Zwilazkowiec Alliancer, March 31, 1980

              ' Mfil1! HilWMrrnin -- "—'- i-~- i— —i -- ? fi-l- j'J ii lir u triimufrrifnif-- "
mniaMin
I £f(
m
!3w@Bll0 & S
Best Wishes Happy Easter
to al! our Cuslomers and Friends
2133 Wycmdottc Sf W
Tel 254-373- 4
Windsor N9B 1K1
WHOLESALE ACCOUNTS ARRANGED
WE USE KODAK PAPER
FOR THE GOOD LOOK
Best Wishes Happy Easter
to all our Customers and Friends
BAILEY'S MEAT MARK!
PAT ZACCAGNINI Prop
Specializing in babj pig pricc S9cf I Ib
Opcn Wccl Fi i and Saturday
Wifodsor City Market
195 McDougal! St — Windsor Ont
Bus (519)252-628- 1 Res (519) 776-658- 0
- ' ♦ ♦ 9 ' ' '' — ♦——
Best Wishes Happy Easter
to ail otir Customers and Friends
MECOM TRAVEL
AGENCY LTD
MW LAURA 11ROWN CTC
Miss NORMA MYERS CTC
1646 Ottawa St — Windsor N8Y 1 R1
Windsor 254-928- 5 Detroit 961-119- 0
Best Wishes Happy Easter
to all our Customers and Friends
1 Milton9s Forma
RENTAL & SALES
MILTON'S PEATURE all the newest 79-8- 0
fashions in FORMAL ATTIRE!
GROUP DISCOUNT AVATLABLE
Tel 252-395- 0
485 Peiissicr St — Windsor Ontario
m
WESOŁEGO ALLELUJA
swej Klienteli i całe) Polonii
ŻYCZY
Właścicielka: D GURJANOV
Na składzie zawsze świeże i pierwszej jakości
mięsa oraz własnego wyrobu smaczne wędliny
2 SKLEPY
Mówimy po polsku
1285 Ottawa Street — Tel 254-428- 9
1320 Walker Rd ~-- Tc! 254-428- 9
Windsor Ont
RADOSNYCH ŚWIĄT WIELKANOCNYCH
swoim Klientom i całej Polonii
ŻYCZY
REAL ESTATE INC
1'REDKAG (JOG) JOVANOVlC
Kompletna rzetelna obsługa realnościowa
MÓWIMY PO POLSKU
1039 Umyersifry Avc West
Windsor Ont N9A 5S5
Tel: biuro 255-173- 1 dom 736-606- 4
WESOŁYCH ŚWIĄT WIELKANOCNYCH
składa
Sandwich East Fruit Ltd
EDWARD BAS właściciel
Zawsze świeże owoce i jarzyny
Zaopatrujemy hotele i restauracje
FREE DELIVERY
280 Chctham St E
Windsor Ont N9A 2W4
(Cily Market) Tel 253-804- 5
i
M
m
W I
(Cisjg dalszy ze sir 20)
które nastąpiło dnia 31 paź-dziernika
1942 r ambasador
Związku Sowieckiego w Lon-dynie
Bogomolow zakomuni-kow- al
miedy innjmi że „dal-szy
rozwój armii polskiej spo-tkał
się z nickloiymi trudno-ściami
wytfołanjmi przez tak
nieprzewidziane trudności jak
niedostaiczenie do ZSRIl
pszenicy ?c Stanów Zjedno-czonych
i Anglii na skutek po-wstania
wojny rui Oceanie
Spokojnym Niedostaiczenie
do ZSRR żywności dopro-wadziło
do nieuniknionego
zmniejszenia ilości przulia-łó- w dostaiconycli oddzia-łom
wojskowym nic bioincym
udziału w walce a to dla za-bezpieczenia
zaopatrzenia w
żywność wojsk walczących"
W dalszym ciągu nota twier-dzi
że dowódldwo polskie nic
przejawiało żadnej chęci skie-rowania
jakichkolwiek od-działów
polskich na fi ont i
trzymało je na głębokich ty-łach
wobec czego rząd sou ic-c- ki
musiał potraktować woj-sko
polskie jako nie wojujące
i rozciągnął na Polaków po-stanowienia
o zmniejszeniu
przy działów ży wnościowy cli
tak jak dla oddziałów które
nie brały udziału w walce
Decyzja z dnia 18 marca
oznaczała nieuchronną ewa-kuację
całej nadwyżki wojska
polskiego ponad 44000 gdyż
każdy żołnierz polski w Sowie-tach
oddawał w pi akty cc wię-cej
niż pól swojej lacji pol-skim
dzieciom i kobietom u-micraj- ącym
z głodu i szukają-cym
ratunku w kuchniach żoł-nierskich
Pomimo trudności
komunikacyjnych i kwaran-tanny
na wielu stacjach węz-łowych
— między Uralem a
Taszkentcm — z północy
