Zwilazkowiec Alliancer, January 16, 1955

              mu
""MgUjiljlK SMW5&_-M- ili f ft $$ " ?%W n'W'ii'SCMKSESS [AŁi UJpijTV'raMr7lrltilhMnjiVJfjicHi4Itrtr'--- - tFiYf ' „„5IS£KS'5~— irt rtto yłwmHiójyM-ftJuuwitł!''--
1
-- -- ""f'OTwiiy'i#r'łt'ji(-B-T(-- v -- nei W"fTewO'-'"-f irĘmj7j'i'iT'ari1'v n WWatisiASTir-fti- i j '- - "ji-- m wwiMsPSif£yia 4h - ' mm w a WłM
talMll4lMMil- - 3
—— i 1 DZIAŁ i
fn n n łt Mt k 1i
ifBł-k- W iwt r - tda
[popularno
naukowy
i
literacki
--w
vNTNBi
flfKUBAŃSKl '
Strzelecki odkrył
884 roku wj bitny geoiog
CTkni sir Roderick Murchison
! Tbadając iit
góry Uralskie doszedł do
przekonania ze w Australii znaj
dujotsic wielkie złoża złota Opie
"'frafin 'się nad tym że geologiczna
fstrukWa Gor Błękitnych w Au
tCśtralfi jest podobna do gór Ural
'jskićh gdzie złoto zostało odkryte
:iBył4ak pewny siebie żr wystąpił
'źTpublicznym żądaniem by wysła--
nofdo Australii bezrobotni eh gór- -
'Jiikpw z Konwalii w poszukiwaniu
'złQt'a!VÓczesny minister kolonii
'lordJGrey odniósł się jednak bar--
"źofchłodno do tego projektu
07nTnifzamv Drży okazji że w li
„sciąido Times'a" opublikowanym
wdmu io ctvP7nii 1R54 r Mur
chison ujawnia że pierwsze dowo- -
'dySistnienia złota w Australii
otrzymał "od swego dystyngowane-iotprzyjaciel- a
hr Strzeleckiego"
który- - przywiózł do Anglii różne
okazy skał z Australii łącznie z
Vróbkami złota potwierdzając w
'tenlsposób jeszcze raz e to Strze
lęcjci' był właściwym odkrywcą
złota w Australii £% 1849 r niejaki V J Smith
odnalazł 'złoto lecz władze i w
'tyml!wypadku nie pozwoliły na
ujawnienie tego faktu
pwTlutym 1851 r górnik z Kali-fornii
niejaki Hargreaves odnalazł
zJpto" w Bathurst i przekonał wła-dzefaustralijsk-ie
że należy to od-liryc- ie
ujawnić Pryczyną było że
"w"Kalifornii odnaleziono złoto i lu-dzl- e
z całego świata udawali się
'dóTkalifbrnii Z' Australii również
'nieliczni osadnicy zaczęli uciekać
'doikmeryki Władze doszły zatem
dofprzekonanla że wiadomość o
odkrycia_izłota w Australii nie tyl--TcoTSaham- uje
dalsze ucieczki lecz
igrzećiwnie sprowadzi nowych osa-dników
do Australii W ten spo
sób Hargreaves był pierwszym
!kYóry przystąpił do eksploatacji
jizłDta--w(Australi-
L:
Za swoje odkry- - HtTCiiotłoir'zymat on uuj i£auju łniiunununnu
'suma na owe czasy ogromna Jak
oiiżpodkreśliliśmy Strzelecki do- -
IkTonał swego odkrycia zupełnie
'bezinteresownie'
vĘW ten sposób więzień z kolonii
(kąrnej uroił sobie złoto Strzelecki
'pierwszy to złoto odkrył i zbadał
bezTpraktycznych następstw Mur- -
ićhlson wywnioskował złoto ze swo- -
'jejpeorii a Hargreaves rozrekla- -
rrnowął to złoto i zrobił na tym
majątek
Badając źródła odkrycia złota w
AusTralii napotkaliśmy w "T-imesie'
z" 7 lipca 1852 r na raport
{gubernatora Victorii J Latrobe
opisujący co się działo gdy roze
szłajsię wiadomość o odkryciu
'źłolą!
t
'-W-ciągu
trzech tygodni całe mia-śta]fja- k
Melbourne1 i Geelong opu-stoszały
Cała' ludność męska: ro-botnicy
sklepikarze rzemieślnicy
„
rrnechanicy służba urzędnicy far-merzyj- ia
vv końcu także 't zw kia- -
'sywyższe udała się na poszukiwa-'nie- ?
