Zwilazkowiec Alliancer, February 11, 1959

              -- IMIBifiH 1'11
i ffiEfiPł
ir st
A
P?TS5SIs£ T- - -3- -~ " J? 'f4'f 1
V iK
"łrt-C-- -f -- fi
ł1 £ "" ' t — T Ł=
---
5J
ł-- t dSw- - y-if3--
?"-
1 ftUU fer ry WMaudaj aad Satuidaj„Wi
"Związkowiec" (The Alliancer) Tel LE 1-24- 92
i - POLISH AUIANCE
Orfu ZwlązkuPoUkow w Kintdile
i?YV'-V-1r"-=- r0
LIMITED
¥' CłHOWtkl KUr i Miurfclwlct Kltr Mm K rtl%
PRENUMERATA
w Kanadzie _ - $600
Półroczna $350
Kwartalna $200
PRESS
ttflkHr Drukarni
Roma
1475 Qutn Straat Wart — Toronto Ontario
Autiwmed as Second Class Mail Post Office Department Ottawa
MISJA BURMISTRZA BRANDTA
V chwili gdy sekretarz stanu Dulles bawi w Europie pro--m i„ „„jo niini-5m- i r73fiu hrvtviskifiPo francuskiego
i zach-niemieckie- go przybył do
Berlina Willy Brandt Naturalnie nie musiał pozosiac w lem
czech by czekać na Dullesa nie tylko dlatego iz nic jest przecież
członkiem rządu Adenauera ale również dlatego iz będzie miał
okazje zobaczyć go w Stanach Zjednoczonych dokąd udał się z
Ottawy Ale jakkolwiek rząd zachodnio-niemieck- i patronuje po-dróży
burmistrza Brandta to jednak ani w pełni nie podziela jego
poglądów w polityce zagranicznej ani nie jest on rzecznikiem
rządu niemieckiego Nie mniej jednak istnieje na jednym odcinku
dostateczna 'zbieżność uzasadniająca współdziałanie
Partia socjaldemokratyczna której wybitnym członkiem od
wczesnej młodości jest Willy Brandt znajduje sie w opozycji do
rządu' kanclerza Adenauera Jest to stronnictwo bardzo silne od-grywające
-- wielką rolę w życiu publicznym W ostatnich wyborach
samorządowych w Berlinie socjaliści zdobyli znaczną większość
i dzięki temu rządy pozostały w dalszym ciągu w ich rękach
Właśnie w tym najbardziej newralgicznym terenie z całych Nie:
mieć stronnictwo Adenaeura jest w mniejszości Berlin zachodni
ma statut prowincji wchodzącej w skład Niemieckiej Republiki
Federalnej Burmistrz miasta więc jest jakby premierem rządu n„innnnirnm Vnnchiiiinvinv 7akrpc unrawnien lest bardzo
duży ale oczywiście nie obejmuje polityki zagranicznej Jednakże
w wyborach prowincjonalnych w Niemczech i polityka zagraniczna
odgrywa rolę stanowi Jeden z elementów propagandy Stronnictwo
chrześcijańsko-demokratyczn- e podczas takich wyborów broniło
polityki rządu federalnego podczas gdy socjalna-demokracj- a ata-kowała
ją i głosiła własną
Na kilka dni przed ostatnimi wyborami które odbyły się
w Berlinie dnia 5 grudnia 1958 r przybył tam kanclerz Adenauer
dla wsparcia kandydatów partii chrześciiańsko-demokratyczne- j
W' przemówieniach swoich atakował właśnie założenia polityki
zagranicznej socjal-demokrató- w a więc i Willy Brandta Ludność
Berlina' obdarzyła jednak swoim zaufaniem Brandta A stało się
to bezpośrednio po ogłoszeniu przez' Moskwę projektu stworzenia
z zach Berlina wolnego miasta po zapowiedzi przekazania po
6 miesiącach swoich uprawnień rządowi wschodnio-niemieckiem- u
W tych okolicznościach zwycięstwo Brandta jest szczególnie wy-mownej
nabiera specjalnego znaczenia Jaka więc jest jego linia
polityczna?
