Zwilazkowiec Alliancer, March 12, 1960

              i!i
u1Vr
r-
-n
-- „„w-— ~j "B— ►' _ r T (
1
STR 2 © "Związkowiec" (The Alliancer)
'Prlnted for rerjr Wednesday md Saturday by:
POLISH ALLIANCE PRESS LIMITED
Orcaa Zwiąiku Polaków w Kanadzie w dawany prxi
DjTtke} Praową: A-- Siciepkowakl pnewodnlcucy Z Zywert Mkj
faktor r" OłnowłW ICUr Drukarni K J Marurklawln Klar Adm R Frlkka
Bocnu w Rundzie
Póh-oczr-ut Kwartalna
PBENUMERATA
$600 W Stanach Zjednoczonjch
$350 innych krajach 17-0-
0 $200 numer 10
1475 Ouen Street Wei! Tel LE 1-2-
491 Toronto Onł
Authorlied u Second Claai Mail Post Office Department Ottawa
PARYŻ - PEKIN
Jak świat staje się mały i jak najbardziej od siebie odlegle
państwa współzależne świadczyć może chociażby fakt że Chrusz-czo- w
który niedawno co powrócił z podróży z Azji gdzie usiłował
polatać co napsocił mu tam pekiński sojusznik już za kilka dni
będzie gościem prezydenta Francji by wysondować opinie polityka
uważanego często za 'Tenfant terrible" w obozie zachodnim
C L Sulzberger korespondent amerykańskiego "New York
Times" pisze z Paryża że Chruszczow dlatego tak chętnie przyjął
zaproszenie de Gaullc'a ponieważ spodziewa się że uda mu się
pogłębić różnice jakie istnieją pomiędzy Francją a jej potężnymi
sprzymierzeńcami głównie zaś Stanami Zjednoczonymi
Niewątpliwie istnieje szereg tarć między rządem francuskim
a aliantami Pomijając ostatnią samodzielną próbę atomową która
nie poszła w smak ani USA ani Anglii wiadomo jest że de
Gaulle ma zgoła odmienne poglądy co do roli NATO i samej
organizacji wojskowej państw Paktu Atlantyckiego Domaga się
on między innymi większego głosu dla Francji w dowództwie sił
NATO i nosi się jakoby z zamiarem wogóle wycofania wojsk
Francji dopóki nie przeprowadzona zostanie reorganizacja
uwzględniająca francuskie postulaty
Jeśli jednak Chruszczow sądzi że potrafi wygrać na swoją
korzyść nieporozumienia jakie niezawodnie istnieją między Pary
żem a Waszyngtonem czy Londynem to pod tym względem czeka
?tn nhvh — 111 ±„ „u„„ u iii „„„josob oizpimę ou mu
silniejszą i spełniała lepiej swoje zadanie De Gaulle na piękne
tylko obietnice Chruszczowa nic przestanie napewno bazować
swej polityki na solidarności państw wspólnoty atlantyckiej do
której jak wynika z jego konsekwentnych posunięć zalicza on i
Niemcy Chruszczow mógiby ofiarować Francji wzamian za
jej ewentualną neutralność w rozmowach jakie będą toczyć się
na "szczytowej" konferencji?
