000327a |
Previous | 2 of 8 | Next |
|
small (250x250 max)
medium (500x500 max)
Large
Extra Large
large ( > 500x500)
Full Resolution
|
This page
All
|
i
I
V'%
! XJI
N ł
k
"(
h
ii" i
lv ''i
I W li
' fi1 v
I I
: j
}
ł
l
I
i
Uf
'
" V
BI
I - I
II ifc ł
ł
m -- Związkowiec" (The Alliancer)
Printed for every Wednesday and Saturday by
rDwnikilcIuI nabi ui inlAnwwkrr PPPmCvCv I— IMITED —- - —
Orjan Związku Polaków w Kanadzie wydawany pnei
Dyrekcję Prasową: M Wolnlk przewodniczący L Tyrała sekr
:: tsftarg
Rfdilrtor F Głogowski Kler Drukarni K J Mazurkiewicz Kler Adm R Frlkke
PRENUMERATA
Roczna w Kanadzie S600 W Stanach Zjednoczonych
Półroczna $3501 i innych krajach $700
Kwartalna $200 ' Pojedynczy numer 10p
1475 Queen Straet West Tel LE 1-2-
491 Toronto Ont
Aulhorlzed as second class mail by the Post Office Department Ottawa
" and for payraent of postage In cash mmm lat "związkowca
Spóźniliśmy się trochę z własnym "jubileuszem" Bo skoro
pierwszy numer skrontniuteńkiego "Związkowca" — powielanego
miesięcznika — ukazał się z datą styczeń 1933 r — to na pewno
został przygotowany i znalazł się w rękach Czytelników w grud-niu
1933 r Trzydziestolecie przypadło więc w styczniu br For-malnie
powinniśmy obchodzić jubileusz więc w styczniu br
Trudno byłoby usprawiedliwiać się np wyborami czy innymi
wydarzeniami politycznymi jakoże zawsze się coś dzieje i to
"coś" nie może stanowić przeszkody w różnego rodzaju obcho-dach
uroczystościach wyrytych w księgach historycznych Inne
więc były powody tego spóźnienia Nie wchodząc w szczegóły
istnieje obecnie tendencja naprawienia) błędów I to w bardzo
przyspieszonym tempie Informowaliśmy o tym w poprzednim
riurnerze i zapewne wypadnie jeszcze nie raz do tej sprawy
powrócić )
" Trzydzieści lat nie jest długim okresem w życiu jednostki
narodu państwa Jest to wprawdzie szmat czasu częstokroć wy-pełniony
trudnościami walkami klęskami lub zwycięstwami ale
z' perspektywy dziejów jest to zaledwie drobny epizodzik Nie
mniej jednak często decydujący Może to być zarówno kluczowa
próba jak i probierz wytrzymałości Dla życia organizacyjnego
zwłaszcza na imigracji jest to okres raczej długi poważny Jeśli
bowiem spojrzeć na dzieje życia imigracyjnego w Kanadzie nie
tylko grupy polskiej to bez trudności stwierdzimy iż pierwszy
okres stał pod znakiem rozkwitu życia organizacyjnego Było
wiele organizacji i dobrze prosperowały a później zanikały Jedne
schodziły z areny publicznej szybko inne zamierały latami Nie
istniały w rzeczywistości ale wstydziły się przyznać do uwiądu
Zmarły więc bez nekrologu
" Historię prasy polskiej w Kanadzie napisał zmarły' przed-wcześnie
dr Wiktor Turek rejestrując długą listę pism które
się ukazały Podejmowano próby wydawania pisma od pierwszej
niemal chwili wydawano rożnego ródzaiju pisma
t
ale tylko dwa
mają za sobą w niezmienionej formie żywot 30 letni i dłuższy
Amianowicie "Czas" — tygodnik wychodzący w Winnipegu i
"Związkowiec" "Głos Polski— Gazeta Polska" w Toronto jest bo-wiem
fuzją dwóoh tygodników z których "Gazeta Polska" była
Weteranem jakkolwiek zmieniła tytuł (pierwotny "Gazeta Kato-licka"
podczas gdy "Głos Polski" zaczął wychodzić dopiero w
1951 roku
i-- "Fakt iż tyle imprez wydawniczych zakończyło się niepowo-dzeniem
świadczy przede wszystkim o tym jak (trudnym jest po-lonijny
rynek czytelniczy w Kanadzie Dowodzi iż trzeba nie
tylko środków ale i zaplecza Trzeba wiązać sięz terenem z
otoczeniem Trzeba zen wyjść i w nim pozostać
fytoPjsmo polonijne av Kanadzie nie może być tylko pismem
Nieińioże' się więc cgraniczyódo ściśle prasowych zadań Spełnia
różnorodne zadania i funkcje Jest pomostem między przeszłością
-- a 'teraźniejszością jest jakimś znakiem przydrożnym światłem
kierunkowym Jest po trosze wszystkim Naturalnie iż wobec tego
nie: zawsze w1 najlepszym wydaniu Bo inaczej być nie może!
' "Zwiąckowiec" wiernie służy Polonii Tak jest dosłownie
służy Spełniał i spełnia "dla niej wielorakie usługi Bynajmniej
nie r mamy na myśli tych wszystkich które są dziełem naszych
współpracowników wydawnictwa Załatwianych poza działalnością
wydawniczą Nie! Chodzi wyłącznie o tę służbę publiczną 'na ła-mach'
pisma
' Nie zamierzamy na tym miejscu sławić własnych zasług
Wskazywać Czytelnikom cośmy dokonali i dlaczego to a nie owo
uważamy za bardzo istotne Chcemy natomiast powiedzieć" — i to
każdy łatwo' stwierdzi — że "Związkowiec" był i jest zwierciad-łem
życia Polonii Rejestrowaliśmy skrzętnie wszystkie przejawy
tego życia: zaszczytne i mniej zaszczytne Notowaliśmy je nieza-leżnie
od ich oceny Nie zamykaliśmy łamów pisma krytykom
Wszelaikaego'radizauu krytykom Staraliśmy się dochować wierności
najszczytniejszej zasadzie demokracji: wolności" słowa
s Nie chcemy siebie samych oceniać! Już nie raz uczynili to
inni Natomiast pragniemy jedynie wyrazić przekonanie iż siu-żymy- u
czci wie W przeciwnym bowiem razie po prostu nie byłoby
pismat Przecież nie żyjemy z dotacji krajowych lub zagranicz-nych
-- inie znalazł się dotychczas żaden hojny finansista słowa
polskiego "Związkowiec" powołała do życia polonijna' organizacja
t j Związek Polaków w Kanadzie pragnąc w ten sposób umocnić
zręby życia zbiorowego Polonii w tym kraju Pierwszymi czytelni-kami
byli jeszcze wówczas niezbyt liczni członkowie tej dziś naj-liczniejszej
organizacji polskiej w Kanadzie Dolarowe ich pre-numeraty
drobne ofiary na "swoje" pismo indywidualne i zbio-rowe
od Grup Związkowych daty podstawy finansowe dla egzy-stencji
"Związkowca" I tak dzięki Związkowi Polaków pismo
krzepło i rozwijało się a dzięki pismu zwiększały się szeregi or-ganizacji
'Związku Polaków w Kanadzie Ale od zaTania swych
dziejów "Związkowiec" chociaż jest wydawany przez Związek
Polaków w Kanadzie nie ograniczał się do roli li tylko pisma
jednej organizacji Łamy jego stały otworem dla wszystkich dla
Problemów nurtujących Polonię dla spraw które bliskie były
w Kanadzie
Długą byłaby lista organizacji stowarzyszeń instytucji które
korzystały ze "Związkowca" Organizacje weterańskie kombatanc-kie
religijne zapomogowe kobiece szkoły i biblioteki Kółka
Teatralne zespoły chóralne i śpiewacze organizowały się i dzia-łały
korzystają z bezpłatnych usług "Związkowca"
Powstała dzięki temu wielka dziś rodzina Czytelników wy-wodząca
się z różnych środowisk Polonii rozsiana dosłownie od
oceanu do oceanu "Związkowiec" opiera swą egzystencję dziś
na Was drodzy Czytelnicy na Polonii Kanadyjskiej bo jest jej
istotną częścią a macierzysta nasza organizacja jako jeszcze
jeden przyczynek pracy społecznej wymienić może działalność
swego pisma służącego ogółowi Polonii
Służba Polonii była bowiem dla nas najwyższym nakazem
L pozostała Spełniamy ją jak najlepiej w naszym zrozumieniu i
w miarę naszych sił
W ten sposób przetrwaliśmy 30 lat Mało Dlatego też nie
zamierzamy zejść z pola i z ufnością patrzymy w przyszłość Są-dzimy
że należyty jubileusz przypadnie w 1983 r Nawet jeśli
wielu z nas nie będzie obecnych to nie wątpimy że wypadnie
naprawdę wspaniale Podkreśli się że cwe 20 pierwszych lat
umożliwił} obchód 50-lec- ia
Tragiczna zabawa
Kilku uczniów Technikum
Mechanizacji Rolnictwa w Runo-wie
