Zwilazkowiec Alliancer, September 05, 1959

              m
tf
STU 4
am UOrODCK POISKICJ SZKOty IHaiemaiyCZnej
Pozycja światowa matematyki stronne Niedostatecznie rozwijały
Dolskiei wiąże sie z okresem któ- -
ry nastąpił bezpośrednio po pierw-szej
wojnie światowej Wówczas to
grono polskich matematyków na
czele z profesorami Sierpińskim
Janiszewskim i Mazurkiewiczem
1 tworzy t zw polską szkołę mate-matyczną
Matematycy polscy za- -
loli cin 7Jsc77a nririrrt7'jt itisfv- -
mi Tp rfrfałam? iV fpnria mnren '
ici topologią logiką matematycz- -
rą i dziedzinami pokrewnmi Po-wstają
ośrodki matematczne w
Warszawie i we Lwowie Oirodek
warszawski skupia się wokół W
Sierpińskiego i S Mazurkiewicza
Szczególny wkład wniósł Wa-cław
Sierpiński autor kilkuset
prac naukowych które przyniosły
mu sławę na całym świecie Dzie-więć
akademii powołało go na j
swego członka a między nimi Aka- -
demia Francuska Academia dei
Lincei w Rzymie Niemiecka Aka-demia
Nauk w Berlinie i inne
Wiele uniwerstetów nadało mu
tytuł doktora honoris causa a
wśród nich Uniwersytet w Paryżu
Amsterdamie Lucknow Tartu
Rzyme itd Te wysokie wyróżnie-nia
naukowe zdobyły mu jego pra-ce
w dziedzinie teorii mnogości
i teorii funkcji Problematyka ta
związana z rozwojem nauk mate-matycznych
w XIX i XX wieku
budzi do dziś żywe dyskusje wśród
matematyków
Równolegle we Lwowie matema-tycy
skupiają się wokół Stefana
Banacha i Hugo Steinhausa Tu
wyniki badawcze uwieńczone suk-cesami
koncentrują się w dziedzi-nie
analizy funkcjonalnej która
pod koniec okresu międzywojen-nego
rozbudowuje się w samodziel-ną
dyscyplinę naukową
Banach twórczo pracując w wie-lu
nowo rozwijających się dzia-łach
matematyki uchwycił wspól-ne
ich cechy przez wysunięcie
teorii ogólnego typu przestrzeni
liniowych zwanych obecnie w
światowej literaturze matematycz-nej
"przestrzeniami Banacha" Je-go
monografia pt "Teoria operacji
liniowych" była wielokrotnie prze-kładana
na języki obce I należy
do klasycznych prac nowoczesnej
matematyki
Hugo Steinhaus wsławił się w
zakresie nowoczesnej analizy pro
babilistyki I Jako znakomity po-pularyzator
matemaly ki Jego
książka "Kalejdoskop matematycz-ny"
była wielokrotnie wydawana
i tłumaczona na kilka języków
Ośrodki matematyczne w War-szawie
I Lwowie zaczynają wyda-wać
doskonale ledagowane czaso-pisma
matematyczne wśród któ-rych
na czoło wysuwa slęę "Fun-damenta
Mathematicae" założone
z inicjatywy Janiszewskiego a
zrealizowane juz po jego śmierci
(w r 1921) oiaz Studia Mathema-ticae
założona przez Banacha
i Steinhausa
Chociaż osiągnięcia matematyki
polskiej okresu międzywojennego
są bezsporne i wysokiej rangi w
skali światowej były one jedno- -
LOKAL OTWARTY
(wyrób niemiecki)
DUŻO ŚMIECHU
I
TYLKO $350
702 St W
Tirói lokalny
Royal
_
sie takie działy jak analiza i al-- 1
gebra a co najważniejsze nie mia- - aimie teoni operatorów mieni
