na terenach
pozamiejskich Demokratyza-cja
bynajmniej wcale nie
czyni takich postępów jakich oczekiwano Poszczegól-ne
społeczeństwa są sobie
bliższe nawzajem dzięki środ-kom
łączności masowej ale
różnice kulturalno-polityczn- e
i gospodarcze nadal wysoce
utrudniają faktyczną integra-cję
świata Obiektywne dane
na temat rodzin rozwodów
i patologii życia społecznego
wcale nie wyglądają aż tak
tragicznie jak wynikałoby z
tego co mówią na co dzień
ośrodki przekazu masowego
Jest natomiast niewątpli-wie
prawdziwe że w niektó-rych
dziedzinach następują
zmiany wprost ogromne Po-stęp
nauki zmusza do rewo-lucyjnych
zmian całej do-tychczasowej
wiedzy Profe-sorowie
uniwersytetu w nie-których
dziedzinach powinni
co parę lat rewidować nie-mal
wszystko co umieją gdyż
skoki jakościowe w ich spe-cjalnościach
są o donio-słym
znaczeniu Drobny przy
kład z własnego doświadcze-nia:
do dziś dnia w krajach
o względnie słabym stopniu
utechnicznienia posługiwanie
się Kartami periorowanymi
w badaniach socjologicznych
jest ciągle jeszcze nowością
Natomiast na tutejszym kon-tynencie
coraz częściej' mó-wi
się w socjologii że trzeba
pójść w ślad za innymi dys-cyplinami
w których maszy-ny
licząco-analityczn- e wyko
rzystywane są w sposób bar--J
dziej wydajny aniżeli w o
parciu o Karty periorowane
Przede wszystkim następu-je
powszechne zastąpienie
pracy ludzi i zwierząt pracą
maszyny Tylko w ciągu lat
sześćdziesiątych nastąpiło w
tym ' względzie wielkie prze-sunięcie
naprzód Wg nie-których
obliczeń liczba "ener-getycznych
niewolników"
pracujących przeciętnie na
jednego mieszkańca kuli
ziemskiej wzrosła z 34 w
1960 roku na 75 w 1970 ro-ku
W USA w ogólnej sumie
energii siła zwierzęca stano-wiła
70 procent w 1850 roku
a tylko jedną setną procen-ta
w 1967 roku Nawet w Az- -
kładu pieniędzy Czynniki rzą-dowe
z przyczyn zasadniczych
odmówiły subwencji na ten cel
Fundacja im Adama Mickiewi-cza
podjęła się wobec tego po-kryć
część itych kosztów — w
ramach naszych możliwości fi-nansowych
Potrzeby naszej młodzieży u-niwersyt-eckiej
stale wzrastają
— choćby na skutek podwyższe-nia
opłat za czesne na Uniwer-sytetach
Ponadto polskie szko-ły
w Kanadzie wymagają rów-nież
zwiększonego poparcia z
naszej strony ze względu na
zwiększone koszta utrzymania
oraz ze względu na ich stały roz-rost
Program wydawniczy Pol-sko-Kanadyjski-ego
Instytutu Ba-dawczego
jest w duiej mierze
Uzależniony od subwencji Fun-dacji
Mickiewiczowskiej A pro-gram
ten w okresie 197374
jest bardzo ambitny
Wierzymy wobec tego że apel
nasz w tym roku spotka się ze
zrozumieniem wszystkich tych
którzy uważają że zachowanie
polskiej kultury w Kanadzie jest
naszym bezspornym obowiąz-kiem
Ofiary pieniężne (czeki lub
przekazy pocztowe) prosimy
przesyłać na adres: TIIE ADAM
MICKIEWICZ FOUNDATION
129 Medland Street Toronto
165 Ont