pow Toruń bawiąc się so-lą
Bertholleta spowodowało wy-buch
'-C-hłopcy
zmieszali sól kwasu
chlorowego (mającą właściwoś-ci
wybuchowe w połączeniu z
niektórymi substancjami orga-nicznymi)
— z cukrem i nała-dowali
tą mieszaniną smarow
nicę stokwera (służąca do sma-rowania
łożysk) W wyniku eks-plozji
16letni Michał Hodorow-sk- i
Doniósł śmierć na miejscu
a czterech jego rówieśników od-niosło
ciężkie obrażenia
Szósty uczestnik zabawy doz-nał
lżejszych obrażeń Rannych
uczniów przewieziono do szpita-la
miejskiego w Toruniu
"ZWIĄZKOWIEC" PAŹDZIERNIK (Oełober) Środa 2 — 19Ź3
W Stanach Zjednoczonych roz-poczynają
się pierwsze przygo-towania
do wyborów prezyden-ckich
niemal natychmiast po
inauguracji nowego prezydenta
Odnosi się to przede wszyst-kim
do partii która przegrała
Nie oznacza to jednał: iż natych-miast
uruchamia ona swój apa-rat
ale iż rozpoczyna się dyskre-tne
badanie terenu Prasa zna-komicie
sprzyja tej akcji gdyż
na własną rękę przeprowadza
ankiety wywiady z przywódca-mi
wysuwa kandydatów" itp
W miarę upływu czasu zainte-resowanie
przyszłymi wybora-mi
wzrasta koncentruje się już
na kilku wytypowanych kandy-datach
Ocenia się szanse każde-go
z nich
W ostatnich wyborach w listo-padzie
1961 r kandydat demo-kratyczny
John Kennedy tylko
nieznaczną większością pokonał
kandydata republikańskiego Ri-charda
Nixona Teoretycznie po-winien
więc był pozostać jako
nominalny przywódca republika-nów
przynajmniej do następnej
konwencji w 1964 r zwoływanej
na kilka miesięcy przed wybo-rami
Przemawiał za tym fakt
że z wyborów wyszedł bardzo
dobrze i kandydował po raz
pierwszy
Ale Nbcon miał w partii wielu
przeciwników Wpływowi człon-kowie
partii niechętnie patrzą
na przegranego Kandydata uwa-żają
iż ma mniejsze szanse w na-stępnych
wyborach Lewe skrzy-dło
republikanów jeszcze przed
konwencją w 1960 r propago-wało
Nelsona Rockefellera gu- bernatora stanu Nowy Jork u-waż- ając iż tylko on potrafi po-konać
Kennedy'ego Rockefel-ler
jednak w imię jedności par-tyjnej
wycofał swoją kandyda-turę
i poparł Nixona Ale po
wyborach rozgrywki wewnętrzne
ponownie rozgorzały
Nbcon wysunął ubiegłego roku
swoją kandydaturę na guberna-tora
rodzimego stanu Kalifornia
i — po zaciętej walce — prze-grał
iz kretesem Równało się to
ostatecznemu zaprzepaszczeniu
szans ubiegania się ponownie o
kandydaturę na prezydenta
W partii republikańskiej rosła
jednocześnie popularność Barry
Goldwatera senatora z Arizony
przywódcy prawego skrzydła
Jest- - on najbardziej zdecydowa- -
nym przeciwnikiem polityki'
prez Kennedy'ego W odróżnie-niu
od innych przywódców repu-blikańskich
nie zaniedbuje żad-nej
okazji by atakować admini-strację
demokratyczną Nie po-piera
żadnych projektów usta-wodawczych
rządu i nie cofa się
przed żadnym atakiem na piez
Kennedy'ego
Wobec tego że reprezentuje
NOTATNIK POWSZEDNI
O tym że ocean ma w sobie
potęgę eposu a kropla rosy —
łagodną liryczność że wodospad
jest dramatem a dostojna toń
rzeki może przypominać kla-syczny
sonet — o tym nie trze-ba
nikogo przekonywać Bo' na-wet
człowiek uciekający od po-ezji
jak diabeł od święconej wo-dy
w tej nieświęconcj wodzie
mórz strumieni jezior słyszy
rytm arcypoezji i ulega jego u-roko- wi
Natomiast warto się zastano-wić
nad innym aspektem wody
— nad kroplami i nad icli mo-notonną
funkcją — kapaniną
Mieszkam w domu w którym
straszy Dom jest wyraźnie na-wiedzany
przez ducha wody W
dzień i w nocy latem i zimą
ciągle coś gdzieś kapie To dacii
przecieka to kran się psuje to
ktoś go nic dokręca to prysz- nic popuszcza to kapie z dachu
topniejący Jnieg lub resztki u-le- wy Czasem zdarza się pęknię-cie
rur}' Wtedy grzmi potok
wodospad leci w otchłań piwni-cy
katarakta grzmi po scho-dach
szumi wre jest potop i
koniec świata! Przeważnie jed-nak
ntmiczny plusk ciurkanie
i kapanina są nieustanną melo-dia
domu
W swej książce "Alchemia
słowa" powiada Parandowski o
trzynastozgłoskowcu że leje się
iak woda z zepsutego kranu
Dla mnie owo — kap kap kao
— bez konkluzji bez konsek-wencji
bez kształtu sensu i
formy ma w sobie coś z moder-nistycznie
a niepoetycznie bu-dowanego
wiersza Gdybyż moż-na
było zrozumieć temat po- dzielić na strofy i sekwencje
wyciągnąć wniosek! Wsłuchuję
sie szukam znaczenia próbnie
odnaleźć ślad jakieiś myśli
sens poszczególnych fraz — i
zasypiam Gdy się budzę mam
wrażenie że to słońce kapie
Pokój jest zalany blaskiem a
woda wciąż ciurka Czasem jed-nak
w miarę wsłuchiwania się
kaoanina zbieffa sie 7 inkas nri- -
wdziwa poezja i staje się nie--
rozazieina z nią
Podż la-taw-c- ze szvb-ko-no-- gi
Wia-tr- y z dro-g- i chmu-r- y z
dro-g- i Wiersz wybijanv metalicznym
dźwiękiem kropel powtarzam--
sto i dwieście razv nrzpsfaip
być poezia staje "się tortura
isniKa spoKoi ucieKa sen Pró-buję
wyeliminować z kapaniny
strofę mickiewiczowską pod
jeden ze stanów południowych
występuje przeciwko zniesieniu
segregacji Atakuje liberałów
wszelkiego autoramentu — a
więc i we własnej partii — i du-mnie
głosi że jest stuprocento-wym
konserwatystą Posiada po- parcie demokratów ze stanów
południowych zwalczających
prez Kennedy'ego Jest jednym
z nielicznych polityków amery-kańskich
mających powiązania z
radykalnymi 'skrajnie prawico-wymi
organizacjami jak np o-sławi- one John Birch Society
Goldwater jest zdania że re-publikanie
mogą wygrać jedynie
wówczas kiedy będą skrajnie
różnić się ód demokratów i dla-tego
'zerwał z centrowa linią re-prezentowaną
przez Eisenhowe-ra
i Nixona
Sen Goldwater jest doskona-łym
mówcą świetnym organiza-torem
Skupił wokół siebie spo-rą
ilość bezwzględnie mu odda-nych
osób i — jak ze zdumie-niem
stwierdzają starzy politycy
— wywołuje entuzjazm wśród
słuchaczy Niemal we wszystkich
stanach powstały już komitety
Goldwatera Na wszystkich ze-braniach
jego widoczne są tran-sparenty
z napisem: "GOLDWA-TER
THE REPUBLICAN OP-PORTUNI-TY
TO WIN IN 64"
Ale sam sen Goldwater dotych-czas
nie wypowiedział się oficjal-nie
w sprawie swojej kandydatu-ry
Nie powstrzymuje jednak a- -
gitacji na swoją rzecz Wiele
przemawia za tym że prowadzi
bardzo wzmożoną akcję zacho-wując
pozory wstrzemięźliwości
Kandydatura Goldwatera nie
wywołuje jednak zbyt wielkiego
entuzjazmu kierownictwa par-tyjnego
Naturalnie bardzo pra-gnie
ono zwycięstwa wyborcze-go
ale nie sądzi iż Goldwater
może je zapewnić Wręcz prze-ciwnie
są zdania że jego skraj-ny
konserwatyzm spowoduje ra
czej wielką klęskę Wskazują że
republikanie mają znacznie
mniej zwolenników w społeczeń-stwie
aniżeli demokraci W wy-borach
prezydenckich mogą zwy-ciężyć
jedynie dzięki popularne-mu
kandydatowi nad którego
przynależnością partyjną wybor
cy mogą przejść do porządku
dziennego
Nie ukrywają iż tylko popu-larności
gen Eisenhowera zaw-dzięczali
dwukrotnie zwycię-stwo
a gdyby wówczas wysunęli
kandydaturę sen Tafta symbo-lu
partii republikańskiej prze-graliby
z kretesem A sen Gold-water
reprezentuje jeszcze bar
dziej konserwatywna linie ani
żeli w 1952 r sen Taft
Niektórzy politycy republi
kańscy pragną już obecnie pod-jąć
kroki aby zahamować pro-pagandę
na rzecz Goldwatera
kładając inną- - bezsensowną np
En-tli-cze- k pen-tli-cze- k czer-wo-n- y
sto-li-cze- k Pasuje jak u-la- ł!