ły one powiązania z potrzebami badaniom prof Tadeusza Waew-innyc- h
gałęzi nauki i zagadnie--' igo który stworzył nową meto--
niami gospodarczymi kraju I
Sytuacja radykalnie i jak naj-bardziej
korzystnie zmieniła się
I po drugiej wojnie światowej cho- -
C13Ż ™'ematka polska jak zre
sztą cała nauka polska poniosła
w toku wojny straszliwe straty
Z liczby 107 aktywnie pracujących
naukowo matematyków pozostało
w kraju zaledwie 47 Pieszta zosta-ła
wymordowana przez hitlerow-ców
a zaledwie nieliczna garstka
rozprószyła się po świecie obej-mując
stanowiska na uczelniach
zagranicznych Garść pozostałych
w kraju matematyków z oddaniem
i zapałem nie jzczędząc sił i cza-su
przystąpiła do odbudowy zruj-nowanych
warsztatów pracy z wia-rą
ze reprezentowana przez nich
nauka będzie mogła powiązać się
jak najściślej z zaspokojeniem
potrzeb się kraju
i aktywnie służyć tym zadaniom
jakie przed narodem postawił no-wy
ustrój społeczny
Po pierw szym okresie skupiania
rozproszonych sił i organizowania
„ u r'-"6- " }" noununu-- ] n}cn w warszawie cniuone osią-g- o dnia 4 grudnia 1948 roku roz-gnicc- ia mają matematycy Krako- -
porządzeniem Rady Ministrów PRL
został powołany do życia Państwo-wy
Instytut Matematyczny obec-nie
Instytut Matematyczny Pol-skiej
Akademii Nauk Instytut stał
się narzędziem któie pozwoliło
szybko iozbudować i rozszerzyć
naukową działalność polskich ma-tematyków
pchnąć icłi badania na
nowe tory pomóc im jak najszyb-ciej
ponownie wysunąć polską
szkolę matematyczną na jedną z
czołowych pozycji w świecie
Wznowiono wydawanie uprze-dnio
powstałych czasopism mate-matycznych
i założono szereg no-wych
Uruchomiono badania w za-kresie
równań różniczkowych I
geometrii różniczkowej funkcji
analitycznych i algebry Konty-nuuje
się i rozszerza badania w
dziedzinie topologii podstaw m-atematyku
logiki matematycznej
Matematycy polscy ściśle powią-zali
się naukami technicznymi i
teoretyczną Trudno jeszcze
szczegółowo a jednocześnie popu
larnie pokazać ogrom osiągnięć
polskiej matematyki w okresie
ISlecia Obok Sierpińskiego dużo
osiągnięcia szczególnie w dziedzi-nie
topologii mają Kazimierz Ku-ratows- ki
i jeden z najwybitniej
szych matematyków tego działu na
Świecie Karol Borsuk Z młod-szych
na szczególne wyróżnienie
zasługuje Sikorski który
pneniósł szeieg pojęć topologicz-nych
do t zw algebry Boole'n W
dziedzinie szkoły analizy funkcjo-nalnej
nie można pominąć na-zwisk
Stanisława Mazura i Wła-dysława
Oilicza którzy uogólnili
leoiię pizestizenl Banacha W
dziedzinie podstaw matematyki
1 logiki matematycznej czołowe
miejsce zajmuje Andrzej Mostów- -
l-si-ej
PO PÓŁNOCY
55P
— Toronto Oni
Popieraj lirmy oqłar-7aiac-e sie w "Zwiazkownu'
PALM PLAŻA RESTAURANT
89 RONCESVALLrS AVE — LE 5 4540
Nwiku polska restauracja w Toronto Smacma polska kuchnia
Upriajma obsługa Sale na wesela bankiety "shower party"
DO
NOWOŚĆ!