wciąż pi zy bywały i szukały
opaicia w oddziałach polskich
rodziny polskie pogubione
dzieci osamotnione kobiety'
staicy Pizy każdej polskiej
dywizji żywiły się tysiące cy-wilnych
Generałowi Andeisowi uda-ło
się jedynie uzyskać pizedłu-żeni- c
popizcdnich ilości racji
żywnościowych do dnia I
kwietnia
Pierwsze transpoity polskie
pi zy były do pciskiego poi tu
Pahlcvi w ostatnim dniu mar-ca
ostatni statek wyładował
Polaków dnia 5 kwietnia
1942 r Poit Pahlei dawniej-sze
Enzeli był wiąz z czę-ścią
północną Pcisji okupowa-ny
przez siły zbrojne sowiec-kie
Ewakuowany cli Polaków
przyjmowała dezy n leków ala
ubierała i wysyłała w dalszą
drogę na Kavin lub Teheran
brytyjska misja dowodzona
przez płk Alcx Rossa Obsłu-ga
sanitarna i kolumn samo-chodowych
złożona była pizc-ważn- ic
z Hindusów bez bioni
Zasięg wojsk sowieckich koń-czył
się w Kavinio i na lotni-sku
przed Teheianem
W liczbie ewakuowanych
było ponad 3000 dzieci i po-nad
1000 ochotniczek Służby
Kobiecej Wielu z przybywa- -'
jacy eh całowało z taką czcią
piasek perskiego wybizeża
jakby to była plaża polskiego
morza lub plaża nadwiślań-ska
Wszyscy ewakuowani Pola-cy
otrzymali najsurowsze joz- -
a fifia 'wa tsy
fWMtffeofofec -- MMEMttAŁEK 5! MARCA f &6 fe
WOKKO POI WSP 7WIA7K ViWIFfk
kazy co do zachowania mil-czenia
na temat swoich pizc-ży- ć
i losów w państw ic sowie-ckim
Ludność perska i kolo-nie
cuiopcjskie na (cienie Ira-nu
okazały ewakuowanym ko-bietom
i dzieciom mnóstwo
scica i pomocy Tyfus przy-szedł
w ślad za tą pici wszą
falą polską Na całej drodze
ewakuacji poczynając od Ota
ru i Dalal-Abad- ii aż do Tc-hcia- nu
— setkami powstały
krzyże na gi obach 1'olaków
zmailych z wycieńczenia lub
chorób Na i 7 banspoilów
moiskich (ylko jeden nic przy-wiózł
tuipów Największa
śmiertelność była wśród dzie-ci
oraz jeszcze nic wcielonych
rekrutów któizy bądź nic zdą-żyli
odżywić się podczas kiót-ki- cj
podróży bądź też przy-szli
do wojska znad Syi-dar- ii
już zaniżeni tyfusem
Mary narc i lotnicy którzy
tak długo oczekiwali najpieiw
w Kołtubance a później w
Kcrmine przy 7 DP na ewa-kuację
— nareszcie doczekali
się jej i wraz ze stanami S 9
i 10 dywizji piechoty znaleźli
sic w diodzc na Zachód Wy-szły
także wojska panccine
I pułk ułanów i nadwyżki z 5
6 i 7 dywizji piechoty tudzież
nadwyżki z ccntiów wyszkole-nia
ai mii i aitylerii Żołnierza-mi
polskimi zajęli się enci li-cznie
Brytyjczycy i polscy ofi-ceio- wic
z Bliskiego Wschodu
Siły dyspozycyjne Naczel-nego
Wodza powiększyły się
wydatnie ale całość polskiego
zagadnienia wojskowego w
Rosji nic była rozwiązana
Przeciwnie — zagmatwała się
OSTATNIE MIESIĄCE
W ZSRR
Pici wszą ewakuacja była
spodziewana pi zez czynniki
polskie i brytyjskie ale jedno-cześnie
stanowiła lakżc nie-spodziankę
Po pierwsze —
przeprowadzona była błyska-wicznie
na tak olbrzymich
przestrzeniach Po drugie Po-lacy
i Brytyjczycy spodziewali
się w tym okicsic uzyskać
25000 żołnierzy a nic około
44000 żołnieizy kobiet i
dzieci Ewakuacja ludności cy-wilnej
z Rosji była co prawda
od dawna przedmiotem zabie-gów
polskich ale decyzja so-wiecka
i jej wykonanie były
nagłe Największym jednak
zaskoczeniem było ogranicze-nie
aimii polskiej w Rosji do
trzech ciągle nieuzbrojonych
dywizji piechoty i nielicznych
oddziałów i ośiodków pozady-wizyjny- ch
Pozostały w ZSRR