Praktycznie nic co mogłoby zmienić dotychczasową proamo-rykańsk- ą
jej orientację Rosja nie zechce ani nie jest w
udzielić Francji wstępu do "klubu atomowego" bo ten Francja
sobie sama już wypracowała Francji jak i innym państwom ato-mowym
mogłoby zależeć obecnie na tym by atomowy wyścig
wreszcie się zakończył Jedyną jednak gwarancją tego byłaby
ścisła międzynarodowa kontrola Tego zaś i Rosja nie obieca bo
do właśnie Sowiety nie chcą
Najważniejszy dla Francji problem Algieru nic jest zależny
od interwencji Rosji bo wpływy komunistyczne w tzw algierskim
Narodowym Froncie Wyzwolenia który prowadzi akcję rewolu-cyjną
przeciw Francji są znikome O jakieś koncesje ze strony
partii komunistycznej w samej Francji dla swej polityki de Gaulle
nic zabiega nie chce bowiem nic zawdzięczać partii którą uważa
za wyrazicielkę często postronnych interesów sprzecznych z do-brem
kraju Chruszczow więc po za pięknymi słowami o potrzebie
zachowania pokoju i zgodnym współżyciu narodów nie przywiezie
nic co mógłby zaofiarować wzamian za zmianę dotychczasowej
polityki francuskiej
Są to jednak tylko hipotezy chociaż oparte zarówno realnej
ocenie układu sił międzynarodowych jak i znajomości cha-rakteru
de Gaullc'a którego powszechnie uważa się za człowieka
trudnego we współżyciu niechętnego do zawierania kompromisów
któremu nie można odmówić poczucia solidarności z zachodem
i wypływającej z tego lojalności dla całego zespoh państw atlan-tyckich
W Waszyngtonie Londynie gdzie z uwsifcą roztrząsa się
problem spotka !a Chruszczowa — de Gaulle uważa się że nie
ma tego złego co by na nie wyszło Wychodzi się tam z
założenia że sam fakt iż de Gaulle jest czasem nieznośny i ciężki
w postępowaniu oraz stanowczy aż do będzie pomyślnym
czynnikiem dla Zachodu Chruszczow bowiem przekona sio że dc
Gaulle jest rzeczywiście wiernym partnerem zachodu i dyplomatą
który w odwrotności do spotykanych przez niego dotychczas An-glosasó- w wiele spraw załatwia bez rękawiczek
Charakterystyczne w tym wszystkim jest to że Chruszczow
nie zaniedbuje jednak żadnej okazji by pogłębić rozbieżności w
obozie zachodnim Zabiega o to z dużym wysiłkiem bo jak twier-dzą
znawcy problemów azjatyckich nie wszystko "gra" w jego
obozie komunistycznym gdzie Moskwa musi się poważnie liczyć
z coraz to potężniejszym sprzymierzeńcem chińskim Z Indii na-przykł- ad dochodzą wiadomości że już tylko kwestią miesięcy jest
wejście Chin Czerwonych do "klubu atomowego" Oczywiście
Pekin jeśli wiadomość via odpowiada prawdzie zawdzię-czać
będzie i zdobycz techniczną swemu więcej przemysłowo
zaawansowanemu sowieckiemu przyjacielowi Nie osłabia to jednak
pozycji Pekinu ale ją wzmacnia A jak twierdzą wszyscy
wtajemniczeni w arkana polityki azjatyckiej różni się bardzo
w zakresie polityki w stosunki do Zachodu I tak powszechnie
uważa się ic podróż Chruszczowa do Stanów Zjednoczonych i
polityka obniżania napięcia jaką przynajmniej pozornie głosi
sowiecki premier uważane są w Pekinie za błąd Chińscy przy-wódcy
komunistyczni nic podzielają optymizmu' Chruszczowa
współistnienie i pokojowe współzawodnictwo pomiędzy światem
wolnym i światem komunistycznym zakończy się zwycięstwem
komunizmu Dali wyraz zarówno obserwator chiński na
ostatniej konferencji Paktu Warszawskiego w Moskwie Kane
Europie wyznające }SSml SSL1 Si°?cm
wschodnio-niemieck- i Jaki to wszystko mieć będzie wpływ na konferencie "szczy- - tówki"?