I tak się zaraz zrasta Jz wo-dą
że sylaby zdają się być szep- tem człowieka Krople mają to
do siebie że mówią jak zegary lub koła wagonu I to mówienie
bez kropki bez przecinka bez
zmiany tonacji potrafi najpięk-niejszą
strofę poetycką zmienić
w bezsensowną udrękę I dlate-go
woda jest tak wielkim nie-bezpieczeństwem
dla poety
Inaczej rzecz się ma z wier-szopisem
dla którego kapanie
wody może być idealną pomocą
Niech tylko siądzie i wieczne
pióro prowadzi w takt spadają-cych
kropel To żadna robota
Kap kap kap Całą robotę bę-dzie
robił czytelnik Jest rzeczą
powszechnie znaną że każdy
młodzieniec cty dziewczyna w
pewnym okresie
"
młodości piszą
wiersze '
Wicie tych utworów drukuje
się w pismach prowincjonal
nych lub miesięcznikach lite-rackich
Wiele zostaje wyda
nych nakładem autorów Z tej
powodzi można wyłowić w cią-gu
roku jeden lub dwa dobre
wiersze reszta przepływa jak
woda' przemija niezauważona
przez nikogo z wyjątkiem auto-ra
i jego przyjaciół Takimi
wierszami zapycha się dziury w
piśmie tak jak starymi szmata-mi
zatyka się dziurawa łódź A
odbywa sie to tak — Potrzebu-ję
wiersza na 4 i pół cala
Redaktor jest specem w swym
zawodzie zna sic na rzeczy i
wie co mówi Nie wymienił
miary na chybił trafił ale ja wy-mierzył
stalowa linijka która
zawsze ma pod ręka Pomocnik
jego ma w szufladzie całą maę
przepisanych na maszynie" wier-szy
czekających na szczęśliwa' o-kaz- ję sdv ich rozmiar fdłupnć
i szerokość - ntedv głębokość!)
hedzie odnowiadał rozmiarowi
dziury w kolumnie pisma ów
wiec pomocnik puszcza w ruch
liniike swoja własna mierzy
dokładnie i mruczy pod nosem:
— Ten za dlusi ten ?a krót-ki
O! ten waśnie dokładnie
4 i pół cala Wtedy redaktor
nie zerkmwszy nawet w stronę
wiersza ka7f eo nieść do dru-karni
I tak Muza przychodzi do
gło=u
Ta metoda nie wyrządza zbyt
wielkiej szkody bo wiersz do-bry
jak oliwa zawsze wypłynie
z wodnistych rymów Ale czy zo
ST lt "T ""f-TS- W "
r3 H!
4--
2
ot-- " 1V 4f ar _' _ 3 -
podczas gdy inni uważają iż na-leży
dopuścić do wysunięcia je-go
kandydatury na konwencji i
dopiero wówczas obalić ją
Drugim bardzo poważnym
kandydatem zdaniem wielu po-siadającym
znacznie większe
szanse" jest gubernator Rocke-feller
Co prawda ostatnio podnoszą
się pewne wątpliwości w związku
z jego rozwodem' i powtórnym
małżeństwem z rozwódką ale cy-niczni
kalkulatorzy wskazują że
około 11 milionów wyborców
jest rozwiedzionych a wobec te-go
rozwód nie stanowi tu żadne-go
obciążenia dla kandydata Z
licznych wypowiedzi wynika bez-spornie
że Rockefeller jest prze-ciwnikiem
kandydatur-- - Goldwa-tera
uważa ją za katastrofalną
dla szans wyborczych republika-nów
Czy to jednak oznacza iż już
zdecydował się wysunąć swoją
kandydaturę? Zdaniem wielu
tak Utrzymują oni że stanie on
niewątpliwie w dwóch stanach
do prawyborów by w ten spo-sób
ustalić swoje szanse w stron-nictwie
republikańskim
'Wymienia się również jako
kandydatów republikańskich
dwóch gubernatorów a miano
wicie George Romney ze stanu
Michigan i Williama Scrantona
ze stanu Pennsylvania Obaj od-nieśli
imponujące zwycięstwa w
wyborach gubernatorskich ale
nie posiadają silnego zaplecza w
centralnej organizacji partyjnej
Uważa sie ich raczej za kandydat-ów"
kompromisowych którzy
mogą wygrać na konwencji kie-dy
żaden z silnych jkandydatów
nie uzyska większości
Partia demokratyczna nie ma
kłopotów z wytypowaniem kan-dydata
gdyż prez Kennedy u-zys- ka niemal automatycznie no-minację
Prasa amerykańska nawet ta
która jest krytycznie nastawiona
wobec polityki jego jest zdania
iż zwycięży większą ilością gło-sów
aniżeli w 1960 r Szereg
pism utrzymuje na podstawie
badań terenowych że popular-ność
prez Kennedy'ego wzrosła!
Zdaniem tych pism żaden kan-dydat
republikański nie ma wiel-kich
szans mimo iż jest wielce
prawdopodobne że w stanach
południowych demokraci nie od-dadzą
głosów na Kennedy'ego
Uważają cni że demokraci po- trafią zdobyć niemal wszystkie
wielkie okręgi przemysłowe a to
zapewni większość głosów elek-torskic- h
Ale wybory odbędą się dopie-ro
w listopadzie 1964 r i dlatego
stawianie dziś horoskopów jest
co najmniej przedwczesne
J D
ZOFIA BOHDANOWICZOWA
stanie odkryty przez dobrą kry-tykę?
Dzisiejsi krytycy rzadko
analizują poezję tak jak się to
należy tej sztuce 'a ich wywody
najczęściej są tylko pobieżną
recenzją Poetom z prawdziwe-go
zdarzenia należałoby przy-pomnieć
ostrzeżenie pewnego
pisarza włoskiego: "Cave ca-ne- m! Strzeż się krytyka bo
on jest wrogiem piękna!"
Nie jestem krytykiem i z rę-ką
na sercu mogę wyznać że
nie znam człowieka który był-by
w tej dziedzinie bardziej o-- de mnie niezdolny Ale jak ktoś
co nic umiejąc się ślizgać wi-dzi
ruchy i upadki amatorów te-go
sportu tak i ja spostrzegam
błędy współczesnych krytyków
poezji Ci ludzie przeważnie
zmęczeni zagnani pośpiechem
zasypani stosami tomów i to-mików
wprowadzają czytelnika
w błąd Mają bowiem zwyczaj
wymieniania i chwalenia tego
co się im po pobieżnym prze-czytaniu
wydaje doskonałością
a w rzeczywistości jest utwo-rem
grafomańskim
Emfalyczny urywany rytm
tresc wyrażająca okrucieństwo
paniczny strach lub jakaś inna
niezwykłą emocję są według
nich niezbędnymi warunkami
mocnej poezji A jeśli będzie
tam jeszcze zgrzyt maszyn lub
dym kominów fabrycznych i
gdzieniegdzie niecenzuralne' sło-wo—
utwór zyska Jeśli zdarzy
się motyw tzw "religijny" to
będzie on mętny konwencjo-nalny
panteistyczny Przyroda która mogłaby być miejscem u-ciec- zki od panującego dziś cha-osu
tak dla autora jak i czytel- nika jest tematem niemodnym
co więcej — prawic zawstydza- jącym
Najlepszą radą jest nie czytać
wcale wierszy zamieszczanych w
dziennikach Jeśli wiersz musi
być mierzony calówka to niech
sobie będzie Jeśli calówka jest
miarą jego wartości artystycz-nych
to niech recenzenci o nim
nie pisza Niech się sam wyką-pie
wyciurka i wyschnie "bez
śladu
NA SZKOŁY
Blisko 5600 min zł zebrano
aPnkoaclsjcbieuddoowwkęoońksczraeksósiłieeTrpcyndsiiaąpclobeccrziąatkuw
Z sumy tej ok 850 min zł
wpłynęło w ciągu 8 miesięcy te-go
roku
Wieści z Polski
Opracowane na podstawie prasy krajowe!
