Zwilazkowiec Alliancer, September 12, 1972

              'M =3] nn
fir
nr= ITIMSTSWj- - T' "ZWIĄZKOWIEC" WRZESIEŃ (Spttmbr) wforek 12 — 1972 NR 74
'ftB""' flif
"Związkowiec" (The Alliancer)
Prlnted and Publlshed for every Tuesday
and Friday by
POLISH ALL1ANCE PRESS LIMITED
4 Offlclal Organ of The Pollsh Alliance Friendly Soclety of Canada
K J Mazurkiewicz Chalrman of the Board S Lasek Secretary
IHUor-ln-Chle- f — B Heydenkorn — Ceneral Manager — S F Konopka
i Buslneis Manager — R Frlkke
- Subscrlptlon: In Canada $1000 per
reglstratlon
Queen Toronto
In other Countries $1100
Second clasi mail nuraber 1673
tł75 Sł W 156
PRENUMERATA
Roczna w Kanadzie S1000 III Zagranicą — Roczna $1100
Półroczna S 550 Półroczna S 600
kwartalna $ 350 Pojedynczy numer 15tf A więc wybory
Oczekiwane z utęsknieniem przez przywódców opozycji
i Lewha wybory powszechne zostały już
Rozpisane Od przeszło roku zapowiadali oni i oczekiwali wy-lnró- w Terminami — coraz to innymi — szafował p Stan-fiel- d
przywódca konserwatystów starając sie przekonać
jjrem Trudeau o celowości wyznaczenia wyborów Lecz ani
jego ani innych nawoływania i argumenty nie odniosły żad-nego
skutku Prom Trudeau ustalił termin który samuznał
za najodpowiedniejszy Niewątpliwie wszystkie stronnictwa
przygotowały do wyborów od miesięcy dlatego też ca-ły
aparat propagandowy został z miejsca uruchomiony
!? W składnicach partyjnych leżały już plakaty ulotki
broszury itp które zaraz puszczono w obieg Otwarto lo-ya- le
informacyjne i wyborcze uruchomiono poszczególne
grupy aktywistów: młodzieżowe kobiece zawodowe itp
Przywódcy i i kandydaci ruszyli w teren Rozpoczął się tur-niej
krasomówczy
Usłyszymy w czasie kampanii niezliczona ilość miłych
słów żaden kandydat nie poskąpi najwyższych słów uzna-nia
grupom etnicznym i hojnie będzie obiecywać wszystko
co dusza zapragnie mniejsze są jego obiektywne szanse
zwycięstwa tym będzie hojniejszy A nuż znajdzie się duża
ilość naiwnych która zawierzy mu Gdy znajdzie się w Izbie
Gmin zapomni o tych obiecankach
W nadchodzących wyborach głosy etniczne na pewno
odegrają dużą role Zapewne każde stronnictwo będzie 'o
nie zabiegać ale wysoce znamienne i wysoce wymowne za-razem
jest iż stronnictwa opozycyjne oskarżają Liberałów
o flirt z grupami etnicznymi Niektórzy przedstawiciele tych
stronnictw wyrażają się bardziej dosadnie i nie ukrywają
swojego oburzenia Byłoby to zrozumiałe gdyby np konser-watyści
i Nowa Partia Demokratyczna zajmowały zdecydo-wanie
negatywne stanowisko wobec grup etnicznych i gdy-by
nie szukały ich poparcia Tymczasem jest inaczej
Każde stronnictwo stoi na stanowisku równości wszyst-kich
obywateli występuje przeciwko jakiejkolwiek formie
dyskryminacji i stara się pozyskać głosy tych grup Nie
brak nawet "etników" wśród ich kandydatów Dlaczego
lwice zgryźliwa ocena stanowiska Liberałów?