Taki że jeśli nawet przyjmiemy iż Stany Zjednoczone pod
dużym wpływem Wielkiej Brytanii gotowe będą na szukanie
kompromisowych rozwiązań dla podtrzymania i
łagodzenia istniejących tarć pomiędzy dwoma światopoglądowymi
obozami to czynnikiem usztywniającym tę postwę będzie gen" de
Gaulle nie tylko pogląd samej Francji ale i Niemiec
Zachodnich z którymi związał się szeregiem politycznych i gospo- darczych posunięć
jesn zas cnoazi o stronę drugą o blok komunistyczny to
czynnikiem postawę Związku Sowieckiego
nie biorący fizycznie w obradach sojusznik chiński
Tak więc Paryż i odgrywać na konferencji rolę
bardziej niżby wskazywał na to osobowy skład uczestników
Odpowiedzi Redakcji
B Andrusikiewici Windsor
List pana z naszą adnotacją
nieotrzymania przez pana bro-szur
z ogłoszenia Kanadę"
przesłaliśmy do Wydz Obywatel-stwa
w Ottawie Gdyby pan pomi-mo
tego otrzymał tych bro-szur
prosimy- - o ponowne zawiado-mienie
W Piotrowski Montreal List
proszący- - o Ofiarowane
szczegółów dotyczących pozycji
Komitetu Pomocy
— sekreta-rzowi
tego Komitetu
S P Toronfo Wiersza mo-toro- —
o-kłonicow-
-j-m "sporcie" nie
zamieścimy
i _
Pojedynczy
— ' _
dopuścić
l
—
—
—
A Na pytania w
sprawie ubezpieczeń odpowiadamy
oddzielnym listem
W Bielecki Windsor — Przy-jemnie
że Pan już uro-dzonym
w Kanadzie czyta do
'Związkowca" i interesu
je się poruszanymi w nim proble-mami
Za słowa zachęty w związku
z hasłem '"boikotu" naszeen nisms
Pana wytłumaczenie 'dziękujemy $3 00 przez
rozchodowych
przekazaliśmy
Pana jako wyraz solidarności ze
"Związkowcem" przekazujemy
fundusz prenumerat chorych
w szpitalach
Sł Wawnkiewicz Oshawa —
Państwo udziela indywidual-ny
eh pożyczek kupno budo--
i
(Dokończenie ze sir 1-sz-ej)
niej usunąć Być może jest w mi jednak inne uzasadnienie Za
natomiast zaproszenie I tym twierdzeniu duża doza słu-juważ- ył: o wyborze sztuki decy
nni ń„WnłPin ńn lożv Gomuł- - sznosei jeanakze ujsiieiwiuuje miiuaieraiwu iuimauvv
ki bvło conaimniei aktem pro- - na polu kulturalnym jest celo--
pagandowym a może i politycz-nym
Przynajmniej tak komen-towano
2Ó w kuluarach
— Kiedyś pani Rubinstein mó-wiła:
"Mój maż nigdy nie zagra
w komunistycznej Polsce" Gdy
więc przybyli do nas w 1958 r
było to dla nas oznaką dowo-dem
ogromnych zmian U nas
i u Witaliśmy w Rubinstei-nie
jak zresztą i w Małcużyń-ski- m
naszych ludzi związanych
z zachodem symboli łączności i
przynależności do innego świa-ta
Uznaliśmy że wreszcie nasze
czynniki zmieniły nastawienie do
emigracji Każdy taki
był oczywistym dowodem otwar
cia okna Jeśli ma na
uwadze jeśli się pamięta to
wówczas inaczej odczuwa się te
wieczory których jest pan
świadkiem
Zaproszenie pani Ru-binstein
do loży Gomułki ma dla
nas szczególną wymowę Oczy
wiście dla pana może to być po
prostu akt słusznej uzasadnio-nej
kurtuazji I skłonny jestem
zgodzić się z pańskim poglądem
że w podobny sposób traktuje
to tak pani Rubinstein jak i jej
maż ale my patrzymy na to
odmiennie
wM Chnpai ńo fi-iiil-ln
"v- ~- "_:_ nin Insi zadowolony NATO W możnMayszaiem
Co
stanie
tego
na
na
ale
dobre
uporu
Indie
tę
Pekin
że
temu
Pekin
nie
nam
tak
dla
nie
czy
watna
was
się
ja uznać jako