WYRÓŻNIENIE UCZONEGO
Francuska Akademia Napisów
i Literatury (Academie des In
scriptions et Belles-Lettre- s)
przyznała ostatnio jedną ze
swych nagród profesorowi języ
koznawstwa na uniwersytecie
Warszawskim Halinie Lewic
kiej za książkę o języku fran-cuskiego
teatru mieszczańskie-go
XV i XVI wieku Praca ta zo-stała
wydana w r 1960 przez
Państwowe Wydawnictwo Nau-kowe
TRAMWAJ
WYSKOCZYŁ Z SZYN
W Bytomiu tramwaj nr 8 wy-skoczył
z szyn i wpadł na naroż-ny
sklep MHD
W wyniku wypadku 5 osób
które widząc niebezpieczeństwo
usiłowały wyskoczyć z tramwa-ju
zostało rannych a 17-let- ni
pasażer tramwaju J Bartnicki
zmarł na skutek odniesionych
ran
Przyczyną wypadku było u-szkodz- enie hamulca elektrycz-nego
w tramwaju Śledztwo w
tej sprawie prowadzi prokura-tura
w Bytomiu
OŚRODEK MASZYN
MATEMATYCZNYCH
W Biurze Projektów Przemy-słu
Syntezy Chemicznej "Pro-synchem- "
w Gliwicach odbyła
się uroczystość otwarcia pierw-szego
'w przemyśle chemicznym
ośrodka maszyn matematycz-nych
Ośrodek wyposażony w maszy-nę
cyfrowa polskiej produkcji
ZMA--2 skonstruowaną w Insty-tucie
Maszyn Matematycznych
PAN będzie obsługiwał wszyst-kie
przedsiębiorstwa chemii
WYKOPALISKO
ARCHEOLOGICZNE
Naukowcy z państwowego
Muzeum Archeologicznego w
Warszawie prowadzą intensyw-ne
prace wykopaliskowe we wsi
Podgórze pow Sandomierz Od-kryto
tam jedną z' największych
w Polsce osadę z epoki neolitu
(z 2 tys lat przed Chr) zajmu-jąca
obszar 15 ha
Jak wykazały badania w osa-dzie
wytwarzano narzędzia z
krzemienia wydobywanego w
pobliskich kamieniołomach O-woc-em
poszukiwań' jest ok 200
różnego rodzaju narzędzi krze-miennych
jak siekierki i sier
py rożne przedmioty z kości
— skrobaczki szydła czy dłuta
Odkopano również jamy z pale-niskami
i inne ślady życia na
tych terenach ludzi z młodszej
epoki kamienia
NIEZNANA POWIEŚĆ
NIEMCEWICZA
Na posiedzeniu Łódzkiego To-warzystwa
Naukowego historyk
literatury Aniela Kowalska zre-ferowała
sprawę odkrytej w au-tografie
nieznanej powieści Ju-liana
Ursyna Niemcewicza pt
"Powóz złamany"!
Kopia rękopisu znajdowała
się w bibliotece Zamojskich za-cliowa- hej 'w zasobach rękopiś-miennych
Biblioteki Narodowej
Na kopii umieszczony jest do-pisek:
"J U Niemcewicz —
1820"
Oryginał rękopisu powieści
został odnaleziony przez Anielę
Kowalską również w zbiorach
Biblioteki Raczyńskich w Pozna-niu
Na rękopisie Niemcewicz
podał datę ukończenia powieści
"8 lipca 1816 w Skokach"
Nieznana powieść Niemcewi-cza
ma charakter publicystycz-ny
i poświęcona jest zwalczaniu
przesądów i uprzedzeń na tle
pochodzenia narodowego i po- glądów religijnych
WYTWÓRNIA NAFTALENU
W koksowni "Zabrze" prze- kazano do użytku całkowicie
zmechanizowaną i zautomatyzo-waną
wytwórnię naftalenu —
cennego produktu do wytwa-rzania
tworzyw sztucznych bar-wników
itp cieszącym się rów
nież popytem na rynKacn zagra- -
nicznycn
Nowa wytwórnia wyposażona
w urządzenia z Francji wytwa- rzać będzie ok 10 tys ton naf-talenu
rocznie (przeszło cztero-krotnie
więcej niż stara pracu- jąca dotychczas w tym zakła-dzie
instalacja) Całą aparaturę
obsługiwać będzie tylko trzech
ludzi na jednej zmianie
Warto podkreślić iż podsta-wowe
urządzenia nowej wytwór-ni
zakupione zostały za dewizy
uzyskane z ponadplanowej pro- dukcji naftalenu na "eksport
Dlaczego Gronouski
Pocztmistrz ppnrralnv Tntm
A Gronouski wytłumaczył dla-czego
lego nazwisko brzmi "Gro-nouski"
a nie Gronowski Przed
laty ojciec jego otrzymał z mim-- ' sca zatrudnienia czek wypisany
na nazwisko "Gronouski" i żeby
rnziaeć oSpOóbźieniakćłozpmotiuanyD0i70psrtznyłspian-i
pmrazwy iatymsienaizew'iisekdunanka tsatVałeamWny- jak Gronowski
—-- JiĘi
WYBUCH Pnricu
chWłoypczyujr%azwnaclupJl?i poupw 4ElbSląg
przy pocisku nastano ?_!??
Chłopcy _ trze? h
nowcowie: 12-let- letni Janusz ni i Cze&H 6-let- ni zostali ciężko ranni s"?
Po przewiezieniu s?nfi
Boffdan Simnwiw ™"SZ
ZGON ARTYSTKI
Zmarła 19 września
wie znana polska aktorkaS
ga Żaklicka-Trzcińsk- a
W ciągu swej 40-lelni- ei u
rinyo roimzpocTzęOtejnwnl:1923 r S_łfiH-4-
kowie Jadwiga Zaklicka w!
tproówwałaminna wscWenaarcshzawwieieluPow£
niu Łodzi Toruniu i Wrotii wiu Kreowała ona czołowe!
Ie klasycznego i współczesno
repertuaru m in "Święta Ł annę" Shawa Smugonion J
"Przepióreczce" żeromskL
Hekubę w "Wojny trojańs!
nie będzie" Giradoux oraz iS
w "Śmierci komiwojażera"! lera
Ostatnią rolą Zaklickiej bii lady Brittomart w "Majora Barbara" Shawa granej obecni na scenie Teatru im H Modra jewskiej w Krakowie
KONTYGENTY WĘGLA '
Na zaopatrzenie ludności pra znaczą się w tym roku o 600 tn ton węgla kamiennego tó niż w ub roku Dostawy
brunatnego będą wyższe o 25} tys ton a ponadto wnrmrafa
się do sprzedaży ok 150 tys ta
brykietów z węgla brunatnea
Sprzedaż węgla na zaocata
nie zimowe ludności rozpoczęli
w lipcu będzie trwała do kot
ca grudnia br Przydziały nie przekraczające 1 tony węda a realizowane jednorazowo awj- -
kszg w uwocn pariiacn
W niektórych rejonach Pclsłi
posiadających miejscowe zas-oby
węgla brunatnego (m ki
woj poznańskim i wrocfełB
skim) stosować się będzie a
miany — klienci zamiast jedną
tony węgla kamiennego otro
mają 3 tony węgla brunatnej!
Poprawa sytuacji w zaopt trzeniu nie zwalnia jednak od
obowiązku oszczędzania opak
Przede wstzystkim dotyczy to cł
biorców hurtowych którzy my
możliwości zmniejszenia zuzya
węgla oraz koksu przez odpró
dnie przygotowanie dosezes
kotłów i innych urządzeń
TRUJĄCE GRZYBY ivt
W obecnym sezonie grzylo
brania zanotowano już kilka if
padków śmiertelnego zatruta
niejadalnymi grzybami Obecni
w miejscowości Leszcz w poi
Toruń doszło do nowej tragedi
49-letn- ia wdowa Aniela Cf
mer oraz jej dzieci: 18-letnia- A
gnieszka 14-lel- ni Jan i 11- -
nia Teresa trzykrotnie jaty
trujące grzyby Wszystkie tej
soby w ciężkim stanie zostsf
przewiezione do szpitala miej
skiego w Toruniu Matka i Mł
kawszy przytomności 'Bi
Stan dwojga młodszych p4i
czątkowo nie budził obaw'lI-- j
nich mimo wysiłków lęBRsi
rzy nastąpiło pogorszenie i ?
boje wkrótce zmarli i
Grzyby którymi zatruła p!
rodzina Cymerów iadła roł
nież ale w niewielkiej llosa
czwarta zamężna córka cors
Anieli Cymer Przewieziono %
do szpitala w Czerniewice
gdzie lekarze zdołali ją uo?
wać
ZWOLNIENIA CHOROBOWE
15
m
i
II
nie na przeszło 100 min dni V ']
'" stawili lekarze r ub
Gdyby wszystkie te zmm j
były udzielone jednoczenie i
zdzielone równo pomiędzy 8
lionów zatrudnionych loĘ
12 dni wszyscy pracownic) ł '
Iw nipnhnrni W praCY i h
W 1960 r na 100 praco-k- ów
fizycznych przypadało
ko 551 dni zwolnień
wych miesięcznic a w i FJ f
czu br juz ponad 67 Chara-rysly- czne
jest że w oKf6?1!