złota Opuszczono własne do--myiskle-py
przedsiębiorstwo- - zie- -
-- JK
(_l
J" "
Czytamy w montrealskim "Pe- - tif:Tnurna " w dziale ZWieizeu
n Dorad: "Maiac 15 lat chodzę na
Upolowanie na chłopców za po-tjzwolenie-m
rodziców oczywis- -
lcie"'
4MNato Jeanette Bertrand pro-Anyadzą- ca
ten dział odpisuje ze
według niej 15 lat jest trochę
wcześniej na te "polowania
-- "ifdodaje: "Zaczekaj trochę Gdy
obędziesz miała lat 25 — obrzyd-ną:c- i
już chłopcy"
Madame czy Mademoiselle
wSeanette musiała swego czasu
Jbardzó intensywnie "polować na
chłopców" jeżeli w wieku lat 25
jiiżljej oni obrzydli
fjtjuz trzeci rok z rzędu Ken
4Biddle właściciel fabryki w mie-liście
amerykańskim Shendan wy-"Iwies- ił
ogłoszenie że da po $100
Stymze swym pracowników kto- -
S't7v nnpclana oalic Mądry pracodawca próbujący
tlwalcżyc z bezsensownym mees-Jltetyczny- m
szkodliwym dla zdro-£#wi- a
i kosztownym' nałogiem
--pl Grek Arystoteles Onassis mi-7ślioVe- ro
którym "prasa sporo p-ląsała'
ostatnio w związku z przy-Sfaresztowani- em
jego okrętów po-ułiu-jałnw-
Mi hP7nrawnie wielory--
- bv u wybrzeży państwa połud- -
"jilowo-amerykańskieg- o Peru- - —
pociągany jest obecnie we Frań--
acji ao uuputticuuoiiu' — —
aSSS3SSS35SSrSS22S12S22S
Sekcja Druga
'
zioto w lustralii
mię rzucono wszystko by sa? tyl-ko
szvbko wzbogacić Szkoły losta--
łv zamknięte handel zamarł prze
mysł przestał istnieć jednyn sło-wem
całe życie miast uległo spara
liżowaniu W więzieniach i kolor
niach karnych dozorcy i pey onel
uciekli zostawiając t więzienia na
pastwę losu Więźniowie oczywi
ście uciekali za nimi Policjanci
podawali się do dymisji ogarnięci
gorączką złota 'i miasta pozostały
bez policji Gdy do portu zawita!
statek wszyscy marynarze i ofice-rowie
czym prędzej dezerterowali
by zająć się szukaniem złota Na
yet służba w szpitalu dla waria-tów
uciekła i gubernator w swoim
raporcie zaznacza sucho że to bar-dzo
szkoda gdyż zakłady dla wa-riatów
nigdy nie były-ta- k potrzeb-ne
jak w tym okresie
Gorączka złota która- - sparaliżo-wała
całe życie gospodarcze Au-stralii
wywołała rozpacz admini-stracji
Niektórzy domagaji się
ogłoszenia stanu oblężenia i wyda-nia
zakazu poszukiwania złota
Żadne jednak środki nie pomogły
Ludzie oszaleli na punkcie złota
Niektórzy stali się w ciągu dni mi
lionerami i pieniądze te tracili ró
wnie szjbko jak je zdobywali
Do Australii przybywali w tym
czasie awanturnicy ze wszystkich
krańców świata Ludność Yictorii
która wynosiła w 1850 roku 70000
podwoiła się w ciągu roku a w
1855 r wynosiła już 333 000 To
samo1 działo się w innych prowin
cjach
"Jeszcze może warto dodać ze
ten sam "Sydney Corning He
rald" który obecnie kwestionuje
pierwszeństwo Strzeleckiego wów-czas
również wyrażał' mylne poglą
dy Najpierw twierdził 'że złota
jest na pewno niewiele a później
(w numerze z 19 maja 1852 roku)
zapowiedział że odkrycie złota
sprowadzi na --misiiaiiy --Kaiasiiuiy
straszniejsze od trzęsienia ziemi
i epidemii Te ponure przepowie-dnie
nie sprawdziły się Gorączka
złota szybko przeminęła i kraj
wrócił do warunków normalnych
Dzięki jednak odkryciu pusta Au
stralia zaludniła się i rozwinęła się
w wielki i bogaty kraj W tym roz-woju
zasługi Strzeleckiego ode-grały
niekwestionowaną rolę
HUMOR KRAJOWY
W POLSCE MAŁO
KOMUNISTÓW
Przy budowie Pałacu Kultury
WnWarszawiezatrudnieni byli so-wieccy
robotnicy i technicy
Dwóm takim robotnikom oby
watelom sowieckim p'ozwolonp
wyjechać do rodzinnej Moskwy
na kilka dni urlo"pu Tam pytano
ich czy dużojest komunistów w
Polsce W odpowiecłzi nato pyta-nia
zabrał elos Zieńka:
"Nien'est ich wielu bo jak na
rogu ulicy- - zapalał się czerwony
sygnał: tylko ja i Wańka prze- -
chod-ziliśm- y na drugą stronę a
ink ukazywało sie zielone świa
tło to wszyscy Polacy przebiega-li
jezdnię"
wej za otrzymanie pewnych ko-rzyści
finansowych na podstawie
kontraktu poapisanegu h"c'
niego airamenieni iiJjamjii
który bardzo szyDKo zuiaM m
piętnie czyniąc ten dokument
bezwartościowym prawnie
Nieładnie panie milionerze!