powszechną
Naturalnie nie sposób z tym
polemizować wiadomo jednak
dokładnie że Rubinstein
nie traktuje swoich występów w
Polsce swego udziału w jury
konkursu jako aktów politycz-nych
jako formy jakiejkolwiek
demonstracji ale to nie zmienia
w niczym uczucia Polaków któ-re
wyżej przedstawiłem
Na jednym z oficjalnych przy-jęć
z racji obu koncertów war-szawskich
Rubinstein zauważył
że występował we wszystkich
krajach świata z wyjątkiem
dwóch: Tybetu i Niemiec
— Dlaczego zrezygnował z
tych dwóch? — zapytano go
— Bo Tybet leży wysoko a
Niemcy nisko — padła odpo-wiedź
#
Skromnie w diugim rzędzie
zasiadł Artur Rubinstein w pier-wszym
dniu konkursu W wy-pełnionej
sali ozdobionej flaga-mi
państw uczestników wystą-pił
Władek Buczyński Grał pier-wszy
w popołudniowej wtorko-wej
turze Żywe oklaski świad-czyły
że podobał się publicz-ności
ale to nie przesądza opi-nii
jury Recenzenci prasy war-szawskiej
mówili że grał dobrze
przyjemnie rezygnując z błysko-tliwego
wirtuozostwa Niestety
wynik ostateczny nie bvł taki
jakiego życzył sobie Władek a
my wraz z nim
Prof Drzewiecki pod którego
kierownictwem przygotowywał
się do konkursu był mimo to
zadowolony z gry Władka Nic
mniej jednak oświadczył że gdy--
oy przybyt o Kilka miesięcy
wcześniej miałby znacznie
wyniki
Władek pracowicie spędzał
czas na ćwiczeniach i na koncer-tach
Jasne znajduje się
stanie wielkiego napięcia ner-wowego
Wszyscy którzy zetknę-li
się z nim zgodnie stwierdza-ją
iz pobyt jego w Warszawie
jest wysoce korzystny On sam
zapowiada zresztą po stu-diach
w Paryżu u' pani Boulan-ge- r
powróci jeszcze do Warsza-wy
Starał sic jak najlepiej repre- zentować Polonię i Kanadę 1
czyni to z dużym powodzeniem
sądząc po znajomościach jakie
zawarł i głosach o nim o nas Ca-la
prasa polska wie o nim wspo- minała "Związkowiec" i jego
Czytelnicy opiekują się nimpod-kreśl-a
się że jest wychowan-kiem
torontoń-skieg- o
że uzyskał nagrody zw
Sheng jak i minister spraw zagranicznych Chan Yi Pekin popiera kompozytorów kanadyjskich za
więc w reżymy komunistyczne politykę skrajna
a przede wszystkim reżym próby propaganadowo odniósł
koegzystencji
reprezentujący
usztywniającym będzie
udziału
będą
istotną
doty-czą
"Poznaj
Polsce
o
Marek Picłon
będąc
kładnie
na
rodaków
na
iz
koncert
to
właśnie
Artur
za
za
lep-sze
iż w
ze
iz
konserwatorium
sukces
W związku z konkursem rzu- ciłem pytanie swym rozmów-com
w Warszawie: — Czy aby
nie wydajecie zbyt wiele pie-niędzy
na propagandę czy te
i inne imprezy nie śluza propa- gandzie która przecież 'nie ro- związuje żadnych zagadnień?
Spotkałem sie z powszechnym
oburzeniem Zaprzeczono
— Można pod pronasande
wszystko podciągać ale jest to
z Krzywaą oia prociemu Panu
wydaje sie iż akcent na zagad- nienia kulturowe jest zbt sil
ny przesadny Mówi pan że
służy dla pokrycia innych bra
ków które jest znacznie trud
wc własnego domu Można jednak
otrzymać z banku lub innych in- stytucji finansowych CTow-arzy-stw- a asekuracyjne Trust Compa-nies- ) pożyczkę na kupno lub bu-dowę
domu Obecnie stooa nro- - centowa na rynku przy pierwszej
hipotece kształtuje się' od 6ł4
wzwyż Stopa od 7 do 8 przewa-ża