Kanclerz Adenauer pragnie odbudowy niemieckich sił zbroj-nych
by stać się pełnoprawnym partnerem Paktu Atlantyckiego
Sojusz wtym i militarny z mocarstwami zachodnimi stanowi ka-mień
węgielny' jego polityki Nie uznaje istniejącego podziału
Niemiec i uważa iz tylko jego rząd reprezentuje interesy narodu
niemieckiego Rząd Adenauera rbsci sobie dalej pretensje do pol-skich
ziem zachodnich a więc nie uważa odnośnych postawień
traktatu poczdamskiego za obowiązujące Rząd zachodnio-niemieck- i
uważa że z biegiem czasu w miarę wzrostu sił bloku zacho-dniego
osłabnie pozycja ZSRR a wówczas upadnie rząd komuni-styczny
wschodnich Niemiec nastąpi zjednoczenie i nowy rząd
niemiecki będzie mógł wystąpić z roszczeniami terytorialnymi
Socjalna-demokracj- a natomiast jest zdecydowanie przeciwna
odbudowie sił zbrojnych Zwalczała energicznie ustawę o pow-szechnym
obowiązku służby wojskowej a teraz występuje dalej
przeciwko zbrojeniom Wypowiada się za pełną neutralizacją
Niemiec a więc za zerwaniem wszystkich sojuszów wojskowych
Partia' ta jest przeciwna dostarczaniu niemieckim siłom zbrojnym
broni atomowej oraz wyposażeniu tą bronią wojsk amerykańskich
znajdujących się w zach NiemczechŁ Nic uznając rządu komuni-slycznego-wschodni- ej
strefy uważa' jednak że należy znaleźć for-my'w'spółpra- cy
dla utrzymania wzajemnych kontaktów wymiany
handlowej itp
Zdaniem socjalistów -- należy również znaleźć podstawę współ
życia i współpracy z Polską Wprawdzie i socjaliści nie zdobyli
się 'liż odwagę uznaniagraniey z Polskąza ostateczną to nie mniej
jednak "wstrzymują się od podtrzymywania roszczeń terytorial-nych
Problem ten 'pozostawiają w zawieszeniu odkładają go na
'fnVe-n"#ocr- "' Cnnioln-iHotTintTnci- !! wvnnwipfi7inłfl SIP ipdnak
w$zv$tko '
inflacyjnego
t
'
Prtjową
W Stanach Zjednoczonych
i innych krajach $700
Pojedynczy
Ottawy zachodniego
npgo z rozwojem han
wskazał że pro-dukcja
i rosyjska sta-nowi
konkurencję dla kanadyj-skiej
uświado-mić
i wyciągnąć odpowiednie
wnioski
Koszty produkcji kanadyjskiej
tak wysokie że udaremniają
wprost uniemożliwiają konku-rencje
na rynkach
zdanipm p
Muir możliwości
"pjścia rynki sowieckie oraz
zbadać
7as?łv rynkach zachodnio-europejskic- h
w związku z ostatnio
na
rynku oraz
możliwości wymiany
handlowej na tle wniosku o i-two-rzenie
Brytyjskiej
wyraźnie za podjęciem na podstawie planu Rapackiego LiWtiiimrinniu "ctriifu hp7ilnmnwpi" a nastennie neutralnci
obejmującej oba państwa niemieckie Polskę i Czechosłowację
Burmistrz tirantu naiezy ao jeanego z eueigiui-nyc- h
rzeczników tej właśnie polityki swojej partii 1 obecnie w
chwili gdy zagadnienie niemieckie) nabrało takiej aktualności
kilkakrotnie w sposób niezwykle wyraźny wypowiedział
się za rokowaniami z blokiem sowieckim za polityką stworzenia
pasa "bezatomowego" i neutralnego za niedostarczeniem
broni atomowej
Podkreśla słusznie że sprawa Berlina jest li
ogólnego problemu niemieckiego europejskiego Jest naturalnie
zdecydowanym przeciwnikiem stworzenia "wolnego Ber-lina'
powstaniu nowej fikcji
sic" że nie jest przypadkiem u w podroży
do Ameryki Północnej zatrzymał się w Ottawie
bowiem' przed tygodniem rząd kanadyjski poinformował swoich
sojuszników o konieczności rewizji poglądu na zagadnienie nie-mieckie
Stanowisko zajęte przez jest w wielu punktach
nieomal' zbieżne ze stanowiskiem burmistrza zach Berlina Bo i
rąd kanadyjski mówi wyraźnie o potrzebie rozpatrzenia zagadnie-nia
Berlina na tle ogólnej niemieckiej europejskiej
Kanada również uważa iż plan Rapackiego jest dostateczną pod-stawa
"dla podjęcia rokowań dyplomatycznych
W tych warunkach należy przypuszczać że burmistrz Brandt
w Ottawie nic dobrych i życzliwych słuchaczy ale
i sojuszników Wolno oczekiwać że burmistrz dostarczył