Zanotowane (podobno) w so-wieckiej
sali' sadowej Sędzia do
aresztowanego: "Nie jest dozwo-lone
towarzyszu umierać z gło-du
na poddaszu pisząc poezje W
naszym ustroju ludowym umie-rając
z głodu powinno się wyko-nywać
jakieś prace użyteczne"
Todnn 7 ilustrowanych wydaw
nictw1 lorontońskich podało osta-tnio
zdjęcie przedstawiające kla-syczna
scenę "sportową" okłada-nia
sie pięściami i kijami graczy
w hokeja Z podpisu wynika ze
jeden z tych mjącycn się 10 no-wi- e
Meeker który jak to jest z
duma" podkreślone — był w
tym czasie posłem do parlamen-tu
Nie podano jednak kto te chu-Hcrańci- -n
hh'atvke wv2rał i czy
nan Doseł "ojciec narodu!' nie
potradał czasem przy tym mcy- - j :„ "pnnrłmram" kilku ze- -
bów co by mu utrudniło wygła-szanie
mów w parlamencie
Jeżeli w powyższym wypadku
pozostawiono czytelników w ner
======
--————
M
SSSZZSJffl
NR 3
Łfv„
k J
%s': iM
'MiJ"łJ'ŁyTT!vnrTi
IŚSfflHk:®
rtflltótfiBJK-CWIcUŁ-- !
- W IfWłSWMMSWWiJMafl' %
mr:ysiWs7H£VMHf" mT!I"i&I Ar ~ j - m
Zdjęcie powyższe które ukazało się w okresie świątecznym
w dzienniku torontońskim "Telegram" demonstruje staro- -
nnldi -- yjvisit uncfa! łamania 4o onlatkiem
piękne młode innu- -
Polki w strojach naiodowych to córki do-brzeznan- ych
Polonii torontońskiej działaczy organizacyinych
panny Józia Dobosz Wanda Portkówna
E W GRENFELL
dobyto "latający s
Podajemy tę ciekawą notal
ke za prasą anglojęzyczną
nie mogąc oczywiście gwaran
tować naszym czytelnikom
prawdziwości podanej w niej
informacji
Redakcja
Na malutkiej wysepce mora
Północnego u wybrzeży Niemiec
prowadzone jest tajne badanie
mające na celu stwierdzenie czy
wybuch bomby wodorowej na
Pacyfiku spowodował spadnię-cie
na ziemię "latającego spod-ka"
Wyniki adan wstępnych
były podane ostatnio w-Osl- o sto-licy
Norwegii przez dr Hansa Lo-bere- a
naukowca norweskiego
ktńrv 7anewnia ze badaiacy o- -
mawiane zjawisko ustalili już
zdumiewające fakty
W swym raporcie ur Looeiji
podaje że pękanie przednich
szyb samochodowych (wind-shields- )
które kilka miesięcy te
mu tak intrygowały mieszkań-ców
--Ameryki północnej będą
zapewne mogły być wytłumaczo-ne
na 'podstawie zdobytych przez
komisje informacji Opiera o:i
to twierdzenie na rzekomym fak-cie
że ów "latający spodek" któ-ry
spadł na tę wysepkę zaopa-trzony
był w przyrząd zdolny do
powodowania pękania szyb za
pomocą promieni magnetycz
nych
Wyspa wenoaząca iu w gic tu
Helgoland która służyła Niem-com
za bazę dla ich łodzi pod-wodnych
w pierwszej wojnie
światowej Dr Loberg sądzi ze
ów "latający spodek" znalezio-ny
na niej był zmuszony do lą-dowania
gdy wybuch' bomby wo-dorowej
stworzył warunki atmo-sferyczne
przy których nie 'mógł
on dalej utrzymywać się w po
wietrzu
Rvło to nrzvmusowe lądowa
nie a nie spadnięcie czego dowo-dzi
fakt że większość instrumen-tów
"spodka" było w dobrym sta-nie
Na ziemi niedaleko tego ta
jemniczego okrętu powietrznego
znaleziono szczątki 7 ludzi By-ły
one zwęglone do takiego stop
wy szarpiącej niepewności nie
ma jej gdy chodzi o inny incy-dent
opisany kilka dni temu
przez torontoński "Telegram"
Richard jeden z czołowych
graczy montrealskiej drużyny
hokejowej potrącony zbyt we-Hłn- c
nies?o silnie przez jednego
z przeciwników" strzelił jak ra-- „
kieta poprzez lodowisko wbił
swój kij hokejowy w usta swego