" Prosimy wszystkich ofiaro--'
dawców P Pft)?ni? PpłPł'0}1 naz
wisk i adresów (czytelnie) abyś- -
Apel do Polonii Kanadyjskiej
samowystarczalność gospo-darczą
dzięki rewolucyjnym
zmianom upraw rolnych
przede wszystkim ryżu Po-daż
dóbr materialnych sło-wa
drukowanego oświaty i
środków przekazu masowego
posuwa się stale naprzód w
sposób zgoła trudny do prze-widzenia
w tym względzie
oczywiście znaczne opóź-nienia
dyktowane 'interesem
niektórych grup W ZSRR
rolnictwo nie osiąga nawet
części swego potencjału gdyż
oswobodzenie go z dotych-czasowych
więzów zagroziło-by
rządzącej elicie W USA
wskaźnik 150 lekarzy na
100000 ludności jest obecnie
niemal na tym samym pozio-mie
co sto lat temu gdyż
jest w interesie świata lekar
skiego nie odpuście do wzmo-żonej
liczebności kadr Po-stęp
specjalizacji zawodowej
na ogół bardzo szybki na
świecie bywa nieraz hamo-wany
na skutek oddziaływa-nia
egoistycznych interesów
poszczególnych grup zawodo-wych
Organizacje i instytu-cje
o mamucich rozmiarach
monopolizują całe dziedziny
życia Np ceny wielu pro-duktów
są niewspółmiernie
wysokie w stosunku do kosz-tów
produkcji przede wszyst-kim
dlatego że konkurencja
na rvnkn faktvpznift nie ist-- „:_j i „: -- HJUjC d piuuuucnui aą- mc~i„i
przeuaieoioi- - —
na Ul £avrj&ciiiu orłowi
kosztów bardzo wysokim wy
-- i!rMri75nii 7uhc7ng norsn
maniu podtrzymy- - rzeczy-wani- u
wiście
zachodnia
faktycznie faktycznie
rynkowej Nawet'""'
swego zachodni
ajn wit-u-u wianie
istnienia obarczając obywa
tela ciężarem podatków nie-współmiernych
do oferowa- -
Widoczne regały
systemach
llilarnych w których obywa
tele są
możliwości samoobrony
Zresztą nawet w demokra-tycznych
krajach zachodnich
z
zkodowany na skutek tego
nie jeśli
siły
zbioro- - obecna
wycn interesów poaoDnie jas
w swoich zakresach
związki
Ale w niektórych
dziedzinach
skoku
konieczności
wolności Czas w
gospodarczo zaawanso-wanych
się na rzecz
wypoczynku
dzień pracy w amerykańskim
przemyśle liczy sie-dem
pół w
w roku
1860 dziś pracują w
tygodniu lub pięć dni
jak dni
ciągu roku jest przeciętnie
310 lat temu
Ludzie na
się w szerszym
podczas gdy przedtem
w
lokalnych
Przeciętny milaż
w USA podwaja się
co lat a liczba
poza USA wzro-sła
niemal w cią-gu
lat 1953-196- 6 Cywilizacja
wyzwala zaściankowo-ści
ale też
mmmmmmmmmm—m
my mogli podziękowa-nia
Dokładne dzia-łalności
są
organiza-cji
które przekazały na rzecz
cpnajraniej $1000
W na le-mat
można
wieczorami do:
Se
Skarb-- (
nika (239-961- 4)
~Za Fundację Mic
(_) w Krajewski
przewodniczący
(— R Kogler
sekretarz
(— W Gertler
skarbnik
złym człowie
czym Tragizm wojen zwięk-sza
się aż do absurdu Obli-czono
w swoim czasie porów
nawcze w ludziach dla
Austro-yę-gie- r
Rosji razem wziętych
Historycznie rosły one
stale: od paru procent w po-czątkach
obecnego tysiąclecia
do dwóch piątych w pierw-ry-m