rządowi kanadyjskiemu dalszych cennych argumentów
dla obronv zachodniego Berlina przed zakamuflowaną zachłan-nością
Moskwy jak i dla energicznego kontynuowania polityki
zmierzającej do neutralizacji Niemiec do stworzenie "strefy bez
atomowej Nowe podeście kanaay$kiego oo lagaaniema
niemieckiego musi również uwiględnić nienarusialność terytorial-ną
Warto przypomnieć że mówił o tym wcale wyraźnie
b min spraw zagranicznych Pearson w czasie ostatniej
kampanii 'wyborczej jak i w dyskusji telewizyjnej z Adlai Ste-vcnsonc- m
W Wielkiej Brytanii już nic przywódcy Partii
Pracv i Bcvan domagają sie ostatecznego uznania granic
zachodnich ale padają podobne glosy z łamów organów
konserwatywnych I w Niemczech coraz donośniej podkreśla się
że niczbędm-- m warunkiem stabilizacji jest trwały pokój z Polska
A to jest jedynie na zasadzie uznania istniejących obecnie
Największe niebezpieczeństwo
Pvr7P Rnval Rank nf Canadn
p Muir przemawiając w
Vancouvcr B C oświadczył że
najgroźniejszym niebezpieczeń-stwem
Kanady jest Zda-niem
jego mv"lny jest pogląd ja-koby
Kanada mogła sobie na
pozwolić jakoże jest
krajem niegraniczonych możli-wości
Prezes Muir wskazał że calv
świat zachodni cierpi wskutek
a Kanada kroczy na je-- o
czele Jeśli nic powstrzyma
sie tego procesu
wzrośnie jedynie zależność od
chwiejnego rynku amerykańskie
go
Wystąpił on przeciwko progra-mowi
pomocy państwom niero-7winięty- m
gospodarczo podkre-ślając
że nie ma on nic współ- -
wydiWW pritz DyrettH
numer 10
burmistrz
obrotów
dlowych Dalej
chińska
Należy to "sobie
sa
międzynaro-dowych
Kanada
winna szukać
na
zmiany jakie
na
przeprowadzonymi zmianami
walutowym zbadać
rozwoju
banku
Wspólnoty Narodów
rokowań
najuaiuwej
ostrości
'Niem-com
tylko częścią
miasta
więc
Wydaje bynajmniej
wpierw Zaledwie
Kanadę
sytuacji
znalazł tylko
Brandt
zarówno
nadu
Polski
zarówno
tylko
Gaitskell
Polski
możliwe
James
inflacja
inflacji
chińskie
"IWIĄZKOWItC" LUTY (february) Stctl 11 Zapomniane kobiety
Minęło kilkanaście lat od proce
su norymberskiego W niepamięćnymi drogami grupa ta została po-posz- ły
okrucieństwa niemieckie z minięta a rząd w Bonn przy sta- -
lat wojny Świat zapomina chętnie
o rzeczach przykrych o tym
wszystkim co naruszyć może usta-lony
porządek spokojnego obywa-tela
szczęśliwych krajów które nie
zaznały wojny
Zapomniano też że żyje dotąd
53 kobiet polskich które były
królikami doświadczalnymi ekspe-rymentów
medycznych niemieckich
w obozie w Ravensbruck Pięćdzie
siąt trzy kobiet ocalałych przy ży-ciu
wydartych śmierci z ogólnej
liczby przeszło ośmiokrotnie wyż-szej
Kobiety te poddane były naj-potworniejszym
doświadczalnym o-peracj- om
dokonywanym rzekomo
w imię nauki i postępu wiedzy me-dycznej
aczkolwiek w czasie pro-cesu
norymberskiego po zbadaniu
aktów i przesłuchaniu wielu świad-ków
dr Andrew C Ivy amery-kański
doradca naukowy na pro-cesie
stwierdzić musiał: "fa prze
ogromna tragedia spotęgowana jest
jeszcze przez fakt że doświadcze
nia nic posunęły wiedzy lekar
skiej ani o krok naprzód"
Kobiety polskie ocalałe po do
świadczeniach medycznych miały
w obozie po dwadzieścia parę lal
niektóre nawet poniżej dwudzie
stu Trzy z nich miały za sobą stu-dia
medyczne dwie — dentystycz
ne dwie były farmaceutkami je-dna
była docentką geografii na
jednym z uniwersytetów inna —
nauczycielką szereg pozostałych
— urzędniczkami
Dziś są to kobiety w średnim
wieku większość z nich niezdolna
do pracy na skutek nieuleczalnego
kalectwa bądź choroby wszystkie
cierpią na dolegliwości sercowe
bądź ostrą anemię gruźlicę nad-ciśnienie
reumatyzm astmę Cier-pią
też moralnie Gdy były w obo-zie
powtarzano im wciąż źc są tyl-ko
numerami że zapomnieć mu-"sz- ą
że kiedyś były ludźmi że nikt
0 nich nie myśli i nic pamięta
1 że nigdy nie powrócą do kraju
Ale gorszą od cierpień i bólu fi-zycznego