oponenta wybijając mu ząb po-wodując
jedna z najhaniebniej-szyc- h
Tdisgraceful) bijatyk wi-dzianych
w ostatnich czasach na
boiskach torontońskich"
"Telegram" komentuje redak-cyjnie:
"Hokej jest piękną grą
i obowiązkiem wszystkich zain
teresowanych jest nie czynie z
niego brudnego sportu
"Związkowiec" pisze to od da-wna
Ale hokej -- pozostanie "bru-dnym"
brutalnym sportem jak
rihieo nubliczność będzie kasowo
popierała właśnie tego rodzaju
widowiska
Dwaj psychiatrzy kalifornij-scy
zapewniają że utrzymywali
kaczkit w dobrym humorze "po-zwalając
im dziobać obraz przed-stawiający
apetyczny karm"
Nie wątpimy że kierownic-ctw- o
łagrów sowieckich nie o-mies- zk'a
wyciągnąć odpowiednie
konsekwencje' z tych ciekawych
doświadczeń Aby zaoszczędzić
kosztów malowania smakowitych
potraw można by się posługi-wać
kolorowymi fotografiami
stołów zastawianych na bankiety
starszyzny partyjnej
Jeszcze jedna sugesua łe
mim MM—W—WWTTWMI W"W llwl"'W"lTirrBH"VTH"T""-J?- M' W-LT- — JJLJMŁJ J-ŁM-
1rmm- M —
"ZWIĄZKOWIEC" STYCZEŃ (JANUARY) 16 1955
¥i j " ___-- - t Te
—
'
—
i
i
V
—
—
T--
~
~-
- -- -
—
-- T
i
saw)~ ł i"-u-" :?--
'ifcWiK ' ~t--tesNXu4
i '
9?
nia że nie możnaJ)jło ustalić jak
one wygiaciaiy przeo śmiercią
Jest możliwym ale nie pewnym
ze byli to pasażerowie tego
"spodka" (Innymi słowy autor
nie wyklucza możliwości że byli
to nie mieszkańcy jakiejś innej
planety — załoga "spodka" lecz
mieszkańcy wyspy którzy znale-źli
sie przypadkowo w miejscu
w którym "spodek" lądował i któ
rzy zostali spaleni na skutek dzia-łania
jakiejś tajemniczej broni
w którą ten latający przyrząd był
wyposażony Red)
Dr Loberg który swego czasu
otrzymał nagrodę węgierską „dla
fizyków twierdzi że podawane
przez niego informacje zostały
mu zakomunikowane przez jed
nego z jego kolegów! członka ko-misji
badającej opadły na Ii'el-gol- a
ndzie "spodek"
"Działo magnetyczne" tego
spodka które miało spowodować
pęknięcie ponadnL-50-0
--szybtoS-a-
mochodowych
w Stanach Zie"- -
dnoczonych i Kanadzie — było-- 1
oy( rowmez wyiiuiuauzemem K-atastrofy
lotniczej która miała
miejsce ńa"d lotniskiem amery-kańskim
kolo Fort Knox! W dniu
wypadku dostrzeżono" nad lotni-skiem
jakiś bliżej nieokreślony
latający przedmiot Kapitan lot-nictwa
amerykańskiego Bandell
który wtedy był właśnie w po-wietrzu
niedaleko lotniska — po-czął
ścigać len przedmiot i podał
przez radio ze posuwa się on
mniej więcej z polową szybkości
jego samolotu i że go dopędza
Według niego ów "spodek" miał
powierzchnię metalową i był o-grom- nych rozmiarów Po chwili
kapitan zakomunikował że ści-gany
przez niego spodek przy-śpieszył
swój lot i ze leci i taŁ
sama śzybkościąxo samolotto
jest 3G0 mil na godzinę Bandell
radiotelefonował lotnisku że bę
dzie ścigał "spodek" do wysoko-ści
20000 stóp poczym będzie
zmuszony do poniechania pości- -
8U- - Była to jego ostatnia i omo-wa
radiowa Zniknął on z oczu
obserwatorów a w kilka godzin
by te zdjęcia szybko podległy
zniszczeniu przy tych "psycholo-gicznychbankietach"
Dziennik torontoński pisze:
"Znaliśmy człowieka który od
czasu do' czasu przejeżdżał pół
kontynentu by napawać się pięk-nem
saskatchewańskich zacho-dów"
„ Nie śmiejmy się O ileż ten
człowiek był mądtzejszy od tych
co jechali setki mil by obejrzeć
pięcioraczki Dionne!