ćwierćwieczu obecnego
Po raz pierwszy w hi-storii
ludzkość może znisz-czyć
siebie mamy
na to że te-go
nie zrobi
Zmiany moralno-społeczn- e
a nawet zmiany organizacyj
ne nie idą w parze z możli-wościami
zaoferowanymi nam
przez naukę technikę a na-wet
naszych oso-bistych
swobód Ludzie mają
wolnego czasu ale nie
wiedzą co nim zrobić Moż-liwości
międzynaro-dowego
są bardzo znaczne
ale wzajemne i na-cjonalistyczny
nie po-zwalają
na należyte wykorzy-stanie
wspomnianych kontak-tów
dla dobra ogólnego Ma-sa
bogactwa znacznie wzra-sta
ale jest ono manipulowa
ne przez rożne grupy nacis
ku nieraz w wręcz
marnotrawny Planowanie o- -
gólno-społeczn- e jest prowincjonanzmu jaiu uk-koniecznoś-cią
historyczna wątpliwie zaznacza się wsrod
ale albo się je ze współczesnych Polaków i sta-wzglę- du
na interes grupowy nowi wyraz zewnętrzny utra-i-lb- o
też to planowanie obra- - ty wiary we własne siły Tyl-ca
się przeciw społeczeństwu o ludzie obcy albo pozba-gd- y
staje się pretekstem wieni wiary we własne siły
do narzucenia totalitarnych ograniczają się do roli bier-więzó- w
Zaznacza się wyraź- - nych obserwatorów obliczu
na sprzeczność między ko- - tego co Mieroszewski nazy-niecznośc- ia
wydatnej rozbu- - wa najwyższym
nsłno rharakterze wilizacji zachodniej Trzeba
żjwotnie zainteresowani wraKcyjnyen aia - --- v - --—- ił„„„m „„:„ „„„i czości obliczone zvsk au do Wschodu jak i Zacho
ZLLUHJ
-
nelu zarządzającego rozdy-- ' ''-umal-nej
do zorganizowania
reklamy lvch usług w sposób
rozmaitych zbędnych racjonalny
funkcji itd Biurokratyczne I ywilizacja wy-apara- ty państwowe działając 1 kazywała dotąd ogromną
w warunkach bra-- preżnośc { objęła
ku jakiejkolwiek kontrola zasięgiem tcały świat
obracają 'chiński'"1 komunizm
część wysiłku" ha ""u- - jest 'bardzo w' pó-- ''
a wiasuegu
nych usług to jest nją czynią to z fak-zwłaszc- za
w tota-MyC"zn- je pozycji tej właśnie
całkowicie pozbawie-ni
konsument reguły jest po
ze stanowi dotąd zorga- - wielkie wziąć pod uwa-nizowan- ej
na rynku któ- - j gę że nawet Japonia osiąg-r- a
mogłaby bronić nęła swą potęgę nie
czynią to
zrzeszenia pracodawców i
zawodowe
przecież
wyraźnie doko-nujemy
z królestwa
w królestwo
pracy kra-jach
kurczyPrzeć iętny
obecnie
i godziny porów-naniu
z jedenastoma
ludzie
cztery
zamiast sześciu lub siedmiu
przedtem pracy w
225 zamiast sto
świecie poruszają
coraz zakre-sie
przeważnie tkwili swoich
środowiskach —
roczny sa-mochodu
15 samocho-dów
nawet
trzykrotnie
nas z
daje broń
przesłać
i pokwitowania
sprawozdania z
Fundacji rozsyłane
do wszystkjch osób i
Fundacji
sprawie informacji
działalności Fundacji
telefonować
Przewodniczącego (536-919- 8)
kretarza (7694721) lub
im Adama
kiewicza:
)
)
1
instynktom
straty
Francji Anglii'
i
biorąc
wieku
samą i nie-wiele
gwarancji
i
z postępem
więcej
z
kontaktu