była obawa że świat wol-ny
może nigdy się nic dowiedzieć
o ich przejściach Jeszcze w Ra-vcnsbruc-ku
grupa kobiet dziś zwa-na
"królikami doświadczalnymi"
czyniła wszystko możliwe by prze-kazać
na zewnątrz sczególy doko-nywanych
eksperymeniów Przeku-pywały
one między innymi perso-nel
sanitarny prosząc o przecho-wanie
"na potym" zapieczętowa-nych
kopert z opisem dokonywa-nych
operacji
życzeniom "królików" stało się
w części zadość Drobna cząstka
ocalała by w Norymberdze dać
świadectwo prawdzie
A dalej? Przyszedł czas zapłaty
gdy Niemcy zmuszone zostały do
płacenia odszkodowań błym więź-niom
z obozów koncentracyjnych
— własnym współ-rodako- m w
pierwszym rzędzie A o "królikach"
Nagroda literacka Nobla przy-padła
w 1957 r pisarzowi fran-cuskiemu
Albertowi Camus 2a
całokształt twórczości Wiado-mość
tę przyjęto z powszechnym
zadowoleniem Nieomal jedno-myślnie
podkreślono że nagroda
istotnie przypadła jednemu z
najwybitniejszych i najbardziej
ciekawych współczesnych pisa-rzy
Wyróżniono autora wywie-rającego
wręcz ogromny wpływ
na postawę interelektualną nie
tylko Francji ale całego świata
Camus nic jest pisarzem ani
łatwym ani popularnym A po-nadto
nie ogranicza się do twór-czości
literackiej Postać to nie-zwykle
interesująca
Urodził sie w Oranie małym
portowym mieście w Algerii ja-ko
syn robotnika francuskiego
Wycńowal sie zdała od ośrodków
literackich We wczesnej młodo-ści
ujawniły się u niego zalążki
choroby płucnej co nie mogło
pozostać bez wpływu na ukształ-towanie
się jego osobowości
We Francji w Paryżu zjawił
się dopiero w 1940 r Zanim tam
przybył próbował swoich sił w
dziennikaistwie : na scenie Zor-ganizował
objazdową trupę tea-tralna
po Pin Afryce wystawia-jąc
głównie sztuki Moliera Stu-dia
— filozoficzne — uniwersy-teckie
odbył w Algierze uzyskaw-szy
dyplom magisterski na pod-stawie
pracy z filozofii ścisłej
Zdołał jeszcze ogłosić pierwszą
powieść ("Noces") która prze-szła
jednak bez echa
Wszystko czym narósł w tych
młodych formujących 20 latach
rozwinął w pożnieiszycn Stanął
więc w szranki walki politycznej
jest czynny jako dziennikarz pi-sze
sztuki sceniczne książki filo-zoficzne
i powieści Pod wzglę-dem
ilościowym twórczość jego
jest nieznaczna ale jej wartość
jest o?mrna
Camus kształtował się w walce
i uozostał bojownikiem Bojowni-kiem
i rzecznikiem humanizmu
wolnośi człowieka
Po przybyciu do Francji zna-lazł
się natychmiast w szeregach
twor7aie£o"sie' ruchu podziemne-go
Przvlączył sie do niezależnej
grupy fewicowei i został reclak- -
- z Ravensbruck zapomniano Dziw
raniach Związku b Więźniów obo
zow koncentracyjnycn wysuwa
niejednokrotnie argument że Re-publika
Federalna nie ma stosun-ków
dyplomatycznych z rządem
warszawskim nie fnoże więc dzia-łać
w sprawach obywateli polskich
Kobiety z Ravensbruck wiedzą o
tym Wiedz też że sumienie świa-ta
nigdy w całej pełni nie zostało
wstrząśnięte ich tragedią Nie
istnieje dla nich zagadnienie nie-nawiści
i zemsty — za dużo prze-szły
by nie wytworzyć w sobie
przedziwnie filozoficznego stosun-ku
do praw tego świata Ale zdają
sobie sprawę z jednego — że ra-chunki
z Niemcami są wciąż otwar-te
tak jak otwarte są rany kobiet
z Ravensbruck — jak wyraziła to
jedna z byłych więźniarek
Dziwne są czasem drogi niespo-dziewanego
zadośćuczynienia —
innego co prawda niż to na które
czekają kobiety z obozu z Ravens-bruc- k
Kilka z pozostałych przy
życiu kobiet znalazło się po wojnie
zagranicą jedna z nich — Helena
Piasecka w Stanach Zjednoczo
nych gdzie przez szereg lat usiło-wała
zdobyć jakąś pomoc dla
swych byłych współtowarzyszek W
trakcie tych starań zetknęła się z
niejaką Caroline Ferriday Ame
rykanką działaczką zainteresowa-ną
specjalnie opieką nad osobami
deportowanymi ze swych krajów
zamieszkania Miss Ferriday szu-kając