prem Trudeau przeszedł w odniesieniu do grup et-nicznych
ze słów do czynów Komisja dla zbadania pro-blemu
Dwujęzyczności f-Dwukulturow-ości
(B & B) powo-łana
przez poprzedni rząd liberalny pracowała_ wprawdzie
bardzo długo ale jej wielotomowy raport przedstawił ten
problem w formie wyczerpującej i przedłożył bardzo dob-Tz- e
opracowane zalecenia Na tej podstawie prem Trudeau
Ontario Tel 531-249- 1
WObec 240406-- i w 1961 rT
wzrost
o pół procent ilość
osób jako język
niemiecki wynio-sła
561085 włoski
ojczystym dla 538360 osób
J co oznacza wzrost o
język ukraiński
się kolejno -- na
JUWM W£tA
nim' spisie był na trzecim
był dla
a więc o mniej aniżeli
w r polski jako
ojczysty podało osób
a więc o 17% mniej aniżeli
1961 r
jeszcze rok temu ustosunkował-si- ę do tych zaleceń ogło-szono
podstawx-polityJki_rzadaw- ei w odniesieniu do proble-mów
badanych przez Komisję B j& B Najistotniejsze było
uznanie zasady wielokulturowościlC
i Rząd uznał iż Kanada jest krajem pluralistycznym gdy
rchodzi o kulturę Zasada dwujęzyczności dotyczy oczywiście
'języków oficjalnych to jest angielskiego i francuskiego co
'naturalnie nie oznacza iż wszyscy obywatele muszą posłu-giwać
sie obydwoma językami ale iż każdy władający jed-nym
z może go używać wobec władz wszystkich szcze-bli
a pracownicy państwowi winni znać oba oficjalne języ-ki
by należycie wypełniać swoje obowiązki Natomiast Ka-nada
nie jest krajem li tylko dwóch kultur gdyż ludność
jej wywodzi sie z różnych krajów a więc i z różnych kul-tur
Wnoszą oni pewne wartości do tworzącej się wspólnej
kultury narodowej Kanady ale również kultuwują swoją
iwłasną Nie też w interesie Kanady likwidacja tego
kulturowego dziedzictwa natomiast wskazana jest w
jego zachowaniu
CJ tąd też Ottawa podjęła szeroką aczkolwiek
O ną akcję na rzecz pomocy grupom etnicznym w za-chowaniu
i rozwijaniu ich dziedzictwa Pisaliśmy obszernie
'na ten temat nie ma potrzeby omawać go teraz znowu na
tym miejscu Grupy etniczne nie są jednolite nie mają ja-kiejś
wspólnej platformy Nie są żadną zorganizowaną -- siłą
'polityczną I to zresztą jest zjawiskiem dodatnim W prze-iciwny- m
razie powstałyby tendencje odśrodkowe wysoce
niebezpieczne dla spoistości państwa
Istnieją jednak problemy etniczne Ujawniły się one
z wielka mocą nawet w Stanach Zjednoczonych gdzie prze-- "
cięż królowało przekonanie o "melting pot" tyglu sta-piającym
w jedną całość Amerykanów wywodzących się z
różnych narodowości kultur wyznań i ras Okazało sie iż
t był to' pogląd zdecydowanie fałszywy W USA walka o "et--'
ników" jest bodajże znacznie wyraźniejsza ostrzejsza ani-żeli
u nas Bo i problem jest bardziej drastyczny
Nie oczekujmy realizacji zbyt ponętnie brzmiących ha- -
sel i zapowiedzi w odniesieniu do grup etneznych Pamię- -
tajmy iż to lep wyborczy Dobrze więc będzie nie formuło-- "
wać takich adresem kandydatów a więc nie
- prowokować ich do składania próżnych obiecanek
Nasze postulaty były — są — realistyczne nie zmie-rzają
do zapewnienia sobie przywilejów ale do posiadania
wszelkich publicznych uprawnień na równi z oby-- j
watelami W tym oczywiście mieszczą się zarówno proble- -
- my społeczne jak i kulturowe '
Do zagadnień tych wypadnie zapewne jeszcze powró--"
cic w okresie obecnej kampanii wyborczej
Ludność Kanady
według języka ojczystego
Urząd Statystyczny ogłosił 1 5793650 wobec 5132151 w
dane spisu ludności z grud-196- 1 'r a więc wzrost o 131'
nia 1971 r odnośnie języka procent aniżeli wymie- -
ojczystego mieszkańców Wy-jnion- e dwa języki ojczyste