tylko dywizje 5 6 i 7 pułk
przyboczny i ośiodki wyszko-leniowe
Rozkaz gen Andersa prze-widywał
że dywizje uzupełnią
swój stan do nieco większych
etatów angielskich Ośiodck
organizacyjny aimii zmionił
charakter na Ośrodek Zapaso-wy
Aimii Ośiodck (en miał
uzupełnić jednostki polskie w
ZSRR i grupować ludzi prze-znaczonych
do dalszej ewaku-acji
Gen Andciś opiera się w
tym czasie na udzielonym mu
przez Stalina zapewnieniu że
jednak pobór będzie kontynu-owany
Zapewnienia lego u-dzi- elił
Stalin dnia 18 marca
gdy zarządzał pierwszą ewa-kuację
Z tego to powodu w
I R
Tecurnseh & Lincoln -
u& I Ul EB1
TJIII1IIWJ£IIE
1 ł
rozkazach
sztabu armii i w raportach do
Naczelnego Dowództwa gen
Andeis mówi wciąż jeszcze o
spławach związanych z wy-dobyciem
z Armii Czciwonej
i z tciciiów Związku Sowiec-kiego
wszystkich obywateli
polskich Tak uzyskane zaśri-b- y ludzkie zamiciza kiciować
przez Ośrodek Zapasowy At-m- ii
do Iranu
W jednym z obszernych
meldunków gen Andeis pisze
że na konferencji w Moskwie
dnia 18 marca pizyizeczono
mu również skompletować u-zbio- jcnic
5 dywizji piechoty
według etatu i
dostaiczyć taką samą ilość
uzbiojcnia dla" o DP Od
ewentualnych dostaw angiel-skich
uzależnia! gen Andeis
uzbrojenie 7 dywizji piechoty
jednostek i
szkól a take uposażenie całej
armii w motorowe środki
tianspoitowe Aimia miała je-dynie
niewielką ilość koni i
wozów
Pizcwidywania i nadzieje
gen Andcisa nic sprawdziły
się Wielka Biytania pizcży-wał- a
ciężki ki yy s w Afryce i
na Dalekim Wschodzie tak iż
nie mogła służyć nam pomo-cą
Idące w tym czasie pizcz
Peisję wielkie ilości broni
amunicji żywności i śiodków
traiispoi iowycli należały do
konty ngentów zagwaiantowa-n- y
cli Rosji Podobnie było ze
sprzętem wojennym i innymi
transpoitami z Amciyki Pod-czas
pobytu na terenie ZSRR
gen Anders nic otizyma! in-nej
broni niż ta któią posia-dała
od początku 5 DI' i którą
trzeba było w marcu podzie-lić
dla celów szkolenia między
wszystkie — o setki kilome-trów
od siebie odlegle — dy-wizje
oddziały I ośiodki Ani
bezpośrednio od Rosjan ani
pośrednio przez Rosjan od in-nych
sojuszników — broń ni-gdy
dla nas w Rosji nie nade-szła
Jeśli chodzi o pobór Pola-ków
na leicnic ZSRR to w
kwietniu stwierdzono wciela-nie
polskich obywateli — ale
do sowieckich batalionów io-bocz- ych
i odbieranie Polakom
tych świadectw
pizy pomocy któiych
więźniów- - Polaków zwolniły
władze sowieckie po układzie
lipcowym Również w kwiet-niu
władze sowieckie oficjal-nie
oświadczyły że sprawa
dalszej rckiutacji polskiej jest
wobec osią-gnięcia
wyznaczonego kontyn-gentu
44000 W ko"ńcu kwiet-nia
władze sowieckie tłuma-czyły
niemożność pizepiowa-dzeni- a
dalszej ewakuacji bra-kiem
śiodków transportowych
a złożone głównie z Polaków
bataliony i kolumny robocze
zaczęto kie-rując
lepszy matciiał do od-działów
liniowych a gorszy
do fabryk
Jeszcze raz gen Andeis
zwraca się do Stalina Apeluje
w sprawie poboru Ale dnia
24 sierpnia donosi do Londy-nu
że władze sowieckie nasta-wione
są na ewakuacje całości
wojska polskiego bez wyjątku
i przewidują jedynie pozosta-wienie
niedużej bazy w Asz-chabad- zie
a to dla późniejsze-go
wywiezienia żolnicizy cho- -
77jir?rinT?gsa-ii?Tii- ] riiTTrmmuTITrTMMr-- g timn mmTóaTiTiniiiriTTs mtrnmTnTHiTrnii rriTrrgrTTniTnTTTTtTinTTfn isY!