dróg pomocy 'dla pozosta-łych
przy życiu "królików" zapo-znała
się z akcją podjętą przed
kilkoma laty przez prywatną gru-pę
która sprowadziła do Stanów
dwadzieścia pięć dziewcząt zdefor-mowanych
w Hiroshimie po wy-buchu
bomby atomowej dziewczę-ta
te były w Stanach po kilkana-ście
miesięcy zostały one poddane
zabiegom lekarskim i m in chi-rurgii
kosmetycznej mieszkając w
Stanach w domach prywatnych
zdobyły szereg przyjaciół niektóre
nauczyły się nowych zawodów i po- -
wróciły do Japonii by rozpocząć
całkowicie nowe życic uzorojonc
w nową wiarę w ludzi
Miss Ferriday zwróciła się przed
rokiem do tejże grupy amerykań-skiej
by zainteresować ją losem
kobiet z Ravensbruck Po przepro-wadzonych
rozmowach zapoznaniu
z materiałem grupa złożona z czte-rech
osób na czele z dr Willia-mem
M Hitzig udała się do War-szawy
dla zbadania sytuac na
miejscu Jednocześnie na rhiejscu
w Stanach prowadzono akcję przy-gotowawczą
— wciągnięto do niej
tygodnik literacko-społeczn- y "Sa-turda- y
Review" zyskując pełne je-go
poparcie naczelny redaktor
Norman Cousins udał się do Pol-ski
gdzie sam przeprowadził sze-reg
rozmów publikując po powro-cie
7-stronic-owy
solidnie doku-mentowany
artykuł "Dialog w
torem pisma "Lc Combat" któ-re
ukazuje się obecnie jako
dziennik Z pismem tym Camus
nadal współpracuje Wbrew
przysłowiu łacińskiemu głoszą-cemu
iż Muza milczy podczas
wojny Camus tworzył W 1942
r ukazuje się głośna powieść
"L'Etranger" (Cudzoziemiec) i
nieco później zbiór szkiców fi-lozoficznych
pt "Le mythe de
Sisyphe" (Mit Syzyfa) Nie wy-czerpuje
to jednak jego dorobku
wojennego gdyż z tego okresu
pochodzą również dwie sztuki
wystawione po wojnie
Z wyzwoleniem Francji szybko
rośnie jego sławo i wpływy mi-mo
iż płyni- - przeciwko prądowi
unika wsrelkich łatwizn
Interesuje nas w tej chwili nie
jego twórczość literacka lecz
książka posiadająca podstawowe
znaczenie dla idei którą repre-zentuje
dl? sprawy o którą wal-czy
Mamy na myśli "L'Homme
revolte" (Człowiek zbuntow-any)
która doczekała się polskie-go
przekładu Jeśli po "odwilży"
zaczęły się ukazywać i w Polsce
dzieła literackie Camusa o tyle
ta książka nie znalazła dotych-czas
dostępu na rynek krajowy
Camus w jednym ze studiów
bardzo jasno sformułował swoja
postawę intelektualna pisząc m in: 1 "Wierzę ie ludzie czynią
stałe postępy w uświadamianiu
sobje swego losu Nie jesteśmy
panami swej doli ale poznajemy
ja coraz lepiej Wiemy ie docho-dzimy
do sprzeczności ale musi-my
odrzucić sprzeczność i uczy-nić
wszystko by ją ograniczyć
Nasze ludzkie posłannictwo to
znaleźć przynoszące
ukojenie sercom spragnionym
wolności Musimy spoić to co
rozdarto musimy sprawić by
sprawiedliwość stalą sie znów
znaczącym pojęciem w świecie
tak jawnie niesprawiedliwym
Musimy sprawić by szczęście na-brał- o sensu_dlą Jydzi zatrutych
nieszczęściami swej epoki"
Człowiek zbuntowany jest roz
— 175?
-Warszawie — raport o Królikach
z łtavensDrucK — pouisrusiduij
celowo jego rozmiary' nieprzecięt-nie
duże gdy uwzględni się że
pismo ma 42 strony i że temat
nie leżał wcale w bezposi cdnich
zainteresowaniach amerykańskich
był to zresztą pierwszy z trzech
artykułów opublikowanych na ten
temat Artykuły Couinsa spotkały
się z natychmiastow7m odzewem
czytelników pisma — zebiano oko-ło
sześć tysięcy dolarów ubranie
lekarstwa szereg wielkich firm
amerykańskich ofiarowało ubra-nia
obuwie personel tygodnika
kobiecego "Seventeen" złożył się
na specjalny dobór ubrań i obu-wia
typu używanego normalnie
przez modelki
Rozmowy red Cousinsa i grupy
ochotniczej w Warszawie nie były
łatwe Kobiety z Ravensbruck
przeszły tak wiele dostając tak ma-ło
a właściwie nic jeśli chodzi o
kompensatę -- że trudno im było
uwierzyć że rzeczywiście znalazł
się ktoś prawdziwie i głęboko za-interesowany