"kazuje -- on znamienny wzrost miało 2800850 'mieszkańców
ilości osób z --językami ojczy
stymi: angielskim i francu-skim
Wzrost ludności języ-ka
włoskiego jest oczywiście
jasny 'gdyż chodzi o niedaw-no
'przybyłych imigrantów
rp"odcźas gdy wzrost 'obu
pierwszych języków dowodzi
ii poważna ilość osób pocho-dzeriia
innego aniżeli anglo--
OUOAŁb 4UU MJkW lk je te języki za -- ojczyste
Język angielski jako ojczy-sty
podało 12'973810
'osób 'podczas gdy w 1961 -- r
— 10tlfe053?: Wzrost iyyno-- i
si więc 21% francuski —
year
sie
Im
531-249- 2
czyli o-16- %
Spadla
podających
ojczysty i
język "był
59%
1 podczas gdy
'znalazł czwar- -
1
—
i ojczystym 309855
14%
1961
134680
w
i
nich
jest
pomoc
— skrom--
—
i
I
—
postulatów pod
i
innymi
Inne
swoje
— Język
Powroty i
DANUTA MOSTW1N: Ja za wodą ty za wodą — Instytut
Literacki — Paryż 1972 r str 299
ANDRZEJ CHC1UK: Wizyta w Izraelu — Instytut Literac-ki
— Paiyż 1972 r str 156
Do nabycia w księgarni "Związkowca"
Nawiązanie do przeszłości powrotu do
niej Bywają takie próby ale
nie udają się Nie można
przekreślić dwóch czy trzech
dziesiątków lat spędzonych z
dala od Polski w innych wa-runkach
Obiektywne warun-ki
kształtują człowieka a do
tego dochodzi jeszcze szereg
innych elementów Tu i tam
Konfrontacja między emi-grantem
powracającym do
Polski a Polakami którzy
zjawiają się na Zachodzie do-starcza
mnóstwo obserwacji
materiału zarówno publicy-:to- m
jak i socjologom oraz li-teratom
Są io chyba jednak
ciągle jeszcze jakieś okruchy
gdyż badania systematyczne
są niezwykle utrudnione a
może nawet w chwili obecnej
niemożliwe Sprawa ta przed-stawia
sie bowiem inaczej w
poszczególnych krajach
kształtuje się inaczej w róż-nych
grupach- - wieku zawo-du
itp Ale publicyści mogą
się oprzeć na pewnych kon-kretnych
wypadkach zająć
się ogreślonymi jednostkami
i po prostu ustosunkować się
do nich Pisarze zaś mają
swnhnrlp Pniprlvńf7P nsnhy t
mogą stanowić dostateczny
materiał dla sztuki opowia-dania
noweli czy 'nawet po-wieści
Powstały takie utwo-ry
w kraju i nie brak ich na
emigracji
Na' łamach naszego pisma
ukazały się na ten lemat o
powiadania Danuty Mostwin
oraz Aliny Żerańskiej redak-torki
działu "Kobieta w do
mu i świecie" --Pani Mostwin
jest znaną pisarką autorką
kilku powieści i nowel Za-wdzięczamy
jej ni in bar-dzo
interesujące powieści o
tematyce emigracyjnej polo-nijnej
w Stanach Zjednoczo-nych
W wielkiej powieści
"AMERYKA AMERYKA" u-wzglę- dnia
różne warstwy e-migrac- yjne:
osiadłą przed-wojenną
powojenną robot-niczą
rolniczą i inteligencką
a wreszcie i pokolenie mło
de Losy imigrantów przed-stawiła
zarówno w ramach
środowiska polskiego jak i o-tocz- enia
Po kilkuletniej przerwie
Danuta Mostwin powróciła
do polonijnej tematyki "JA
ZA WODĄ TY ZA WODĄ" 'I
to właśnie próba konfronta-cji
jednostek wysoko kwali-fikowanych
— w konkret
ZPwK i jego członkowie
ny 'nawet
wśród swoich
wi ubolewaniem opowiada
nym przypadku lekarzy-nau-kowcó- w
— którzy 'zjawiają
się Stanach Zjednoczonych
jako stypendyści prowadzą
pewne prace z imigrantami
powojennymi Ale i konfron-tacja
nastawienia do rzeczy-wistości
polskiej Jeszcze wię-cej
Autorka nie omiesz-kała
wejrzeć w wewnętrzne
problemy zarówno rodzinne
jak społeczne i towarzyskie
pewnego środowiska polonij-nego
NatUiTSiiui jesl to po-wieść
I dodajmy pośpiesznie
pasjonująca dramatyczna
dr Ketler zo-stałby
w Stanach Zjed-noczonych
gdyby doszło' do
decydującego spotkania z dr
Hanką Sanocką gdyby ta w
drodze nie uległa ciężkiemu
wypadkowi samochodowemu
o którym on nie wiedział?