Pistolcl-zapalnicz- ka
ZADOWOLENIA
odbudowującego
Wy sy lamy natychmiast COD iMoney Order lub czek)
SWISS WATCH HOSPITAL
Oueen
No 5957
fi-zyką
Roman
0F
oddńał
Kłoszącym ironai 4 biliony
ski któreso fundamentalne oraee
P 5 ib stosowanie metod matę--
!matcznch w logice
J
Kozwineły sie Łaaania w azie
dę topologiczną w dziedzinie ana-lizy
matematycznej święci ona w
ltrlrr e f w r w r-- 1
Matematyka polska wniosła po- -'
ważny wkład w teoretyczne opra-cowanie
konstrukcji elektrono-- )
!wych maszyn rachunkowych W I
'roku 1958 oddana została do użyt-- j
ku maszyna cyfrowa XYZ
Potencjał matematyczny jest
obecnie w Polsce znacznie wyższy'
niż przed wojną Znakomicie roz-szerzone
zostały możliwości war-sztatowe
dla wszystkich talentów
matematycznych a to nie tylko
przez zwiększenie ilości wyższych
zakładów naukowych ale również
dzięki olbrzymiemu rozwojowi
przemysłu Dziś w Polsce praca
uczonego — matematyka jest po-trzebna
dla wielu dziedzin życia
gospodarczego dla badań ekono-micznych
socjologicznych a zwłasz-cza
dla szeregu hauk technicznych
i ścisłych Poważne ośrodki roz-woju
wiedzy matematycznej istnie
jnuąinunniicerimaiyarliic:iwnneiiuuwsnzi yiułsi1atkiwich unumtruiinarsta6nei"nA"
%neg0 centrum badań matematycz- -
wa i Wrocławia Lublina i Lodzi
Jednostronność charakterystyczna
dla matematyki polskiej okresu
międzywojennego została prze-zwyciężona
Osiągnięcia polskich
matematyków są cenione na świe-cie
prawie we wszystkich gałęziach
tej rozległej dyscypliny nauko-wej
Tak jak ongiś Kraków w XV
I XVI wieku skupiał w swej aka-demii
studentów z całej Europy
tak dzisiaj najznakomitsi matema-tycy
świata utrzymują kontakty z
polskimi ośrodkami naukowymi
publikują prace w czasopismach
naukowych Instytutu Matematycz- -
Spacerując ulicami King
oucen lJiinuas college mv
Bloor w Toionto mało kto zdaje
sobie sprawę ze chodzi po dnie
potężnego jeziora którego brze-gami
była obecna St Clair Ave-mi- e "Hamilton Mountain" w
Hamilton i wzgórza w Queen-sto- n
Co ciekawe jezioro Iroke-zów
jak go nazwali geologowie
odprowadzało swe wody nie do
zatoki św Wawrzyńca ale na
północ do zatoki Hudson
Kiedy istniało to jezioro i eo
się z nim stało?
Uczeni sądzą że 8 lub 10 ty-sięcy
lat temu wschodnie ujście
dzisiejszego jeziora Ontario było
zablokowane zwałami lodu po-zostałymi
z epoki lodowej Wo-da
z jeziora Krio przelewała się
do ówczesnego jeziora Irokezów
po równinie skąd dalej odcho-dziła
sobie do zatoki Hudson
Wodospadu Niagara oczywiście
juseze wtedy nie było
W okiesie micily 10 a "J ty-siącem
lat na skutek ocieplenia
się zwały lodu u wschodniej czę-ści
jezioia Irokezów stopiły sie
Powstała po nich dolina znacznie
niższa od tej jaką sobie wyżłobi
la tzeka Hudson W lezultacie
masy wód odpłynęły na wschód
Jezioio Irokezów otrzymało no-we
ujście a poziom jogo znacznie
się obniżył Kiedy w 1613 roku
htienne limie jako pierwszy z
libizaohbcahczyłspjłeynIąnłdiarnzeiekępoHwiuemdzbieei
li mu ze jezioro to nazywają
i "Ontario" co w ich języku' uzna-- i
czato "wody z których stercza
skały" Przypuszczalnie mieli na
myśli skały wodospadu Niagaia
I Nazwa indiańska pozostała i dzK
posługujemy się nią zarówno w
! odniesieniu do jeziora jak i do
jpiowincji
I Jeżeli idzie o "wody z któnch
steicza skały" czyli wodospad
Niagara to powstał on właśnie
w momencie kiedy po stopieniu
sie wielkiej zapoiy lodowej wo-dy
jeziora Irokezów spłynęły na
w:schod do zatoki św Wawizyn-c- a