Rozsyłana przez poselstwo re-żymowe
w Ottawie bibuła propa-gandowa
pod tytułem "Polish
News Items" zawiera m intaki
ustęp: "Militaryzm niemiecki ni-2d- v
nie ukrvwsł- - swych celów
iibrutalnie stwierdzał'swe aspira-cje"
Macie rację towarzysze!
Zanomnieliście jedynie dodać:
"Tak iak komunizm nigdy nie
ukrywał swego planu podboju
całego świata
Małe przeoczenie ale charak-terystyczne
Amerykańska para małżeńska
stacjonowana czas jakiś służbo-wo
w Niemczechzachodnich za-adoptowała
tarm dziewięcioro
dzieci'
Oczywiście nie można' winić te
dzieci za zbrodnie Hitlera i na-rodu
niemieckiegoNiemniej -- nasuwa
się myśl że nie byłoby źle
gdyby wśród tych zaadpptowa-nyc- h
sierof "byłoprzynajmniej
kilka innych narodowości osie-roconych
właśnie na skutek tych
zbrodni niemieckich i skazanych
niei by nie dawać zgłodniałymi w --Niemczech na nienormalne
łagiernikom noży i widelców bo U smutne życie
A VISSON
Skrót i "United Nations World"
Sześćdziesięci-opięcioletn- i dr
Antonio de Oliveira Salazar dyk-tator
Portugalii paez ostatnie
ćwierć wieku — zajmuje wyjąt-kową
pozycję pomiędzy mężami
stanu Zachodu Żaden z nich nie
posiadał takiej Madzy przez tak
długi xokres czasu i niewielu z ' i
później ciało jego zostało odna-lezione
wśiód resztek rozbitego
samolotu o kilka mil od lotni- -
Jeżeli owe "działo magnetycz-ne"
jest istotnie w dobrym sta-nie
— można będzie stwierdzić
czy może ono nie tylko powodo-wać
pękanie szyb ale również
niszczyć salnololy
Dr' Loberg przypuszcza że' ten
"spodek" wylądował posługując
sie do końca swoimi przyrząda-mi
Komisja badająca go obser
wowala go najprzód na wszelki
wypadek przez dwa dni z dale-ka
zanim członkowie jej odważy-li
się podejść do niego
Uprzednio jednak zbadano
przy pomocy specjalnych przy-rządów
czy ow "spodek" nie wy-daje
jakichś szkodliwych dla lu-dzi
promieni
Wszystkie siedem zwęglonych
ciał „zdawały się być zwłokami
mężczyzn tego samego prawie
wzrostu — około 5 stóp i 8 cali
i w wieku od lat 25 do 30' Wszyst-kie
wykazują zęby w doskona-łym
stanie
Komisja' badająca to wydiirzc-ni- c
sądzi że chodzi tu o pasaże-ió- w
'"'spodka" którzy zginęli w
pożarze wewnątrz tego statku
powietrznego spowodowanego
prawdopodobnie szybką zmianą
ciśnienia' atmosferycznego przy
zbyt raptownym opuszczaniu sie
"spodka" Lądowanie było wi-docznie
tak' brutalne że wyrzu-ciło
ciała nazewnątrz
Zadziwiające są wymiary tego
"spodka'': 91 stóp w przecięciu
ił 70 stóp wysokości Ciekawe że
wszystkie wymiary tego "statku''
'dzielą się "na 7 '
- Na taDiicy Koniroinej uyi sze-e- g
guzików ale komisja nie ii- -
staliła dotąd jak? energia poru
szała ten tajemniczy przyrząd i do
latania Dr Loberg przypuszcza
że była tu zużytkowana energia
linii magnetycznych o1 których
wiadomym jest naukowcom że
opasują 9 planet systemu sło-necznego
W każdym razie 1en
olbrzymi "spodek" nie posiada!