Dr Ketler w odróżnieniu od
innej stypendystki dr Joasi
Janiakowej nie zdradza ocho-ty
pozostania USA Nie
zachwyca się Amerykanami
a jeszcze mniej emigrantami
polskimi W pełni ocenia dos-konałe
warunki dla
naukowej ale ludzie W
Kance Sanockiej zakochał
się od pierwszego spotkania
i on chyba też nie jest jej
obojętny Ale
Konfliktów jest więcej
tej powieści Świetne są cha-rakterystyki
różnych postaci
a wręcz doskonałe jest przy-jęcie
sylwestrowe noworocz-ne
w gościnnym domu państ-wa
Kruk-Czern- y Nie szczę-dzi
Autorka zgryźliwej ironii
i kpin prezentując zgroma-dzone
tam liczne towarzyst-wo
Snobistyczne wspominki
przeszłościowe przy kielisz-ku
tramtadractwo ziejące al-koholem
zawiedzione nadzie-je
podwójne wyobcowanie
rozbite rodziny — wszystko
razem jednym rodzinnym
domu To spotkanie świątecz-ne
możemy za symbo-liczne
i ten dom za obraz ma-łej
społeczności polskiej
którymś-- - uniwersyteckim
mieście amerykańskim
Dramat rodziny Sanockich
na pewno nie jest odosobnio-- '
ny w emigracyjnych środo-wiskach
polskich Wysoka
pozycja zawodowa jednego z
rrałżonków szczególnie ko-biety
kosztem drugiego jest
zalążkiem konfliktów wie-dzie
często do katastrofy
Danuta Mostwin wprowa
oo)
Przyczynek do dziejów
go rządu a rnianowicie kanadyjskiego Mają wpływ na jego
oblicze wybierają go w wyborach powszechnych Oczywi-ście
nie wszyscy głosują na to stronnictwo które zwycięża
ale niemniej zwycięzcę musimy uznawać On będzie nami
rządził Naturalnie mamy prawo krytykowania go może-my
go zwalczać legalnymi środkami 'Czynią to posłowie
opozycyjni prasa i może każdy z nas — kierując pismo do
posłów do ministrów do prasy Możemy zwoływać zebra-nia
publiczne formułować pewne postulaty pod adresem
i-zą-du
lub udzielać poparcia jakiejś jego trudnej i kon-trowersyjnej
inicjatywie To jest nasz -- rząd — zarówno na
szczeblu federalnym jak i prowincjonalnym I z nim może
my się prawować Te rządy są od nas zależne Swoje zado-wolenie
lub niezadowolenie wyrażamy w następnych wy- borach Nasze kanadyjskie stronnictwa polityczne zabie-gają
o nasze poparcie Ale na oblicze rządów PRL nie ma-my
ani nie będziemy mieli żadnego wpływu Nie jesteśmy
politycznymi emigrantami ale obywatelami innego-państw- a — Kanady Nasze pochodzenie polskie niejako przesą-dza
nasz stosunek do Polski
Nie zasadza się on na 'absolutnie żadnych przesłankach
politycznych ale wyłącznie uczuciowych tradycyjnych i kid-turowy- ch ZPwK wierzy że demokracja parlamentarna jest
wyższą i lepszą formą rządu aniżeli dyktatura Nie obawia
się więc konfrontacji z systemem panującym w Polsce ani
żadnej dyskusji z oficjalnymi czy nieoficjalnymi przedsta-wicielami
PRL ZPwK jest głęboko przeświadczony że po- dejmując siebie członków 'zespołów artystycznych spor- towych poszczególnych pracowników naukowych udziela-jąc
im informacji i -- często pomocy 'materialnej — spełnia
wcale doniosłą rolę uświadamiania o wartości systemu -de-mokratycznego
Dlatego też ZPwK z uporem na Wal-nych
--Zjazdach delegatów KPK oraz na innych zebraniach
zasadę utrzymywania i rozwiiania kontaktów -- z Polska i w
młodzi
Polsce
wvciecZKi
uznać
maia obowiązki wobec iedne
którzy snerizili k-illr-a ivanń™
Wracaia zadnwnlpni ciettn
rin Kanarlu? --żalpm
Stopie życiowej w Polsce a de--
stepuje nrzeciwko hasłom ostrapymn ' I
I lak np na 20 Zjeździe delegatów KPK w Hamilto-nie
w październiku 1968 roku prezes T Glista protestując
przeciwko zełoszonei to 'tei miprzp rP7ninHi łanruMori-rio- ł
iż ZPVX'nie podporządkuje się Zauważył iż nasze kontak-- j
ty — wycieczki do Polski w grubo większym stopniu pfzy-- 1 bzyniają się 'do 'uświadamiania Polaków o wartości demo-kracji