animozje
egoizm
sposób
wprost
odrzuca
w
kryzysem cy-rlr- mv
n
s
znaczna
L
zarazem
— 0 _ — nnhlif7nvm nieraz mało at
r-™- -:-vr 7" " :____
( t~ tyczną nieuaoinoscią diu
i rokracii Daństwowei lub ko
równaniu Z CllinsKim irauy- -
cjonalizmem Nacjonaliści
czarni żółci i 'czerwoni kry-trkui- ac
cvvilizacie 'zachod- -
cywilizacji sami nieraz nie
zdając sobie sprawy z tego
jak bardzo już odbiegli od lo-kalno-tradycy-jnego
sposobu
myślenia Zagrożenie cywili
zacji zachodniej z zewnątrz
'bynajmniej wcale nie jest tak
wDrew świniami zachód- -
niej ale wiasnie ją niemai
bez reszty akceptując Cywi-lizacja
zachodnia ma faktycz-nie
tylko jednego groźnego
wroga a mianowicie ewen
tualną własną niemoc ma-razm
brak pomysłowości
konserwatyzm myślenia i
działania Wszystkie dotych-czasowe
cywilizacje stopniowo
traciły swą żywotność popa-dały
w zastój i stawały się
ofiarami cywilizacji bardziej
prężnych Czy to samo grozi
wprost nieuchronnie cywili- -
MIESICCZNIK
KULTURA
Numer 9 — wrzesień 1972
zawiera min następujące
pozycje:
Gustaw Herling-Grudzińsk- i:
Dziennik pisany nocą
Czesław Miłosz: Zapisane
wczesnym rankiem
Korab: Bliźniak
Juliusz Mieroszewski: MBFil
"
plus CŚCE
Brukselczyk: Widziane z Bru-kseli
Ov
Józef Lewandowski: Do Gu-stawa"
Husaka
A 'Sacharow: Memoriał do
Breżniewa -- 4-
Adam Kruczek: W sowieckiej
prasie
Borys Lewyekyj: Współczes-na
Ukraina
p żagiel): Litwini
Jan Nowjcki -- Mówi Warsza-wa
Bohdan Brodziński: Gospo-darka
narodowa
Książki omawiają: Jacek
Calski i M Broński
Ponadto w„numerze: Wy-darzenia
miesiąca Kronika
kanadyjska Humor krajowy
i Listy do Redakcji
Numer objętości 160 str
Cena 3 pojedynczego egzem-plarza
$1-5- 0
Do nabycia w KSIf GARNI
'7WA?r0WCĄ"
zacji zachodniej? Niewątpli-wie
następuje w niej stop-niowe
wyjałowienie duchowe
ale nie jest ono jeszcze ani
absolutne ani też nie wyni-ka
z jakiejś historycznej ko
nieczności Cywilizacja skła-da
się i nas jako żywych lu-dzi
i od jakości nas samych
zależy jej przyszłość
A Polacy?
Wypada zapytać co my ja-ko
Polacy obecnie wkładamy
do cywihzacji zachodniej Ju-liusz
Mieroszewski ma nie-wątpliwie
rację wytykając
nam współczesnym Polakom
brak należytej troski o los
tej cywilizacji i o naszą fak-tyczną
współodpowiedzial-ność
za jej przyszłość (art w
"Kulturze" 78 1972 prze-drukowany
w fragmentach w
'Związkowcu" nr 771972)
Jest to paradoks że Polska
lawet tkwiąc w bloku so-wieckim
bardzo się uzachod- -
niła a emigracji polskiej na
Zachodzie jest więcej niż kie-dykolwiek
w historii a jed-nocześnie
w polskiej publicy-styce
zarówno w kraju jak i
zagranicą traktuje się cyw-ilizację
zachodnią niejako z
zewnątrz bez osobistego za- -
angażowania z pozycji widza
Jest to wyraz głębokiego
piZUIHUC glCUUAU lŁWiquc K
ng: „„ „rAuinn w tnnn
du Jak słusznie stwierdza
Mieroszewski należymy "tak
do Wschodu jak i Zachodu