i obniżyły jego poziom Pow-stała
więc różnica między no-wym
jeziorem a jeziorem Erie
Wody tego ostatniego przelewa-jąc
sie do pierwszego musiały
spadać z dość znacznej wysoko-ści
kolo dzisiejszego Queenston
Tak powstał wodospad Ni3gara
CANADA
doteT&ic
PIENIĄDZE SĄ BEZPIECZNE W BANKU
Po co rv2kować trz manie pieniędzy w domu gdzie mogą być zagubione
kradzio"ne lub zniszczone przez pożar" Większość Kanadyjczyków przecho:
wuje swoje pieniądze bezpiecznie w banku skąd mogą je podjąć każdej
chwili
Nie muisz bc bosatv ani powszechnie znany by posiadać własne konto
w Roval Bank — możesz rozpocząć z jednym jedynym dolarem! Kierów nik
Roy-al- " Bank z przyjemnością pomoże Ci radą w sprawach pieniężnych czy
też innych
Z Twojt oszciędności wypłacamy Ci 2 I 34eo oprocentowania
TNE R0YAL BANK
— indy czy duży — jest zsbetteczony cełym majątkiem
Bank
"ZWIĄZKOWIEC"
Jezioro
TWOJE
WRZESIEŃ (Stpfrmfetr) Sobcti
neeo PAX a liczni matematycy
p&iSCy są zapraszani na wykłady
na uczelniach zagranicznych
Co rok przybywają do Polski
stypendyści zagraniczni celem po-głębienia
swej wiedzy Np w roku
1958 gościło w Polsce 23 wybit-nych
matematyków z 11 krajów
Kontakty te matematyka polska
stara się dalej rozbudowywać i na-wzajem
korzysta z dorobku ośrod-ków
naukowych całego świata W
tymże 1953 roku 55 naszych mate-matyków
wyjeżdżało ra krótsze
i dłuższe staże naukowe do 15
krajów Polska jest członkiem
Międzynarodowej Unii Matematycz-nej
a jej przedstawiciel zasiada w
Komitecie Wykonawczym Unii
Bujnie rozrosły się kadry nau-kowe
matematyki polskiej Sam
instytut Matematyczny PAN po-siada
154 pracowników nauko
wych a wśród nich licznych nau-kowców
na miarę światową Ogro-mnie
wzrosła produkcja naukowa
i wynosi przeciętnie 250 tytułów
rocznie w tym szereg monumen-talnych
monografii
Zajmując się najbardziej ab-strakcyjnymi
teoriami matematycz
nymi które często okazują się na- -
rzędziem pracy przy badaniu rzę
CZYW IStOSCI a ZaWSZe są nieoazow
nym warunkiem rozwoju nauki - matematycy polscy jak najściślej
włączają się do prac które mają
bieżące zastosowanie praktyczne
Oddanie do użytku elektronowych
maszyn matematycznych — dzieła
mózgów i rąk polskich uczonych
konstruktorów rzemieśLników i ro-botników
— otwiera nowe olbrzy-mie
możliwości podjęcia licznych
prac rachunkowych w wielu dzie-dzinach
zastosowań matematyki
Metody pracy zespołowej plano-wanej
możliwości te uwielokro-- t
nia ją
Talentów matematycznych w
Polsce jest wiele i stale rosną
now e
Prof Dr K Kurttewtki
Irokezów
Dziś jest on w sporej odleglo- - Ai „i r „i_„ i„„_ „_
dwa tysiące lat temu a wiec w
okresie życia Chrystusa byl on
w miejscu gdzie obecnie rozpię-ty
jest "Międzynarodowy Most"
Co jest przyczynązewodospad
Niagara "cofa" się w stronę Sta-nów
Zjednoczonych?
Teren przez który przepływa-ją
wody Niagara geologicznie
wykazuje dwie warstwy skal —
twarda u góry i miękka pod nia
Wody spadając z wysokości 158
stóp ("Kanadyjska Podkowa")
wymywają miękką skalę i tworzą
groty Twaida skala u góry nie
mając oparcia pod wpływem cię-żaru'
wody (co minutę spada
500000 ton wody) kruszy się
W ten sposób Nianara "cofa" się
w stionę Stanów Zjednoczonych
Kruszenie się skały twardej
następuje w równych odstępach
czasu Opierając się na nim moż-na
by dokładnie określić rok
powstania wodospadu Dlaczego
uczeni nie powiedzą że miało
to miejsce dokładnie 8 lub
10000 lat temu a zatezorwowali
tu sobie okres około 2000 lat?