życiu 'w "wolnym kraju jak 'Kanada aniżeli gromy
antykomunistyczne różnych ośrodków emigracyjnych Istot-nie
nie stwierdzono dotychczas "bv bakcylem knmiinistYM- - zarazili sie
'! rodzin w
Adam
j szczęśliwi z poznania rówieśników skarbów kultury' pol--
siKiej aie Dez siaau sympatii do systemu politycznego Kon-frontacja
na polu "gospodarczym wypada wręcz deprymują--
tu naiuy UL-zesini-
K
o
w
gdyż
w
pracy
w
--w
w
w
u
broni
wraraian
monairując tam swoją stopę życiową na pewno nie przy-czn- ia się "do umacniania "wiary w' "doskonałość Tstemu so-cjalistycznego"
N
rozstania
dza od razu dwie główne po
stacie powieści: Hankę Sa-nocką
i Adama Ketlera Ak-cja
toczy się wartko konflik-towe
elementy zarysowane
co' prawda bardzo dyskret-nie
nie ujawniają się jednak
szybko Mostwinowa jest wy-soce
oszczędna w opisach u-ni- ka
też długich analiz nato-miast
każe działać i mówić
galerii swoich postaci Sami
się przedstawiają sami cha-rakteryzują
zresztą w bar-dzo
dobrze zbudowanych dia-logach
Powiedzieć iż jest to zna-komita
powieść o tematyce
polonijnej byłoby pomniej-szeniem
jej wartości gdyż
jest taką powieścią w naj-szerszym
tego słowa znacze-nia
Chciuk powieś-ciopisar- z
poeta i publi-cysta
którego utwory rów-nież
drukowaliśmy na łamach
"Związkowca" spędził jesie-nią
ubiegłego roku miesiąc
w Izraelu Udał się tam z da- -
ilckiej Australii na zaprosze
nie kilku swoich kolegów z
lawy szkolnej Była to wypra-wa
wiernego sna Drohoby-cz- a
naftowej "stolicy" Pol-ski
Miastu teniu Chciuk po-święcił
tom prozy i cykl wier-szy
Z jego relacji wynika
iż było to miejsce nadzwy-czajne
Miłość przywiązanie
do Drohobycza cechuje rów-nież
innych synów tego mia-sta
w tym i tych którzy go
opuścili przed wojną emi-grując
do Palestyny jak i
tych którzy tam przybyli po
wojnie Ci drohobyccy Żydzi
przyjaciele i koledzy Chciu-k- a
z ławy szkolnej odszukali
go w Australii i zaprosili z
żoną na "zjazd" Pokazali
mu Izrael opowiadali o
swoich przejściach przeży-ciach
osiągnięciach i rozcza-rowaniach
Te spotkania by-ły
poświęcone wspomnieniom
z lat bardzo dawnych i póź-niejszych
Powitania były
więcej aniżeli serdeczne bar-dzo
czuło Z miejsca nawią-zali
ze sobą kontakt ale do-tyczył
on minionej przeszło-ści
Miłe wspomnienia rado-3ne?bprzeży- te
lata młodości
okaąałyjsię silnym spoidłem
i"°Jegoj relacja z Izraela jest
bardzo" 0'sobisfa zwężona je-sźcz- e'"
Drohobyczem Niemniej
jednak zawie-- r sporo infor-macji
ChciiiK jest bystrym
obserwatorem i dzicxi temu
umia- - wiele dostnec I tak
np jisze: "J rf?-i'm- a zje-dnoczona
dają w efekcie to
że-p- o faz pierv-- - w histo-rii'
różne- - wyznania w tym
1I_ l 11 : Łt 1 !J
apel
_ I -
mieście mogą żyć w spokoju
i bez rozlewu krwi bez szy-kan
i prześladowań Ipcz wol-ność
w Izraelu obejmuje
wszystkich bez --wyjątku bez
różnicy koloru skóry wiary
i Dochodzenia n'e obejmuje
tylko Żydów którzy narazili
się żydowskiej religii"
Omawiając pjJeżcme lud
rości arabskiej zauwrża m in: "nie mogą poibyć Się
oni poczucia że 2yizi'sa tu
elerontem nap wovym i że
oni Arabowie są obywate-lami
drugiej klasy I choć
oficjała poiV''' rządowa
stara się ich zj?drć a na-wet
czasem 'aw ryzować
społeczeństwo izraelskie w
swej masie ii-luj- o się od
Aranów żyj? ohik r:ch choć
nie na w stosunku do nic'i
:i?clięci źycu dni: do ni-czego
dobrego !2 oprowa-dzi
Może tylko cieszyć o- -
ściennych Arab i' Do zgody
trzebs sie poniżyć powinien
to i i2ynić mądrzejszy i moc-ni
ej s?y czyli Zydi I poszu-kiwać
tego ci łąvy a nie
podkreślać to co dzieli"
W słowie wsrcpnjm Chciiu