przy pożyczkach innych niż
bankowych
Jedynymi instytucjami polskimi
uazieiającvm! pożyczek sa dit Unións" Trzeba być
ich członkiem O ile nam
mo polskiej "Credit Union
Oshawa niema
"ZWIĄZKOWIEC" MARZEC (Mffen} Sobota 12 °° 1760
Muzyka polityka propaganda
wieiKi
wy więcej konieczny
"Niech pan spojrzy na niektóre
zestawienia nakładów książek
na ilość sprzedanych biletów do
teatrów i na koncerty a wówczas
zobaczy pan że istnieje głód za-potrzebowanie
na te artykuły
Istotnie miejsca na konkurs
wykupione a przecież taki kar-necik
kosztuje wcale dużo naj-tańszy
bilet na jeden występ 12
zł abonament z różnymi miej-scami
około 500-70- 0 zł co ozna-cza
pół miesięcznej przeciętnej
pensji
Teatry niemal każdego wie-czoru
maja komplety Niektóre
sztuki znajdują się na afiszu jak
np "Nora" Ibsena od dwóch
lat Zapewne jest to przede
wszystkim zasługa Elżbiety Bar-szczewskiej
genialnej w roli ty-tułowej'
ale nie inaczej jest w
wielu innych teatrach Uderza-jący
jest pęd do repertuaru kla-sycznego:
polskiego i obcego jak
i do współczesnych sztuk zachod-nich
Niektórzy z przekąsem mó-wią
o "manii zachodniej" uwa-żając
— nie bez słuszności — iż
jest to pewnego rodzaju mani-festacja
nastrojów politycznych
Zapewne tylko manią można wy-tłumaczyć"
wystawianie niektó-rych
wręcz podłych sztuk po-szczególnych
autorów zachod-nich
Pewien kierownik teatru dal
MIEDZY NAMI
słomianym sienniku
Skrajności nieścisłości p Matuszyńskiego
Wśród Polonii torontońskiej
duże poruszenie wywołał list S
Matuszyńskiego skierowany do
dziennika "Globc and Mail" i
opublikowany w dziale listów do
redakcji w dniu 8 marca br Nie
znamy autora listu Z treści wy-nika
że przybył on do Kanady
przed 5 laty piawdopodobnie po
przez Francji na co wskazywałby
następujący ustęp listu:
"Niedawno czytałem że z
grup etnicznych najłatwiej in-tegrują
się Polacy Ale jacy
Polacy? Głównie biedota te
najbardziej prymitywne gru-py
które przywędrowały tu
ze Wschodniej Polski gdzie
wszystko stracili i gdzie sy-piali
na słomie Teraz śpią w
łóżkach i jeżdżą samochoda-mi
ale nadal nie potrafią po
sługiwać się widelcem Ale
Polacy którzy przyjeżdżają 7
tak zwanej "komunistycznej
niewoli mają należyte wy
kształcenie i ouzo poczucia
godności ludzkiej Wielu z
nich rozczarowanych jest ży-ciem
w Kanadzie Oczywiście
smalcu i "pajów" jest "tu pod
dostatkiem ale czy to wszy- stko co człowiek "potrzebuje
do szczęścia"
Jak z tego wynika pan S Ma-tuszyński
przeniósł na łamy ka-nadyjskiego
dziennika dyskusję
jakiej byliśmy świadkiem na ła-mach
"Związkowca" w związku
z listem jednej z czytelniczek za-tytułowanym
"Zmotoryzowane
chamstwo" Autor listu do "Glo-b- e and Mail" głosi jak widać po- dobne poglądy Widocznie mier-nikiem
wartości "kulturalnych"
dla tego pana jct to czy kłoś
poprawnie roiuir? si "widel-cem
i C7v jvpia na sprężynowym
materacu c y na slomić Znbm
wielu ludzi a i srni do nich na
leżę Kionm lek?i?
B§
— Pan chyba kpi
— Wcale nie Bo na opłacenie
praw autorskich musimy mieć
dewizy A więc cóż z tego ze
mam doskonałą sztukę kiedy mi-nisterstwo
finansów odrzuca
mój wniosek o wypłacenie tan-tiem
Muszę więc "sięgać po bez-dewizowe
utwory
— Jakie?