Nie jest to ich niedopatrze
nie lecz ostiożność Zauważyli
bowiem że skały około tz "wi-ru"
w wodospadzie sa tej samej
struktury co i całe warstwy a
mimo tego nie chcą się w tym
i miejscu ki uszyć Co jest powo
dem nie wiadomo Dla uczonych
jc--t to na razie zagadka Ponie-waż
Takich "zagadek" mogło być
więcej na przestrzeni od Oueen-sto- n
po dzisiejsza Kanadyjska
Podkowę (nazwa jednego z wo-dospadów)
wiec dla przezorności
lepiej datę narodzin wodospadu
umiejscowić w okresie 2000 lat
Czy w epoce kiedy w miej-scach
gdzie d'iś jest ratusz w
Toronto polskie kościoły i
"Związkowiec pływały sobie
rybki jeziora Irokezów mieszkali
w okolicy ludzie? Wykopaliska
twierdza" że tak
Swego czasu cieszący się mię-dzynarodowa
sławą geolog Co-lema- n
profesor uniwersytetu
torontońskiego zotal zawezwany
1 telefonicznie do cegielni w doli-nie
rzeki Don ponieważ przy roz-sadzaniu
skały robotnicy natra-fili
na "coś po"dejrzanegó" Uczo-ny
udał sie natychmiast na miej-isć- e
i z radością stwierdził ze w
i skale zupełnie dobrze zachowały
j sie zczatki paleniska kości zwie-irz- at
i skamieniałe pozostałości
idjzediezenniiae bKyołości alluedzpkirizcehciewżprwawia--- '
domo że w"środ stworzeń jedynie
człowiek potrafi posługiwać sie
ogniem Napewno żadne zwierze
nie przysotowywało sobie na
nim posiłku
Po dokładnym zbadaniu prof
Coleman orzekł że od chwili
kiedv ów oeien zeasł do naszych
czasów unłyneło" około 20000
lat Szczątki" ogniska przeniesio-no
do Royal Ontario Museum
w Toronto
Kim bii ci mieszkańcv snrzed
20 000 lat" Przypuszczalnie nie
Indianie sdyż ci" nrzvszli później
na kontynent Północnej Amery-ki
Moglv to bvć jakieś inne
szczepy nad których istnieniem
łamią sobie slowr uczeni I Niech sobie laśią!
5 — 1959
ZA SIEDMIOMA RZEKAMI Indianie
PLANTACJE KAWY
Miasto w 1544 roku specjał- -
nie dla okolicznych Indian przez-hiszpańskieg- o mnicha Bartolo-- i
me de las Casas założone jbv
ich do niego ściągnąć umieścił
on na fasadzie pierwszego kos- -
ciola wizerunek majowskiego
bożka upierzonego --węża!) jest
ładne czyste i przepięknie poło
żone srod gor wysoKieh pi-niowy- ch lasów plantacji i zielo-nych
hal Sa banki i hotele Jei
nawet szeroko - ekranowe kino
Ale mnie pociąga kawa którą
tutaj wszystko i wszędzie pach-nie
Ledwie wiec zmyłem z sie-bie
kurz 12-godzinn-e'i
podróży
ruszam w podmiejskie planta-cje
Kawa kawa i ciągle kawa!