BEST WISHES HAPPY EASTER
TO ALL OUR AND FRIENDS
CANADIAN IMPERIAL
BANK COMMERCE
iMiiliS!teliiJiMailiKlMl
Windsor Ont Tc! 252-658- 7
BimiTlMTffiSM
organizacyjnych
powiększonego
pozadywizyjnych
„amnestyj-nych"
bezpizedmiotowa
lozforniowywać
CUSTOMERS
OF
CARNE lanagcr
HAPPY EASTER
TO ALL CUSTOMERS AND FRIENDS"
e ora©
a WisJ
"Where Manufacturing Mnkes The Big Difference"
i sjiake Tina iiappinIcss op tiii? pourit PEorLE
IN' TUR I3L13CTIOX OF OUR T'OUSH 10 l'K
762 OUELLETTE AVENUE — WINDSOR ONTARIO N9A 1C2
TEL 253-211- 1
Ojien (taiły 9 AM t'o G TM
i
i'
-- rf-- — -- "?
Stft'2l
rych i małych oddziałów lik-widacyjnych
Tak więc — druga ewakua-cja
arniii polskiej z Rosji jcsl
postanowiona Idea przymic-iz- a
i współpracy dwu naro-dów
okazała sic zbyt wielka
dla współczesnych reżyserów
aktorów i statystów
Dnia G sierpnia gen Żuków
oficjalnie powiadomił gen An-dersa
o odmownym załatwie-niu
wniosku co do pozosta-wienia
w Sowietach nawet pol-skiej
bazy ewakuacyjnej Rząd
sowiecki oświadczył że nic
może zezwolić na dalsze for-mowanie
oddziałów polskich
lub poboiów w ZSRR ponie-waż
iząd polski nie uważa
za możliwe użycie na fi oucie
sfolmowanycli w ZSRR dywi-zji
pokskich" Ty mczaścm rząd
pol s-k- i szczerze piganął tego
czego wykonać bez pomocy
nic mógł
Wieść o pieiwszej ewakua-cji
spowodowała że do połu-dniowych
republik zaczęły
spływać masami grupy ludno-ści
polskiej przeważnie kobiet
i dzieci Ruch len był pizcwa-żni- e
nielegalny opicial się na
łapówkach i by! umożliwioiw
przez chaos w komunikacji
sowieckiej Podióże takie od-bywały
się w baidzo uciążli-wych
a nieraz stiasznych wa- -i
unkuch Tysiące Polaków o-puszc- zając
miejsce zamieszka-nia
narażały się na aicszto-wani- a
i depoitacje i traciły
dotychczasowe warunki żcia
oraz zasiłki ambasady W re-jonie
armii cywilni Polacy
stwarzali ogromne obciążenie
W sierpniu 1942 r wydawano
posiłki już dla przeszło 60000
ludzi Tizeba tu pamiętać że
kai mienie cywilnych odbywa-ło
--się kosztem jacji żolnici-ski- cj
która w Sowietach W-ynosiła
pod względem kalory-cznym
połowę tego co w
Wielkiej Biytanii lub w Amc-lyc- e
Głód tyfus brzuszny i
czciwonka pizcśladował sku-piska
polskie a prócz tego
około 50% stanów wojsko-wych
zapadło na malmie i
żółtaczkę o baidzo złośliwym
pizcbiegu
Druga ewakuacja objęła
71000 wojska i ludności cy-wilnej
Władze sowieckie ze-zwoliły
na ewakuację oddzia-łów
rodzin żołnierzy polskich
dalej ochionek i sieiocińców
utrzymywanych przez amba-sadę
RP oiaz obywateli Rpli-te- j
narodowości polskiej za
mieszkały eh pizy aimii Wła-dze
sowieckie wykluczyły z
ewakuacji Ukiaińców IJialo-iusinó- w
i Żydów uprzedza-jąc
że natychmiast ewakuację
pi zerwą jeśliby nastąpiło li-chy
hienie temu warunkowi
Kontrola liansportów była
bardzo dokładna i częsta Wie-le
aktów desperarcji i bólu
wydarzyło się podczas opusz-czania
przez oddziały polskie
poszczególnych miejscowości