my stulecia" było mniej ff
nień niż przed rokiem w =
miast w drugim kwartale ori -
ło więcej dni chorobowej £ j
w tych samych miesiacacti
Szereg faktów wskazuje ny f
że wzrost absencji zwiazan)
ze zbyt liberalna nielaW A
stawą lekarzy wobec luaa fl
rzv wyłudzają zwolnienia
celów nie mających nic w
nego z leczeniem Cnaraw u
tyczne jest że 22 proc zg
wystawia się w poniedziaw(
dni poświateczne w t „aj™-- ™ hr pozbaw
zasiłku chorobowego luD
grodzenia za okres rzesu
choroby ponad W00 osób
dówroznaiexywmywuuiąszvuuje sif mr&
7 ustawnwpffl] obOWiąZKU JT
prowadzenia kontroli vy£
stania zwolnień "u"-- m
Szereg przedsiemorsi"
wzrostu absencji menS }5innśnia profiia1--
i poprawą warunków pratf--
on
R
Si
Hf
i
it
lwi
i u
w j
li
u- -
r
e?
li
&u
£ B? I W
Object Description
| Rating | |
| Title | Zwilazkowiec Alliancer, October 02, 1963 |
| Language | pl |
| Subject | Poland -- Newspapers; Newspapers -- Poland; Polish Canadians Newspapers |
| Date | 1963-10-02 |
| Type | application/pdf |
| Format | text |
| Identifier | ZwilaD2000548 |
Description
| Title | 000327a |
| OCR text | i I V'% ! XJI N ł k "( h ii" i lv ''i I W li ' fi1 v I I : j } ł l I i Uf ' " V BI I - I II ifc ł ł m -- Związkowiec" (The Alliancer) Printed for every Wednesday and Saturday by rDwnikilcIuI nabi ui inlAnwwkrr PPPmCvCv I— IMITED —- - — Orjan Związku Polaków w Kanadzie wydawany pnei Dyrekcję Prasową: M Wolnlk przewodniczący L Tyrała sekr :: tsftarg Rfdilrtor F Głogowski Kler Drukarni K J Mazurkiewicz Kler Adm R Frlkke PRENUMERATA Roczna w Kanadzie S600 W Stanach Zjednoczonych Półroczna $3501 i innych krajach $700 Kwartalna $200 ' Pojedynczy numer 10p 1475 Queen Straet West Tel LE 1-2- 491 Toronto Ont Aulhorlzed as second class mail by the Post Office Department Ottawa " and for payraent of postage In cash mmm lat "związkowca Spóźniliśmy się trochę z własnym "jubileuszem" Bo skoro pierwszy numer skrontniuteńkiego "Związkowca" — powielanego miesięcznika — ukazał się z datą styczeń 1933 r — to na pewno został przygotowany i znalazł się w rękach Czytelników w grud-niu 1933 r Trzydziestolecie przypadło więc w styczniu br For-malnie powinniśmy obchodzić jubileusz więc w styczniu br Trudno byłoby usprawiedliwiać się np wyborami czy innymi wydarzeniami politycznymi jakoże zawsze się coś dzieje i to "coś" nie może stanowić przeszkody w różnego rodzaju obcho-dach uroczystościach wyrytych w księgach historycznych Inne więc były powody tego spóźnienia Nie wchodząc w szczegóły istnieje obecnie tendencja naprawienia) błędów I to w bardzo przyspieszonym tempie Informowaliśmy o tym w poprzednim riurnerze i zapewne wypadnie jeszcze nie raz do tej sprawy powrócić ) " Trzydzieści lat nie jest długim okresem w życiu jednostki narodu państwa Jest to wprawdzie szmat czasu częstokroć wy-pełniony trudnościami walkami klęskami lub zwycięstwami ale z' perspektywy dziejów jest to zaledwie drobny epizodzik Nie mniej jednak często decydujący Może to być zarówno kluczowa próba jak i probierz wytrzymałości Dla życia organizacyjnego zwłaszcza na imigracji jest to okres raczej długi poważny Jeśli bowiem spojrzeć na dzieje życia imigracyjnego w Kanadzie nie tylko grupy polskiej to bez trudności stwierdzimy iż pierwszy okres stał pod znakiem rozkwitu życia organizacyjnego Było wiele organizacji i dobrze prosperowały a później zanikały Jedne schodziły z areny publicznej szybko inne zamierały latami Nie istniały w rzeczywistości ale wstydziły się przyznać do uwiądu Zmarły więc bez nekrologu " Historię prasy polskiej w Kanadzie napisał zmarły' przed-wcześnie dr Wiktor Turek rejestrując długą listę pism które się ukazały Podejmowano próby wydawania pisma od pierwszej niemal chwili wydawano rożnego ródzaiju pisma t ale tylko dwa mają za sobą w niezmienionej formie żywot 30 letni i dłuższy Amianowicie "Czas" — tygodnik wychodzący w Winnipegu i "Związkowiec" "Głos Polski— Gazeta Polska" w Toronto jest bo-wiem fuzją dwóoh tygodników z których "Gazeta Polska" była Weteranem jakkolwiek zmieniła tytuł (pierwotny "Gazeta Kato-licka" podczas gdy "Głos Polski" zaczął wychodzić dopiero w 1951 roku i-- "Fakt iż tyle imprez wydawniczych zakończyło się niepowo-dzeniem świadczy przede wszystkim o tym jak (trudnym jest po-lonijny rynek czytelniczy w Kanadzie Dowodzi iż trzeba nie tylko środków ale i zaplecza Trzeba wiązać sięz terenem z otoczeniem Trzeba zen wyjść i w nim pozostać fytoPjsmo polonijne av Kanadzie nie może być tylko pismem Nieińioże' się więc cgraniczyódo ściśle prasowych zadań Spełnia różnorodne zadania i funkcje Jest pomostem między przeszłością -- a 'teraźniejszością jest jakimś znakiem przydrożnym światłem kierunkowym Jest po trosze wszystkim Naturalnie iż wobec tego nie: zawsze w1 najlepszym wydaniu Bo inaczej być nie może! ' "Zwiąckowiec" wiernie służy Polonii Tak jest dosłownie służy Spełniał i spełnia "dla niej wielorakie usługi Bynajmniej nie r mamy na myśli tych wszystkich które są dziełem naszych współpracowników wydawnictwa Załatwianych poza działalnością wydawniczą Nie! Chodzi wyłącznie o tę służbę publiczną 'na ła-mach' pisma ' Nie zamierzamy na tym miejscu sławić własnych zasług Wskazywać Czytelnikom cośmy dokonali i dlaczego to a nie owo uważamy za bardzo istotne Chcemy natomiast powiedzieć" — i to każdy łatwo' stwierdzi — że "Związkowiec" był i jest zwierciad-łem życia Polonii Rejestrowaliśmy skrzętnie wszystkie przejawy tego życia: zaszczytne i mniej zaszczytne Notowaliśmy je nieza-leżnie od ich oceny Nie zamykaliśmy łamów pisma krytykom Wszelaikaego'radizauu krytykom Staraliśmy się dochować wierności najszczytniejszej zasadzie demokracji: wolności" słowa s Nie chcemy siebie samych oceniać! Już nie raz uczynili to inni Natomiast pragniemy jedynie wyrazić przekonanie iż siu-żymy- u czci wie W przeciwnym bowiem razie po prostu nie byłoby pismat Przecież nie żyjemy z dotacji krajowych lub zagranicz-nych -- inie znalazł się dotychczas żaden hojny finansista słowa polskiego "Związkowiec" powołała do życia polonijna' organizacja t j Związek Polaków w Kanadzie pragnąc w ten sposób umocnić zręby życia zbiorowego Polonii w tym kraju Pierwszymi czytelni-kami byli jeszcze wówczas niezbyt liczni członkowie tej dziś naj-liczniejszej organizacji polskiej w Kanadzie Dolarowe ich pre-numeraty drobne ofiary na "swoje" pismo indywidualne i zbio-rowe od Grup Związkowych daty podstawy finansowe dla egzy-stencji "Związkowca" I tak dzięki Związkowi Polaków pismo krzepło i rozwijało się a dzięki pismu zwiększały się szeregi or-ganizacji 'Związku Polaków w Kanadzie Ale od zaTania swych dziejów "Związkowiec" chociaż jest wydawany przez Związek Polaków w Kanadzie nie ograniczał się do roli li tylko pisma jednej organizacji Łamy jego stały otworem dla wszystkich dla Problemów nurtujących Polonię dla spraw które bliskie były w Kanadzie Długą byłaby lista organizacji stowarzyszeń instytucji które korzystały ze "Związkowca" Organizacje weterańskie kombatanc-kie religijne zapomogowe kobiece szkoły i biblioteki Kółka Teatralne zespoły chóralne i śpiewacze organizowały się i dzia-łały korzystają z bezpłatnych usług "Związkowca" Powstała dzięki