Gąszcz krzewów do trzech me-trów
wysokich a więc juz "do-rosłych"
ocienionych rozlozyste-m- i
drzewami Kawa mimo ze 10-śni- e
tylko w gorącym klimacie
(w pasie ciągnącym się na tysiąc
mil na północ i południe od lów-nika- )
nie znosi słońca 1 kocha
góry ale tez nie za wysokie nie
znosi bowiem również przymroz-ków
A ze w Coban i klimat jest
wspaniały i nie za wysoko i nie
za nisko) i nie za gorąco i nie
za zimno — nic dziwnego więc
ze kawa wybrała go sobie za
swoją gwatemalską stolicę (a
Niemcy za swoje miejsce poby
tu — o czym dalej)
Gęste ciemno zielone krzewy
— w okresie kwitnięcia obsypa-ne
pięknym i pachnącym podob-nym
do jaśminu białym kwie-ciem
— teraz obwieszone są ciez
kimi gronami jagód które v 7-m- io miesięcznym okresie doj-rzewania
(maj-grudzie- ń) z zielo-nych
staja sie zólte potem czer-wone
i wreszcie szkarłatne By
z tych jagód (każda posiada dwa
ziarnka kawy) powstał boski nek-tar
trzeba je zerwać plókać
fermentować łuskać suszyć i
nakoniec w worki pakować' (pa-lenie
kawy to już rzecz konsu-menta)
Nad tym skomplikowa-nym
ale nie męczącym procede-rem
(zbiór odbywa się w grud-niu
najchłodniejszej porze ro-ku
i nie potrzeba się przy nim
schylać) pracuje sezonowo tysią-ce
Indian (z dziećmi włącznie)
Wówczas to plantacje' — te-raz
puste i ciche — zaludniają
się barwnym i gwarnym tłu-mem
poczym "arabigo" "bor-bon- "
czy "marapogipe" (gatun-ki
gwatemalskiej kawy) wędru-ją
na zagraniczne rynki a wza-mia- n
za nie przypływają dewi-zy
do państwowego skarbca i do-liny
do kont bankowych planta-torów
i do zawiniątek Indian 1
wszyscy są zadowoleni (pod wa-mnKie- m
oczywiście ze między-narodowe
ceny kawy nie spad-ną
nagle na łeb i na szyję co
się czasem zdarza)
DZIEJOWA
NIESPRAWIEDLIWOŚĆ
Ale mimo to dzieje się nie-sprawiedliwość!
Gdy tak włóczę
się po stolicach państw środko-wo
amerykańskich (z których
wszystkie "stoją na kawie) —
oglądam w nich min pomniki
Jest wiec Kolumb który od-ki
vU?) Amerykę sa różni 'gene-rałowie
którzy przegirali stam-tąd
Hiszpanów i dyktatorzy któ-rzy
skolei przegnali tych którzy
przegnali Hiszpanów Naprózno
lednak szukać pomnika tego
który sprawił że kawę z takim j
smaKiem cały świat dzisiaj pi
je i że jest ona głównym zród
lem dochodu kilkunastu państw
i milionów ludzi Mało kto o
nim wie mało kto wspomina
Może dlatego ze był Polakiem
a nie Anglikiem lub Niemcem' i
Któż bowiem dzisiaj pamięta '
że to niejaki Kulczycki za uslupi
położone w poti zębie wiedeń-skiej
otrzymał 500 worków ka-wy
znalezionej w obozie tuiec-ki- m
kawy — wówczas w Emo-pi- e
zupełnie nie znane oraz po
zwolenie na otwaicie w Wiedniu
pierwszej "kawiarni"
Gorzka i gęsta "kawa po tu-reck- u" roczarowala wybrednych
wiedeńczyków i poszłaby niewą-tpliwie
w zapomnienie" gdyby
nie pomysłowość polskiego" kup-ca
którv ja przecedził dodał
miodu i ukoronował bita śmie- - tanka — poczym już bez trudu
triumfalnie opanowała świat A-l- e
pomnika Kulczyckiemu nig-dzie
nie wystawiono
Z czasem Francuzi i Holendrzy
sprowadzili kawę do Środkowej
i Południowej Ameryki gdzie
rychło znalazłszy wyśmienite
warunki klimatyczne i żyzna
wulkaniczna glebę stała sie o
bok bananów głównym produk
tern eksnortu Do tego stopnia
że w Gwatemali Sahadcrze czy
innych "kawowych" pańtwacti
rynek miejscowy zaspakajany
jest przez podlejsze gatunki
zbierane z indiańskich poletek
lub po prostu przez "Nescafe"i
Plantacje bowiem piacują wy- łącznie na eksport '
Plantacje "Wielka własność
Obszarnicy™ Istotnie ale naj-większe
wysiłki rządu Darcela-c- e rozdawanie ziemi i sadzonek
nie zmienia faktu że drzewko
kawowe owocuje dopiero w pią-tym
roku po zasadzeniu i wyma-ga
specjalnej pielęgnacji nie
mówiąc już o skomplikowanym
procederze zbierania kawy) pid- -
czas gdy na tyra samym polu za- -
- kawa i
sadzona kukurydza dojrzewa
dwa razv do roku I jak tu zmu-sić
Indianina by myślał o dale-kiej
przyszłości kiedy on w
pierwszym rzędzie myśli aby
mieć z"czeeo upiec swoje "tor-tillas-"
OSADA NIEMIECKA
Skolei pora wspomnieć o co-banski- ch
Niemcach
Wracając do miasta mijam
rozłożysty bungalow Przed gan- - '
kiem w 'drew nianych skrzy mach
rosną olbrzymie głowy kapustj
a na' ganku buja się w fotelu
gruby na jeża Ostrzyżony Nie-miec"
z fajką w zębach i kuflem
w reku To jeden z członków
ekskluzywnej kolonii niemiec-kich
plantatorów Od dawna tu
juz siedzą
Jeszcze pized Amerykanami
zwrócili uwagę na gospodarcze
i strategiczne możliwości Gwa-temali!