określa swą książkę pisząc
m in: "Czytelnik musi pa- -
rriętać że najlepiej jest pi-s?- ć
o sprawach które się do-brze
zna i ż mamy tu do
czynienia z przejrzystą prze-nośnią
i pratekłtum Bo oto
prze? moj miasto jego mi-krokosm- os
i powiązania ludz
kich losów widzimy typowy
wycinek Historii z casów o-kup- acji
wojny i terroru UB
7 wszystkimi zbrodniami i
koszmarami naszych czasów
z ludzkim cierpieniem boha-terstwem
i pięknością Czło-wieka
u mych braci Żydów 't Ukrain :( i Pohkóv synów
I tejz iemi skąd wszyscy po-chodzimy
i do której miłość
u ogromnej ilości żydów nie
zblakła pomimo licznych cier-ni
i krzywd pomimo zagar-nięcia
'! ]iiż w irną przysz-łrść- "
Są to bardzo osobiste wra-żenia
z krótkiej wizyty w
kraju znajdującym się w sta-nie
wojny z wszystkimi swoi-mi
sąsiadami -
'JB1' - SHf
Szkółki
Rozpoczął się nowy rok
szkolny a więc i zajęcia w
szkółkach polonijnych Zapi-sy
jeszcze trwają i na pewno
nie odrzuci się nigdzie i
spóźnionych zapisów Czy
trzeba przypominać że ' te
łl _ Jlrfl! !A Jnntmniili '
rządu prowincji Quebec ażeby
Pionierska droga ZPwK
organizacji polonijnej
Po przebiciu dziury w murze bezpośrednich kontaktów
z Polską w ślady ZPwK poszli inni Wycieczki niektóre
o charakterze pielgrzymek — gdyż program pobytu prze-widywał
zwiedzenie Jasnej Góry w Częstochowie — organi-zowały
parafie Od kilku zresztą lat każda tura wycieczko-wa
po Polsce może obejmować również Częstochowę Wy-cieczki
indywidualne i zbiorowe stały się powszechne i nikt
nie wyslępuje już przeciwko nim ale zainicjował je ZPwK
a wówczas nie poskąpiono mu licznych ciosów w tym i po-niżej
pasa
Gdy ukazywały się w "Związkowcu" pierwsze relacje
własnych wysłanników redaktorów Głogowskiego i Heyden-tnrn- a
7ar7iirann im wrpr7 iinrawianie nrorjaeandy ale ci
niezłomni i wszecnwieuzćjL-- y z ouiegiuaii nic uuauicgn
wówczas ile prawdziwie propagandowego materiału poją- -
wiało się na łamach ich wydawnictw Dziś te relacje auten-tycznie
obiektywne "Związkowca" są na przykład w porów-naniu
'7 wrażeniami publikowanymi w "Głosie Polskim"
tak zdecydowanie powściągliwe iż wręcz zdumiewające Nie
będziemy -- jednak tego komentować Nie warto
Przejdźmy do ostatniej sprawy: Skarby Wawelskie
Był tó"depozyt przywieziony do Kanady na podstawie por-ozumienia-
między Rządem Federalnym a rządem RP w
Londynie Rząd kanadyjski godząc się na przechowanie tych
obiektów sztuki nie przyjmował jednak żadnej 'gwarancji
Umieszczono je na farmie doświadczalnej w Ottawie a dwaj
polscy kustosze pp dr świerz-Zalews- ki i inżynier Polkow-ski
opiekowali się nimi Część obiektów umieszczono w
schowku w Bank of Montreal w Ottawie i każdy z wymie--nionyc- h
wyżej kustoszy posiadał po jednym kluczu Obaj
byli dysponentami a więc wola jednego była niewystarcza-jąca
Po nawiązaniu stosunków dyplomatycznych między
Kanadą a PRL kustosz Swierz-Zalews- ki zakomunikował
swojemu "koledze iż nadszedł czas odesłania depozytu do
Polski W tym celu nawiąże kontakt z poselstwem w uua-wi- e
Polkowski był jednak odmiennego udania i --uprzedził
rzeczników politycznej emigracji 'o decyzji Zalewskiego Do-konano
więc w błyskawicznym !tempie swoistego zamachu
Stanu Pewnej nocy z farmy doświadczalnej "zniknęła więk-ftoś- ć
-- zdeponowanych obiektów I okazało "się iż iprzefrans-portowan- o
je i ukryto — oczywiście w porozumieniu --z -- arcybiskupem
"Quebecu — w jednym klasztorze a później prze-jął
nad nimi --pieczę rząd 'prowincji Quebec a właściwie
osobiście jej premier p Maurice Duplessis ówczesny po-seł
PRL w Kanadzie p Milnikier złożył uroczysty protest