ani "motoru ani'śmigi (propellerj
jeżeli jednak stosowano tu ener
pp magnetyczna — te rirzyrza- -
dy nieJwbyly potrzebne i statek
ten poruszał się tak Jak gwóźdź
przyciągany magnesem
Przyrząd do lądowania przy-pominał
trójnóg' z lrzech wiel-kich
cylindrów' metalowych któ-re
można było nastawiać w do-wolnym
kierunku Nie było w
całym "spodku" 'śrub czy nitów
a między metalami użytymi do
fabrykacji tej latającej maszyny
były dwa nieznane' "ziemnym"
naukowcom
Metal z którego zrobiona była
zewnętrzna powłoka był lekki
i ('przypominał aluminium Był on
jednak tak twardy że nie tajał
przy lemperaiurze iouuu rarjn-heit- a
(termomeliu używanego w
Kanadzie)
Pomimo ogromnych rozmia-rów
statku — dwóch ludzi ino
glo z łatwością podnieść go z je
dnej strony
Pomimo ze nie zostało denni- -
tywnie ustalone że zwęglone
zwłoki należą do załogi'"spodka"
— wewnątrz jego znaleziono jak-by
kabinę mieszkalna z wygod
nymi łóżkami umieszczonymi pię-trami
przy jednej ze ścian
W dwóch naczyniach wewnątrz
''spodka" znaleziono płyn przy-pominający
wodę ale tizy lazy
od niej cięższy W specjalnym
uchwycie na ścianie kabiny zna-leziono
rurez jakimiś pigułkami
któie mogły być pożywieniem
załogi
Aparat radiowy "spodka" był
bez zwykle używanych rurek (lu-be- s)
beżjdiutówczy anteny i byl
wielkości jedynie sporej paczki
papierosów
Znaleziono również niedopalo
no resztki jakichś broszur ale
eksperci nie byli w stanie odcy- -
frować- - śladów pisma
Gdy ten artykuł był pisany —
dochodzenia w omawianej spra--
wir njf hvłv inctnya nnńp?nnn
Cała ta sprawa wydaje się fan-tastyczną
jednak nie mamy ja-kichś
konkretnych podstaw do
sądzenia że jest ona produktem
wyobraźni autora i że ekspert dr
Loberg na którego autor się po- wołuje jest osobistością zmyślo-ną
Może w niedalekiej przyszło-ści
będzie opublikowany raport
oficjalny w tej sprawie i wów-czas
wiele wątpliwości będzie wy
jaśnionych
Redakcja
Ul i:tMIUUłlJ!aWHIU4qi!l
Second Secłion
nich może utrzymywać że zrobi-ło
więcej dla ich krajów A Jęd- -
naK maio jesi uinuyMiw miu
znanych przez "szarycli ludzi"
Napoleon powieuziai u wtuu- -
na stonca roriugaiuj juuun a
nniifins7ycli uortow świata —
iest kluczem do Europy śród-iicmnomorski- ejj
To określenie
jest' słusznym i' dziś Portugalia
po atlantckiej' stronie poiwys-p- u
hiszpańskiego 'leży' na głów-nych
i
szlakach lotniczych łączą-cych
Europę Afrykę i obie Ame-ryki
A znaczenie tego-kraj- u jest
ogromniewzmożone przez posia
danie przezeń wysp „Azorsiucu
lezących w połowie drogi między ' bazami lotniczymi na Nowej
Fundlandii i kontynentem euro
pejskim Wyspy te postawione
urzez' Salazara w roku 1044 do
dospozycji aliantów — przyczy-niły
sie znacznie 'dó powodzenia
tak zwanego "airliftu" berliń-skiego
loku 1948 kiedy to set-ki
wielkich samolotów amery-kańskich
zostało wysłanych po-śpiesznie
poprzez Azory ~~
do
Frankfuitu
Portugalia jest małym krajem
posiada ona jednak'tczwarlc'z ko-lei
co do wielkości imperium kor
lonialne izałożone przez jej od-wazny-cli
i wprawnych żeglarzy
w 15 i IG wieku Jej dwie wiel-kie