i powinniśmy rozwijać i pie-lęgnować
ową dwoistość któ-ra
jedyna może nas uchronić
przed zdeklasowaniem tak w
sensie politycznym jak i kul-turalnym"
Wielkość naszej
polskiej (historii może działać
ńa nas obosiecznie: albo
wspierać pretensjonalność
połączoną z nieróbstwem
( niech teraz inni się wysila
ją i ryzykują do my zroDi-liśm- y
już swoje) albo zachę-cać
do konstruktywnego
współuczestniczenia w rozwo-ju
cywilizacji zachodniej
Wbrew odwrotnym pozorom
współczesna Rosja jest pod
wpływem i urokiem cywiliza-cji
zachodniej wielekroć bar-dziej
niż kiedykolwiek daw-niej
w historii Stąd wielka
szansa dla Polski i dla Po-laków
odegrania aktywnej
roli w dynamice cywilizacji
zachodniej Bylesmy zrozu
mieli jej autentyczny sens
tragizm jej wewnętrznych
sprzeczności a zarazem wspa-niałość
ewentualnych możli-wości
rozwojowych Nie wy-starczą
tanie deklaracje że
to my Polacy jakoby jesteś
my tak bardzo zachodni bez
faktycznego zgłębienia co to
faktycznie znaczy w sensie
przede wszystkim ducho-wym
NAGRODA
DLA PP C10ŁKOSZÓW
Nagroda pisarska Federacji
światowej SPK przyznana zo-stała
p Beacie Obertyńskiej
ze tom poezji pt "Miód i pio-łun"
oraz pp Adamowi i Lidii
Ciolkoszom za drugi tom mo-numentalnego
dzieła pt "Za-ly- s
dziejów socjalizmu pol-skiego"
PISARZ NIEMIECKI
LAUREATEM NOBLA
Powieśclopisarz zachodnio- -
niemiecki Heinrich Boell zo
stał laureatem tegorocznej li
terackiej nagrody Nobla
Od 1929 r kiedy to nagro
dę Nobla dostał sławny po-wieściopis-arz
Tomasz Mann
żaden pisarz niemiecki nie zo-stał
wyróżniony
CZESKA WIZYTA
W WARSZAWIE
Gen Martin Dżura minister
obrony narodowej Czechosło-wacji
bawił z oficjalną" wizytą
w Warszawie Przeprowadził
szereg rozmów złożył wizyty
Gierkowi - Jaroszewiczowi i
Jabłońskiemu który udekoro-wał
go najwyższym odznacze-niem
komandorią z gwiazdą
'orderu Odrodzenia Polski
Wieści z Polski
(Opracowane na podstawie prasy bajowej
NIEZWYKŁY WYPADEK
Tragiczny wypadek drogo-wy
wydarzył się w Koszalinie
podczas gwałtownej burzy
połączonej z silnymi wyłado-waniami
atmosferycznymi
Na samochód ciężarowy
prowadzony przez Leonarda
Brzuchalsklego runęło trafio-ne
od pioruna drzewo Upadło
ono wprost na szoferkę Kie-rowca
ciężarówki poniósł
śmierć na miejscu a jego pa-sażer
Jerzy żuchowski został
ciężko ranny
ZGON ZNANEJ PISARKI
W Warszawie zmarła w wie-ku
73 lat znana pisarka Mag-dalena
Samozwaniec Główną
domeną jej twórczości były
lóżne formy satyry — od po-wieści
po felietony Dużą po-pularność
przyniosła jej tez
autobiograficzna powieść 'Ma-ria
i Magdalena' w której
opisała atmosferę domu ro-dzinnego
Jak wiadomo pisar
ka była córką malarza Woj-ciecha
Kossaka i siostrą poet-ki
Marii Jasnorzewskiej-Paw-likowskie- j
♦
PRODUKCJA AUT
Nadal w szybkim tempie
postępują prace przy budowie
nowo powstającej Fabryki Sa-mochodów