ich problemami
Obawiały się że jest to tylko pod-ste- D
badż złudny miraż po któ
rym przyjdzie jeszcze bardziej bo
lesne rozczarowanie
Komitet spędził w Vtrsz?wie
pełny tydzień f stwierdził że vpra-wdzi- e
najlepsza opieka lekarska
i chirurgia nie przywrócą kobie-tom
pełnego zdrowia to jednak w
większości wypadków systema-tyczne
leczenie może dać znaczną
poprawę Po skrupulatnych bada-niach
lekarskich przy wybitnej
pomocy ze strony specjalistów pol-skich
na liście kandydatek na wy-jazd
do Stanów znalazło się 35 ko-biet
jeśli chodzi o pozostałych
osiemnaście to albo stan ich zdro-wia
nie pozwalał na tak daleką
podróż bądź też ze względów ro-dzinnych
nie mogły opuścić Polski
nawet czasowo
Zdecydowano że kobiety z Ra- -
przy
Tymczasowa Rada Jedności
Narodowej w Londynie przyjęła
na oosiedzeniu w dniu 30 sty
cznia następującą uchwałę:
"Brak zaproszenia Ambasado-ra
RP i Posła litewskiego przy
Stolicy Apostolskiej do złożenia
listów został
zrozumiany ogólnie jako zapo-wiedź
odmowy uznawania repre-zentowanych
przez nich przed-stawicielstw
dyplomatycznych
Wiadomość o tym wywołała głę-boki
niepokój w społeczeństwie
polskim w Kraju i na emigracji
Niepokój ten nie został
wyjaśnieniem "Osservatore
Romano" z 56 stycznia br choć
zapewnia ono że placówki dy-plomatyczne
obu krajów nie zo-staną
zniesione
Istnienie pełnoprawnej Amba-sady
RP przy Watykanie jest
widomym znakiem że najwyż-szy
dla świata katolickiego auto-rytet
moralny nie uznaje narzu-cenia
Polsce reżymu komunisty
prawa z wszystkimi teoriami i
praktykami zniewalającymi czło-wieka
Łamiącego jego wolność
i osobowość w mysi mniej lub
bardziej podniosłych ideałów
Camus wykazuje że wiele z ide-ologii
głoszących wolność kończy
w praktyce w tworzeniu nowych
form niewolnictwa Zbrodnia
niezależnie od tego- - z jakich po-budek
dokonana pozostanie
zawsze zbrodnią
"Żyjemy w czasach premedy-tacji
i doskonałej zbrodni Nasi
zbrodniarze nie są juź tymi bez-bronnymi
dziećmi które wzywa-ły
przebaczenia miłości Przeciw-nie
są to dorośli i mają niezbite
alibi: filozofie która może słu-żyć
do wszystkiego i morderców
nawet zamienia w sędziów"
Nikt nie może mieć wątpliwo-ści
iż słowa te określają syste-my
totalitarne Camus rzuca pro-blem
na bardzo szerokie tło: hi-storyczne
społeczne i filozofi-czne
Bunt jest wyrazem świado-mości
czlovieka
"Ale historia dzisiejsra dzięki
swym sporom zmusza do stwier?
dzenia że bunt jest jedna z za-sadniczych
miar człowieka Jest
nasza rzeczywistością historycz-ną
Bynajmniej nie uciekając od
rzeczywistości musimy w niej
znaleźć nasze wartości Żeby
istnieć człowiek musi się bunto-wać
ale jego bunt musi uszano-wać
granicę która odkrywa w
sobie samym granice na której
lmuedcz#ie1 łaczac sie zaczynają ist- -
Camus obrazuje i analizuje
różne formy buntów od metafi-cznyc- h
do1 historycznych Kreśli
sylwetki filozoficznych i litera-ckich
buntowników oraz postaci
znanych rewolucjonistów terro-rystów
siedzi przemiany teore-tyczne
ściga idealistycznych
buntowników zmienionych w
szermierzy zbrodni w czynnych
ludGbóicow
"Każdv bunt — wywodzi Ca-mus
— jest nostalgią za niewin-nością
i wołaniem o istnienie
Ale pewnego dnia nostalgia
vcnsbruck umieszczone zostaną —
UK jaK SWCgO CŁasu Uiluntitia i
Hiroshimy — w domach prywat- -
nych w 12 dużych miastach ame- -
rykańskich gdzie utworzono od- -
powiędnie komitety przyjęcia go- -
ści W głównym komitecie obok
wspomnianego dr Hitziga Miss C
Ferriday i paru innych Ameryka- -
nów pracuje pani W Janta żona
znanego pisarza i poety W prze- -
zwyciężeniu trudności związanych
ze sprawą transportu czynny i wy- -
datny udział wzięli amerykańscy
kongresmeni polskiego pochodzę- -
nia z T Machrowiczem na czele —
bezpłatne przewiezienie "króli- -
ków" zostało zapewnione przez