temu wielka dziś rodzina Czytelników wy-wodząca się z różnych środowisk Polonii rozsiana dosłownie od oceanu do oceanu "Związkowiec" opiera swą egzystencję dziś na Was drodzy Czytelnicy na Polonii Kanadyjskiej bo jest jej istotną częścią a macierzysta nasza organizacja jako jeszcze jeden przyczynek pracy społecznej wymienić może działalność swego pisma służącego ogółowi Polonii Służba Polonii była bowiem dla nas najwyższym nakazem L pozostała Spełniamy ją jak najlepiej w naszym zrozumieniu i w miarę naszych sił W ten sposób przetrwaliśmy 30 lat Mało Dlatego też nie zamierzamy zejść z pola i z ufnością patrzymy w przyszłość Są-dzimy że należyty jubileusz przypadnie w 1983 r Nawet jeśli wielu z nas nie będzie obecnych to nie wątpimy że wypadnie naprawdę wspaniale Podkreśli się że cwe 20 pierwszych lat umożliwił} obchód 50-lec- ia Tragiczna zabawa Kilku uczniów Technikum Mechanizacji Rolnictwa w Runo-wie pow Toruń bawiąc się so-lą Bertholleta spowodowało wy-buch '-C-hłopcy zmieszali sól kwasu chlorowego (mającą właściwoś-ci wybuchowe w połączeniu z niektórymi substancjami orga-nicznymi) — z cukrem i nała-dowali tą mieszaniną smarow nicę stokwera (służąca do sma-rowania łożysk) W wyniku eks-plozji 16letni Michał Hodorow-sk- i Doniósł śmierć na miejscu a czterech jego rówieśników od-niosło ciężkie obrażenia Szósty uczestnik zabawy doz-nał lżejszych obrażeń Rannych uczniów przewieziono do szpita-la miejskiego w Toruniu "ZWIĄZKOWIEC" PAŹDZIERNIK (Oełober) Środa 2 — 19Ź3 W Stanach Zjednoczonych roz-poczynają się pierwsze przygo-towania do wyborów prezyden-ckich niemal natychmiast po inauguracji nowego prezydenta Odnosi się to przede wszyst-kim do partii która przegrała Nie oznacza to jednał: iż natych-miast uruchamia ona swój apa-rat ale iż rozpoczyna się dyskre-tne badanie terenu Prasa zna-komicie sprzyja tej akcji gdyż na własną rękę przeprowadza ankiety wywiady z przywódca-mi wysuwa kandydatów" itp W miarę upływu czasu zainte-resowanie przyszłymi wybora-mi wzrasta koncentruje się już na kilku wytypowanych kandy-datach Ocenia się szanse każde-go z nich W ostatnich wyborach w listo-padzie 1961 r kandydat demo-kratyczny John Kennedy tylko nieznaczną większością pokonał kandydata republikańskiego Ri-charda Nixona Teoretycznie po-winien więc był pozostać jako nominalny przywódca republika-nów przynajmniej do następnej konwencji w 1964 r zwoływanej na kilka miesięcy przed wybo-rami Przemawiał za tym fakt że z wyborów wyszedł bardzo dobrze i kandydował po raz pierwszy Ale Nbcon miał w partii wielu przeciwników Wpływowi człon-kowie partii niechętnie patrzą na przegranego Kandydata uwa-żają iż ma mniejsze szanse w na-stępnych wyborach Lewe skrzy-dło republikanów jeszcze przed konwencją w 1960 r propago-wało Nelsona Rockefellera gu- bernatora stanu Nowy Jork u-waż- ając iż tylko on potrafi po-konać Kennedy'ego Rockefel-ler jednak w imię jedności par-tyjnej wycofał swoją kandyda-turę i poparł Nixona Ale po wyborach rozgrywki wewnętrzne ponownie rozgorzały Nbcon wysunął ubiegłego roku swoją kandydaturę na guberna-tora rodzimego stanu Kalifornia i — po zaciętej walce — prze-grał iz kretesem Równało się to ostatecznemu zaprzepaszczeniu szans ubiegania się ponownie o kandydaturę na prezydenta W partii republikańskiej rosła jednocześnie popularność Barry Goldwatera senatora z Arizony przywódcy prawego skrzydła Jest- - on najbardziej zdecydowa- - nym przeciwnikiem polityki' prez Kennedy'ego W odróżnie-niu od innych przywódców repu-blikańskich nie zaniedbuje żad-nej okazji by atakować admini-strację demokratyczną Nie po-piera żadnych projektów usta-wodawczych rządu i nie cofa się przed żadnym atakiem na piez Kennedy'ego Wobec tego że reprezentuje NOTATNIK POWSZEDNI O tym że ocean ma w sobie potęgę eposu a kropla rosy — łagodną liryczność że wodospad jest dramatem a dostojna toń rzeki może przypominać kla-syczny sonet — o tym nie trze-ba nikogo przekonywać Bo' na-wet człowiek uciekający od po-ezji jak diabeł od święconej wo-dy w tej nieświęconcj wodzie mórz strumieni jezior słyszy rytm arcypoezji i ulega jego u-roko- wi Natomiast warto się zastano-wić nad innym aspektem wody — nad kroplami i nad icli mo-notonną funkcją — kapaniną Mieszkam w domu w którym straszy Dom jest wyraźnie na-wiedzany przez ducha wody W dzień i w nocy latem i zimą ciągle coś gdzieś kapie To dacii przecieka to kran się psuje to ktoś go nic dokręca to prysz- nic popuszcza to kapie z dachu topniejący Jnieg lub resztki u-le- wy Czasem zdarza się pęknię-cie rur}' Wtedy grzmi potok wodospad leci w otchłań piwni-cy katarakta grzmi po scho-dach szumi wre jest potop i koniec świata! Przeważnie jed-nak ntmiczny plusk ciurkanie i kapanina są nieustanną melo-dia domu W swej książce "Alchemia słowa" powiada Parandowski o trzynastozgłoskowcu że leje się iak woda z zepsutego kranu Dla mnie owo — kap kap kao — bez konkluzji bez konsek-wencji bez kształtu sensu i formy ma w sobie coś z moder-nistycznie a niepoetycznie bu-dowanego wiersza Gdybyż moż-na było zrozumieć temat po- dzielić na strofy i sekwencje wyciągnąć wniosek! Wsłuchuję sie szukam znaczenia próbnie odnaleźć ślad jakieiś myśli sens poszczególnych fraz — i zasypiam Gdy się budzę mam wrażenie że to słońce kapie Pokój jest zalany blaskiem a woda wciąż ciurka Czasem jed-nak w miarę wsłuchiwania się kaoanina zbieffa sie 7 inkas nri- - wdziwa poezja i staje się nie-- rozazieina z nią Podż la-taw-c- ze szvb-ko-no-- gi Wia-tr- y z dro-g- i chmu-r- y z dro-g- i Wiersz wybijanv metalicznym dźwiękiem kropel powtarzam-- sto i dwieście razv nrzpsfaip być poezia staje "się tortura isniKa spoKoi ucieKa sen Pró-buję wyeliminować z kapaniny strofę mickiewiczowską pod jeden ze stanów południowych występuje przeciwko zniesieniu segregacji Atakuje liberałów wszelkiego autoramentu — a więc i we własnej partii — i du-mnie głosi że jest stuprocento-wym konserwatystą Posiada po- parcie demokratów ze stanów południowych zwalczających prez Kennedy'ego Jest jednym z nielicznych polityków amery-kańskich mających powiązania z radykalnymi 'skrajnie prawico-wymi organizacjami jak np o-sławi- one John Birch Society Goldwater jest zdania że re-publikanie mogą wygrać jedynie wówczas kiedy będą skrajnie różnić się ód demokratów i dla-tego 'zerwał z centrowa linią re-prezentowaną przez Eisenhowe-ra i Nixona Sen Goldwater jest doskona-łym mówcą świetnym organiza-torem Skupił wokół siebie spo-rą ilość bezwzględnie mu odda-nych osób i — jak ze zdumie-niem stwierdzają starzy politycy — wywołuje entuzjazm wśród słuchaczy Niemal we wszystkich stanach powstały już komitety Goldwatera Na wszystkich ze-braniach jego widoczne są tran-sparenty z napisem: "GOLDWA-TER THE REPUBLICAN OP-PORTUNI-TY TO WIN IN 64" Ale sam sen Goldwater dotych-czas nie wypowiedział się oficjal-nie w sprawie swojej kandydatu-ry Nie powstrzymuje jednak a- - gitacji na swoją rzecz Wiele przemawia za tym że prowadzi bardzo wzmożoną akcję zacho-wując pozory wstrzemięźliwości Kandydatura Goldwatera nie wywołuje jednak zbyt wielkiego entuzjazmu kierownictwa par-tyjnego Naturalnie bardzo pra-gnie ono zwycięstwa wyborcze-go ale nie