— Bezdewizowe a więc bądź
autorów wobec których wygasły
prawa autorskie bądź takich
którzy godzą się na wykorzysta-nie
honorarium w Polsce Zre-sztą
ten sam kłopot mają firmy
wydawnicze Jak wiec z tego
bezspornie wynika ministerstwo
finansów reguluje rynek wyda-wniczy
i repertuar teatrów I
ktokolwiek ma pretensje w tej
mierze winien je kierować nie
do ministerstwa kultury ale fi-nansów
Taka jest rzeczywistość
O doborze książek i sztuk za-granicznych
w przekładzie pol-skim
decyduje jakiś urzędnik
ministerstwa skarbu dla którego
nazwiska autorów są taka nie-wiadomą
jak dla ninie fizyka
nuklearna Póki to się nie zmie-ni
będziemy mieli wielu podłych
autorów na" scenach polskich"
B Heydenkorn
W następnym w y d a n i u :
Czwarty reportaż z cyklu "Pol-ska
na codzień" pt "Od ranka
do wieczora"
Ha
i S
jednak moje "plecy" a nie gło-wa
List jest wybitnie złośliwy i
niesprawiedliwy tak samo jeśli
chodzi o całość życia kanadyj-skiego
Stwierdzenie np że nie
ma w Kanadzie parków dla mło-dzieży
pragnącej uprawiać spor-ty
jest jednym z dowodów igno-rancji
autora Wystarczy bo-wiem
przejść sic po każdym naj-mniejszym
mieście czy osadzie
kanadyjskiej a chociażby po To
ronto by zobaczyć młodzież w
zimie lyżwującą na sztucznych
lodowiskach a latem grającą w
licznych parkach w swego ulu-bionego
"bejsbola" lub uprawia-jąca
inne sporty
To samo dotyczy uwag że
brak jest w radio kanadyjskim
lub telewizji kulturalnych pro-gramów
Każdy kogo interesuje
muzyka klasyczna czy półklasy-czna
jeśli zechce przestudiować
programy radiowe i telewizyjne
znajuzie jej ausyc sporu iwiur-dzeni- e
że nic ma w Kanadzie pi-sarz}-
poetów lub kompozyto-rów
to dalszy dowód ignorancji
Takim samym jak l twierdze-nie
że Włosi dlatego się nie asy-milu- ja
bo maja za sobą tysiącle
tnia kulturę Otóż faktem jest
że emigracja włoska składa się
w dużym stopniu z najbiedniej-szych
warstw włoskiej ludności
wielu w tym analfabetów i pół-analfabetów
co stwierdzają sa-me
pisma włoskie wydawane w
Kanadzie I to jest powód tru-dniejszej
ich integracji o czym
każdy ktokolwiek zajmował się
trochę tymi zagadnieniami wie
bardzo dobize Nie tylko w gru li" włoskiej ale prawie w każ-dej
giupie etnicznej najdłużej
opierają sie integracji ci któ-rym
ze względu na brak wy- kształcenia badż jeżyka najcię- -
kazul sppcizei jest weisc w zcie nowego
nie na miękkim materacu a na środowiska
twardej desi-- e Odczuwają to1 Pan S Matuszyński zabierając Smśi
Wywalczono pełną niezależność
Kiedy w dniu 4 sierpnia 1914 r Wielka Bij tania wypowie-działa
wojnę Niemcom nikt w Kanadzie nie wątpił że Dominium
automatycznie wejdzie do wojny po stronie macierzy Co do tego
opinia publiczna była bardzo zgodna Kanada nic była wtedy
jeszcze pod wieloma względami niezależnym państwem: jej poli-tyka
zagraniczna i sprawy wojskowe w pełni zależały od rządu
brytyjskiego
Jeśli trzeba na to dowodu ze wartościowe rzeczy w życiu
nie pochodzą z darowizny ale należy je wypracować to takim
dowodem jest wspaniały wysiłek Kanady w okresie pierwszej
wojny światowej którym zdobyła sobie pełny status suweren-nego
państwa
Pod względem wojskowym wkład Kanady szedł tuz za wiel-kimi
mocarstwami Sprzymierzonych Kanada miała ped bronią
628000 żołnierzy z czego 425000 walczyło za oceanem Liczbie
dorównywała jakość Korpus kanadyjski złożony z 4 dywizji naj-pierw