Za Hitlera wydało im się ze
juz nadszedł czas Wciągnęli
brązowe koszule i przyczepili
swastyki Stali się awangaidą na-zizmu
w Ameiyce środkowej
Nie docenili jednak "United
Fruits" Gdy ten wszechpotężny
bananowy Moloch trzęsący cala
Ameryka śiodkowa ale równo-cześnie
Ameryki tej główne żród
lo dochodu "zoiientował sie w
niebezpieczeństwie — nacjonali-styczne
ambicje cobańskich
Niemców i kolonialne plany na-zizmu
szybko zostały zlikwidowa-ne
Niemcom którzy bądź nie po-siadali
obywatelstwa gwatemal-skiego
bądź też obok niego za-trzymali
obywatelstwo niemiec-kie
— zablokowano fundusze i
skonfiskowano własność piywat-n- a
Swiatoburcze plany rozwiały
się
Banan zwyciężył kawę! (W tym
wypadku polityczną rolę bana-na
poiównać można tylko do po-litycznej
roli nafty) Na tym po-litycznym
marginesie waito jesz
cze wspomnieć że tenże banan
(czyli "United Fruits") kilka lat
temu zwyciężył również komu-nizm
Moskwa bowiem podob-nie
jak Hitler orientująca się w
dogodnym położeniu Gwatemali
usiłowała stworzyć w niej swój
amerykański ośiodek propagan-dy
i i ewolucji Udało jej się na-wet
narzucie komunistyczne rzą-dy
(z pierwszymi w Amervee "la-f?r:im- i" włącznie) Na krótko jed-nak
"United Fruits" odpowie-działo
i ewolucją i komuniści
musieli zmykać z Gwatemali!
(Tu aż proszą się porównanij z
obecna sytuacją na Kubie Czy
słuszne — czas pokaże)
Wracajmy jednak do cobań-skich
Niemców Brązowe koszule
i swastyki ukryli w rodzinnych
kufrach i nadal prosperują śla-dy
ich obecności spotyka się na
każdym kroku
mlv%
fiRfiiS
JA
192 Bay St
NŁTi
ALEKSANDER CRCBlcn Nit ey
ki Vdwbisenl-rd- jzievscczlryieryzn3i2ie:zri:adsri'=ci="
sv na loterię Je±a jest s:czij-- V
— -
i śniada Nazywc się pewno Dc"
lores urua naiCK-- st eroi koścista blondyna X£pev3 Grethin! A na ulicach vi-- h
bawiących się dzieci coraz to ćd-strzeg-m
jasne główki i nićVf-ski- e oc:y Niektr- - z planu:"
ró%v m2i3 poncć poad 50 ćzlc-- 7
czego z zoną (obowpzko--" również Niemka) pewien" tvJi3
(nie lichy zresztą) procent Ci tez bogaci cobansy Niemcr
eksportują via porty gwatczr''
skie Livirigstone i "Puerto Sy
rios swoja kawę do Zachodnich
Niemiec a wzamian sprowadia-jac- y stamtąd niemieckie wvrobv
są powodem że w Gu atemali cś
kazdvm ki oku spotyka sie toś "macie in Germany" Od Yolb-Warenó-w
począwszy na aaląj
kuch skończywszy (W "Hobor
Shop" Bobkowskiego chłopcy
najchętniej kupują nicmiecte
"hackenkreutze" by ic przv"e
piać na swoje samolociki'--
Po raz pierwszy od pięciu
dni śpię na materacu mam 7
pokoju umywalnię w łazience
prysznic Jest sedes i papier 1:1
zetowy! Nie doceni waitosci tych
rzeczy ktoś kto nie włóczjfsic
po skiaju cywilizacji!