sądzi iż Goldwater może je zapewnić Wręcz prze-ciwnie są zdania że jego skraj-ny konserwatyzm spowoduje ra czej wielką klęskę Wskazują że republikanie mają znacznie mniej zwolenników w społeczeń-stwie aniżeli demokraci W wy-borach prezydenckich mogą zwy-ciężyć jedynie dzięki popularne-mu kandydatowi nad którego przynależnością partyjną wybor cy mogą przejść do porządku dziennego Nie ukrywają iż tylko popu-larności gen Eisenhowera zaw-dzięczali dwukrotnie zwycię-stwo a gdyby wówczas wysunęli kandydaturę sen Tafta symbo-lu partii republikańskiej prze-graliby z kretesem A sen Gold-water reprezentuje jeszcze bar dziej konserwatywna linie ani żeli w 1952 r sen Taft Niektórzy politycy republi kańscy pragną już obecnie pod-jąć kroki aby zahamować pro-pagandę na rzecz Goldwatera kładając inną- - bezsensowną np En-tli-cze- k pen-tli-cze- k czer-wo-n- y sto-li-cze- k Pasuje jak u-la- ł! I tak się zaraz zrasta Jz wo-dą że sylaby zdają się być szep- tem człowieka Krople mają to do siebie że mówią jak zegary lub koła wagonu I to mówienie bez kropki bez przecinka bez zmiany tonacji potrafi najpięk-niejszą strofę poetycką zmienić w bezsensowną udrękę I dlate-go woda jest tak wielkim nie-bezpieczeństwem dla poety Inaczej rzecz się ma z wier-szopisem dla którego kapanie wody może być idealną pomocą Niech tylko siądzie i wieczne pióro prowadzi w takt spadają-cych kropel To żadna robota Kap kap kap Całą robotę bę-dzie robił czytelnik Jest rzeczą powszechnie znaną że każdy młodzieniec cty dziewczyna w pewnym okresie " młodości piszą wiersze ' Wicie tych utworów drukuje się w pismach prowincjonal nych lub miesięcznikach lite-rackich Wiele zostaje wyda nych nakładem autorów Z tej powodzi można wyłowić w cią-gu roku jeden lub dwa dobre wiersze reszta przepływa jak woda' przemija niezauważona przez nikogo z wyjątkiem auto-ra i jego przyjaciół Takimi wierszami zapycha się dziury w piśmie tak jak starymi szmata-mi zatyka się dziurawa łódź A odbywa sie to tak — Potrzebu-ję wiersza na 4 i pół cala Redaktor jest specem w swym zawodzie zna sic na rzeczy i wie co mówi Nie wymienił miary na chybił trafił ale ja wy-mierzył stalowa linijka która zawsze ma pod ręka Pomocnik jego ma w szufladzie całą maę przepisanych na maszynie" wier-szy czekających na szczęśliwa' o-kaz- ję sdv ich rozmiar fdłupnć i szerokość - ntedv głębokość!) hedzie odnowiadał rozmiarowi dziury w kolumnie pisma ów wiec pomocnik puszcza w ruch liniike swoja własna mierzy dokładnie i mruczy pod nosem: — Ten za dlusi ten ?a krót-ki O! ten waśnie dokładnie 4 i pół cala Wtedy redaktor nie zerkmwszy nawet w stronę wiersza ka7f eo nieść do dru-karni I tak Muza przychodzi do gło=u Ta metoda nie wyrządza zbyt wielkiej szkody bo wiersz do-bry jak oliwa zawsze wypłynie z wodnistych rymów Ale czy zo ST lt "T ""f-TS- W " r3 H! 4-- 2 ot-- " 1V 4f ar _' _ 3 - podczas gdy inni uważają iż na-leży dopuścić do wysunięcia je-go kandydatury na konwencji i dopiero wówczas obalić ją Drugim bardzo poważnym kandydatem zdaniem wielu po-siadającym znacznie większe szanse" jest gubernator Rocke-feller Co prawda ostatnio podnoszą się pewne wątpliwości w związku z jego rozwodem' i powtórnym małżeństwem z rozwódką ale cy-niczni kalkulatorzy wskazują że około 11 milionów wyborców jest rozwiedzionych a wobec te-go rozwód nie stanowi tu żadne-go obciążenia dla kandydata Z licznych wypowiedzi wynika bez-spornie że Rockefeller jest prze-ciwnikiem kandydatur-- - Goldwa-tera uważa ją za katastrofalną dla szans wyborczych republika-nów Czy to jednak oznacza iż już zdecydował się wysunąć swoją kandydaturę? Zdaniem wielu tak Utrzymują oni że stanie on niewątpliwie w dwóch stanach do prawyborów by w ten spo-sób ustalić swoje szanse w stron-nictwie republikańskim 'Wymienia się również jako kandydatów republikańskich dwóch gubernatorów a miano wicie George Romney ze stanu Michigan i Williama Scrantona ze stanu Pennsylvania Obaj od-nieśli imponujące zwycięstwa w wyborach gubernatorskich ale nie posiadają silnego zaplecza w centralnej organizacji partyjnej Uważa sie ich raczej za kandydat-ów" kompromisowych którzy mogą wygrać na konwencji kie-dy żaden z silnych jkandydatów nie uzyska większości Partia demokratyczna nie ma kłopotów z wytypowaniem kan-dydata gdyż prez Kennedy u-zys- ka niemal automatycznie no-minację Prasa amerykańska nawet ta która jest krytycznie nastawiona wobec polityki jego jest zdania iż zwycięży większą ilością gło-sów aniżeli w 1960 r Szereg pism utrzymuje na podstawie badań terenowych że popular-ność prez Kennedy'ego wzrosła! Zdaniem tych pism żaden kan-dydat republikański nie ma wiel-kich szans mimo iż jest wielce prawdopodobne że w stanach południowych demokraci nie od-dadzą głosów na Kennedy'ego Uważają cni że demokraci po- trafią zdobyć niemal wszystkie wielkie okręgi przemysłowe a to zapewni większość głosów elek-torskic- h Ale wybory odbędą się dopie-ro w listopadzie 1964 r i dlatego stawianie dziś horoskopów jest co najmniej przedwczesne J D ZOFIA BOHDANOWICZOWA stanie odkryty przez dobrą kry-tykę? Dzisiejsi krytycy rzadko analizują poezję tak jak się to należy tej sztuce 'a ich wywody najczęściej są tylko pobieżną recenzją Poetom z prawdziwe-go zdarzenia należałoby przy-pomnieć ostrzeżenie pewnego pisarza włoskiego: "Cave ca-ne- m! Strzeż się krytyka bo on jest wrogiem piękna!" Nie jestem krytykiem i z rę-ką na sercu mogę wyznać że nie znam człowieka który był-by w tej dziedzinie bardziej o-- de mnie niezdolny Ale jak ktoś co nic umiejąc się ślizgać wi-dzi ruchy i upadki amatorów te-go sportu tak i ja spostrzegam błędy współczesnych krytyków poezji Ci ludzie przeważnie zmęczeni zagnani pośpiechem zasypani stosami tomów i to-mików wprowadzają czytelnika w błąd Mają bowiem zwyczaj wymieniania i chwalenia tego co się im po pobieżnym prze-czytaniu wydaje doskonałością a w rzeczywistości jest utwo-rem grafomańskim Emfalyczny urywany rytm tresc wyrażająca okrucieństwo paniczny strach lub jakaś inna niezwykłą emocję są według nich niezbędnymi warunkami mocnej poezji A jeśli będzie tam jeszcze zgrzyt maszyn lub dym kominów fabrycznych i gdzieniegdzie niecenzuralne' sło-wo— utwór zyska Jeśli zdarzy się motyw tzw "religijny" to będzie on mętny konwencjo-nalny panteistyczny Przyroda która mogłaby być miejscem u-ciec- zki od panującego dziś cha-osu tak dla autora jak i czytel- nika jest tematem niemodnym co więcej — prawic zawstydza- jącym Najlepszą radą jest nie czytać wcale wierszy zamieszczanych w dziennikach Jeśli wiersz musi być mierzony calówka to niech sobie będzie Jeśli calówka jest miarą jego wartości artystycz-nych to niech recenzenci o nim nie pisza Niech się sam wyką-pie wyciurka i wyschnie "bez śladu NA SZKOŁY Blisko 5600 min zł zebrano aPnkoaclsjcbieuddoowwkęoońksczraeksósiłieeTrpcyndsiiaąpclobeccrziąatkuw Z sumy tej ok 850 min zł wpłynęło w ciągu 8 miesięcy te-go roku Wieści z Polski Opracowane na podstawie prasy krajowe! WYRÓŻNIENIE UCZONEGO Francuska Akademia Napisów i Literatury (Academie des In scriptions et Belles-Lettre- s) przyznała ostatnio jedną ze swych nagród profesorowi języ koznawstwa na uniwersytecie Warszawskim