i domagał się od Rządu Federalnego zwrotu depozytu Pre-mier
iLcujs St Laurent wyjaśnił w Izbie Gmin iż Rząd je-go
nie ma żadnej możliwości odzyskania depozytu i może
jedynie skierować do
go oddał rządowi PRL Poseł--Milnikie- r na zhak"protestu
opusdłplacowkęi odtądyżdoczasu powrotu Skarbów Wa-welskl-ch
dóPoTski na czele jej stał w_ Ottawie charge"
d'affaires - _
V"J 9fr'V '"- - f"V'
Wieści z Polski
typzacowanc na podstawie frtały bajowej
WAKACJE MŁODZIEŻY
Ponad 33 min dzieci i mło-dzieży
slcorzystało podczas te-gorocznych
wakacji z różnych
form letniego wypoczynku W
czasie trwania I i n turnusu
na koloniach obozach biwa-kach
i w ośrodkach wypo-czynkowych
w miastach dla
dzieci wiejskich wypoczywało
łącznie ponad 18 min dzieci i
młodzieży tj o ok 22 proc
więcej -- niż planowano Nie
udało się natomiast zrealizo-wać
w pełni planów w zakre-sie
półkolonii wczasów w
mieście i innych form opieki
zorganizowanej w miejscu za-mieszkania
Skorzystało z nich
bowiem ok 15 min młodych
a wiec ok 74 proc przewidy-wanej
liczby
NOWY ROK SZKOLNY
1 września w całym kraju
odbyły się uroczystości inau-gurujące
nowy 28 rok szkol-ny
w Polsce Ludowej Rozpo-czął
się kolejny okres wytę-żonego
codziennego wysiłku
zdobywania wiedzy przez po-nad
7 min młodych obywateli
których trud kształcenia i wy-chowania
spoczywa w rękach
ponad 300 tys nauczycieli i
pedagogów
MODERNIZACJA STOCZNI
Stocznia Gdańska będąca
kolebką przemysłu okrętowe-go
poddana będzie generalnej
modernizacji W ciągu 23 lat
zbudowano w niej 555 statków
o tonażu blisko 3 min DWT z
czego 456 jednostek o tonażu
25 min DWT — na eksport
Modernizacja stoczni po-trwa
kilka lat
WOJENNE PAMIĄTKI
Na osiedlu Mistrzeiowice w
Nowej Hucie przy urządzaniu
placu zabaw dla dzieci odkry--i
to tuż pod powierzchnia ziemi
składowisko pocisków artyle-ryjskich
i innej amunicji po-zostałych
z okresu ostatniej
wojny Saperzy przystąpili na-tychmiast
do likwidowania
składowiska Wydobyli v ponad
50 sztuk pocisków i amunicji
ZJAZD NAUKOWCÓW
Najnowsze osiągnięcia w
dziedzinie badań zjawisk elek-trycznych
w próżni były te-rriatemczterodni-ówej
miedzy-nSroadWęjkofttfirehc- ji- która
polonijne
szkoły spełniają wielkie bar-dzo
wielkie zadanie?
W latach minionych w o-kre- sie
przed drugą wojną
kiedy niemal nie było kwali-fikowanych
nauczycieli w
szkółkach było pełno Rodzi-ce
rozumieli iż naczelnym
ich obowiązkiem jest przeka--
zać dziecku --znajomość jeży--
ka polskiego i dziejów Pol- -
ski
Dziś wszystkie szkółki —
a nie tylko jak dawniej nie-które
— maią fachowy per-sonel
stosujący najnowsze
metody mają grubo lepsze
pomoce szkolne i rodzice
tych dzieci sa w lepszej sy-tuacji
materialnej Czy te
możliwości wykorzystuje się
w pełni? A więc czy rodzice
wvsvłają swoie 'dzieci do
szkółek polskich?
Każde dziecko w wieku
szkolnym iest w stanie po-święcić
kilka godzin tygo-dniowo
na naukę języka pol-skiego
To nie wystarcza je-śli
nauczyło się mówić w do-mu
-- od rodziców 'Dla opano-wania
jeżyka trzeba odpo-wiednich
podręczników ćwi-czeń
lektury itp Do tego
potrzebna jest pomoc nau-czycielska
Nauka w domu
jest pomocna ale wystarcza
tylko z konieczności względ-- j
nie gdy matka lub 'ojciec są
pedagogami lub też gdy rze-czywiście
potrafią poświecić
'dziecku odpowiednia ilość
godzin tygodniowo dla --
opanowania
języka a "później lii- -'
storii
2 WAŻNE I
&aSSS£&S££&g3&SS&SŚ
NIEZWfKŁY MIÓD
W iV 'Wieku przed Chr
toydarzyła się na Kaukazie
niezwykła historia 'Greccy
żołnierze 'natknęli 'się w Ab
ćhazji na ule połakomili się
odbyła sie w Poznaniu
Uczestniczyło w niej blisko
200 naukowców z 17 krajów
Europy Azji i Ameryki