pod dowództwem Sir Julian Byng (który później został
Gubernatorem Generalnym Kanady) ' a DÓżniej pod rozkazami
Kanadyjczyka Sir Arthur Currie był w czołówce ofensjwy alian-tów
na zachodnim froncie Oto co pisze w swych pamiętnikach
Lloyd George: "Kanadyjczycy wyróżniali się w walce tak znako-micie
że uważano ich za oddziały szturmowe: w pozostałej akcji
wysyłano je w pierwszym uderzeniu w jednej bitwie po drugiej
Gdziekolwiek Niemcy dowiedzieli sie że idzie przeciw nim kana-dyjski
korpus przygotowywali się na najgorsze Równie wyróżnia-jącymi
się były wyczyny kanadyjskich marynarzy i lotników
Wśród tych ostanich Bishop Collishaw MacLaren i Barker
należeli do najlepszej szóstki asów lotnictwa alianckiego
W okresie czterech lat wielkiej wojny światowej Kanada go- spodarczo przekształciła sie z kraju rolniczego w przemysłowy
Za przykład może służyć fakt że jedna czwarta lub nawet jedna
trzecia czesc pocisków wystrzelonych przez wszystkie wojska
TYSIĄC LAT POLSKI
%r 'sĄ'
&
W - VłvutJ
""V
"A—
""'"
Kaledra w Gnieźnie
Ponad szczątkami dwu murowanych katedr poprzednich: rotundy
Mieszka oraz romańskiej bazyliki wznoszą się mury obecnej ka-tedry
Gotjcką przebudowę rozpoczął od części kapłańskiej arcybiskup
Jarosław- - Skotnicki (1342-74- ) Jego następca Jan Suchywlik (1374-82- )
dokończył budowy korpusu wzniósł część kaplic Wieże wybudowano
późno: północną 1455 południową 1595 W wyniku pożarów
katedrę przebudowano wieku XVII XVIII
Głównym materiałem budowlanym jest cegła żebra sklepienne
zdobione fantastyczną dekoracją zwierzęcą wykonano sztucznego
kamienia odlewanego formach Katedra jest bazyliką trzynawową
mocno wydłużonym presbilerium Podobny jak Gnieźnie
konstrukcyjny zastosowano szeregu ceglanych bazylik Pomorza:
Toiuniu Pelplinie Oliwie Koronowie
Kanada poprze ZSRR
Podczas debaty komitetu po
lityki zagranicznej w parlamen-cie
minister spraw zagranicz
nych Green oświadczył ze Ka-nada
poprze Związek Sowiecki
w dążeniu do zakazu testów nu-klearnych
wbrew stanowisku
państw NATO Motywując tę de-cyzję
minister wskazał ze w cią-gu
ostatnich 16 miesięcy przed-stawiciele
Stanów Zjednoczo-nych
Wielkiej Brytanii ZSRR
dyskutują problem w Genewie
nie mogąc dojść do porozumie-nia
ponieważ Zachód żąda usta-nowienia
natychmiastowej kon-troli
następnie wprowadzenia
zakazu testów podczas gdy So-wiety
chcą by przyjąć odwrotny
porządek rzeczy więc wpierw
sie do kntyki winien zebrać
wiecci wiadomości tvm kraju
Chociaż niewątpliwie wicie jest
do zrobienia w Kanadzie na od-cinku
kulturalnym obyczajo-wym
towarzyskim to jednak
potępianie wszystkiego co kana-dyjskie
w tak niesmacznej je-dnostronnej
formie nie buduje
pomostu do lepszego zżycia się
różnych grup etnicznych w tym
kraju nie przedstawia nas w
pochlebnym świetle w społeczeń-stwie
kanadyjskim które może
na podstawie tego typu listów
ocenić jako zarozumialców py-ocen- ić
grupę polską jako zaro-zumialców
pyszałków ignoran-tów
G
m€smmm
v~ i
"%
_
4£ts- - KWi jayv
!VTVII
I Ł - i a ł mpk3
y -
'%PH
IrsB&ill
' S~ — Łft"'
38S33£p5
łL n
Vi
MH
I
i
w w r
w i
ze
w
o w system
w
w i
a
a
o
i
i
i
i
F
1
r
i
wprowadzić zakaz testów a póź-niej
z biegiem czasu wprowa-dzić
międzynarodową kontrolę
Oświadczenie ministra Grccna
spotkało się z krytyką przywód-cy
opozycji L Pearsona który
nic ukrywał obawy 'że zajęcie
odmiennego stanowiska przez