Halinie Lewic kiej za książkę o języku fran-cuskiego teatru mieszczańskie-go XV i XVI wieku Praca ta zo-stała wydana w r 1960 przez Państwowe Wydawnictwo Nau-kowe TRAMWAJ WYSKOCZYŁ Z SZYN W Bytomiu tramwaj nr 8 wy-skoczył z szyn i wpadł na naroż-ny sklep MHD W wyniku wypadku 5 osób które widząc niebezpieczeństwo usiłowały wyskoczyć z tramwa-ju zostało rannych a 17-let- ni pasażer tramwaju J Bartnicki zmarł na skutek odniesionych ran Przyczyną wypadku było u-szkodz- enie hamulca elektrycz-nego w tramwaju Śledztwo w tej sprawie prowadzi prokura-tura w Bytomiu OŚRODEK MASZYN MATEMATYCZNYCH W Biurze Projektów Przemy-słu Syntezy Chemicznej "Pro-synchem- " w Gliwicach odbyła się uroczystość otwarcia pierw-szego 'w przemyśle chemicznym ośrodka maszyn matematycz-nych Ośrodek wyposażony w maszy-nę cyfrowa polskiej produkcji ZMA--2 skonstruowaną w Insty-tucie Maszyn Matematycznych PAN będzie obsługiwał wszyst-kie przedsiębiorstwa chemii WYKOPALISKO ARCHEOLOGICZNE Naukowcy z państwowego Muzeum Archeologicznego w Warszawie prowadzą intensyw-ne prace wykopaliskowe we wsi Podgórze pow Sandomierz Od-kryto tam jedną z' największych w Polsce osadę z epoki neolitu (z 2 tys lat przed Chr) zajmu-jąca obszar 15 ha Jak wykazały badania w osa-dzie wytwarzano narzędzia z krzemienia wydobywanego w pobliskich kamieniołomach O-woc-em poszukiwań' jest ok 200 różnego rodzaju narzędzi krze-miennych jak siekierki i sier py rożne przedmioty z kości — skrobaczki szydła czy dłuta Odkopano również jamy z pale-niskami i inne ślady życia na tych terenach ludzi z młodszej epoki kamienia NIEZNANA POWIEŚĆ NIEMCEWICZA Na posiedzeniu Łódzkiego To-warzystwa Naukowego historyk literatury Aniela Kowalska zre-ferowała sprawę odkrytej w au-tografie nieznanej powieści Ju-liana Ursyna Niemcewicza pt "Powóz złamany"! Kopia rękopisu znajdowała się w bibliotece Zamojskich za-cliowa- hej 'w zasobach rękopiś-miennych Biblioteki Narodowej Na kopii umieszczony jest do-pisek: "J U Niemcewicz — 1820" Oryginał rękopisu powieści został odnaleziony przez Anielę Kowalską również w zbiorach Biblioteki Raczyńskich w Pozna-niu Na rękopisie Niemcewicz podał datę ukończenia powieści "8 lipca 1816 w Skokach" Nieznana powieść Niemcewi-cza ma charakter publicystycz-ny i poświęcona jest zwalczaniu przesądów i uprzedzeń na tle pochodzenia narodowego i po- glądów religijnych WYTWÓRNIA NAFTALENU W koksowni "Zabrze" prze- kazano do użytku całkowicie zmechanizowaną i zautomatyzo-waną wytwórnię naftalenu — cennego produktu do wytwa-rzania tworzyw sztucznych bar-wników itp cieszącym się rów nież popytem na rynKacn zagra- - nicznycn Nowa wytwórnia wyposażona w urządzenia z Francji wytwa- rzać będzie ok 10 tys ton naf-talenu rocznie (przeszło cztero-krotnie więcej niż stara pracu- jąca dotychczas w tym zakła-dzie instalacja) Całą aparaturę obsługiwać będzie tylko trzech ludzi na jednej zmianie Warto podkreślić iż podsta-wowe urządzenia nowej wytwór-ni zakupione zostały za dewizy uzyskane z ponadplanowej pro- dukcji naftalenu na "eksport Dlaczego Gronouski Pocztmistrz ppnrralnv Tntm A Gronouski wytłumaczył dla-czego lego nazwisko brzmi "Gro-nouski" a nie Gronowski Przed laty ojciec jego otrzymał z mim-- ' sca zatrudnienia czek wypisany na nazwisko "Gronouski" i żeby rnziaeć oSpOóbźieniakćłozpmotiuanyD0i70psrtznyłspian-i pmrazwy iatymsienaizew'iisekdunanka tsatVałeamWny- jak Gronowski —-- JiĘi WYBUCH Pnricu chWłoypczyujr%azwnaclupJl?i poupw 4ElbSląg przy pocisku nastano ?_!?? Chłopcy _ trze? h nowcowie: 12-let- letni Janusz ni i Cze&H 6-let- ni zostali ciężko ranni s"? Po przewiezieniu s?nfi Boffdan Simnwiw ™"SZ ZGON ARTYSTKI Zmarła 19 września wie znana polska aktorkaS ga Żaklicka-Trzcińsk- a W ciągu swej 40-lelni- ei u rinyo roimzpocTzęOtejnwnl:1923 r S_łfiH-4- kowie Jadwiga Zaklicka w! tproówwałaminna wscWenaarcshzawwieieluPow£ niu Łodzi Toruniu i Wrotii wiu Kreowała ona czołowe! Ie klasycznego i współczesno repertuaru m in "Święta Ł annę" Shawa Smugonion J "Przepióreczce" żeromskL Hekubę w "Wojny trojańs! nie będzie" Giradoux oraz iS w "Śmierci komiwojażera"! lera Ostatnią rolą Zaklickiej bii lady Brittomart w "Majora Barbara" Shawa granej obecni na scenie Teatru im H Modra jewskiej w Krakowie KONTYGENTY WĘGLA ' Na zaopatrzenie ludności pra znaczą się w tym roku o 600 tn ton węgla kamiennego tó niż w ub roku Dostawy brunatnego będą wyższe o 25} tys ton a ponadto wnrmrafa się do sprzedaży ok 150 tys ta brykietów z węgla brunatnea Sprzedaż węgla na zaocata nie zimowe ludności rozpoczęli w lipcu będzie trwała do kot ca grudnia br Przydziały nie przekraczające 1 tony węda a realizowane jednorazowo awj- - kszg w uwocn pariiacn W niektórych rejonach Pclsłi posiadających miejscowe zas-oby węgla brunatnego (m ki woj poznańskim i wrocfełB skim) stosować się będzie a miany — klienci zamiast jedną tony węgla kamiennego otro mają 3 tony węgla brunatnej! Poprawa sytuacji w zaopt trzeniu nie zwalnia jednak od obowiązku oszczędzania opak Przede wstzystkim dotyczy to cł biorców hurtowych którzy my możliwości zmniejszenia zuzya węgla oraz koksu przez odpró dnie przygotowanie dosezes kotłów i innych urządzeń TRUJĄCE GRZYBY ivt W obecnym sezonie grzylo brania zanotowano już kilka if padków śmiertelnego zatruta niejadalnymi grzybami Obecni w miejscowości Leszcz w poi Toruń doszło do nowej tragedi 49-letn- ia wdowa Aniela Cf mer oraz jej dzieci: 18-letnia- A gnieszka 14-lel- ni Jan i 11- - nia Teresa trzykrotnie jaty trujące grzyby Wszystkie tej soby w ciężkim stanie zostsf przewiezione do szpitala miej skiego w Toruniu Matka i Mł kawszy przytomności 'Bi Stan dwojga młodszych p4i czątkowo nie budził obaw'lI-- j nich mimo wysiłków lęBRsi rzy nastąpiło pogorszenie i ? boje wkrótce zmarli i Grzyby którymi zatruła p! rodzina Cymerów iadła roł nież ale w niewielkiej llosa czwarta zamężna córka cors Anieli Cymer Przewieziono % do szpitala w Czerniewice gdzie lekarze zdołali ją uo? wać ZWOLNIENIA CHOROBOWE 15 m i II nie na przeszło 100 min dni V '] '" stawili lekarze r ub Gdyby wszystkie te zmm j były udzielone jednoczenie i zdzielone równo pomiędzy 8 lionów zatrudnionych loĘ 12 dni wszyscy pracownic) ł ' Iw nipnhnrni W praCY i h W 1960 r na 100 praco-k- ów fizycznych przypadało ko 551 dni zwolnień wych miesięcznic a w i FJ f czu br juz ponad 67 Chara-rysly- czne jest że w oKf6?1! my stulecia" było mniej ff nień niż przed rokiem w = miast w drugim kwartale ori - ło więcej dni chorobowej £ j w tych samych miesiacacti Szereg faktów wskazuje ny f że wzrost absencji zwiazan) ze zbyt liberalna nielaW A stawą lekarzy wobec luaa fl rzv wyłudzają zwolnienia celów nie mających nic w nego z leczeniem Cnaraw u tyczne jest że 22 proc zg wystawia się w poniedziaw( dni poświateczne w t „aj™-- ™ hr pozbaw zasiłku chorobowego luD grodzenia za okres rzesu choroby ponad W00 osób dówroznaiexywmywuuiąszvuuje sif mr& 7 ustawnwpffl] obOWiąZKU JT prowadzenia kontroli vy£ stania zwolnień "u"-- m Szereg przedsiemorsi" wzrostu absencji menS }5innśnia profiia1-- i poprawą warunków pratf-- on R Si Hf i it lwi i u w j li u- - r e? li &u £ B? I W |
Tags
Comments
Post a Comment for 000327a