Małolitrażowych w
Bielsku i Tychach
Jednocześnie bielska wy-twórnia
powiększa produkcję
"Syreny 105" W br wykona-no
już 1600 tego typu samo-chodów
a do końca grudnia
z taśmy zjedzie dalszych 5600
w ozów
W przyszłym roku zakład
wyprodukować ma — obok
"Polskich Fiatów 126"' — po-nad
32 tys "Syren 105" i
1000 samochodów dostaw
czych dla potrzeb rolnictwa
PLL "LOT" ZWIĘKSZA
TABOR Tabor samolotowy PLL
"Lot" wzbogaci się w przy-rzły- m
roku nie tylko o trzeci
z zakupionych juz wcześniej w
ZSRR samolot "11-62- " ale
również o zakupione ostatnio
5 maszyny "Tu-13- 4 a"
UDZIAŁ W TARGACH
W Sztokholmie otwarte zo
stały doroczne międzynarodo
we targi techniczne — naj
większa tego rodzaju impreza
na terenie Skandynawii W
tai gach uczestniczą wystawcy
z 17 krajów a wśród nich Pol-ska
którą reprezentuje 10
największych central inwesty-cyjnych
handlu zagraniczne-go
Polska jest w tym roku dru-gim
co do wielkości po W
Brytanii wystawcą Jej ekspo-jycj- a
zajmuje powierzchnię
900 metrów kw
:©so
WAŻNE I
STARY ŻURAW GDAŃSKI
Najstarszym urządzeniem
portowym w Polsce jest Sta-ry
żuraw gdański jedyny za-chowany
w Europie do cza-sów
nowożytnych średnio-wieczny
drewniany dźwig
został zniszczony w czasie os-tatniej
wojny i odbudowano
go w latach 1957-196- 1 Zos-tał
on wbudowany w' średnio
wieczną dwubasztową bramę
miejską W miejscu tym już
liczy
obliczy- -
1448 W kilka lat poznie] w
roku 1454 między obie basz-ty
wbudowano potężny drew-niany
dźwig o cliarkaterys-tyczne- j
sylwetce służący do
przeładunku towarów oraz u-stawi- ania
masztów na stat-kach
Obecnie w Staiym żu-rawiu
mieści się muzeum
morskie
GÓRA PRZYCIĄGAJĄCA
PIORUNY
Największa burz i naj-większa
Polsce ilość pioru-nów
koncentruje się w rejo-nie
góry Ślęża koło Sobótki
w wrocław-skim:
Jest to wysoka
się na 718 metrów po-nad
poziom samotna
góra wyrastająca nagle z o-taczaj- ącej
ją równiny Wiel-ka
ilość burz pochodzi
że w lecie wskutek nadmier-nego
ogrzewania się mas
na skalistych zbo-czcc- H
góry powstają wokół
prądy wstępujące kró-r- e
powodują
się burzowych chmur Stąd
pochodzi rozpowszechnione
jeszcze 10 okolicach
ży że góra tai
-?- -—
~- -~~r -- - — --i f --r J i
OBIEKT' TURYSTYCZNY
W połowie przyszłego roku
rozpocznie się napełnianie Za-lewu
Sulejowskiego ale już
teraz przygotowuje się zagos-podarowanie
turystyczne ob-fzeż- y
zalewu Pierwszym o-środki- em
turystycznym
zalewem ma być hotel robo-tniczy
w W
pierwszym etapie zagospoda-rowania
obrzeży Zalewu Su-lejowskiego
planuje się też
ośrodków w
Borkach i Treście gdzie wy-poczynek
urlopowy znajdzie
5 tys a niedzielny — 13 tys
osób
REKORDOWA KAMPANIA
Ponad 140 tys ton buraków
krajowe cukrownie przetwa-rzają
codziennie w - cukier
Jest to rekordowa w historii
polskiego cukrownictwa wy-dajność
21 bm z taśmy pro-dukcyjnej
zeszła półmiliono-wa
tona cukru wytworzonego