kolonie afrykańskie — An-gola
r Mozambik obfitują w" su-rowce
strategiczne: kauczuk dia-menty
puemyslowe rudę 'man-ganową
miedzianą żelazną i na-wet
uranową „ Po swych' dniach chwały i bo-gactwa
Portugalia przeszła przez
długi okres upadku „zamieszek
politycznych' pustek w_skąrblo
państwa korupcji zaburzeń i
i morderstw politycznych
'_ W roku 1908 „rewolucjoniści
zamordowali kiola Karola i na-stępcę11
tronu Vr dwalata póź-niej'
ogłoszono' republikę Ale
sytuacja się wciąż pogalrsźala
Na przestrzeni 16 lat Portugalia
mialaj 43 rządyt20VTzab"urżeń
ulićźnyclut8 "prezydentów j'z któ-rych
trzech zrezygnowało jeden
został' złożony z urzędu a jeden
zamordowany"
Potem w jMku 1926 zamach
grupy wojskówycli skończył z u-stroj- em parlamentarnym W kil-ka
dni później samochód pełny
oficerów przybył do Santa Com-ba
spokojnej ' wsi położonej
wśród sośeń i drzew oliwnych
Tam Salazar 37-let- ni wówczas
profesor ekonomii spędzał swe
wakaejc ze swą matką w rodzin-nej
wsi
"Potrzebujemy ministra skar-bu
który byłby inteligentny ucz
ci wy i odważny" powiedzieli mu
oficerowie Sądzimy ze pan
jest takim człowiekiem"
Ale Salazar potrząsnął 'głową
przecząco "Moja matka jest bar-dzo
chora Nie mogą jej lu( pozo- stawić" Gdy oficerowie nastąwa-1- 1
poradził się on swej matki
"Przyjmij mój synu" powie
działa Jeżeli przybyli' tu do cie-bie
T-- widocznie potrzebują cie-bie"
J Salazar udał" się do Lizbony"
zdecydowany tak prowadzić' go-spodarkę
państwową jak") jego
matka prowadziła gospodarstwo
domowe — nie wydając więcej
niż się miało w kasie Wystarczy-ło
mu pięciu dni by zdać sobie
sprawę ze nie pozwolą mu na
wpiowadzenio w życie jego- - sta-lomodny- cli koncepcji Więc po- wiódł do uniwersytetu w Coim-br- a
Pozbawiony całkowicie am
bicji bsobistych Salazar byt za
dowalony z możliwości naucza- -
nia studentów tego uniwGrsyte- -
tu - jednego z najstarszych w
Europie
W dwa lata później znów woj-skowi
zapukali do jego drzwi
Zaprowadzili oni porządek poli-tyczny
nie bylii jednak' w stanie
rozwiązać zagadnień gospodar-czych
'kraju Salazar zgodził się
przyjąć na siebie obowiązki mi-iilsl- ra skarbu pod „warunkiem
jednak źe on' jeden będzie dejfy-dow- ał
o wydatkach ' państwo-wych
Warunek ten został przy-jęty
i w kwietniu 1928 roku udał
się on do stolicy 1 odtąd tani już
pozostał
Dr Salazar dokonał prawdzi-wego
cudu finansowego Zba-lansow- ał budżet skonsolidował
dług narodowy i zrobił z pienią-dza
portugalskiego (eskudo)' --—
"twardą" walutę Nawet dziś na-leży
on do tej samej grupy uprzy
wilejowanej co amerykański do-lar
lub frank szwajcarski! "Lon-don
Times" nazwał Salazara "je-dnym
z największych ministrów
skarbu naszych czasów"
Nie spoczął on jednak po tym
na przysłowiowych laurach Był
bowiem przekonany że' kraj je-go
nie może stanąć prawdziwie
na nogi bez daleko sięgających
reform politycznych i społecz
nych Iragiczne losy krotkotrwa
łej republiki portugalskiej prze- -
kobiet dzieci
i
czytelników
1
1
5
I
I
I
I i
konały go że-"gentlcmeńs-kn
flo
gmatyćzny" brytyjski system
parlamentarny nie odpowiada!