Kanadę w stosunku do państw
NATO osłabia pozycję tej orga-ni?ac- ji
Poza tym sam zakaz te-stów
może zaszkodzić Kanadzie
gdyż w dalszym ciągu aktualna
jest sprawa podziemnego wybu-chu
w piaskach Athabaska któ-ry
wytopiłby z nich ropę nafto-wa
Zdaniem Pearsona rząd po-winien
zastrzec sobie ten krok
przy ewentualnym zawieraniu
paktu dotyczącego zakazu testów
nuklearnych Wybuch podziem-ny
w Athabaska nic jest groźny
poza tym może być dokonany
pod kontrolą komisji ONZ
RADIOAKTYWNE MLEKO
Minister zdrowia Monteith in-formuje
że ilość radioaktywne-go
strontu w mleku ostatnio
zwiększyła się Badania w całej
Kanadzie wykazały że we wrze-śniu
było 12 mikrokuriów w gra-mie
wapnia w mleku podczas
gdy w grudniu 1959 r ilość ich
wzrosła do 155 Ministcr( sądzi
że powodem wzrostu ilości ra-dioaktywnego
strontu w mleku
jest fakt iz krowy w zimie sa
karmione sianem zebranym w
lecie kiedy radioaktywność by-ła
stosunkowo dość duża
w m)
Kraj nauczył się stać na własnych nogach finansowo Uprzed-nio
kapitał zarówno na inwestycje publiczne jak i prywatne
napływał zza gianicy obecnie jednak trzeba było wojenny wy-siłek
finansować własnymi środkami I to uczyniono nakładając
znaczne podatki i wypuszczając -- wewnętrzne pożyczki pod na-zwą
"Yictory Loans"
Mając za sobą tak poważny wkład Kanada domagała się
większego głosu w decyzjach wojskowych i w kształtowaniu po-wojennych
politycznych rozwiązań W grudniu 1916 roku w
Anglii stworzony został kanadyjski sztab generalny który pro-wadził
administracyjną kontrole nad wojskami kanadyjskimi bez
możliwości jednak jeszcze decydowania w działaniach wojennych
Następnie w początkach 1917 r stworzony został Imperialny
Gabinet Wojenny w którym Dominia miały równy głos z krajem
macierzystym w sprawach politycznych związanych z prowadze-niem
wojny W gabinecie tym Sir Robert' Eorden ówczesny
premier Kanady był niewątpliwie najbardziej wpływowym rzec-znikiem
Dominiów
Polityczna niezależność Kanady uznana została w świecie
w 1919 roku kiedy Kanada wywalczyła sobie prawo niezależnego
oo wielkiej brytanii udziału w wersalskiej konferencji poko-jowej
Traktat pokojowy tam zawarty podpisany jest prz
Kanadę jako jedną ze stron prowadzących wojnę Kanada prz-yjęta
została jako pełnoprawny członek "do Ligi Narodów z pra-wem
zasiadania w Ogólnym Zgromadzeniu i wysyłania swych
przedstawicieli do Międzynarodowej Organizacji Pracy Kanada
miała także prawo ubiegać się o niestałe miejsce w Radzie w
której Wielka Brytania miała zagwarantowane stałe miejsce
Interesującym faktem jest że uznania niezależnego statusu
Dominiów w tym i Kanady głównie sprzeciwiały się Stany
Zjednoczone Amerykańscy politycy uważali że przedstawiciele
Dominiów będą tylko dodatkowymi rzecznikami rządu angie-lskiego
dając w rzeczywistości Anglii sześć głosów" w Lidze
zamiast jednego Szereg lat upłynąL zanim Stany Zjednoczone s itlj--- J T-- F
omec w ""-- "iieid proauKowana w Aana- - zrozumiały ze Kanada pomimo swej lojalności dla Korony '
wiado '' e'--
W I?1 przed 1914 rokiem n5e b-v-ło
ż£dn'ch fabr amu- - uczuciowych powiązań z Wielką Brytania stała sie politycznie
- w "ijwi a ssuies: wyiworzonycn wojną potrzeo jax grzyby niepodległym państwem nie tvlko z nazwv ale i w rzecz-y-po
ueszczu roozuy się rożne zawady cięziuego i lekiuego przemysłu stosu ponieważ faktycznie chciała bvć niezależna
4