Pan American World Airways
ostateczna jednak decyzja w tych
sprawach należy do Waszyngtonu
gdzie były pewne opory szczęśli- -
wie przezwyciężone
Siedemnastego grudnia pierw--
sza grupa 27 kobiet przybyła do
Stanów — pozostałych osiem ma
przyjechać w lutym Przyjechały
tuż przed Bożym Narodzeniem a
w gościnnym domach amerykan- -
skich czekały już na nie prezenty
pod choinką Przyjechały do no -
wego całkowicie nieznanego kra -
ju gdzie ludzie dobrej woli pra- -
gną dać im drobne 'chociaż zadość -
Rola przedsiębiorstw państwowych
TRJN o ambasadzie Watykanie
W walce o humanizm
formuły
uwierzytelniających
usunię-ty
Długoletni minister przemysłu w
rządzie liberalnym p C D Howc
przemawiając w klubie dyrekto-rów
sprzedaży i ogłoszeń w Mon-trealu
wyraził opinię 'że rząd nic
powinien angażować się w żadne
przedsiębiorstwa przemysłowo-handlow- e
które mogłyby się stać kon-kurencją
dla prywatnego przemy-słu
Powinien natomiast wkraczać
wówczas tylko gdy rozbudowa za-sadniczych
projektów nic znajduje
zainteresowania wśród prywatnych
przedsiębiorstw handlowych
Idea Korporacji Koronnych (ro-dzaj
przedsiębiorstw państwo-wych)
której szeroki rozrost da-du- je
się od początków drugiej woj- -
cznego a tym samym nie apro-buje
krzywd wyrządzonych jej
pod koniec drugiej wojny świa- -
t0WCJ- - Takie stanowisko Watykanu
ma poważne znaczenie w walce
narodu polskiego o wyzwolenie
oraz w jego oporze przeciwko
gwałceniu praw jednostek w za-kresie
swobód religijnych
Ambasada 'RP jest strażni:
kiem praw i interesów Polski
przy Watykanie dlatego to wia-domości
o uszczupleniu jej co-zyc- ji
wvwołują wśród Polaków
zrozumiałe zaniepokojenie
Społeczeństwo nasze czuje się
dotknięte w swym patriotyzmie
i w uczuciach jakie żywiło dla
dotychczasowej postawy Waty-kanu
wobec przedstawicielstwa
Wolnej Polski
TRJN daje wyraz nadziei ze
Stolica Apostolska utrzyma Am-basadę
Polską w dotychczaso-wym
charakterze i zakresie
uprawnień"
chwyta za broń i bierze na sie-bie
całkowitą odpowiedzialność
to znaczy zabójstwo i gwałt"
Czy jest to nieuchronne?
Dotychczasowy przebieg dzie-jów
zdaje się dawać pozytywną
odpowiedz ale przecież w czło-wieku
i na świecie następują
przemiany I one to powinne
buntowi człowieczemu buntowi
przeciwko wszelkiego rodzaju
oprawcom wszelkim formom i
doktrynom zmierzającym do
odebrania mu wolności nadać
inne kształty
Analizując terror państwowy
faszystowski i hitlerowski Camus
trafnie zauważa: "Od 1914 r
Mussolini zwiastował "świętą re-ligie
anarchii" i oświadczał że
jest wrogiem wszelkiego chrys-tianizm- u
Co do Hitlera to w
wyznawarej przez niego religii
Bóg-Opatrzno- ść sąsiadował z
Walhallą W rzeczywistości jego
bogiem był argument wiecowy i
chwyt jaki stosował żeby rozpa- lać umysły wiernych w miarę
wygłaszania przemówienia Jak
długo towarzyszyły mu powodze-nia
wolał uważa'ć się za nat-chnionego
W chwili kieski uznał
że zdradził go lud Ludzie czy
nu nozoawipni wiary zawsze wie-rzyli
tylko w działanie Bezsen-sowny
paradoks Hitlera polegał
właśnie na tym ze chciał zbudo
wać trwały porządek na nieu-stannym
ruchu i' negacji W
każdym razie nieustający podbój
jest wynalazkiem Hitlera Ale
ciągły wróg to ciągłv terror tym
razem na szczeblu państwa Pań-stwo
utożsamia się z "aparatem"
to znaczy z zespołem mechaniz-mów
podboju i ucisku Podbój
skierowany do wewnątrz kraju
nazywa sie propaganda ("pierw-szy
krok ku piekłu" według
Franka) albo represja Skierowa-ny
na zewnątrz tworzy armie W
ten sposób wszystkie problemy
są zmilitaryzowane sprowadzone
do potęsi i skuteczności Jeden
wódz jpden lud to znaczy tvle
co jeden prn i miliony niewolni- -
-- l
uczynienie za przebyte cierpi'
-- i ——w nlvłjr jaK]
jmesatn mCóowusićirts o upwrzaeżsatjęąpstżwe ienicjeddne$
go narodu — hańba spada na c ludzkość
Kobiety z Ravensbrucku p0