''namiętnie niesfornemu" tempe-ramentowi
'jego rodaków 70%
których nie umiało ani czytać '
ani pisać? Jako szczerze wierzący
katolik od dawna marzył on o
"chrześcijańskiej sprawiedliwo-ści
społecznej"
W roku 1932'zostal premierem
ułożył konstytucję jednoczącą
cechy ustroju "autorytatywne-go"
z chrześcijańską sprawiedli-wością
społeczną Ten projekt
konstytucji został zatwierdzony
przezplebiscyt powszechny) i stał
się podstawą reżymu Salazara
Wszelkie partie polityczne" zo-stały
zniesione Władza ustawo-dawcz- a
i wykonawcza zjednoczo-ne
'sa w osobie prezydenta (p
August Zaleski musi" bardzo" zaz-drościć
Salazarowi!rRed) Ponie-waż
Salazar jest zdania żewskla--
żaną jest krytyka 'społeczeństwa
— przewiuziiii unw swwj Kuusiy
tucii Zgromadzenie Narodowe
wybierane co 4 lata które oma
wia ijeuyiuuj wniesione przu
rząd projekty praw i Izbę Kor-poracyjną
składającą się z przed
stawicieli pracodawców" robotni
ków-- i profesjonalistów zada-niem
której jest omawianie za- -
gatinień społecznych f gospodar-czych
_ Salazar jednak- - jest przeciwni-kiem
zbyli daleko sięgającej in- -
gerencji rządui' uważa'że "włas-ność
prywatną jest' najbardziej
wydatnym jnśtrumentem" postę
pu gosouarezego " Na podstawie ulóżbnejprzez
Salazara konstytucji! obywatel'- - nortutialski może bv& uwięziony'
za planowanieobąlenia przemo
cą ubiiuju iiiepouiega on je: nak karze śmierci „ j Prasa' jest
cenzurowana niemniej tolerowa-neniektórewydawnierwa- nie
popicrajiądeSalazara"" "
itłitt Aim lpn!ftjni T3Hłin
lji' opozycją vyielu intelektuali-stów
'nie pochwala i reżymowego1
paternalizmu Chcieliby oni-rów-"- 1
nież mieć calkpwjciefwolnąfpnM
sę Sątóni zdania) źe spoleczeń-- "
siwo"poriugaisKicuorosiofaou-stroju-dcmokratycznegorTrzed- e
wszystkim są oni przeciwnikami
dyktatury nawetlgdy jak'wr'tym
wypadku jest pnadobragdvż'są
(wszelkre(szanśeżev przyjdzie po
niej inna która pędzie zła
i
Ale nawet krytycyuśtroju mu-sz- a przyznać) ze dał' on Portuga-lii
zdumiewający postęp gospo-darczy'
'WzaKrcsie stosunków
międzynarodowych — Portuga-lia
stała się członkiem Organiza'
cji Paktu") Północno-Atlantycki- e- goi popiera dążenietanówZjc- - f]rnn7nri vAM ufllii-imlriitiłnTi-łA- L
ńia~ Hiszpanii do zachodnio-eur- o
pejskiego ugrupowania obronne-go
"Przez ćaly czas swej' działalno-ści
państwowej Salazar pozostał'
człowiekiem który przyjmuje1
bardzo mało wizyt oficjalnych
ńiebierze" udziału w konferen-cjach
międzynarodowych i wy-stępuje
publicznie"mJ lub dwa
dovroku ~ s
W swychi przemówieniach --?
pisanych a nie wygłaszanych oso- biście — Salazar nie--' robi nigdy
obielnicnlecz analizuje sytuację
wyjaśnia ćo było dotąd dokona- -' he -t- łumaczy jakie dalszewysił-k- i
są niezbędne dla 'osiągnięcia1
nowych jcelow "" Gdy zwrócono s„ivę' do niego o
wyasygnowanie pewnej dość
sporej sumy na pokrycie kosz- -
tów projektowanego wyjazdu doi f™zyiu zebuo u bpjewacegu o
i'-a-L i""""""' ' "r wa9 Pieniądze tym którzy śnię- -
wają gdy nie mam-dl- a tycłuktó-rz- y płaczą"
Jako jedyne' podarunki baia-za- r
przyjmuje kwiaty i sardyn-ki
— j°dcii z walnych produk-- 1
tów krajowych! jeden z najtań-- '
szych
Posiadając bardzo skromne'
wymagania Salazar nie potrze-buje
wiele dla 'siebie Jako mini-ster'skarb- u
pobicrabon 4000-os-cudo- s
miesięcznie — równowar-tość
$130 Obecnie jako naczel-nik
państwa otrzymuje on?mie
siecznie równowartość ł$500fiPd
24 lalach rządzenia — Salazar
jest nadal biednym" człowiekiem
Salazar stale odrzucał propo-- i
zycje nawiązania stosunkowy-plomatycznyc- h
z Sowietami 'je-dnocześnie
zaś nie włączył swe
go kraju „do Paktu Aiitykomin- -
ternowskiego Podczas ostatniej
wojny Portugalia była wpraw
dzie neutralną jednak Salazar-da- ł aliantom na początku roku
19441 prawo korzystania z wysp
Azorskich
Pewien pisarz-francus-ki okre-ślił
kiedyś Salazara jako "misty-ka
oddanego Bogu i rachun-kom"
U szczytu władzy i wpływów
Salazar pozostaje człowiekiem
samotnym i skromnym
m