z tegorocznych buraków
Szczytowy okres osiągnąly
lównież dostawy buraków cu-krowych
Cukrownie kupują
dziennie 440 tys ton
DALEKOMORSKIE
WYPRAWY
W pierwszy rejs naukowy
wyruszył z Gdyni na wody
południowo - wschodniego At-lantyku
statek badawczy 'Pro-fesor
Siedlecki' Na pokładzie
pływającego laboratorium
które zalicza się do najnowo-cześniejszych
i najbardziej
uniwersalnych na świecie zna-lazło
się SÓ polskich naukow-ców
oraz dwóch ekspertów z
tamienia FAO z którą to or-ganizacją
realizowany będzie
również długofalowy program
badawczy "Prof Siedleckie-go"
Głównym celem zamierzo
nego na 4o miesiąca rejsu
jest rozpoznanie zasobów ryb-nych
u atlantyckich wybrzeży
Południowej Afryki
ł
Z portu gdyńskiego wyru-szyła
na jachcie "Konstanty
Maciejewicz" wyprawa żeglar-ska
której celem jest okrą-żenie
Atlantyku 5-osobo-wą
załogą dowodzi kpt Tomasz
Zydler który w tym roku' pro-wadził
głośny rejs "Conrada"
na wody arktyczne
Licząca 20 tys mil mor-skich
trasa rejsu wiedzie
przez Southampton Wyspy
Kanaryjskie Wyspy Zielone-go
Przylądka do Rio de Janei-ro
i Montevideo Następnie
wzdłuż amerykańskich wy-brzeży
do i stamtąd z
powrotem do Europy Do kra-ju
żeglarze zamierzają powró-cić
lipcu przyszłego roku
NIEWAŻNE
ściąga chmury Prócz tego
skalista partia wierzchołka
powoduje w czasie burz czę-ste
uderzenia piorunów Na
ślęży zachowały się ciekawe
postacie kamienne związane
z pradawnymi wierzeniami
w bóstwa słońca burzy i pio-runów
NAJSTARSZA NA ŚWIECIE
Uczeni ustalili iż najstar--
szą na świecie ludnością są
li uczeni ludzie w tym 'wie
ku będą stanowić aż 131%
ogółu mieszkańców
kontynentu
SUPER-WIADUK- T
Wiadukt "Sfalassa" na bu-dowanym
odcinku autostra- -
dy Salerno — Reggio Calab-ji- a
we jest jedną z
najwyższych konstrukcji tego
typu Środkowe przęsło o
rozpiętości prawie 400 met-rów
wznosi się 250 metrów
dnem doliny Opartejest
ono na filarach wysokości
120 metrów
AUTOMATYZACJA POCZTY
W Budapeszcie otwarte bę-dą
w tym roku dwa doświad-czalne
oddziały pocztouie
Ponad 80 procent wsźyst--'
kich podstawowych operacji'
a więc sprzedaż znaczków
kart przyjmowanie telegra-mów
przesyłek itp wykony-wać
tu będą automaty Obsłu-7- z
liczyć będzie czterokrot-nie
mniej osób niż w zwyk-łych
urzędach pocztowych'
r?o r?u 3980 Węgrzy za-TĄcrz- ają uruchomić 250 no
uoczesnych poczX-auqmcXq- w
rcO0O90c000gO000O0Oft000Ot00O00C0O0W
w XII wieku stało portowe mieszkańcy Europy W chwi-urządzen- ie
przeładunkowe
f
li obecnej 98% ludzi za-zbudoic- ane
z potężnych drew- - mieszkujących kraje europej-nianyc- h
bali Brama została skie sobie ponad 65 lat
wzniesiona w latach 1442--Ą w roku 2000 jak
ilość
w
województwie
wzno-sząca
morza
stąd
po-wietrza
silne
gromadzenie
aziś Sie
powiedzenie
nad
Smardzewicach
wybudowanie
Kanady
w
europej-skiego
Włoszech
nad
ll
Łv '
--pi-"i-prW-
""'łł?jl