To międzynarodowe sympo-zjum
odbyło sie po raz pierw-szy
w Polsce co jest wyrazem
'Uznania dla osiągnięć polskich
uczonych
' NOWOCZESNE
LOKOMOTYWY
Załoga wrocławskiego "Pa-fawag- u"
rozpoczęła montaż
czterech pierwszych prototy-powych
najszybszych polskich
lokomotyw Wyposażone w
specjalne silniki elektryczne
oraz wzmocnione zestawy ko-łowe
osiągają one szybkość
do 140 km na godzinę i będą
stosowane głównie do pocią-gów
ekspresowych Dalsze
dany — to modernizacja
tych lokomotyw i przystoso-wanie
ich do prędkości 160
km na godzinę
POMNIK GENIALNEGO
ASTRONOMA
Mieszkańcy Grudziądza —
miasta gdzie w roku 1522 Mi-kołaj
Kopernik wygłosił na
zjeździe stanów pruskich swój
słynny traktat o szacunku
monety — postanowili wybu
dować pomnik wielkiemu as
tronomowi Zorganizowano
społeczny komitet budowy
podjęto zbiórkę pieniężna na
ten cel Pracownicy wielu
grudziądzkich zakładów zade-klarowali
fachową pomoc
przy budowie pomnika
Jego twórca będzie grudzią-dzki
rzeźbiarz Henryk Ras-mu- s
Wybrano już na pomnik
prawie 25 ton pięknego gra-nitu
z kamieniołomów w
Strzebiowie w woj wrocław-skim
STATKI NA EKSPORT
Stocznia w Gdyni realizuje
poważne zamówienia zagrani-czne
Dla Norwegii produko-wane
sa masowce o nośności
26 tys DWT a dla armatora
liberyjskiego 55-tysięczni- ki
W portfelu zamówień stoczni
są trawlery 'dla Francji i Ir-landii
Ta najbardziej nowo-czesna
stocznia polska przy-gotowuje
sie również do rea-lizacji
zamówienia armatora
ZSRR na 3 statki po 105 tys
DWT J każdy
Tych kilka godzin tygo-dniowo
to nie żadne obarcze-nie
ani przemęczenie dziec-ka
Matki nie muszą być
przesadne w tej mierze i pod
pozorem oszczędzania dziec-ka
nie odbierania mu zaba-wy
nie posyłać go do szkół
ki polskiej To nie wyrządza- -
nie przysługi dziecku lecz
'wręcz -- coś odwrotnego
I jak chcemy utrzymać
Ipolskość skoro odcina się
dziecko od języka polskiego
pozbawia się go możliwości
poznawania dziejów i kultu-ry
narodu polskiego?"
Język nie jest wszystkim
w wieku dojrzałym kiedy są
inne elementy pozwalające
na nawiązanie do polskości
ale poznanie go w dzieciń-stwie
to kapitał zakładowy
to niemal gwarancja polsko-ści
na przyszłość
Wydaje się nam iż zachę-cać
rodziców do wysyłania
dzieci do szkół polonijnych
powinno być zbędne ale —
niestety — nie jest Dlatego
też powtarzamy iż ta troska
rodziców szczególnie matek
aby nie przemęczać dziecka
dodatkowymi godzinami) jest
nieuzasadniona Szkółka pol-ska
da mu nowych kolegów
i koleżanki nauczy go po-Ż3'teczn-ych
-- zajęć ukształtuje
jego przynależność do spo-łeczności
polonijnej
W szkółkach polskich tjest
miejsce dla wszystkich dzie
ci polskich czekają na "nie
' 3 MEWAŻNE
zwykłego ma tylko właści-wości
trujące
Naukowcy 'prowadzą 'bada-nia
mające na celu 'wykorzy
stanie leczniczych właściwo- - m nektaru fean nipnńitKh
na miód i wtedy 'ci co zjedli & Moźe mieć zastosowa
najwięcej 'zostali sparaliżowa- - nie w leczeniu 'brtmehitow
ni Ci co 'zjedli mniej -- zacho- astmy chorób "żołądka
Wywali się jak pijani Nikt
na szczęście nie umarł na VWADKI W PROCENTACH
drugi 'dńeń wszyscy 'czuli się Włoslćie badania przyczyn
znów 'clółfrze I uiypadków drogowych ustali- -
Dopiero dziś wyjaśniła się ły procentowy 'podział przy-tajemni- ca
trującego miodu rnm: 'od 48 rdo 66' 'proc —
'Na 'Kaukazie "rośnie pierwios- - 'wina spada na kierowcęl28
nehz którego 'pszczoły chet- - 'do '48 proc — na wadliwą
~hie ybferaią 'iteUtar Mód "z tyidoWe' drogi iustarki 'tećh-'tetf- ó
"kwiatka Hhi "zffpfichfem ftićzne pojazdów spowo'diiją
ani smakiem nie różni się ''oiod'i do'4'pro'ćwyp(fók6w
l tt&J)£J&"--Ś k? Li4MriiWiwiaagsśa
f