Podobnie jak podczas pier-wszej
ewakuacji ruch odby-wał
się na Krasnowodsk a
następnie pizez Morze Kaspi-jskie'
ale część Polaków prze-szła
do Peisji drogą lądową
przez Aszchabad Ż reguły
iianspoitami cywilnych opie-kowały
się specjalnie wyzna-czone
oddziały Wojskowe
Wojsko polskie na terenie
Rosji pizestalo istnieć Pozo-stawiło
za sobą krzyże namo-giln- e
i wspomnienia wśród
mieszkańców którzy życie te-go
Wojska obserwowali
Żołnierze polskiej aimii
wschodniej pochodzili ze wszy-stkich
części Rzeczypospolitej
Najwięcej było z ziem wschod-nich
W Rosji byli bądź jeńca-mi
bądź więźniami a znów
inni — szczęśliwsi — przy-szli
do wojska polskiego z
wolnej zsyłkj z fabryk oraz z
oddziałów Armii Czerwonej
Prawic bez wyjątku u żoł-nierzy
tych wyrobił się bardzo
silnie siosunek negatywny do
ustioju sowieckiego i komu-nizmu
Pod względem dyscyp-liny
formalnej i wewnętrznej
oiaz w zakresie umiłowania
ojczyzny i zwyczajów polskich
żołnierz ten stał na wspania-łym
poziomic Pod względem
wyrobienia społecznego i na-rodowego
uderzała w tym żoł-nierzu
wysoka dojrzałość Był
lo poza tym żołnierz najbar-dziej
załiaitowany w sensie fi-zycznym
i psychicznym Słab-si
— umarli
Nad cala spiawą i przebie-giem
organizacji Polskich Sił
Zbrojnych w ZSRR ciążyły
ratalnie dwa fakty Pierwsy z
nich miał naturę polityczną
Z wypowiedzi przy dzielony cli
do polskiej aimii oficeiów so-wieckich
i z wiciu innych nie-dwuznacznych
objawów insro
daw'ało się wyczuć że Rosja
(Dokończenie lia sir 22)
1
Kr
m
s?
I
5?
imgjFffipiiiin
Życzenia z Windsor
ljijiiiiiiiLiiii
liAPPY EASTM
to all our Customers and Friends
JJUWmjfJL
CATERING WEDDINGS BANCJUETTS
SJIOWRRS
Howard Windsor Ontario
254-320- 3 N9A
HAPPY EASTEP
Customers Frićmls
EUROPA TAILOR
UNIFORM CLOSET
Bcauficians Waltresses
Alterationi"
1626 Ottawa Windsor N8Y
252-581- 1
HAPPY EASTER
Customers Fiicnds
RrAinMCDCj a?iuDrECiDr mAAmAiDiifi:
1365 Tecurnseh Windsor
252-115- 1 N8V
HAPPY EASTER
CUSTOMERS FRIENDS
Ottawa Windsor N8X
253-672- 4 253-657- 6
GLASER
GRAHAM
HAPPY EASTER
Customers Fiiends
cabbage
pierogi gulash
1959 Ottawa Windsor N8Y
252-156- 5
- % m ' — i
'
S--!- 4-nl i i i i JUi Wiv-T- inV Wa łiJiŁł WTi1tTŁI I
TO
AND MANY MORĘ
900 Ave —
Tel 1S5
to all our and from
Nursos © ©
"Free
${„ 1R1
Tel
to all o?? Polish and
S Rd E Ont i
Tel IGO- -
TO ALL OUR AND
fi
898 St — 2C8
JACK STEIN DAVID
BELL
to all our Polish and
Home madę rolls
&
St 1R6
Tel
życzy
POLONII to WINDSOR
Właśc DON CLARKE
RADNY MIASTA
WINDSOR
1044 Howard Ave Tel 254-450- 2
Windsor Ont
--+— + m — ♦- - - —
OVER 75 YEAUS DEDICATKI) SERYICE W
WESOŁYCH ŚWIĄT
życzą
Dyrektorzy Domu Pogrzebowego:
FRANCIS L JANISSE
JULES L JANISSE
ALI5EMY N JANISSE
JAMES C
DENIS E TIESSEN
ĆMWl ANN NOKKIS
1700 Teciimseh Rd E Windsor Ont
Tel 253-723- 4 N8W 1C7
jQ3[Ei§ilEjili
(ONTARIO LIMITED)
OTTAWA CABBAGE R0LLS
Wesołego
Alleluja
WIELKANOCNYCH
CARMIClfAEL
Ml
va
—i1
OF