Autobus do stolicy odchodzi o
4-- ej rano Kosztuje 3 i pół ćoh-r- a
i jedzie 6 godzin Zrrun
więc z włóczęgowską tradycja i
decyduję się na samolot 10 ta
25 minut i 7 dolarów Cćz
sie dziwić że ten "powietrzny a-utobus"
cieszy się w Ameryce
większą popularnością?
Maszeruje 5 kilometrów na lotnisko wykarczoware w bu-szu- " Piękna dro?a wije się wśród pionowych lasów 1 ziel-onych
hal na których pobekuje i
dzwonkami pobrzękuje bi'cłko
Chatki kryte strzecha i umjiore
kwieciem Indianki w koloro-wych
kieckach haftowanych b]j-zkac-h
z tobołkami na ciovid Z
małego mostku bose i rozcz-ochrane
chłopaki w podfrtjch
portkach zarzucają w wodę szn-urek
zakończony' zagiętym dru-tem
Na brzegu rzeczki chichocą
piorące bieliznę chiewczyiy Jest
świeżo pogodnie radośnie V
daje ml sie że oto czas sie co-fnął
że jestem z powrotem świe-żo'
upieczonym maturzystą ra
ostatnich beztroskich wakćcjach
i odbywam pierwsza w zjciifRlo-częgę- :
z Czarnohory pod Giewon-ta
TyK -- o t3m na Huculszczj-zni- e
i Podkarpaciu palm nie In-ł- o
a tutaj sa Stercza pojedynczo
na hahch lub fwo'mi wachlarza
mi ocieniają przydrożna chałup-kę
Pilolem b'l miody Arreryla-ni- n Siewarclosa fertyona i de
eancka Gwatemalka Fa=sżeiarri
Indianie Turystą — ja jeden ~
Toronto 1 CanaHł
45P
4S?
?oa Ooeen W
Toronto On?
Canada
EM 2-32-
25
MS BATORY
Odpływa do Soulhampfori Kopenhagi
i gdym 1 mmmm
19 WRZEŚNIA 15 PAŹDZIERNIKA
13 LISTOPADA
DO POLSKI NA ECrE iliXrjuZll-- i
Odjazd z QUHBEC 9 grudnia
Rezerwujcie kabiny zawczasu!
Zwracajcie się do lokalnych agentów Jub
GDYNIA AMESiOA LINĘ
Pickfotd & Black Llmifed — General AgentJ
Rezerwujcie bilety na "ALS Batory"
Four Seasons Travel
109 Eloor St W — Toronto — Tel WA 5-55-
55
45 P
POLSKIE BIURO PODRÓŻY "GENERAL TOURS"
Wlaśdciel E I CICHON b Kierownik GWa l ORBIS'u
S08S Peel — Montreal — VI J 8471
NAJSTARSZE BIURO PODRÓŻY ułatwił:
— SPRAWY SPROWADZANIA RODZIN
— WYRABIANIE PASZPORTÓW I WIZ
— EILETY LOTNICZE również o zniżone]
taryfie dla rodzin i emigrantów — BILETY OKRĘTOWE "BATOREGO „
i inne statki
Bilety samolotowe i okrętowe na dogedna
spłaty Już przy 10o WPŁACIE
— KUPONY ORBIS
— NOTARIALNE TŁUMACZENIA
DOKUMENTÓW
— WYSYŁAMY PACZKI I PIENIĄDZE DO
POLSKI i innvch krajów
— ZGŁASZAJCIE SIE Z PEŁNYM ZAUFA-NIEM
zostaniecie obsłużeni w jęryso
polskim:
Solidnie — Fccfcouro — Szybko — NcjMWfi KtHHtttrTwtetom
K-E- 4
rano
c-oraz
NA