pierwszy czuć będą napraudę j świat nie zapomniał o rJch jj usprartaowwaanewłażsnycaie ato spnoiesobtnyolkśoć i it VS
dania świadectwa prawdzie ft Tl'3
międzyczasie zresztą powstała m wna 'nadzieja że jednak uda p&e 'U
zmusić władze niemieckie do $1
djęcia zaniedbanych zobowiązań - ffl
jeszcze w trakcie pertraktacji
szawskich "Króliki" wyrażały obi fóp wę by przyjęcie pomocy arnerj
kańskiej nie przekreśliło definitj cflS
w nie tej kompensaty którą ua ytsw
żają za konieczną &
Akcja grupy amerykańskiej uq w
bcc zapomnianych kobiet polskich
to jeden z dowodów na to że ta lll wet w wieku wiecznego pośpiechu m
i skoncentrowania się na własnych
nieraz małostkowych sprawach to
nie zaginęły całkowicie szlachetne
pierwiastki natury ludzkiej obca
[pomocna ręka wyciągnięta po
1 przez ocean dosięgła najbardziej
potrzebujących p 1 Jadwiga Jurksius-Tomasiews- ki m
Nin
?$
ny światowej zwiększyła nie Ijlko U
tempo rozwoju gospodarczego Ki m
nady lecz wytworzyła rów nici st-osunek
wzajemnej zależności pv
między prywatnymi ri państw- o-mi
przedsiębiorstwami m
Przed pięćdziesięciu laty pry
zad
watna inicjatywa spoglądała ni i
rząd jak na zło konieczne Poml
mo to że stanowisko takie w za
sadzie i obecnie nie wicie sie
zmieniło jednakże w wypadkach
gdzie chodzi o dobrobyt społccz Zebi
ny interes prywatny nic tylko
uznaje ale i popiera wysiłki rzą '
dowe Ti
P Iłowe stwierdził że istnieje
również znaczna poprawa w sto
sunkach rządu do przemysłu i le
przywódcy rządowi nic są już
skorzy do zwalania winy za bezr-obocie
wyłącznie na przemysł prz-ekonali
rmeSI się bowiem że bez pomocy
inicjatywy prywatnej dobrobyt A
gospodarczy byłby trudny a moie $i
nawet niemożliwy do utrzymania IiV!I W dalszym ciągu swego wieki sal
interesującego przemówienia p
Iłowe nakreślił historię powstaną li
nia Korporacji Koionnych i slwier-dzi- ł 'SM
jeszcze raz że przyczyniły się
one do rozrostu gospodarczej) WA
Kanady zwłaszcza w dziedzinach m
którymi przemysł prywatny sit 6'M
nie interesował Wskazał on'hi ar
pozytywny wkład pierwszej kam m
rhnskici Korporacji Koronnej "Ni h tional Research Council" wnicsio Jerź
ny do przemysłu kanadyjskiego } m
postaci wyników odpowicdnicn oi ki dań naukowych
____ Vmmiii riTAtr Pniaków w Kanidiit u
i u:-r- t tnnlnetnai nracV Pt-- nrjieU no i wilepulcU dci mcnni
jak ja! ie m
ków Zbrodnie hitlerowskie } Ji
wśród nich masakra Żydów m
mnia ndnowiednika w historii U
ponieważ historia nic zna przy m
mo
tak całkowite zniszczenie ima
by za wykonawcę cywilizowani
naród Ale rzecz główna po w ii
pierwszy w historii ludzie będący p
najl-pa- d
do wprowadzenia mistyki womej
nA wsTPlkipl moralności' cm
Camus w sposób równie trał-- j
ny logiczny przeprowadza odb
Hegla Marksa i Lenina klon ™
stworzyli podstawy pod W m
ustrój totalistyczny
11 jll ul "Gdy marKsizm oyi uini -- - 3
władzy swój kształt historyczny g&
odnajdował w rewoiusyr
Mnnhiv w —
--j
się gwałtem legalnym ""'' M
ustroju imperium rządzą twij $
VCf pi OTTO IllłłWl
obojętny jest wrogiem" Nie n ąj
starcza nawet cicho wywiwj f
wiarę: trzeba żyć wiarą i p'' &
pować tak żeby jej słuzye by j
T _- -~ Uu mnąc Pi Al
czas to co dogmaty ""'£ p$
W zdobytym' wreszcie 1 Mitwnir
watow OCOłlC S1CU1 we- -
nienia ku nieosiągalnej nu
nosci poa gorzKim Pui'Vi t V'J
wielkich Inkwizytorów W X {miń
wieku potęga jest smutni !
i
-- -
-
Niewesoły jest los lucBMj sto
Camus nie jest pesymistą ? Bto
rzy w człowieka i jego mozM m
ści "Na bolcsnei ziemi — P®j £
pod koniec swei pracy — Jc-- wjl
swej żywotności kąkolcm g°£
miii uu£vwieuieui uan"
trem od mórz dawną i novraj
m
przekształcić w walkach g§3&
epoki i Europę która nic WŁuS
knie sie niczego" u pei
b n
) ALBERT CAMUS: CZŁJ
TUT LITERACKI PARYŻ W
R STR 314 DO NABTu
KSIĘGARNI "ZWIĄZKOWCA
W CENIE S250